Observationes grammaticae in Catulli Veronensis librum. Dissertatio ..

31쪽

Quaestiones nonnullam orthographicae.

De iis, quae nunc disserenda mihi pr0p08ui, cum ad meram 0rth0graphiam pertineant, neque metrica rati0ne ut in iis, quae paul ante e0mp0sui, adiuvemur, difficillimam quaesti0nem esseis intelleget, qui naturam c0dicum e0rumque aetatem accuratius inquisiverit. Quapr0pter tu his haud quidquam pr0 cert statuere p08SUmus, attamen ex n0nnullis e0dicum vestigiis licet 0s primum esseere, quae in antiqu0 libr0 Ver0nensi scripta fuserint, et inde c0nicere, quae Catullus ipse scripserit. Ut ab usu o 0cali 0rdiar ea Catullus m0re antiqui0rum saepius Videtur usus esse ubi p0stea u scripserunt R0mani. Ita dubitari n0n 0test, quin iocundus, n0 iucundus scripserit, quippe quae criptura c0didum auct0ritate ptimorum nitatur.

Ut exempla asseram 9, 9 14, 2 46, 3 50 16 64 16 et 2 i5:66 82 Armam iocundus minues asservarunt c0dices, 62, 26 et

32쪽

47 mnes praetera, cuius quidem in aliis magna est auct0ritas;

67, 1 iucunda bis i Lis, 109, 1 iucundum im interdum M68, 16 iucundum L habent, sed etiam his l0eis scribendi

rati0nem quam laudavimus praeferendam esse e0distic scriptura

d0cet. Min0re nititur auct0ritate alibi ut 64, 284, ubi c0dides praeter DCli iucundo exhibent; 68, 93, ubi GC quidem iocundum, alii praeteris Direndum iucundum praebent. Attamen ex illis, quae m0d0 0mp0sui, satis elucere videtur iocundus Catullianum esse. Unde orig0 0cabuli ducenda sit n0n 0nstat, neque a iocus videtur derivari p088 iocundus, at antiqui0 certe ea scriptura fuit atque in hac v000 o ut 0calis syllabae primitiva diutius servata est, sicut poplusu Vel splicus, nontiare, alia usque ad medium saeculum Septimum Viguerunt. Cum ver0 Saecul sext sere medi pr o antiqui0r ut in multis aliis ita etiam in finalibus secunda declinati0nis v sit substituta, tamen o illa praecedente v vel o servata est usque ad pri-

confluunt, tuus, similia in inscripti0nibus ante saeculum septimum extremum reperies. En exempla Catulliana. 53 3 in omnibus

libris alnos Drma n0minativi inest 66,5 equos, 1, 54 novos; 23, 1 in serro c0didum C se reos latet serrus G 'DL p et 63 9 in tuo libr0rum GD C tuos tuus Llid p).64, 288 non acuos non acuos GL in aliis libris magis c0rruptum), inde 62, 60 aequom seripsit Catullus equom equo DC aequum pd 0 66, 79 quom pr0 0, qu0d 08Saepius, R0mani 0 8cripserunt, quum quem L Cp Pi omnes Statii quam Di L M. - 0n rester sed noster in antiquissimis seriptum fuisse libris illud indicat, qu0 quater noster pr rester in libris legimus. 0ei ver hi sunt 29, 13 nostra GL p restra D 55, 22 re ser no stri G nostri DLClip 66, 8 nostras Di LCli restras p 61, 209 rostri GD3LClip estri . Inde dii ellendi verbi participium 4 2 47dinolso GD CII dreulso Mik00diem m0di qu0 62.4 d.

33쪽

T convolsus ceteri e0dd. contusus exhibent, et 3, 5 de sol sit in libris videtur e0rruptum esse in denoti it es Haupt. Q. Cat. g. 70 ἡpr0pter ign0ratam antiqui0rem scribendi c0nsuetudinem blitteratam n0vici usu, qui desulsit praetulit. 68, 124 volturium e0rrigendum ex ollarium DC LP1Jroluntarium Wrultarium L, 61, 209 olt pr nolunt revocandum est, atque his nivibus exemplis c0llatis n0 dubitabimus pr0ti in his 45, 22 manuit 22, 3 vulgus, 1, 21 paroulus etc. restituere c0ntra libr0rum auct0ritatem. antiqui0 in i mutata est in multis v0cibus ut in simulis, yontufeae, eaeistumare, lucet liceo, tu Superlativis, atque diutius in his ipsis usus uetitavit, qu0ad Iulius Caesar in libris de anal0gia i scribendam esse statuit. V illa pr i tiam a Catuli saepius videtur servata fuisse. Ita, ut exemplum asseram, ubique videtur rev0canda esse in lubet utiqui0re sed divulgatissim0. Qu0d quidem in c0dicibus legimus 15,11 bis de 00dicum ser es. Seligabit edit pg. 180), 61, 133 17, 17 libet D),

40, 6 76, 14 squalibus Dy). 62, 36 mnes c0dices habent atlibet praeter , qui adlucet praebet 0rruptum ex at lubet. 62, lubeat legimus libeat LCM, 61, 41 lubentius libentius D i), 27, iubet 0dicum in lubet 0rrigendum est. Quapr0pter haud dubitare p08sumus aliis l0cis, ubi libri absentlibet ut 2 6 vel libenter ut 44, 6 et 31, 4 libente GLCH)u illud restituere. - Magis in dubi manet, utrum 4, cognotissim o breviata sit retinendum, an cognitissima Scribendum.

Mihi quidem ex anal0gia illud videtur defendi p0sse. Ita tenim larmae agnotus et agnoturus es euii gr. L. II g. 433). Quare ita statuendum erit de ill0. rimaria et antiqui0 Drma

erat cognotissuma, inde o breviat 0rta est haec cognotissuma vel ima, tum o tu i mutata cognitissima es. 0rssenius Ueber AUSSpr. V00. . et de lat. pr. I g. 372). - antiqui0r

34쪽

restituend0. Nam derige, derigit, dererere te Medieaeus

V0rgilii e0d0 sexiens nee sa0pius idem dirige dirigite te. Lachm. ad auer g. 247). 63, 56 dirigere legimus. C0ntra veresin n0nnullis i recenti0 estir e divulgata: 44 13yra nido gravedo LCp), 55, 25 pinnipes de Ser. 0dicum es Schwabii edit. g. 90 ex. et pinna apud Luer. Varr. Enn., pinniger apud Lucr. aliis. Etiam ni r ne n l0e0 61,153)in e0dicibus servatum est et Laelim ad Lustr. g. 117), cuius rati0auet0re Ritscheli haec videtur esse Antiqua Arma ne fuit, unde ne ortum est Drtasse 62,5 restituendum, ubi mnes libri nec praebent). Et illud demia paul0 0st uberius agam, fere ubique in i transiit, atque ita ex ne i 0rta est serma ni Ut ver0h0 distinguatur a ni r nisi p0sit squ0 et ipsum ne seribebatur, ut pr0ducta signifiearetur i), antiqui0r 08tea restituta est Drma ne Denique antistans e0dd. antistas 9, 2 legimus. qu0d et ipsum apud antiqui0res ut uer et Varr. Xtat. I pr u antiqui0re 10 10 habemus, nam in libris monimenta Scriptum est monumenta in s0l0 Η), quae v0eis scribendae rati0 etiam, ut alia mittam, apud Varr0nem . . VI 6 invenitur, et 17 6 in Salisubsilis r Salisubsulis, qu0 ut conSul, praesul a saliendi veri, descendit inde e r u in h0 fulgeretpr fulguret 66, 94). In his Drma antiqui0 Augusti aetate

denu pervulgata, illa bs0leta erat. P08trem ei r i 0nga saepe in e0dieibus servatum aliisl0eis certa c0niectura restituendum est. Ne 0ngus sim de Suillius ei satis n0t nunc n0 disseram, Sed deleg ad ea, quae

Schw0igerus in ulinii Zettselir. f. gl. Spr II g. 356 q. ea de re disseruit et Laelim ad Lucr. g. 24 sq. 0 auct0re in Catulli 0 dicibus unum pluralis exemplum intemeratum remansit 61, 232 bone coniuges Di Gi, alii bolnei, oluet, boniel , V0cativi tum unum 3 1 Fur ei. Quibus g0 equidem abi pluralis adici exemplum 6 3 aureis G C II. alii auris).Αt 0distra nostrum ii in uellii regulam deutum esse . qui i

35쪽

pinguem 80lam secunda declin. 0cativi in i cadentis et plur. n0minativi eiusdem declin. itemque dativi et ablativi plur primae secundaeque per ei scribendam esse censuerat, sed p0tius Attii rati0nem, qui statuerat, ut ubique i 0nga per ei redderetur qu0 Ritschelius d0cet), testantur genetivi exempla c0m

55 13 Herculei, qu0 pro dativ accipi cum Lachmann cf. Supra g. 8). 77, 3 mei legimus pr0 mi i. e. mihi es. g. 253, ad qu0 Lachmannus adn0tavit: quamquam haud di an pr0Π0mina pers0nalia Lucilius exceperit', et 39, 2 sei r si Lr sed li seu GDLC3. Ad extremum in mem0riam redig0 quae supra g. 10 de his dei et deis disserui, ex quibus unum Artasse illis addendum est exemplum 76, 26 dei m0n0syllabum

Illa certe ita in codicibus tradita mni dubitati0n carent, sed aliis l0cis ex scriptura 0rrupta certi88ima c0niectura ei re8tituere p08sumus, cum aepi88ime e Sit erVatum. Ita, ut eXempla Π0nnulla c0mp0nam, 8Sequimur Drmam Π0m pluralis 22, non ei non GL nonem 3 p), 00. plur. 29, 23 piissim ei e0ni ex opulentissime vel issimae libr0rum)

quidem antiqua fuit larma atque, unde atquei, 08trem atqui

36쪽

seu libr0rum emendandum. Pauca etiam liceat addere, quae viris d0cti debe0, describendi rati0ne verb0rum peierandi, demonstrandi atque huius

52, 3 perierat certe retinendum est cum G LG, quae quidem verbi Arma antiqui0 in c0dd. lauti, Η0ratii, Lucani nobis ccurrit, neque ex usu videtur evanuisse usque ad medium Saeculum primum p0st Chr. n. cs. H. Usener ann. Iahn. 91

Demostrare antiqu0 temp0re in usu fuisse pr0 demonstrare

testantur cum similia in Plautinis c0dicibus es. Flecheisenius ann. Ialin. 60 g. 261 tum h0 de mos tres libr0rum Catullia-n0rum demonstres Ηρ 55, 2. Pr postquam scribendi rati pos quam antiqui0 videtur servata esse 11, 23 in c0dice , de qua l. O. Ribbeckius ann. Iahn. 77 g. 187. Sed haee hactenus. Id unum exemplis adhibitis dem0nstrare v0lui qua in re iam Berghius et Fr0ehnerus anteiserunt etiam de quaesti0nibus orth0graphicis multa nobis, si accuratius in ea inquirimus, in e0dicibus Catulli manu scriptis quamvis recentibus ccurrere, quae ut antiqua et p0etae ipsi tribuenda ex libro Ver0nensi mutuati sint libr0rum scribae. Haudquaquam enim quaesti0nes illa ad 0nstituendam grammaticam Latinam parvi sunt putandae. Sed primum p0rtet quaerere, quid fuerit in libro Ver0nensi, deinde quid p0eta Scripserit. Neque Ver0 quidquam in hoc neglegendum ist. et diligentissime variae

37쪽

codicum superstitiam lecti0nes sunt inspiciendae. Tum multa revivescent, quae etiamnunc in sarragine lecti0num variarum sepulta iacent. In his, ut unum m0neam, l0nga Sed fructuosa

erit quaesti de assimilati0ne praep08iti0num in c0mp0sitis et qui fuerit usus p0etae n0stri in illis adhibendis.

B deminutivis catullianis.

Iam pervenimus ad Drmas deminutivas, quibus Catullus USU Sit, accuratius c0mp0nendas Satis e0nstat amare Catullum ut Varr0nem et Lucretium deminutiva, ac generi quidem carminum Catullian0rum plurim0rum ptime ea c0BVenire apparet. In carminibus p00tarum, qui eum estuti sunt, rarius inveniuntur.

Sed apud Iuvenalem denu multa legimus, et ultimorum tem-p0rum p0eta haud pauci usi sunt talibus verb0rum Drmis sive d0cta imitati0ne antiquissim0rum repetitis sive vulg0 btinentibu8. Istae. ver dicti0nes quantumvis usitatae in erm0ne plebei ac familiari tamen a grandi et elata dicti0n0 0n minu Veterum quam n08tr abh0rruerunt iudici0. Quapr0pter Catullus n0np0suit in carmine Galliambic nisi bis in narrati0ne v. 35. 74)metri necessitate vietus, qu0 L. Muelle de re metr. g. 36ceΠSet, nu8quam ver in rati0ne aut Attis aut Cybelae. Nequ0 in c. 6 deminutiva invenimus, neglect ill puella usitati88im praeter h0 stagellum v. 52 de summa palmitis parte dictum. Optime autem c0nveniunt naturae carminis 25,

ubi larinis illis et similiter s0nantibus pulcherrim Thalli cinaedi mollities depingitur sic: Cinaede Thalle, 0lli0 cuniculi capill0 vel anseris medullula vel imula auricilla. Atqu0 Catulli adiectiva deminutiva c0mp0suit M. Hauptius

38쪽

in observ. eriti c. libr0 pg. 4); sed c0mplura misit. Ego equidem deminutiva Catulli, quae septuaginta fere sunt, ita

c0mp0Πam, ut primum ea enarrem, quae apud Catullum s0lum extant, inde qua rari0ra et vetusti0ra videntur esse, 08trem0 divulgata, quae etiam apud ali0 Script0res maximeque apud script0re aureae aetatis sunt in Su. Ac primum quidem apud Catullum 80lum . qu0d sciam.

legimus haece: 1. Substantiva:25, 2 auricilla c0Πi.),68, 2 epistolium, 55 7 femella.

25, 2 medullula codd. medulla 10, 3 scortillum, 67, 2 sicula i. e. sic parva, translate pro mentula. 99 2 et 14 suaviolum vel saviolum.

2. Adiectiva:64 316 aridulus,57, 7 eruditulus. 6l 193 floridulus. 25, 2 imuIuS,63, 35 lassulus Hauptius misit),25 10 mollicellus, 69 4 perlucidulus vel pellucidulus, 66, 63 nidulus c0ni. .

Ν0mina pr0pria deminutiva, quae separatim pr0ser0, Suut:

Rarius et plurimum apud auct0res aut antiqui0res aut mediae infimaeve Latinitatis haec reperimus: 1. Substantiva:61, 181 brachiolum de brachio hominis 40e 40l, loco;

39쪽

Veg. veter. 1, 2, brachi0la sidentur isse senae quaedam cinutroque latere equ0rum),68, 36 capsula Fab. Pict. p. et L, Plin. Seneca),66, 16 lacrimula Cic. lanci, Ter Eun. 25, 10 latusculum Luer. Semel), puellula quater bis ex puellae larina codicum corrigendum. - Ter Ph0rm. P0mp0n apud N0Π.), 56 5 pupulus, qu0 0eta ignificat puerum parvulum Senec.

64, 131 frigidulus qu0d Haupti auctore a Catullo sumpsit simius eius in Ciri 250. 347) 15 4 integellus Cic. sam.),

99.6 tantillus Plautus saepius, Cel Sius Semel. Haupt. m. . 17, 1 tenellulus Laev. p. riSα ,3 18 turgidulus Paul. Petr.), 41 3 turpiculus Varro l. L. Cic. de r. l. Verbum deminutivum St25 11 conscribillo Varr0 p. Non :deminutivum Graecum illud 64 320 calathiscus Petr Satur.). Iam sequuntur deminutiva, quae saepius atque etiam apud

poetas aureae inveniuntur aetatis.

40쪽

1. Substantiva:30 2 amiculus, 99, Marticulus, 42 9 catulus, 42 odicillus quinquieS,

flagellum i e flagrum parvum 25 11 de palmite viti 62, 52:105 2 furcilla, labellum Septies, 23, 21 lapillus,

lectulus ter libellus quater te librum parvum significat, semel tabernam librariam 55 A):28 6 lucellum, mentula quinquies, munusculum bis, ocellus septies 31, 2 de plurium rerumiptima et praestantissima 50 19 de h0mine, quem maxime amamus: 4 4 et 17 palmula pr rem0, papilla quater, 17, 3 ponticulus, puella usitati88imum Saepe es. Supra puellula), 61, 22 ramuluS, 13 7 sacculuS, 28, 2 sarcinula,

tabella liminis 32, 5; pugillares tabella significant 50, 2 67, 39 tigillum,sersiculus ter

2 Adiectiva: aureolus bis, bellus quater decies Haupt. m.) gemellus bis Haupt. m. . misellus quinquie8.61.216 parvulus.