De Westphalorum, siue Antiquorum saxonum situ, moribus, virtutibus, et laudibus. Libri 3. Authore VVernero Roleuinck Larense ..

81쪽

6asT PHALORUM. priae prudentum morem imitando, ut ibi nihil temere vidcretur attentare, apud: VVormaciam synodum iussit celebra- ri, ide negocijs opportunis matura si-llia eret deliberatio, ac contra Saxones apta di industriosa expeditio Sequenti anno, inde magno stipatus exercitu,saxoniam potenter ingreditur , & multavi in Derili stes,cepit Arisburgum,viilgariter Mers in borch dictum, id est, castruria Martis. Et: th Hermes uel usque peruenit, quod inter-bel pretatur statua Hermetis , &ipsum fa nia num destruxit, de argentium &aurum .inti quodAbi repperit copiosum abstulit.: i: Hocin chronicis Gregorij Turonensis atis habetur, quod etiam testatur Dominus uo- io hannes de Essendia sacrae Theologiae Y ab professor, & frater Hermarinus de Hese ii, iiordia ordinis prς dicatorii qui hanc e is expeditionem diligenter prosequuntur

i Et hos Fout in pi urimum sequori Aduertequq loca principalioris pro uinciae, dijs nominabantur, quorum Hurimi permanent usque in praesens &

i l antiquum Vocabulum retinent. Erant a

, . a item in statua praedici a Nerines uel.

82쪽

is Da ssrv ET MORIBVquatuo i magines scit iplae, sci licet Matis, Mercurij, Herculis,& Apollinis: sed tamen a Marte tanq iam principaliori denominabatur locus.Hoc erat vastissi in ii iii Idol una totius Saxoniae, quod prudenti usus consilio arolus primum ase, gressus est, ut i lio destructo citius pro uinciales ab id'lolatria aninium reuocarent. Mira dicuntur de sortitudine it lius ioci,dc d stru ura di coluinnarum pulchritudine, atq decori illius pha - Insigne namque saxo nun eratIeo, Draco, Aquila de stiper volitans', ad ostendendum in eis fortitudinem,prudortiam &4n uim animi constantiam. Sed cum sic glyrios essent secundum statum secularem, non intellexerunt quam i nobilem paterentur seruitutem nurn ritu obseruand', sani consili s acquiescendo Oportuit ergo, per viam aliam , hoc est, per potentiam

armorum durissimae ceruicis pertinaci fana castigare, donec vexatio tribueret intellectum auditui Pie c ditur, vidi

ubi liuina bonitas quφ

83쪽

VVgsτη MALORUM. inano generi semper inisereri potius ligit quamirasci,postquam vidit duritia am Saxon um fer hinplicem praedicationem & miraculorum choruscationeni molliri non posse, aptauit prou i dentiorsu ae fortis sinaos reges ac pii ncipes, qui gente hanc ut vitrum contereret, donec

ia cor rediret, e sui: infidelitatis insani

am abiiceret. Aut forte si olanino conuert nol- penitus interirent , ac alio tum salutem ultra non impedirent.

Quod ita factum constat. Nam deletis. aut fugatis rebellibus, optime fides fundata ibi creu it, & usque in praesens quo gloria immortali deo stabilitea

Vt autem Dornat is manifestaret,a grata sibi haec expeditio foret,inlisi raculum glorissum ostendit iii exordio- , goae,quod si ordine factum est.Nam cum Rex sta et peraliquot diei in obsi dis,ne 'raefati loci: mun eue-: l nit ut pxopter aestatis feruorem aquae diacerent, & exercitus iii summo peri c lo ed diu afauent ci ementia

84쪽

clara die cunctis ex more cirram ericii e .

quiescentibus, ni erupit agnorantibus uniuersis, & aquae largi ssime effusae sunt ad omnem sussicientiam Durab/t quoque ad triduum, qRousque phantina fun- ὸitus destrueretur . Cepit deinde castrii Sibureli, supras u ui una Ruri tum p rope Tremoniam, & Francis 'trobique post iis,Venit ad I Veseram & foedere inito

cum Saxonibus,obsides, ar. receptit. Sic intermissum est be dum saxonicum ad tempus,primo congressu Domino largi ente fidelibus inclytam'ictoria Ti. Ma xima Oim strages Saxonurn faci ierat antequam castra deiicerentur. Processit ex tuinc Te ad loliam contra Desido.

rium regem, anno CCCCCCC Lxxl-ri α botito triumpho ecelesiam & Ad ianum Papam magnifice

85쪽

Axones sic superati primo congreta dia Francis doluerunt nimis, accom- ,erto quod Carolus discessisset in lon- loquam regionem, congregatis agmi-3 ih is suis, siborch recuperan occisis ancis,castrum dest uxerunt Deinde ad Messium in properantes , illud opputant,sicquead fines Hassiae Venientes,itiam praedantur, famis cuncta succendunt. . r tamen j iterum ostendit ibi

gratiantibam Dominu , quia cum vens sent adsi dessariam, &incendere vel lent ecclesiani quam sanctus Bonifaciausillic copsecrauerat, omnino nequiuuerant,quin potius graui riinore diuinitus perculsi, turpiter uniuersi fugerupti nullo persequente. Er- Culpantur hic saxones defracta idci sedaliqualiter videntur, excusandi i liu quia Caiol. iam homariu prastiteranti, quia prouincia

86쪽

na SI T ' ET MO Rr B vs nimis magna erat, videlicet a Rheno que ad Veseram.& consequetera sera usque ad Elbiam S confines videlicet VVandali, & Daci coeterique infideles, Normanni; Frisones ictim suis, auxi liuiis praestabant Saxonibus. Ipsa qu sS 'nia non erat unita sub uno roge,sed habebat tot duces , quot pagos, & V nosuperato allius ireclamabat aut fugiebat ad vicinos recedenteque Carol' redibat cum exercitu oppugnans vicinum,

donec acquiesceren t sibi,' sicut φlim Ga boa litis contigi t,losue X Hunc modum

dicunt habuisse Onphatos, id es Ortia ei tales Sax es, a V Ves phalosCarolo subiectos ex pis, teinuaserunt, & iterum Larolo redeum t , sugerunt,& hoc colludio di tio in longinquum processit. Ait enitis praestius doctorioannes, quod Ostph di totiens iteratae rebellionis causa ex titerunt, VI estphalis persuadςntes in b ni vel promissis rebellionem. Vnde -dicitur in historia metrica Caroli de

87쪽

ci labebat. Quot pagos, tot pene duces &Q ut supra diei u ni est. , b Aduerte hic casami singularem, in suo regnum in se diuisum diutius tenim it robur contra hostes. Nam si habuisset Saxonia unum regen supra se, facilius obtinuisset Carolus victoriam , quia ,- no supprato, omnes quiete iiiijssenti foedus cum eo. Excusandi sunt ei eo VVes hali a phalia francice, quod est fallacia, latine q'ia phalos, iden; est, quod socius. Vnde dicebantur olim

φ . de alijs, Ad propositum redeundo, pol At est dici quod terra saxoniae hoc te 'p' e iuxta morem prouinciarum h auita aliquos bonae voluntatis. h .mines qui fauebant fidei , alios Ῥero rebelles qui paulatim eiteminati λει

Ethbc quod iam Actum est de pri

' .ma rei, ellione, contigit Anno Domi,

anim

88쪽

i Da si iv nT MORI avsiuim rebellione, misit contra eo qtrati or scaras,id in turmas pugnatorum, quarum tres collata acie dimicarii hi cum aduersarijsα triumpharunt. Quarta cunon inuehiret apparatum certandi, r di t cuna praeda magna. Post haec anno.

CCCCCCC. LXXV. Carolus consiliu habuit in villa,quae dicitur Duria, 'bi

mnium sentetia fuit, ne requies vlla duret urs ψnibus, do nec aut fido in reciperet, a ut penitus desceret. In trans ergo iterum cum graui multitudine Saxo niam, cistrum Siborch reaedificat, &ad Gesseram properat, ubi Saxones dissposuerant bellum gerere,in loco dicto

Brunesborch. Habuerunt autem cautel aut vadum praeoccuparent , ne rex transi-

et fluuium, intrando, scilicet Ostsex hiam. Commissum estbellii, &saxones multi fugati,alij ccisi, & fideles amicias ripas obtinuerunt. Diuidens autem ex exercitum hinc de inde, dimidiam parte ibi reliquit, & cum reliquis Σd Bruns diuertit, ubi supera An her celerius venientes,Austrelyndi Saa ones cum suo capitaneo, te spontanee e sub'

89쪽

I. It

og s T P Η Α L ο κ ' u. subdiderunt legi datis obsidibus ac platacitum. interiin Saxones bellum moue- nt contra reelectos super VVeseram,

In Lubeha dioecesis Myndensis & sup rati sunt. Verunt men quidam de Fracis dolose intersecti sueret ni Nam vel , ient eliis ahi re pabui' miscuerunt se sa ones quas fideles adiutores,

i hir; res pariter in castra , dormientes Franc rucidarunt quam plurimos , sonec aeteri excitati prispelleren Rediens quo te Rex furore sustragem magnam feci . ω pr dum tulit.& v sphali obsides dederunt. Angarii. fecerunt sicut Austrasii, in pago qui dictitur Buda, &Bruno cum optimatibus f is obsides dede at. His peractis Rex in Franciam reuertitur, & dei nde adatalia am peruenit, bipactavi stori cum ri disset, venit nuncius dicens, Saxones s cramenta violasse, & fidem irritam A

se, Francos occidis se, d castium penitus destruxisse. fyb ro etiam animose oppugnare coeperant , sed iuuante D Caninosdelibus tuis,fugati sunt usque ad D, iluvium

90쪽

auditis liti celeriter cbuenitVVorim ς π Anni

ii, Nodibus,reuerti

inde annosequenti. cccc χum graui turbaxeuertitur in Saxoniam

litum qui dicitur vadeborne, quo

: conuenerunt ad primo consitum et ebrandum. Omnes Franci P ς P se estud. non pauca, quae ibi baptirata est.

romatiunt ibi fidem se seruat