장음표시 사용
141쪽
UNDECIM u M. ni II. Inter orta accidentia Motus oculorum est&illi adversus obtutus defixus &quasi oculorum ri
III. Oculorum motus est vel generalis, vel certus & specialis. IV. De Ocillorum motu in genere sint cano
1 Bonis mentibus ne ue rigescunt oculi, neque rotantur,aut praecipites ruunt ,sed modestiae fraeno temperati modii tenent, in quo&species authoritatis,& gravitatis pondus & tranquillitatis sit vestigium, ita tamen ut stadium, & affectatio desit,pure compositeque mOVeantur. 2 Inquieti, cir in volubiles,humidi ,tacitas amo ris flammas fatentur proni ad lusis & delicias, cupidique ad Venerem. Polemon: Circum se moventes , obscuri oculi,vesanoso libidinosos inguunt. Adamant Oculi Inundantes, suctuantes in se fis, ad Tenerem ct delicias concitatis runtur, verum nes iniusti siunt, nes malefici, nes naturae malae aut a Musis alienae. 3 Versatiles autem, acres & ignea quadam pelli ciditate scintillantes rapacitatem, crudelitatem, &latrocinia minantur. Aristoteles in P sognomicis Oui oculos satis mobiles
habent, raptores iudicantur , argumento accipitrum. Idem ad Alexandrum: Cuius oculi velocIter m6xentur,
ovisius es acutus,tatiis homo es latro,fraudulentus σinfidelis. Rhases oculi acute cernentes O satis mobiles latronei,deceptores o callidos olendunt. Polemon: ocu-
142쪽
ua CAΡuae lorum motus praeceps rapaces indicat. Conciliator .oculi rebementer sie moventes, ct acute cernentes; callidi, I
trones θ' infideles. Porta Adamanti, testimoniu adducit, qaod nusquam legit ur forte memoria lapsus,quae in tanta confusionepraestantissimosquvii fallere posset. Subycit
praeterea rationem non omni exparte veram: Motus o Mistrum,inquit, ex cerebri calliditat eprocedit, quae quando magna est oculorum velocitas praeceps eit; ex caliditate complexiomsprocesiit humorum siubtilitas, ex quo inge niκmex; ingeni, subtilitate procedit alterius deceptio, o furtum. Teriorem rationem videbis inpari prima P. sognovi in rede natura Physi nomiae. Si mobiles sint,etiamsi non usque adeo acres, quodam tamen modo turbati,siispicios im& infidum vanum &jachabundum denotare solent. Polemon: Oculis emoventes 'ut turbati,seu biciosumo et expertem hominem arguant. Adamant Ocum It qui cito morentur, turbati, suspiciosum,fidei expertem,sentatorem magis quam esectorem indicant.1 Porro qui versatiles fiant, aut immotis, aut simul commotis palpebris hinc inde aciem flectunt. Palpebris quietis inquieti oculi, confidentes & inensium, quo rum pectora si vistin sibi adoptaverit, inconniventibus oculis impiorum solem ferre, ct micantia bstinum arma fortes si linere consire Perunt. 6 Sed impotentioris sunt animi, & timidioris, quibus commotis oculis commoventur palpebrae; imo malitiosi habentur, cum servili angustia oculi
reconduntur. Polem periculis audaces designant. Hi feruntur a Peraresstrictorum
143쪽
Polemon Qui autem oculos magnos cum palpebris mobiles habuerint,impotentes hominesseunt quoad, animum. Rhabes: Oculi parvi, veloces re palpebrae quae s M'per moreantur, ρ mu omnium iudicanii. 7 Tardum oculorum motum ignavia, segnities& inertia sortitur Adamantiu si quibus oculi tarde moventur, hi --gnei sunt,pigra, hebetisiensiu praediti,illiculi erincipientes, aegre desissentes. Polemou Tarde autem mobiles ocuti signes, tardos, inertes re male siensatos homines arguiniunt. Alexandrinus ole oculis mobilibus 9 tardis sic inquit gelier ait quodam axiomate Mobiles oculi iracundiam ex. calida complexiove,tardi ex frigida,timiditatem exco .
8 Si oculi albu se non sub palpebra demergat, subri Inct oculo,modo commoto, modo fixo, ingenij acumen Sc cogitationes profundiores praesagire doἐ
Aristotelesin P siognom: Qui oculas frequent ι tem-pstresie moventes, quasi stantes,st tincturam albuginis in oculo habent,intellectivi sunt,st reseruntur ad apparen'tiam. Si enim in aliquo vehemens intellectio at in ammina stat 9 risus. Porta Messanum ad iacit,qui ait tin-dturam albuginis in oculo es, ex humore Melancholico, qui etiam ingeni, caussa est. χ Qai palpebras comprimunt,flc omnino molliter,placide & delicaee intuentur edoeminati sunt ad Minioas & ad decentiam referuntur.
Ar toteles in Physiognom: Qui alteram palpebraui Uponent 2 subvertentet luscissi is placide nio liters
144쪽
ma indulgentessunt adulteri. Adamant . tu me rum
palpebra comprimunt, ct uti talis expelgant, ct loci isnt; bossimachos dixeris non peccabis: similiter utram,
lerampalpebram si ponentes θ' siubvertentes, ct simuI humide, placide or molliter intuentur, delitis,forma indulgentes 2 mae bisecvt. CAΡuae XII. De oculis Tibrantibus. I Erti & speciales oculorum motus primum
Vibrantes repra sentabunt, de quibus canones audiemus: Polemon nullam fecit mentiovem 'culor rem vibrantiam Adamantius accuratior obevigniorfuit,ex quo Pomo etiam hausit.1 Quotquot vibrantibus sunt oculis,non in meli rum mentium censu habentur,nisi forte oculos eoodem vibrantes,& humidum benignius &aequa magnitudo fecerit innocentiores. Si enim velut exilientes palpiten colore fontium humori persimili, nec aridi, nec parvi; magna aggrediuntur & perficiunt, sed van gloriosi; acumen etiam habentsedsunt i ves,ebriosi & epilepsiae obnoxij. Adaman Qui vero velut exilientespa itant, hi malisiunt i non probam magnitudinem habeant, θ' siquido ac
cIare cernant. Tales enim oculi, mores solidos ablimes, ct magnorum voram essectores exbibent, audaciam ι- tem
145쪽
Duo DECIMUM. rastem ct sapientiam ad summum progredientem. Verum
ad iram ac ebrietatem incontinentespunt,magna iactautes leves, it sitae vi ivigior iam autem appetunt maiore, quam hominibus competit, quemadmodum Alexander
a Oculi vibrantes aut magni sint,aut parvi. Magni stolidos& libidinolos; parvi, dolosios & fraudulentos portendunt. 3 Si qui praeterea circumquaque turgent, inamabiles, gulones, salaces,Citharae,ubiae,ac Musicae deditos demonstrant. Adamantius: Circinutumentes oculi, implacidi, crudeles, gulosi ibi limosi,cithara, ta Musicas gaudeΠ-
Denique si turbidi aut lividi fuerint, nisi caetera signa diversiam ferant sententiam, injustas, infidos& audacissimos dixeris. CApuae XIII. De aperientibus 9sese claudentibus oculis. I I ter motus specialis est aperitio&clausi
ra oculorum: quae vel separatim considerantur, vel mixtim, ubi aperti mox clauduntur, &clausi mox aperiuntur.
II Oculi rigidi &diu aperti,cogitabundos notant, sive eos admiratio alicujus rei coeperit,sive,facti paenitentia,sive,quivis alius astectus qui patescet inspicienti cum judicabit secundum doctrinam de allectibu . Ida lu
146쪽
las C Aru TAdamantius a quo Porta: Oculi qui valde freqmente
se a erirent,o perstant, ut aliquid me itotes, eorum nrmi conceptum rei sigm sire amnem commonstrabunt; quae res ex superiorum omnium ratione captabitur, i --ci , di, lucidi,tenebrosii, magni,parari, rominentes, ab
dicta res, percepi tir faviἱe eiusmodi mores porteu dant, Pronunciare poteris. Inae oculi siemper ape xi, tenebrosi, ct humidi, a citratum hominem iudicant. Sia haec mitis eorum ab eo et uerit, probi homi νus ivssicia testantur. Oculi apit u G, o micantes, b Iariter e ' clare cernentes Porta habet puro tu ine rei
centes, ) impredentes j audacis nos indicant. alibi Adam otius ct Polemon in Aggra impudentis tribuit μi oculos apertos & llendidos. Rhabes inquit: Oculi quidem patentes, ct acuta intuentes, inverecundi sunt: cuius causia est multitudo stirituum cum igne cfuniente sie ad musculos. Et qui inverecundi sunt nou dejciunt vultum, sita apertis oculusxe intu-
III. Oculis apertis dormientes, timidi judican
Porta inquit: Multos novi homines, qzi apertis 'c Iis dormitant', qaid de eorum moribus praesagienduint Ego timidos existimarem, ct quamplures hoc modo dormien tes timidomos cognovi, ct ad lepores referrem. Xenophon Ieporem apertis o immotis palpebris dormire scribit. Inde κορνβαντία morbus e t, a prepillis oculorum, quas m petunt distin cum qui custodes Iorisolant, ustu modo excubare, bes etiam apertis oculis
147쪽
DE cIMuM TERTIUM. sa dormire cogebantur. Plinius: Dormiunt lepores oculis apertis, multi, bomiu m, quos Corybantes Graeci din
IV. Hactenus de apertis oculis: Oculi, qui clauduntur,si sursum abeant, libidinem & intemperantiam loquuntur. Unde Aristoteles in lib: probi: a ii, quod coeun es oculos sursum Vertant: quia exsuperiore parte Veniens calor, eb Oallos invertat, quo defluxerit. Polemon: oculi, qui cum sie clauduvi siursum pore sunt Vr, ipsiq stantes ct subfluidi s Vnt, intemperan- rem, vanum, insanientem bonitvem arguunt. Porta hic pulicatur deesse particulam tu Polemone, ore ex Adamanti, textu seuntet libidinem) Exemplo adducit Torquatum T rem virum quamvis acuti ingeni, sed Veneri, ct mentis alienationi obvo
V. Si recti clauduntur, &si coetera stelicia fuerint simia, felicia etiam ominantur: sin infortuna ta, tali vItio obnoxium dices, quale signum illud
Etiamsi retiti clauduntur, ct oculi per se fuerint laci, parvi, caligino i aut faedi, non poteris satim probum
iudicare, quoniam tot omina repugnavi. Idisse μ- pervacanea sunt quae Porta ex Polemone 9 Adamantio adfert Exempli gratia, clauisi, recti, humidi, iusta magnitudinis, restiendentes cum lupeata fronte, verecundos , optimi consit, , studiosos, dulces am bilis ingeni, homines indicant. Si autem sicci fuerint, emerarita , malignos ct iniustos signi abunt. Ta-
148쪽
zy CAΡΠΤTalia enim non a clausura oculorum sive ea recta sit,siveo sursum flectatur; sied ab alijs signis, quae stuperius allata li sunt dijudicantur.I Ie etiam illud es: Si autem rontem 'eram supercilia obliqua alpebras duras ct conc retas 'habuerint; silvestriori animo, raesidentes, ad temerata- temproprii si re qui Iaudibus instentur,o muneribus com f
VI Occili qui clauduntur trementibus .supercilii S, nec rectis palpebris ; timidos dc est Geminatos no
Polemon 2 s amantin: VII Mixta restat aperitio & clausura oculorum,de quibus silc notatum est Claudentes sese & rursus aperienteS, cum non conniveant, inconfultos, insidiosos & deceptores notant. Sed haec quoque oculorum nota minuS ilrmitatis habet,cum oculi fuerint humidi,& tum prudentes & artium amatores designasse compertum est. Polemon re Adamantius ab hoc canone siunt,ct a dunt: Si autem tremor ipsis inerit,stpa idufuerint,ins niam ct mentis alienationem designant. C A p u Τ XIV.
DE nictantibus oculis illud Plinii Physiogno
inici oraculi instar habebo: Plerisq; naturalei ut nictare non cessent, nos pavidioreS accepimuS. OcuIi enim primi siunt nanci, imminentis mest,ideo B lin timidis primam morentur.Porta inquit Ego nictatiο-
149쪽
D E C t M ta M. QP ARTu M. Ia'nem ex cerebri bummlu.ste ct debilitate provenire dic rem debiles enim oculi,qui se continere non valent, contremi cunto nictant. Alexander aphrod eus ps Ten reum colim oculos paullocr connivere axis,quia in con- cum o ita nos voluptati damuου, totis delabimur, ut erigere oculos, animums ct sensium in subsime evehera nequeamus, quo si, ut animus minus corporeas sentiat assectiones ; debilitatur 9 cerebrum pos coitum, ideo ct
oculi me tant. Adamantivi Oculi nictantes, timiditatem produnt. Hic denub mouendum, a Porta ex Polem ne 9 Adamantiopo sitos e se canones non admo tam huius loci,quandoquidem illa,quae asseruntur magis ad sc-cos, pallidos c cistortos quam conniVentes pertineant ocidos, cuiusmodisunt Quodsi conniventes oculi cum sic citate Derint; infidiantur alicui, aut dolum occultant,
aut mali quippiam occulte moliuntur. iidem si diforti aut subpallidi sint, ultitiam testantur. Eiusmodi fommare canones animus esset nullo habito reorctu temporis, ct brevitatis,ct methodi; liceret comparatione facita ad ab i quaevissigna multas implere paginas, sed inutiliter.
Namquector,quivis etiam no multum attentus, sine diffsultate de sis omnibus nullo praeeunte comeditabit. CApuae XV. De oculis non conniventibus.
Prioribus contraris sunt non nictantes&laudatissimae fortitudinis ac roboris habentur, nisi alia signa adversa audaciam beluinam minen
150쪽
iso DE cIMUM Qv IN Tu M. Si enim horrendi fuerint aspectus, aut pallidi, subrubri & sicci, infanda scelera creduntur indi
De Iore canonis parte Porta inquit: at contra qui νonconnivent, rob Hroreso invicti siunt. Teo novisto Plinii advocat, qui altriginti gladiatorumparia tu Cati Principis ludo fuisse, in iis duo omnino, qui contra comminationem aliqua vi nonconniverent, is ob id inpletos fuisse. Tantae bos άiscutiatus ent homini. De posteriore vero parte inquit Polemon Oculi non conniventes, p. lidict oubras' apyarentes, re sicci, malitiam, inIquit rem iram, demo Maca nequitiam cystoliditatem isa tur. Adamantius: Si vero non nictanί es, paludi aut punicei apparent, una cui tacitate, vos ram ct incommodorum memoriam, o iram, ct caelis propositium, aut aliam quandam miseerandam improbitatem det gunt. Sivero, quam tales in ipsi inseipsos circumroluant , insania resementi tenentur.
CADuae XVI. lDe oculis seursum deosunt euntibus. DE oculis sursum aut deorsum meantibus sunt
I. Sursum euntes Venerem spirant, set vinolentiam quoq;&sacrum morbum. λ. Surium vergentes de tremuli, certius sacrum morbum praedIcunt.