Johannis Cratonis a Kraftheim archiatri caesarei Consiliorum et epistolarum medicinalium libri septem studio & labore Laurentii Scholzii medici vratisl. in lucem editus ... Cui accessit eisdem autoris introductio ad artem medicam. Cum duplici indice

발행: 1671년

분량: 372페이지

출처: archive.org

분류: 약학

71쪽

LIBER III. . , Ss

erapula, nec post cibum prodest motus e citatior,sed vehemente ocet.Nocet etiam ve- inus immoderata,nec est eaquicquam pestilemtius,praesertim si ventre pleno exerceatur.MOderata post coctionem non est damnabilis.Fu- giendus etiam est nimius aromatum, &sinapi usus scibos mediocriter aromatibus conditos

esse decet&prodest j itemcasei, lentorum ac dissicilium concoctu ciborum usurpatio. Nec generosiora vina sunt laudabilia,licet T . Amp.

non laborat hoc malo propter calorem , aut fervorem sanguinis ac humorum. In vestitu etiam' summe cavendum, ne nimis arctae sine vestes eirca thoracem, jugulum,collum,alas &inguina ne vasa iis inlocis comprimantur.Fue pa-i Misre qui propter arctiorem ligaturam pedum supra genua,& compressionem femorum corre-pti palpitatione fuerint. Eam ob rem atquei alias etiam causas) semper damnavi modus a ligandi caligas, qui ,paucis annis jam invaluit, obtinui t,& nunc etiam obtinet. Ad vacuantia quod attinet, maxime expediet, nisi quid aliud contrarium jubeat 9 singulis annis in Λώ, prilis & Maji principio venam aperire jecoratiam cubiti, vel dextri, vel sinistri, pro Medici

praesentis consilio. Deinde conduceret me vinum absinthites potus loco paratum. 3-hi M. Tempore vindemiae paulo aliter pro toto an- . , .no parari poterit, quo pacto paratum, gratius etiam fit,ac stravius. Sumatur vasculum contianens 3I 'el 4 mensuras interantur herbae& radices infra notatae, repleatur vas vino veteri , bono , obturetur diligentissime, ne uspiam

72쪽

s CONSILIOR. MEDIC.

transpiret,ac per dies s vel6quiescat. De indubibi poterit hoc modo: si A. T. solet jentare , potest eo tempore poculum hujus vini bibere, si nihil edere solet, ante prandium initio prandii tantundem bibati, quomodo alii omnes initio prandii solent absinthite bibere. Sed quia non solum destruit, farctu liberat viscera, noxiosque humores ventriculi tunicis adhaerentes abstergit: verum etiam eosdem eXestra corpus per alvum educit, blande tamen,

non debet quotidie bibi, sed vel alternis die.

bus, vel tertio, vel quarto quoque die tantum, prout magis minusque purgabit. Quanquam potest ejus tam pauca quantitas sumi, ut natu rates sedes duntaxat copiosiores essiciat, quo casu nihil vetat eo quotidie uti. Vasculum nωn debet rursus impleri, cum depromptum aliquid est, sed totum ebibi debet, ac deinde ΠΟ-yum ex nova materia parari. His modis satus generatio prohibebitur, subtracta materia,ex Roborantia potest ac solet. , Quae cor roborant, & ne tales halitus prompte recipiat, essiciunt partim quaesumuntur, partim quae admoventur. Ex primu genere maxime conserunt radix bugipssae s ccharosondita, itemque Ci- chorii eodem modos vata: cortex item citri conditus, &inprimis caro nucum myristica'rum in India conditarum s eingemachte India

nisech Musiam ιθ ρequa it magnitudinem ovi aut pyri mediocris. isitate juvant pxysacch

rum, strupus ex succ' citri & limonum, quomodocunque sumantur, Debent autem mane

sumi supra dicta tribus aut quatqur ante Pa

73쪽

prandio ac coena utiliter uiurpantur. Dixi supra semina anisi, seniculi saccharo tectahatus discutere, quae ipsa quoque & mane & in fine pastus accipi poterunt. Hisce remediis si A.rutetur,ab hoc malo, quod quidem per se in i vene periculosum non est,sed tractu temporis in summum discrimen adducere potes . eito ae facile liberabitur. i

74쪽

Misci piilv. Erassustulus, & sacculo ex rubro serico insuatur pro corde.

. Granum emonibus atque crimis,no

Hoc malum ubi intemperies elusinodi re

num a prima origine est, ut calculos gerneret, dilficulter eorum proventus vitari po Η eo est. Humorum tamen tam crudorum; quam adustorum, ex quibus generantur, copiam prohibere recta victus ratione, & tempestiva. vacuatione possumus.Itaque lactis,casei,uinq-rum crassorum, cerevisae non probe defaecatae. Rique purae, alimentorum crassorum, ut carniaum stimo maceratarum, vel sale conditarum, piscium, qui pravo succo abundant,ut carpi snum: item omne genus avium, quod palustri bus locis deleetatur,ut anseres,&c. cavendum. Si qua materia provenit, ea vel assumpto et Mario ex passulis, vel pillulis nostris de tere- binthina,quas tamen domino ventrieulum , fendere animadverti, vel alephanginarum as sumptione edueenda. Pituitae etiam per vomi- tempestiva reiectio utIlis est.Materiae a

- μα terassities, & in renibus compactio imp ditur crebro usu syrupi ἡ sicco veronicae, si paululum illi succi glycyrrhizae admisceatur. Item si quotidie ante coenam nucibus au eΗ ic nis utatur. Interdum in pelle passularum guttam unani olei j uniperi probe destillati deglu - itat. Aqua. autem calidasu diuretiosiquae vel

75쪽

prorsus miseros & deploratae valetudinis homines essiciunt, ut fugiat moneo, necis exem- plis,quae proponuntur,falli sinat.Quod ad intemperiem renum tollendam attinet, inins rimis mihi unguentum rosatum insuae, vel Caleni refrigerans, cum oleo ex amygdalis maris hoc modo factum placeti Unguenti rosat.Mei II.

O .amygd. dulcSII. iamarat. 3Π.Misc. Usus etiam emplastri de cancris , praesertim malo urgente convenientissimus. Intra cor pus sumat interdum tria vel quinque cochle

ria aquae fragorum. Quae vero infestantibus doloribus perclysteria, cataplasmata, me ta, sint suseipienda, Medici ratione temporis an nceonstitutione aegri corporis loci in quo in dolorem sentiunt , nec describere omnia via hdebent,vel possunt. o i

In colica,pro quodam neologo. ANtequam respondeam ad capita proposita&numeris notata, necesse est ut ar- 'guam quendam errorem tuum, qui facit ut &usurpando nonnunquam pecces, & nocitura petas. Habitus corporis tui per se,sive natura Corp- us

est siccior, ut testatur macies corporis,siccitas T. I intestinorum: durities alvi, &c. per accidens 3utem humidiori nempe alienahumiditatrim dum.

76쪽

- testatur pituita abundans. toncurrit simul lgiditas, quae coctiones impedit, & plurimum

facit ad novam subinde pituitae collectionem. Maia Praecipue autem senectus nos frigidiores fa- lfrigi- cit,& in causa est,ut pituita eumuletur.Ubi v ls pi' ro pituitam quasi congelari contingit,& simul se incidit obstructio alvi, & calore renum, facile potest incidere colica, con eurrentibus simul omnibus causis. Nam calor renum pituitam jam collectam inflatuat ut Practici loquuntur9 seu in flatus dissolvit,praesertim s adsit alia

quod incitamentum. Intestinavero sicca,&a calore renum plus arefacta contrahuntur, feces indurantur, ut nec excrementis,nec pitui- . tae, nec flatibus sirpra aut infra patent exitus.

Flatibus exitu prohibitis tempestas inlintestinis oritur, & tormina excitantur dum flatus undequaque eruptionem tentant. Atque dolores appellantur colici. Quaeritur jam quid agendumὸ Phlegma, inquies,tollendum, quod totius mali caput est. Sed si sequamur voluntatem tuam, qui purgationes phlegmatis validas& eradicativas sitis, & pulver a stomachales vehementer calidos & siccos esuris,male faciamus. Nam dum in corpore ratae texturae in ac-. cidente tollendo laboravimus,subfl antiam diminuimus. Sed perges in phlegma invehie P hlegma, inquies, meus carnifex est; igitur omnis opera adhibeatur, ut auferatur eX corpore Ide&ego sentio,sed tame hic cu ratione , - ' i nsanire oportet Inobesis daemonium hoc ex

77쪽

LIBER. m. D

iunceis non tam evacuationi, quam concocti- ' περ oni pituitas insistendum est, & magis ex usia sunt pulveres stomachales calorem naturalem ventriculi foventes, quam vehementςr calefa- obvia-ςientes & siccantes, quidum putantur plia Vma consumere, utilem interim iaceum exuis igunt. Inde apparet noxia interdum fieri & p xi. Respondebo nunc paucis ad articulos in luxeris propositos, postea subnectam remediisum &usum. Ι.Pulvis stomachicus,quem amicus quidam tibi dedit, ex pipere longo,aed aria, caryopbili etinetiber.cardamomo,&c.ni- . . mis est calidus &siceus. Mihi sortassis minus /incommod ret. Causa ex iis, quae dicta sunt, manifesta est. n foco an non melius coqvix ca,

lor moderatus & α λελογος, quam vehemens,

urehs,ustulans, humiditatem exorbens,ialam sorrumpens,ut ea postea nihil tuto coqui possit,sed cruda omnia maneant Potius igitur e citetur calor naturalis, di foveatur remediis temperatis,ut is pituitam concoquat & vincati ita ventriculus non tantum pituitae coacervabit. Quod si excitato calore ventriculi cibus concoquetur, jam cessabunt quaei elae de quo- 'ridiana cruaitate, & perpetua generatione phlegmatis.II. pis ut prohibeatur pilaegm Iis auluxus ex venis, qui non fit nis vehemen' 'ria dolorum illam irruet. Ego mallem prohiberi generationem phlegmatis in ventriculo, pe postea ip intestina repat,quod mult0 magis pit necessarium.Sed de hoc infra. III. Pillulas illas universales in hoc scripsi, ut bi i0 anno, , ης pe, Vere pautumno 9surpemur, Nam si .

78쪽

r saepe usurparentur,nimis exiccarent.Iv.Quod . unguentum ad renes ossicium suum ficit . be- , . ne est. Ad siccitatem vero intestinorum emen- dandam loco trium illorum oleorum quae saltem ad discutiendos flatus & dolores sedandos conscripta fuerunt parabitur unguentum mollificans. Sed tres diveris operationeS, mollire intestina, diicutere flatus, & excrementa alvo exturbare, non possunt in unum . medicamentum cogi. Alterum enim alterius ν Operationem impediret. V. De jure prun -W-o rum non est,quoa sis scilicitus,si paululum anisi inspergas: tum enim non infabit. Siplacet

etiam iure pisorum/uti, dis luatur in eo Lgmannae, aut amplius, pro obstructionis avi magnitudine) ita simul& detorsio,& lubricitas intestinorum sequetur. Sambucum non laudo in tuo corpore. Ego inter mea omnia

nihil habeo, quod pisi magnitudine semptum alvum aperiat,& redimerem id magno,si quicquam tale naucisci possem. VI. Pro rotulischolagogis ex rhabarbaro, seribam phleg-

nu ' VII. Inter indicationes medicas primum locum habent, quantum, & quando. Ad has qui non respicit in utendo, saepe culpam Im- , .pingit medicamento,quae est utentis.Sic miser

luccus accusatur,cum,erravit in utendo is, quinoctii sit psit,& ipsa quidem colica praesente. 'nplastrum, C dicitur nihil egisse. At proxime cujusdam optimi viri uxor, cum puerpera singultu perpetuo noctu dieque, & Obstructione alvi bliquot dierum laborasset, curii ex

79쪽

meo cohsilio intus eassam, foris emplastrum illud usurpasset .seluta egregie alvo libera ab anibus. quae tum sentiebat, facta est,& eum pro deplorata haberetur, nun ivi &val , nec amplius tantam alvi difficiesratem sinu Fieri interdum potest, ut nimia adsit siccitasse

ita ut cedere nolit mediocri pharmaco. Interri 'dum nihil assumitur,quod intus molliat alvum& promourat excrementa. Pulvis crassus λψ' machalis in mediocri ex latet, est,co fortat ventriculum, SLMuccat -humiditates.& juvari se eo plurimi sentiunt.Sed eum adest magna pituitae collect lo, quomodo - hanc vincere posset pulvis ille Θ Similitercoriandrum ad corrugationism Mem ventriculi

modicam utile est, valde his i m stomachum

contrahere non potest. Non autem. semper

sortibus est utendum, &saepe fortia plus nocumenti s*cum trahunt. Veluti cum per valde calida & sicca quaeritur corroboratio ventri culi,& interim arefiunt instinin .Igitur mollem ratis opus est, & quae tuto possinu. Prognosticum nihil te moveat. Non consid . 'ravit ille quanta fiat in canicularibus dissatio in corpore, & vaporum dis ilio, & ex uno. eoque communi indicio statim pronunciavit, tanquam ex tripode proferret oraculum. 4i4 vero hoc rei est, quod jusculis ventriculi hu- .miditatem & debilitatem augere constituisti,di tibi ipsi indicere abstinentiam carnium & 'piscium ' Multo melior inedicus fuit Cicero, κακω hi ad Tironem scribens medici curationem uilam non probat. Jus enim dandum non fuit Mn utilia.

80쪽

inquit cum esset. Et astipuis Iantur Medici Ciceroni. Haec non est ad prohibendam pituitam via, sed caloris nativi excitatio procuranda est, quae potior est reliquis omnibus. Respondi ad omnia capita ni fallor epistolae tuae, quod ad valetudinem attinet. Reliquum est, ut remedia conscribam,&usum eorum indicem. Video de nulla re majorem esse querimoniam,quam do pituita.Hanc tu e corpore exturbari velles,ego non generari mallem. Ventriculo tu subinde crucem statuis, ego illum sponte ad officium redire mallem , & suo non alieno calore eoquere. Intestina intus siccantur calidis , & foris quaeritur mollificatio. Λmantur a te violenta& fortia, ego moderata magis probo,quae etsi non e vestigio respondent optatis:tamen conatinuatione tandem obtinetur, quod quaeritur. Digeram vero medicamenta in aliquot capita, ut intelligantur. I. Necessariam esse pituitae praesentis, atque etiam se subinde colligentis evacuationem fateor. Sed eam non oportet esse nimiam, neque nimis frequentem, &tatem,quet intestina non relinquat arida. Primus igitur ordo erit medicamentorum purgantium, quae recensebo ordine,initio facto a levioribus, variatis etiam formis, ut sit unum non placeat, alterum usurpetur. Securissimum Omnium purgantium medicamentorum est Hy ster, isque etiam utiliter, & sine nocumento subinde usurpari potest, ad praecavendam pituitae collectionem, quoties nimirum aliqua pituitae redundantia animadversa fuerit. Pol -

SEARCH

MENU NAVIGATION