Opera omnia, ex recensione A. J. Macleane

발행: 1858년

분량: 246페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

EPISTOLARUM

PRIMA dicte mihi, summa dicende Camena, Spectatum satis et donatum j- rude quaeris, Maecenas, iterum antiquo me includere ludo. Non eadem S aetas, non mens. Veiunius armis Horculis ad postem fixis latet aditus agro, Ne populum extrema toties XOret arena. Est mihi purgatam crebro qui ergone aurem:

Solve senescentem mature Sanu equum, ne

Peccet ad extremum ridendus et ilia ducat. Nunc itaque et versus et cetera ludicra ODO, 0 Quid verum atque decens curo et rogo et omnis in hoc sum; Condo et compono quae mox depromere possim. Ac ne forte roges quo me duce, quo lare tute Nullius addictus jurare in verba magistri Quo me cunque rapit tempestas deferor OSPeS i5 Nunc agilis fio et mersor civilibus undis, Virtutis verae custos rigidusque Satelles; Nunc in Aristippi furtim praecepta relabor, Et mihi res non me rebus Subjungere ODOP. Ut nox longa quibus mentitur amica, diesque 20 Longa videtur opus debentibus, ut piger annus Pupillis quos dura premit cuStodia matrum; Si mihi tarda fluunt ingrataque tempora, quae semConsiliumque morantur agendi naviter id quod Aeque auperibus rode8t, locupletibus aeque, 25, Aeque neglectum pueri Senibusque nocebit. Restat ut his ego me ipse regam solerque elementis. Non po88is oculo quantum contendere Lynceus,

Non tamen idcirco contemnas lippus inungi; Neu quia desperes inrieti membra Glyconis, eb

172쪽

160 HORATI FLACCI

Nodosa corpus nolis prohibere cheragra. Est quadam prodire tenus si non datur ultra. Fervet avaritia miseroque cupidine pectus, Sunt verba et voces quibus fune lenire dolorem Possis et magnam morbi deponere partem. 5Laudis amore tumes, sunt certa iacula quae te Ter pure lecto poterunt recreare di bello.

Invidus, iracundus, inerS, VinOSUS, maior, Nemo adeo ferus est ut non mitescere OSSit, Si modo culturae patientem commodet aurem. 40s Virtus est vitium fugere et sapientia prima Stultitia caruisse. Vides quae maxima credis

Quanto devites animi capitisque labore.

Impiger extremos curris mereator ad Indos, 45 Per mare pauperiem fugi eo S, Per SaXa, per ignes: Ne cures ea quae Stulte miraris et optas

Discere, et audire, et meliori credere non vis ΤQuis circum pagos et circum Ompita pugnax Magna coronari contemnat Olympia, cui peS, 50 Cui sit conditio dulcis sine pulvere palmae lj Vilius argentum est auro, Virtutibu aurum. cives, cives, quaerenda pecunia rimum St; L Virtus post nummos. Haec anus summus ab imo Perdocet, haec recinunt juvene dictata Sene8que 55 Laevo suspensi loculos tabulamque lacerto.

Est animus tibi, sunt mores et lingua fidesque; Sed quadringentis ex Septem milia desunt, Plebs eris. At pueri ludente8, Re eris,' aiunt,

Si recto facies. Hic murus aeneuS Sto, 60 'Nil conscire sibi, nulla pallescere culpa Roscia, dic sodes, melior lex an puerorum est Nenia, quae regnum recte facientibus offert,

Et maribus Curiis et decantata Camillis lIsno tibi melius suadet qui rem faciaS, rem,

Si 088is recte, Si non quocunque modo rem,

Ut propius pecte lacrimosa 0emata Pupi, An qui Fortunae te reSΡonSare Superbae Liberum et erectum praesens hortatur et aptat ΤQuodsi me p0pulus Romanu sorte roget, cur ο

173쪽

EPISTOLARUM LI. 161 Non ut porticibus sic judiciis fruar isdem, Nec Sequar aut fugiam qua diligit ipso vel odit,

Olim quod vulpes aegroto cauta leoni Respondit referam: Quia me vestigia torrent,

Omnia te adversum spectantia, nulla retrorSum 75Bellua multorum es capitum. Nam quid sequar aut quemlPars hominum gestit conducere publica, Sunt qui Crustis et pomis vidua Venentur VaraS, Excipiantque senes quos in vivaria mittant; Multis occulto crescit res fenore. Verum 80 Est aliis alios rebus studiisque teneri: Idem eadem possunt horam durare probantes lNullus in orbe sinus Baiis praelucet amoenis, Si dixit dives, lacus et mare sentit amorem Festinantis heri cui si vitiosa libido 85Fecerit auspicium, Cras ferramenta emum Tolletis, fabri. ectus genialis in aula St, Nil ait esse prius, melius nil caelibe ita ' Si non est jurat bene solis esse maritis. Quo teneam vultus mutantem Protea nodo s0Quid pauperi Bide mutat Oenacula, lecto Balnea, tonsores, conducto migio aeque Nauseat ac locuples quem ducit priva triremis. Si curatus inaequali tonsore capillos Occurri, rides; si sorte subucula pexae 95 Trita subest tunicae vel si toga dissidet impar, Rides quid, mea cum pugnat Sententi Secum,

Quod petiit spernit, repetit quod nuper miti Aestuat et vitae disconvenit ordine toto, Diruit, aedificat, mutat quadrata rotundis 100

Insanire puta sollemnia me neque ride' Nec medici credis nec curatori egere praetore dati, rerum tutela mearum Cum sis et prave sectum stomacheris Ob unguem De te pendentis, te respicienti amici. 05 Ad summam sapiens uno minor est OVe, dives, Liber, honoratus, pulcher, re denique regum; Praecipue anus, nisi cum ituita molesta est.

174쪽

II. TnoaANI belli scriptorem, maxime Lolli, Dum tu declamas Romae Praeneste relegi ' Qui quid sit pulchrum, quid turpe, quid utile, quid non, Planius ac melius Chrysippo et Crantore dicit. Cur ita crediderim nisi quid te detinet audi. Fabula qua Paridis propter narratur am0rem Graecia Barbariae lento collisa duello Stultorum regum et populorum continet ae8tus. Antenor censet belli praecidere causam: Quid aris Ut salvus regnet vivatque beatus ad Cogi posse negat. Nestor componere lites Inter Poliden festinat et inter Atriden; Hunc amor, ira quidem communiter urit utrumque. Quidquid delirant reges plectutitur Achivi. Seditione, dolis, scelere atque libidine et ira iaIliacos intra muros peccatur et Xtra. Rursus quid virtus et quid sapientia possit Utile proposuit nobis exemplar Ulixen, Qui domitor Trojae multorum providus urbes

Et mores hominum inspexit, latumque Per equor, 20 Dum sibi dum sociis reditum parat, aspera multa Pertulit adversis rerum immersabilis undis. Sirenum voces et Circae oeula OSU; . Quae si cum sociis stultus cupidusque bibisset, Sub domina meretrice fuisset turpis et X rS, 25 Vixisso canis immundus et amica luto Sus Nos numerus sumus et fruges OnSumere nati, Sponsi Penelopae, diebulones, Alcinoique In cute curanda tu ne O Operata juventus, Cui pulchrum fuit in medios dormire dies et ad Ad strepitum citharae ceSSatum ducere curam. Ut jugulent homines surgunt de nocte latrones: ' Ut te ipsum serves n0n expergisceris D Atqui Si noles sanus curres hydropicus; et ni Posces ante diem librum cum lumine, si non a5 Intendes animum studiis et rebus honestis, Invidia vel amore vigil torquebere. Iam cur Quae laedunt oculos festinas demero, si quid

175쪽

EPISTOLA RUMAE. 3. 63 Est animum disser curandi tempus in annum Τ Mimidium acti qui coepit habet sapere aude o Incipe. Qui recte vivendi prorogat horam P Rusticus exspectat dum defluat amnis; at illos Labitur et labetur in omne volubilis aevum

Quaeritur argentum puerisque beata creandis Uxor, et incultae pacantur omere Silvae: d. Quod satis est cui contingit nihil amplius optet.

Non domus et fundus, non aeris acervus et auri

Aegroto domini deduxit corpore febres, Non animo curas. Valeat possessor oportet Si comportatis robus bene cogitat uti. 50 Qui cupit aut metuit juvat illum sic domus et res Ut lippum pictae tabulae, lamenta Odagram,

Auriculas citharae collecta sorde dolentes. Sincerum est nisi a quodcunque infundis acescit. Sperne Voluptates, nocet empta dolore Voluptas 55 Semper Varus eget certum Vot pete finem.

Invidus alterius macrescit rebus opimis; Invidia Siculi non invenere tyranni Majus tormentum Qui non moderabitur irae Infectum volet esse dolor quod suaserit et mens, 60 Dum poenas odio per vim festinat inulto. Ira furor brevis est animum rege, qui nisi Daret Imperat hunc frenis, hunc tu compeSee eaten Fingit equum tenera docilem cervice magiSter Ire iam qua monstret eques Venaticus, e quo io Tempore cervinam pellem latravit in aula, Militat in silvis catulus. Nunc adbibe puro Pectore Verba, uer, nune te melioribus Osser. Quo semel est imbuta recens servabit odorem Testa diu. Quodsi cessas aut streum intelS, NNee tardum opperior ne praecedentibus insto.

III. JUL Flore, quibus terrarum militet oris

Claudius Augusti privignus scire laboro. Thracane vos Hebrusque nivali compede Vinctus, An freta vicina inter currentia turreS, An pingues Siae campi collesque m autum 14

176쪽

Quid studiosa cohors perum Struit Hoc quoque curo.Quis sibi res gestas Augusti scribere sumiti Bella quis et paces longum diffundit in aevum lQuid Titius Romana brevi venturus in Orat Pindarici sontis qui non expalluit haustus,

Fastidire lacus et rivos QSu apertOS.

Vt valot ut meminit nostri Fidibusno Latini

Thebanos aptare modos Studet auSpice Musa, An tragica desaevit et ampullatur in artet Quid mihi Colsus agit monitus multumque monendu8 15 Privatas ut quaerat opes, et tangere vitet Scripta Palatinus quaecunque recepit Ap0llo, Ne si sorte suas repetitum venerit olimGrex avium pluma moveat cornicula risum

Furtivis nudata coloribus. Ipse quid audes' οQuae circumvolitas agilis thymal Non tibi parvum Ingenium, non incultum est et turpiter hirtum.

Seu linguam causis acuis seu civica jura Respondere paras Seu condis amabile carmen,

prima feres hedera victricis praemia. Quodsi sat rigida curarum fomenta relinquere OSSes Quo te caelestis sapientia duceret ires. Hoc opus, hoc Studium parvi properemus o amplis patriae Volumus, si nobis Vivere cari. Debes hoc etiam rescribere, si tibi curae 30 uuantae conveniat Munatius an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur. At vos Seu calidus Sanguis Seu rerum inscitia vexat Indomita ervice feros, ubicunque locorum Vivitis, indigni fraternum rumpere laeduri 35 Pascitur in vestrum reditum Votiva juvenca. 1V. ALBI, OStrorum Sermonum candide judex, Quid nunc te dicam facere in regione Pedana' Scribere quod Cassi Parmensis opuscula incat, An tacitum silvas inter reptare SalubreS,

Curantem quidquid dignum sapiente bonoque est a Non tu corpus eras sine pectore. ii tibi formam, Di in divitias dederunt artemque fruendi.

177쪽

EPISTOLARUM I. 5. 65 Quid voveat dulci nutricula majus alumno, Qui sapere et fari possit qua sentiat, et cui

Gratia, fama, valetudo contingat abunde, 0 Et mundus victus non deficiente crumena 'Inter spem curamque timore inter et iras, Omnom credo diem tibi diluxisse supremum: Grata Superveniet quae non sperabitur hora. Me pinguem et nitidum bene curata cute viSes 5 Cum ridere voles Epicuri de grege Oreum.'

S potes Archiacis conviva recumbere luetis Nec modica Oenare times Olus Omne patella, Supremo te sole domi, Torquate, manebo. Vina bibos itorum auro diffusa palustres Inter Minturnas Sinuessanumque Petrinum. Si melius quid habes arcesse vel imperium fer. Jamdudum splendet focus et tibi munda supellex. Mitte leves spes et certamina divitiarum Et Moschi causam eras nato Caesare festus Dat veniam somnumque dies impune licebit ioAestivam sermone benigno tendere noctem. Quo mihi fortunam si non conceditur utilParcus ob heredis curam nimiumque SeVeruSAssidet insano potare et spargere flores Incipiam, patiarque vel inconsultus haberi. 15

Quid non ebrietas designat perta recludit, Spes jubet esse ratas, ad proelia trudit inertem;

Sollicitis animis onus eximit, addocet arteS. Fecundi calices quem non fecere disertumlContracta quem non in paupertate Solutum eo Haec ego procurare et idoneus imperor et non Invitus, ne turpe Orat, ne Sordida mappa Corruget Dares, ne non et cantharus et lanx

Ostetida tibi te, ne fidos inter amicos Sit iu dicta oras eliminet, ut coeat par 25Jungaturque pari. Butram tibi Septiciumquo, Et nisi coena prior potiorque puella Sabinum Detinet, assumam locus est et pluribus umbris: Sed nimis arta premunt olidae convicia caprae.

178쪽

Tu quotus esse velis rescribo, et rebas omissis θAtria servantem postico salio clientem.

NIL admirari prope res est una, Numici, Solaque quae possit facere et Servare beatum. Hunc solem et stellas o docedontia certis Tempora momontis sunt qui sormidino nulla Imbuti spectent quid censes munera terrae,

Quid maris extremos Arabas ditistis et Indos, Ludicra quid, plausus et amici dona Quiritis,

Quo Spectanda modo, quo sensu credis et ore lQui timo his adversa fere miratur eodem Quo cupiens pacto pavor est utrobique molestus is Improvisa simul species exterret utrumque.

Gaudeat an doleat, cupiat metuatne, quid ad rem, Si quidquid vidit melius priusve Sua se

Defixis oculis animoque et corpore torpeti Insani sapiens nomen erat, aequus iniqui, 5 Ultra quam satis est virtutem si petat ipsam. nunc, argentum et marmor Vetus aeraque et artes suspice, cum gemmis Tyrios mirare colores; Gaude quod spectant oculi te mille loquentem; Navus mane forum et Vespertinus pete tectum, 20

No plus frumenti dotalibus metat agris Mutus et indignum quod sit, prioribus ortus Hic tibi sit potius quam tu mirabilis illi. Quidquid sub terra est in apricum proferet aeta8;

Defodiet condetque nitentia. Cum bene notum 25 Porticus Agrippae et Via te conspexerit Appi, Ire tamen restat Numa quo devenit et Ancus. Si latus aut renes morbo tentantur acuto Quaere fugam morbi. si recte vivere quis uotis Si virtus hoc una potest daro, sortis missi 40 Hoc ago deliciis. Virtutem verba putas et Lucum ligna: me ne portus occupet alter, Ne Cibyratica, ne Bithyna negotia perdaS; Millo talenta rotundentur, totidem altera, porro et Tertia succedant et quae pars quadra acerom. rao Scilicet uxorem cum dote fidemque et amicos

179쪽

EPIMOLARUM L . 67 Et genus et formam regina Pecunia donat, Ac bono nummatum decorat Suadela Venusque. Mancipiis locuples eget ueris Cappadocum rex: No fueris hic tu. Chlamydes Lucullus, ut aiunt,

Si posset centum scenae Praebere TogntUS,

Qui possum tot P ait 'tamen et quaeram et quot habebo Mittam:' post paulo scribit sibi millia quinquo

Esso domi chlamydum partem vel tolleret Omnes. Exilis domus os ubi non et multa supersunt UEt dominum fallunt et prosunt furibus. Ergo,

Si res sola potest facere et servare beatum, Hoc primus repeta Opu' hoc OStremus mittas. Si fortunatum specie et gratia PraeStat, Mercemur servum qui dictet nomina, laevum 30

Qui fodice latus et cogat trans pondera deXtram Porrigere Hic multum in Fabia valet, illo Velina; Cui libet hic fasces dabit eripietque curule

Cui volet importunus ebur' Frater, Pater, adde; Ut cuique est aetas ita quemque facetu adosta ta Si bene qui coenat bene ViVit, lucet, eamuSQuo ducit gula; i8cemur, Venemur, ut limGargilius, qui mane lagari Venabula, SerVOS Dissertum transire larum P0pulumque jubebat, Unus ut e multis populo Spectante referret 60 Emptum mulus aprum rudi tumidique lavemur. Quid deceat, quid non obliti, Caerito cera Digni, remigium vitiosum Ithacensis Ulixei, Cui potior patria fuit interdicta voluptas. Si, Mimnermus uti cenSet, Sine amore ociSque 5 Nil est jucundum, Viva in amore jociSque.

Vive, vale. Si quid novisti rectius istis Candidus imperti si non his utere mecum. VII. Qvmud dies tibi pollicitus me rure suturum, Sextilem totum mendax desideror. Atqui

Si me vivere Vi Sanum recteque Valentem,

Quam mihi das aegro dabis aegrotare timenti, Maecenas, Veniam, dum sicu prima calorque

180쪽

Designatorem docorat lictoribus atris, Dum pueri omnis pater .et matercula fulle ossiciosaque edulitas et pella forensis Adducit febres et testamenta reSignat. Quodsi bruma nives Albanis illinet agris, a Ad mare descendet vates tuus et sibi pareet Contractusque leget te, dulcis amice, reviset Cum Zephyris, si concedes, et hirundine prima.d on quo more piris Vesui Calaber jubet hospes Tu me fecisti locupletem Vescere sodes.' lj dam satis est.' At tu quantum vis tolle.' Benigno V

Non invisa seres pueris munuScula parViS.' Tam teneor dono, quam Si dimittar onustus.'

Ut libet haec porcis hodie c0medenda relinques.'Prodigus et stultus donat quae spernit et odit mHaec seges ingratos tulit et feret Omnibus annis. Vir bonus et sapiens dignis ait 8Se paratus, Iec tamen ignorat quid distent aera lupinis:

Dignum praestabo me etiam pro laude merentis. Quodsi me nole usquam di8cedere, reddes 25 Forte latus, nigros angusta fronte capillos, Reddes dulce loqui, reddes ridere decorum, et

Inter vina fugam Cinarae maerere Proteoae. Forte per angustam tenui Vulpecula rimam Repserat in cumera In frumenti, a Staque rurSUS 30Ιre foras pleno tendebat corpore frustra; Cui mustela procul, Si vis,' ait, effugere istinc,

Macra cavum repetes artum quem macra subisti VIIa ego si compello imagine cuncta resigno; Nec somnum plebis laudo Satur altilium, nec raotia divitiis Arabum liberrima muto. Saepe verecundum laudaSti, rexque aterque Audisti coram, nec Verbo Parciu Sens: Inspice si 08sum donata reponere laetus.

Haud male Telemachus, proles patientis Ulixei b Non es aptus equis Ithace locus, ut neque planis Porrectus spatiis nec multae prodigus herbae; Atride, magis apta tibi tua dona relinquam. Parvum parva decent mihi jam non regia Roma Sed vacuum Tibur placet aut imbelle Tarentum a

SEARCH

MENU NAVIGATION