장음표시 사용
131쪽
CARMEN SAECVLARE 117 Vosque uerace cecinisse, arcae, 0uod semel dictumst stabilisque rerum Terminus seruet, bona iam peractisus ungite sata. Fertilis rugum pecorisque tellus Spicea donet Cererem corona; Nutriant latus et aquae salubressu Et Iouis aurae. Condito mitis placidusque telo Supplices audi pueros, Apollo; Siderum regina bicornis, audi,s Luna, puellas.
Roma si uestrum est opus Iliaeque Litus Etruscum tenuere turmae, Iussa pars mutare lares et urbem
40 Sospite curSu, Cui per ardentena sine fraude Troiam Castus Aeneas patriae Superstes Liberum muniuit iter, daturus 44 llura relictis: Di, probo mores docili iuuentae, Di, senectuti placidae quietem, Romulae genti date remque prolemque Et decus omne iuuaeque uos bobus ueneratur albis Clarus Anchisae Venerisque SanguiS, Impetret, bellante prior, iacentem 52 Tenis in hostem. Iam mari terraque manus potentis Medus Albanasque timet securis; lam Scythae responsa petunt superbi 56 Nuper et Indi. Iam fides et pax et honor pudorque Priscus et neclecta redire uirtus Audet, apparetque beata plenos Copia cornu.
132쪽
118 CARΜΕΝ IAECVLARE Qui salutari leuat arte sessos si Corporis artus, Si alatinas uidet aequo aras,nemque Romanam Latiumque felix Alterum in lustrum meliusque Semper sis Prorogat aevom. Quaeque uentinum tenet Algidumque,
Quindecim Diana preces uirorum Curat et uotis puerorum amicas
Haec Iouem sentire deosque cunctos Spem bonam certamque domum reporto,
Doctus et hoebi chorus et Dianaeis Dicere laudes.
133쪽
0ui fit, Maecenas, ut nemo, quam sibi sortem Seu ratio dederit seu sors obiecerit, illa Contentus uiuat, laudet diuersa sequentis γ fortunati mercatorest grauis annis Miles ait muli iam fractus membra labore. Contra mercator, nauem iactantibus ustris, Militia est potior. Quid enim concurritur horae 8 momento cita mors uenit aut uictoria laeta Agricolam laudat iuris legumque peritus, Sub galli cantum consultor ubi Ostia pulsat. Ille datis uadibus qui rure extractus in urbem St, 12 Solos elices uiuentis clamat in urbe. Cetera de genere hoc adeo sunt multa loquacem Delassare ualent Fabium ne te morer, audi 0uo rem deducam siquis deus en ego' dicat 16 Iam laciam quod uestis eris tu, qui modo miles, Mercator tu consultus modo, rusticus hinc uos, Vos hinc mutatis discedite partibus heia l0uid statisγ' - nolint atqui licet esse beatis. 20 Muid causae est, merito quin illis Iuppiter ambas Iratus buccas instet neque se lare posthac Tam facilem dicat, uotis ut praebeat aurem 2 Praeterea ne sic ut qui iocularia ridens
134쪽
120 8ERΜONVM 24 Percurram, quamquam ridentem dicere uerum Quid uetat ut pueris olim dant crustula blandi
Doctores, elementa uelint ut discere prima, Sed tamen amoto quaeramus seria ludo):28 Ille grauem duro terram qui uertit aratro, Perfidus hic caupo, miles nautaeque per omne Audaces mare qui currunt, hac mente laborem Sese ferre, senes ut in otia tuta recedant,
32 Aiunt, cum sibi sint congesta cibaria sicut Parvola nam exemplo est magni sormica laboris Ore trahit quodcumque potest atque addit aceruo0uem struit, haut ignara ac non in aula suturi. 36 Quae simul inuersum contristat quartus annum, Non usquam prorepit et illis utitur ante 0uaesitis patiens, cum te neque seruidus aestus Demoueat lucro, neque hiems, ignis, mare, serrum,40 Nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter. Quid iuuat, inmensum te argenti pondus et auri Furtim defossa timidum deponere terra γ Quod si comminuas, vilem redigatur ad Ssem.' 44 fit ni id fit, quid habet pulchri constructus aceruus γMilia frumenti tua triuerit area centum, Non tuus hoc capiet uenter plus ac meus, ut Si Reticuli impanis uenalis inter onusto 48 Forte vehas umero, nihil phius accipias quam
0ui nil portarit uel dic quid reserat intra
Naturae finis uiuenti, iugera centum an Mille aret 'at suavest ex magno tollere acervo'. 52 Dum ex paruo nobis tantundem haurire relinquas, Cur tua his laudes cumeris granaria nostris γVt tibi si sit opus liquidi non amplius urna Vel cyatho, et dicas magno de flumine mallem, 56 Muam ex hoc sonticulo tantundem sumere'. eo fit, Plenior ut siquos delectet copia iusto, Cum ripa simul avolsos serat Aufidus acer. At qui tantuli eget, quantost opus, is neque mo
135쪽
LIB. I, 1, 24-93 12160 Turbatam haurit aquam neque uitam amittit in undis. At bona pars hominum decepta cupidine salso Nil satis est' inquit, quia tanti quantum habeas sis'. 0uid facias illi iubeas miserum esse, libenter64 Muatenus id dicit ut quidam memoratur Athenis Sordidus ac diues, populi contemnere uoces Sic solitus: populus me sibilat, at mihi plaudo Ipse domi, simul ac nummos contemplor in arca'. 68 Tantalus a labris sitiens fugientia captat Flumina quid rides mutato nomine de te
Fabula narratur congestis undique saccis Indormis inhians, et tamquam parcere sacris 72 Cogeris aut pictis tamquam gaudere tabellis. Nescis quo ualeat nummus, quem praebeat usum γΡanis ematur, holus, uini sextarius, adde Quis humana sibi doleat natura negatis. 76 An uigilare metu exanimem, noctesque diesque pormidare malos lares, incendia, SerUOS,
Ne te conpilent fugientes, hoc iuuat horum
Semper ego optarim pauperrimus SM bonorum.
80 At si condoluit temptatum rigore corpus Aut alius casus lecto te adflixit, habes qui Adsideat, omenta paret, medicum roget, ut te Suscitet ac reddat gnatis carisque propinquis γ84 Non uxor saluum te uolt, non filius; omnes Vicini oderunt, uti, pueri atque puellae.
Miraris, cum tu argento OS omnia ponas, Si nemo praestet quem non merearis amorem γ88 An si cognatos, nullo natura labore Quos tibi dat, retinere uelis seruareque amicos, Infelix operam perdas ut siquis asellum In campo doceat parentem currere frenis 292 Denique sit simis quaerendi, cumque habeas plus, Pauperiem metuas minus et mire laborem
136쪽
122 SERMONUM Incipias parto quod avebas, ne facias quodUmmidius quidam non longa est sabula diues
96 Vt metiretur nummos, ita sordidus ut se Non umquam seruo melius uestiret, ad usque Supremum tempus, ne se penuria uictus opprimeret, metuebat at hunc liberta securi 100 Diuisit medium, sortissima Tyndaridarum. Quid mi igitur suades ut uiuam Naeuius, aut sic Ut Nomentanus γ' pergis pugnantia secum Frontibus aduersis componere non ego auarum. 104 Cum ueto te fieri, uappam iubeo ac nebulonem Est inter Tanain quiddam socerumque Viselli: Est modus in rebus, sunt certi denique nes, Quos ultra citraque nequit consistere rectum. 108 Illuc unde abii redeo nemo ut auarus Se probet ac potius laudet diuersa sequentiis, Quodque aliena capella gerat distentius uber, Tabescat, neque se maiori pauperiorum 112 Turbae comparet, hunc atque hunc superare laboret. Sic festinanti semper locupletior opstat, Vt, cum carceribus missos rapit ungula currus, instat equis auriga suos uincentibus, illum 116 Praeteritum temnens extremos inter euntem. Inde sit ut raro, qui se uixisse beatum Dicat et exacto contentus tempore uita Cedat uti conuiua Satur, reperire queamus. 120 dam satis est ne me Crispini scrinia lippi Compilasse putes, uerbum non amplius addam. 94nuebasa'DMAc.ν anebas hueebas habebas ν1M coh hbobas B habeas δ i5 Vmmidius Myn Aer Vmidius a 1 M
137쪽
Ambubaiarum conlegia, pharmacopolae, Mendici, mimae, balatrones, hoc genus omne Maestum ac sollicitum est cantoris morte Tigelli: c Muippe benignus erat contra hic, ne prodigus esse Dicatur sttuens, inopi dare nolit amico, Frigus quo duramque famem propellere possit. Hunc si perconteris, aut cur atque parentis 8 Praeclaram ingrata stringat malus ingluvie rem,
omnia conductis coemens obsonia nummis,
Sordidus atque animi quod parui nolit haberi, Respondet laudatur ab his, culpatur ab illis.12 Fussidius uappae famam timet ac nebulonis Diues agris, diues positis in aenore nummisJ:0uinas hic capiti mercedes execat, atque uuant perditior quisque est, tanto acrius urget; 16 Nomina sectatur, modo sumpta ueste uirili, Sub patribus duris tironum. maxime quis non luppiteri exclamat, simul atque audiuit 'at in se Ρro quaestu sumptum facit hic'. uix credere possis, 20 Muam sibi non sit amicus, ita ut pater ille, Terenti Fabula quem miserum gnato uixisse fugato Inducit, non se peius cruciaverit atque hic. Siquis nunc quaerat quo res haec pertinet γ' illuc: 24 Dum uitant stulti uitia, in contraria currunt. Maltinus tunicis demissis ambulat est qui Inguen ad pscenum subductis usque acetus; Ρastillos Russillus let, Gargonius hircum. 28 Nil medium est sunt qui nolint tetigisse nisi illas, uuarum subsuta talos tegat instita ueste: Contra alius nullam nisi lenti in fornice stantem. 0uidam notus homo cum exiret fornice, macte
u. 13 ut glossema sequemii uermi eae arte p. 421 adscriptum times imclusimus auctore Sana no ne Porph nee Acr. eum legisse apparet.
138쪽
124 SERMONUM 32 Virtute esto' inquit sententia dia Catonis: Nam simul ac uenas instauit taetra libido,
Huc iuuenes aequom est descendere, non alienas Permolere uxores'. - nolim laudarier' inquita Sic me' mirator cunni Cupiennius albi. Audires operae pretium, procedere recte 0ui moechis non uoltis, ut omni parte laborent, Utque illis multo corrupta dolore uoluptas, 40 Atque haec rara cadat dura inter saepe pericla. Hic se praecipitem tecto dedit, ille agellis Ad mortem caesus, fugiens hic decidit acrem Praedonum in turbam, dedit hic pro corpore nummOS, 44 Hunc permixerunt calones quin etiam illud Accidit, ut quidam testis caudamque salacem Demeteret erro iure omnes Galba negabat.
Τutior at quanto merx est in clas8 Secunda,
48 Libertinarum dico, Sallustius in quas
Non minus insanit quam qui moechatur at hic Si, uua res, qua rati Suaderet, quaque modeste Munifico esse licet, uellet bonus atque benignus 52 Esse daret quantum satis esset, nec sibi damno Dedecorique foret uerum hoc se amplectitur uno, Hoc amat et laudat: matronam nullam ego tango'.
Vt quondam Marsaeus, amator originis ille, 56 Mui patrium mimae donat undumque laremque, Nil merit mi' inquit cum uxoribus umquam alienis'.
Verum est cum mimis, est cum meretricibus, unde Fama malum grauius quam res trahit an tibi abunde
60 Personam satis est, non illud, quicquid ubique ossicit, euitare bonam deperdere famam, Rem patris oblimare, malum est ubicumque quid inter Est in matrona, ancilla peccesue togata γ
139쪽
LIB. I, 2, 32-92 12564 illius in Fausta Syllae gener, hoc miser uno Nomine deceptus, poenas dedit usque superque Quam satis est, pugnis caesus ferroque petitus, Exclusus ore, cum Longataenus laret intus. 68 Huic si muttonis uerbis mala tanta uidenti Diceret haec animus: quid uis tibi numquid ego a te
Magno prognatum deposco consule cunnum Velatumque stola, mea cum conferbuit ira γ'
72 Muid responderet' magno patre nata puellast
At quanto meliora monet pugnantiaque istis Diues opis natura suae, tu si modo recte Dispensare uelis ac non fugienda petendis 76 Inmiscere. tuo uitio rerumne labores, Nil reserre putas quare, ne paeniteat te, Desine matronas sectarier, unde laboris Ρlus haurire mali est quam ex re decerpere fructus.
80 Nec magis huic inter niueos uiridisque lapillos Sit licet, hoc, Cerinthe, tuum tenerum est semur aut crus
nectius atque etiam melius persaepe togatae. Adde huc quod mercem sine sucis gestat, perte 84 Muod uenale habet ostendit, neque, siquid honesti est, Iactat habetque palam, quaerit quo turpia celet. Thraecibus hic mos est, ubi equos mercantur: pertOS inspiciunt, ne, si acies, ut saepe, decora 88 Molli ulta pedest, emptorem inducat hiantem, 0uod pulchrae clunes, breue quod caput, ardua ceruiX. Hoc illi recte ne corporis optima Lyncei Contemplere oculis, Hypsaea caecior illa, 92 Muae mala sunt, spectes crus, is bracchiat uerum
140쪽
Depugis, nasuta, breui latere ac pede longo est. Matronae praeter faciem nil cernere possis, Cetera, ni Catia est, demissa ueste tegentis.
96 interdicta petesia uallo circumdata nam te Hoc acit insanum), multae tibi tum officient res, Custodes, lectica, ciniflones, parasitae, Ad talos stola demissa et circumdata palla,10 Plurima quae inuideant pure apparere tibi rem. Altera, nil opstat Cois tibi paene uidere est V laudam, ne crure malo, ne sit pede turpi; Metiri possis oculo latus an tibi mauis 104 Insidias ieri pretiumque avellier ante
uuam mercem ostendi 'eporem uenator ut alta in niue sectetur, positum sic tangere nolit'Cantat, et apponit meus est amor huic similis: nam i08 Transuolat in medio posita et sugientia captat'. Hiscine uersiculis speras tibi posse dolores Atque aestus curasque grauis e pectore pelli γNonne, cupidinibus statuat natura modum quem,
112 Muid latura, sibi quid sit dolitura negatum,
uuaerere plus prodest et inane abscindere soldογNum tibi cum auces urit sitis, aurea quaeris Ροcula num esuriens fastidis Omnia praeter 1i; lauonem rhombumque tument tibi cum inguina, num, Si Ancilla aut uerna est praesto puer, impetus in quem Continuo stat, malis tentigine rumpi γNon ego namque parabilem amo uenerem facilemque.
120 Illam post paulo'; sed pluris'; si exierit vir' Gallis hanc hilodemus ait sibi, quae neque magno
Stet preti neque cunctetur, cum est iusSa uenire.
Candida rectaque sit, munda hactenus, ut neque longa 124 Nec magis alba uelit, quam dat natura, uideri. Haec ubi supposuit dextro corpus mihi laevom,