장음표시 사용
521쪽
496 EPISTOLAE pacem communem , & remedium adversus crude- lillimum holtem parandum pertinet, in eo velis omnem vim adhibere dc virtutis & potentiae tuae :deinde , si alia ratio negotii conficiendi expeditior non occurrat, diem & locum 8c modum velis constituendum curare, suadendo hoc Caesari,& si etiam
tibi videatur, Christianissimo Regi, ut colloquium sanctum & salutare fieri possit; sicut nos quoque ambos eosdem Reges non solum hortamur per
Nuncios nostros , Verum etiam Obsecramus. Nos
enim Serenitati tuae pollicemur, si hujus optati colloquii data erit facultas , nos promptissimo &libentissino animo illuc accessuros , personamque nostram o nibus periculis pro Dei, , Fidei Christi utilitate & causa objecturos . Quod hia maxime fieri cupimus, ut etiam interveniat, si possit fieri,
Serenitas tua , vel hortatrix concordiae, vel conditionum confirmatrix; quod tua maxime auctoritate poterit essici. Nec tamen arbitramur , factum
ullum praeclarius aut gloriosus posse, a te hoc tempore sulcipi, dignum tua & parentis tui gloriar qui quidem tuus pater,cum omnem aetatem suam in re Cnristi, & Religionis Christianae propagatione Consumpserit, tantaeque laudis haereditatem tibi reliquerit; advenit nunc tempus , non optabile illud quidem, sed tamen tibi quidem accommodum , quo brevi spatio , uno maxime & opportunissimo pacis opere , dc consilio , illius perpetuam & cximiam laudem , ex multis pietatis operibus acquisi-
522쪽
IA OBI SADOLETI. 69ytam possis adaequare . Debes autem hoc Deo , eis divinis muneribus ac beneficiis, quae tibi ab illo collata multa & magna sunt: in quem si parum gratus reperirere , timenda illius ira indignatioque esset. Porro res Christianae in eum locum adductae sunt , ut aut celeri remedio maximis urgenti stimis non jam periculis sed cladibus occurrendum sit, aut nullum posthac futurum sit remedium : cujus remedii inveniendi nos summam quandam spem &opinionem in tua Serenitate ponimus , quae ne nos fallat, etiam atque etiam te per viscera misericordita Dei nostri obtestamur . Sed de his copiosiora mandata ipsi tuo oratori ad te perserenda dedimus, cui Serenitas tua circa haec referenti fidem summam habebit. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub anulo Piscatoris die Xum. Oetobris ΜDxxv I. Pon tificatus nostri anno tertio . Jacob. Sadoletus.
DI lecti Filii. Non ignari eximiae illius virtutis studiique perpetui. quo natio ista invictissi
ma Apostolicam Sedem , sanctamque Romanam Ecclesiam est prosecuta, ut primum ad summum I i hunCr EpIseopum Verulanum Ennium Filanardum Nuneium suum ad ecis mittit . Functus fuerat eadem legatione Filonardus sub Iulio II. & sub Leone X. atque ad eum extat ep. 38. Iis. vi I. Bemb. in qua Leo laudat sidem eius , ope. Tam, diligentiamque in rebus eum Helvetiis administrandia . vicissim uIum Helvetiis commendat ep. 33. lib. vias. Vide eri f. his xxv I t I. Ceterum epistolae hule adseriptus a. a s t a. vitiosus est vel eκ Sadoleti vitae rationibus raberat enim eo anno & eonsequentibus ad a. x 3 36. Carpenctoratensi Eeele sia sua restitutus . Substituendus ergo veIa. Isa 4. qaci fidem Catholicam
523쪽
498 EPIs Tot Rhunc Pontificatus gradum fuimus assumpti, ali- quem is huc mittere cogitaVimus, qui nimirunt,& sanctae hujus Sedis Nuncium, apud VOS ageret,
nostramque erga Vos paternam benevolentiam omnibus declararet ossiciis , quae optari a vobis , & a nobis praulari posse cognosceret. Sed enim, ut vos non latuit, ea paulo post consecuta sunt tem pora , quae omnes cogitationes nostras consiliaque interruperint, nosterque , S rerum omnium status nostrarum eo aliquando fuerit redactus, ut ejusmodi amoris, ac pietatis signa potius accipere ab aliis necessic haberemus, quam Devotionibus vestris, aut cuiquam ex aliis vere nobis dilectis dare possemus: nunquam plane in eo neque nobis, nec vobis satisfecimus. Quamquam, quod ad nos perti-nct , uti Ves rae semper gloriae & amplitudinis suimus studiosi , ita vestrarum Devotionum perturbationibus , & incommodis, quae sane non mediocria visa nobis sunt, ut decuit parentem vestrum amantissimu in , vehementer affecti sumus; nihilque praetermisimus , quo , quantum cum Deo fieri a nobis posset,vobis, & vestris rebus consuleremus. Nunc autem , etsi novae nos in dies premunt angustiae, aliaeque ex aliis dissicultates assidue impediunt , perpetuo tamen commodi, & honoris ve
retinendam deereverunt 3 quare a Clemente eodem laudantur litteris cinae ex sant ap. Raynaldum ad h.a. I a. excitanturque , ut in eo qui proxime sutu Rus erat conventa pergant religionem tuerit vel ad aliquem ex proxime consequentibus, quibus hae Filvinardi Legatio commemoratur a Pallavicin Bisi. C. Hic lib. a. cv. a. num. s.
524쪽
IACOBI SADOLETI. 49'stri impulsi desiderio , diutius differre nequivimus, quin aliquem ad vos Nuncium mitteremus , qui
cum omnes inter vos Pacem atque Concordiam,
tum quidquid ad vestram amplitudinem , nominis gloriam , rerumque accessionem spectare videret. nostro , 8c hujus sanctae Sedis nomine procuraret. Cum vero eum esse hominem optaremus , qui non nobis modo ipsis , sed vobis quoque , & gratus ,& probatus foret, ven. Fr. Episcopum Verulanum potisIimum delegimus, cui etsi mandavimus, ut ad hoc nostrum,pacis vestrae, commodi, 8c dignitatis explendum desiderium , amoremque erga vos quacumque in re opus fuerit declarandum omni opera , studio , assiduitate incumbat riclem tamen sua ipsius sponte, quadamque erga vos animi pro pensione eum esse facturum non dubitamus. Hori .mur igitur vos , ut eo illum nomine excipere , atque animo velitis, quo a nobis est missus , & per se ipse est prosectus; in eisque rebus omnibus , quas vobiscum aget fidem omnem praestare . Nam, quod ad cetera attinet, sive vestra ipsorum, seu nostra, Ac
sanctae Sed is agenda sit res, nihil unquam a vobis expectavimus, nisi quod ab observantissimis, &optimis S. R. E. filiis expectari debet, quodque iis dignum sit titulis, & honoribus, quos vestra singulari fide praestantique virtute a summis Romanis Pontificibus Praedecessoribus nostris, a nobisque
meruistis; sicuti de his, & aliis idem Episcopu
pluribus est vobiscum acturus Datum Romae 'Die a a. Augusti Is 3 a. . Clemens VII. . I i a IΛ-
525쪽
CArissime in Christo Fili noster &c. Etsi certi
sumus, famam ipsam , quae malarum praecipue eterum velox & festina est, gravem tibi nuncium de periculis Hungarim, ad paucos dies allaturam ;tamen existimavimus nostrarum partium esse, quae ex Nuncio ibidem nostro Joanne Antonio Pulle ne Barone Burgii, homine prudentissimo , & vigilantissimo accepimus , ea quam primum Sereniet tali tuae significare ; futura illa tibi quidem molesta, Veruntamen cognitu necessaria: in his enim
a Caesari, ex iis quae sibi a Io: Antonio Pulieoneo Nuneio seripta suerant de Hungariae perieulis, narrat , eommemoratisque quae ipse secerat . Car Ium ad aemulationem quamdam miserieoidiae virtutisque excitare e natur oSuspieor tamen anni designationem non recie se habere ι In mense saltem n minando erratum est . Nam hoc ipso anno Carpeuehoras seribit Gryphi ep. Io. ι. v. 1a I. Kal. Iulo Sadoletus , ut diximus s nee nisi Autumno Romam venit, unde postea at hunc ipsuin . ut videtur . Antonium Pulleonem seri hit Idib. Novimb ep. 3 6. lib. xx. Hungaria saepius a Turcis misere vexata est . De regno Hungaria ab hostibus Tuνeis oppresse , eapto exstat Homilia ro. 3. Oper. Saa. Nov. est. pag. r. anter Cousilia B ιltea edita in Oseima Grosiana a. o I. μι. 2. ρἀν 14o. habita , ut opino . Is q. qu Christianum exercitum Solimanua vieit, ut Isthuanus tib. t ε. de ex Iovio , de Bellata Raynaldus n. 46. Anno ergo sequenti. postquam Romam redierat Sa doletus, hως epistolam Pauli II, nomine serietam tu spicor.
526쪽
IA ORI SADOLETI. go Ivulneribus. quae amictae jam dudum, & labanti Christianitati quotidie afferuntur , ad eum potissimum Auctorem Confugiendum, unde salutaris medicina potest expectari. Ac de rebus quidem illius regni , in quo statu sint , quamve misere &infirme se habeant , deque consiliis hostium, quibus jam , & spe ipsorum, capta atque Consecta,& nostra prope desperatione complorata IIungaria
est , jussimus capita ipsa litteraium describi, &ad Serenitatem tuam mitti rex quibus seriem totius negotii cognosceres . Quid vero ad haec tanta , &tam acerba mala serri opis , aut consilii inveniri possit, ut tantisper saltem imminens excidium , differatur , quoad consti tutis desiderata pace Christianitatis rebus , aliquis aliquando Reipublicae &verae pietatis amor in Principum mentibus, &cordibus recalescat; testamur Deum , & Dominum nostrum, nos nihil adhuc quod placeat, statuere potuisse . Sive enim viribus, & opibus sit opus, omnia hic infirma , & extenuata sunt; sive etiam illa adessent, vix videtur brevitas temporis illius jam remedii capere vim posse . In qua nos cura , &cogitatione ancipites , ut primum litterae illae no- his redditae fuerunt, advocavimus e vestigio Venerabiles Fratres nostros , atque eorum Consilio &Coetui, Regum & Principum Christianorum Oratores , qui in Urbe aderant, etiam adjunximus; ut & nobiscum , & cum illis una , cum testes essent
miseriarum, tum adiutores , si feri posset inve-
527쪽
soa BPIs T LAniencta salutis , quorum cunctorum deliberatione , 8c consilio , quae sunt explicata , in alia scheda seorsum conscripta sunt. Illud quidem prae ceteris pnesentius , dc promptius remedium , dc nobis , &illis visum est; quoniam armis, Jc apparatu bellico occurrere in tempore ad illam nobilem , ac maxime opportunam Provinciam retinendam non possumus, ut unusquisque Principum per suum fidelem aliquem, subsidium pecuniae in Hungariam mittat ; per quod ex finitimis nationibus Boliemisque praesertim , pedites conducti sustinere impetum ingruentium hostium tantisper possint, & regni illius spiritum , atque vitam ad aliquod commodius medicinae tempus reserVare . Hoc unum Consilium reliquum videtur factum , in quo spes etiamnunc aliqua exiguae salutis resideat . Quod si neglectum , ac repudiatum suerit, non veremur jam nos quidem, sed pro certo ducimus, nos ad alterum annum Hungariam non habituros; frustraque deinde , dc nobile mcmbrum Christianitatis. & propugnaculum nationis sortissimae adversusTurcarum intolerabilem potentiam desideraturos. Quae res cum sic se habeat, scribimus ad cunctos quidem Principes , Jc corum auxilium rc bus I ungaricis imploramus ; sed in te unum praecipue , fili charisii me , oculi, Jc spes nostra conversa est. Scimus etenim
Dei causa quid postis; novimus quid velis; quantum autem velle debeas, omnes ignoti, notique intelligunt: ad tantam autem naturae bonitatem ,
528쪽
Iaco BI SADOLETI. ς D tanto necessitudinis, & erga Deum gratiar ossicio adjuncto, quid est vel tam arduum , quod pro Republica, vel tam laboriosum , quod pro honore Dei aut non suscipere . aiat nos de te non sperare debeamus p Cernimus ipsi in quae tempora vocati ad hoc pergrave jam, nequaquam autem jucundum Pontificatus administrandi onus fuerimus,
infausta videlicet, & turbulenta; quibus quidquid
sanandum, confirmandumque apprehendas, ut in ruinosis parietibus putres 1 ructurae solent, ita tibi apprehensum in manibus conteritur , ad nihilumque redigitur . Tenuimus tamen . Deo adjuvante , Hungariae salutem usque in hodiernum diem . Nos enim suminam pecuniae, quae illuc a felicis recor dationis Adriano Praedecessore nostro missa fuerat, auximus. Nos jam aliquoties hordei, tritici , pulveris non mediocrem numerum ad sustinendas arces Croatiae misimus . Nos Urbem Eligem bis a Turcis obsessam, & pene captam , nostro item bis sumptu, nostra cura liberavimus: ut quisque in his regionibus opis indigus est, ita ad nos opem petitum advenit , quos nos non sinimus vacuos
spei , opisquc discedere: & haec facimus omni ipsi ope , Omnibus prope vectigalibus destituti. Vincit tamen voluntas impotentiaim, & fidei ac charitatis studio dissicultates omnos superantur; quae cum a nobis fiant summa egestate oppressis , quid a te expectandum esst , fili charissime , in quem omnis Dei beneficientia tam large , & abundanter
a vereor ut ne hie aliquod sit librarii peccatum .
529쪽
so EPIs TOL Re Tisa est y Neque nos te monemus ossicii Ac debiti, in iis regionibus celeri , dc opportuno pecuniae subsidio adjuvandis, quo jam suscepto oneri, dc impendio nosmetipsos subducamus, partesque
etiam nostras in te transseramus; sed ut tu nobiscum una ad serendam opem illi regno te accingas, in honorem , 8c salutem Christianitatis, cujus tibi incolumitas prope aequa ex parte ac nobis commendata est. Quae si, illa inclyta natione amissa, manca , dc mutila facta fuerit, deformatoque Corpore , hanc etiam notam tuae aetatis saeculo inusserit, ut, te usque adeo florente dc praepollente , imminissimis tamen hostibus prodita, dc8c objecta fuisse vidcatur; quid te quaesumus opes tuae , quid imperium , quid victoriae insignes adjuvabunt ad diluendam maculam nominis tui Θ Quam ad Deum omnipotentem Causam dicturus es 3 apud quem certe dicenda est; quando caetera omnia ca duca , Ac interitura sunt; opus Religionis 8c pietatis solum est aeternum . Sed haec aget idem ille Omnipotens Deus, ut longe sint a te , atque ab Oeta te nostra , tuque potius, quae invictissimo Rege , 8c Christianislimo Caesare digna sunt, agenda , parranda , navandaque , suscipias P Atque utinam, pace inter te Regemque Francorum conciliata de qua rumores Venerunt satis constantes , ita Op Fortuno tempore , ut junctis simul tanti boni m-
lique nunciis si modo pax ipsa vera est 8c severitatem simul, dc misericordiam Dei immortalis
530쪽
IACOBI SADOLETI . SO3 omnes admiraremur . Verum quae huic periculo , propinquae calamitati propulsandae necessaria sunt, ut Socnitas tua accurate , mature , pieque cogitet atque essiciat , illam in Domino adhortantes, omni animi studio obtestamur ; de qua etiam cum ea
dilecti filii nostri Legatus , & Nuncius nostris verbis agent; quibus illa fidem habebit. Datum Romae die I9. Februarii Is 36. Anno tertio . Paulus III. Sadol.
CVI. ARCHIEPISCOPO TREVIRENSI .
V Enerabilis Frater . Omnibus tentatis jam consumptisque remediis, quibus impiorum hominum mentes Germanicae nationis sanari posse sperabamus, & pro nostro erga illam nobilem nationem paterno affectu Vehementer optabamus; cum nec lenia remedia , quae primo adhibuimus quidquam pro secerint , nec Generalis Concilii Rratio , tot jam menses in ipsis Germaniae finibuῖ aperti, atque habiti ullam prorsus apud eos auetoritatem , ac Vim habeat; quippe quod apertissime
con et Ioanni Ludovieo ab Hagen t electo v. Id . Aug. Is 4o. mortu s 7 d. 23. Martii ex BroWtio lib. a I. Annal. Trevir. γ scribit ut Carolum π.in bello Haereti eis inserendo adiuvet. Atque hoe nimirum anno bellum Sma 1- caldicum coeptum est , quo Elector Saxoniae vivus eaptus r finem que areestir sait Spondanus ad a.seq. Noti . . bellum Germanicum magno animo a Carola
Cesare , hortationibus is auxiliis Pauli Pontificis susceptum .a habitae hoc anno sus s. 7. t. ν. I e. nes Paulo Poplificς praeterea ulla. Digitizod by Cooste