장음표시 사용
91쪽
euius etiamsi autores lia ant, nolim t*gien ullum temere ad h*c remedii genus pervenire. Per os magno cum adjunaehio daturesbum, quod in simo gallinaceo reperitur ex optimo vino. Quidam adjiciunt membranas intersepientes nucleum in juglande. Deeoctqbrassicae uti in vetere jure galli magno etiam adiumento est. Nohnunquam in hoc dolor in paralysin transit, atque hujus initium iam ticium cognosco. Cum autem in hoc malo non principium nervorum,se lerumque ad mu-iculos malum transmitta si atque ii , ut post ,
graves labores langueant , consequens est in exstirpanda materia curationem ex mustulis, iisque corroborandis consistere,non neglectacprroboratione intestinorum. Itaquς umbiliscq destillatum nostrum ex galbano imponitur, prius tamen fecibus subductis. Nam n quaquam alvo adstricta exhibendum est. Vbi hqe factum fuerit utatur frequenter ist0 pM
vere. Tenera cervorum cornua in taleolos PM- secentur,& siccentur atque puberisentur. Hujus pulveris: unciis duabus adjiciantur myrrhaedrachmae duae piperis albi gi. Utatur siepe ex vino vel potu. Deinde musculi fomententur decocto rorismarini, ivae & urigani. Postea inunctiones adhibeantur, quae pro diversitate
materiae runt variae. Formulas notas esse medi-- eo praesenti arbitror. Verum si eas desiderat
verbulo admonit , ' diligentissime &lubentissime sum perscripturus. ι Bh.Crato an A. Med.es G
92쪽
Non sine magna afflictione animi seo
querelas tuas de recenti quodam morbo
tuo,tibi quidem novo, & ob hoc ipsum formi dabili,sed veteribus non incognito, ut quem Aetius Medicus suo tempore in Italia epidemialem filisse scribit,ubi coli dolor sedem mutavit,& causa veluti motu decretorio in musculos ae tendines extremarum partium translata fuit. Hanc affectionem symptomaticam trans. lationem Medici vocant iu σασα σπ,cum morbus de uno membro in aliud ob congenerem lsubstvitiae similitudinem transfertur. Atque ea lsane morbor*m permutatio jam crebrior esse' incipit quam vellem. Ex multis recitabo tibi saltem duo exempla hQminum notorum, ut videas te socios habuisse malorum. Alexander a Rotenburg multo tempore obnoxius fuit d loribus eolicis, &rediit. morbus saepe pro- θ, pter intemperamentum ipsius, etsi post usum remediorsi accessiones fuerunt rariores. Tandem post ingentem quendam paroxysmu resoluti sunt illi externi artus, nempe pedes,b 'ehia&manus,secuta ατροψία non brachiorum saltem,sed totius etiam corporis. Usus est reis mediis paulatim phlegma detrahentibus, po- 'tione ex herbis S manna, dedit operam ut al- vus quotidie esset aperta, confortatus est venistrieulus intus rotulis, foris unguentis,& saceu- iis, denique cum viderem alienam humiditate
insinuasse se in membra exteriora, dedi illi de
93쪽
decoctum ligni guaiaci per quatriduu, iussi ut sudaret, quantsi vires serrent.Repetivi id postea cum bene conveniret. Idque factum est decumbente socero meo Cros nae, paulo ante 'mortem ipsius, Quaeris eventum. Antea ingerebatiir illi cibus incisus in os, cui plenec cultrum tenere, nec manum ori admovere posser. Tum vero meipsum invisente Anatomicu agebat, gallinaque e patina arreptata in eisa, mihi / i . quicquid toto prandii tempore edebam, praeponebat. Reliquum erat ut paulatim calorem naturalem suscitare, & auctiorem reddere studeret,sed ille neglectis remediis,intemperantis frena laxabat Interea Nugivendus quida Para- icelsus qui postea furto ablatis rebus alienis, &convasatis conjecit se in pedes) magnifica illi pollicitus, valetudinem ipsius violentis &vitriolatis remediis,aut venenis potius, ita attrivit,ut postea non tam de morbo propulsando, . 'quam de viribus sustentandis & retinendis sollicitus esse eo gerer. It ille, dum subito convalescere cupit, malam valetudinem nebulonis
illius mendaciis in spem summam erectus sibi
accersivit,ac sic tande periit. Qui si recta consilia sequi perrexisset, per multos annos uita frui potuisset. Alter est Albertus a Kraclit,quissimi- II. liter excolico factus erat paralytlas, ita ut prς- Α- ter collum caeterorum nihil movere posset. Dixi illi ne nimium properaret usurpandis re . . mediis,ne fieret hum0ru aliqua vehemens a gitatio,sed sensimilli collectos humores detraxi.& propemodu ea de usurpavi, quae apudRoteb.
I duxi pituita per nares i adhibui lamenta manibus
94쪽
nibus, ut confortarentur nervi, vivit & valet hodie adhuc, venatur,potat,omniaque munia ita obit, quasi antea nunquam aegrotarit. Haec propterea scribo, ut videas primum morbum non esse novum & insolitum, deinde non esse
incurabilem. Tu quidem scribis illi calamum
digitis tenere non potuissent: sed quoniam rogas ut totam morbi rationem tibi exponam,
faciam id quidem lubenter, sed tu boni consules , si in hac mea inquietudine confuse scribam. scis ipse intestina esse quasi sentinain excrementorum corporis,coque delegari excre
menta ut ercernantur. Id si sit, nihil est in coli- ea periculi. Sed si incidat intestinorum reple- tio. vel primo ex flatibus intestina vehementer distendentibus , vel secundo ex humoribus crassas,frigidissimis, qualis est pituita vitrea,vel tertio acribus, rodentibus , ut a viridi illa seu aeruginosa bile, tum sane iam materia adest co-m licos dolores excitare parata. Scit cum mor-' bus invadit, tria illa concurrere solent. I. Οὐ strii stio alvi propter aridorum stercorum c piam. II. Siccitas intestinorum,cum qua saepe coincidit renum obstructio& caliditas sicci-
tatem illam fovens. Interdum etiam purgatio- nes nimis crebrae vias post se resiccant, praeser- tim cum tenues materiae expurgantur relictistii III. Assuxus humorum ex venis augens flatus.' Hoc rerum statu cum colo supra ab humoribus, infra a stercoribus obstructo,
satus nec erumpere aperte, nec propter crassitiem per occultos meatus transpirare pos-
. sunt , oritur miserabilis illa intcstinorum distensi
95쪽
stenso quae colica dieituro praesertim si arid.
simul sint intestina.In hac quo major est ex venis asiluxus in ilitestina, eo plures flatus excitatur,& colici dolores fiunt atrociores.Habes morbi naturam &causas , & paucis musta In Glisa comprehensa. Quaeris quid agenduλDuo sunt iso agendi
ad medicandum tempora r alterum praeserva- 'λε M.tionis,ne morbus oriatur, alterum cur/xionis prisν-- morbo jam praesente. Praeservatio tota consa tio colica.stit in remotione causatum respicio ad praedieta) nempe ne generentur humores phlegmatici,humor vitreus; viridis,natus.Ιd fit suscitato calore naturali,5 ventriculo ad ossicium redueto. Ita enim non tot generantur cruditates,
nec cibus corrumpitur, & si quid oboritur flatuum, sponte emittitur.Quod ι humorum aliqua collectio animadvertitur,mature ea familiari aliquo medicamento adimenda est corpori Interdum autem major,interdum minor est collectio , & nunc hi, nunc illi humores peccant , nec eade Amper est corporis dispositio.
Unde fit ut non eundem omni tempore mediis camenta effectum for tantur,ut propterea non semper medicamenta culpam mereantur, praesertim in hominibus rarae texturae,quos inter dum vel venti austerioris asilatus prosternit. Gratis, i De praeservatione hactenus. Nunc de curatione, quae omnia a me hoc tantum consilio scribuntur, ut videas discursum in hoc morbo, &quid facto opus sit,utque ipsemet in tuo morbo de remediorum qualitate , tempore, de utendi modo iudicare possis. Colica oritur ex
flatibus,verum est, sed hie protinus aliqui festin ni ad flatusdiscutiendos, adhibent fomenta. illi
96쪽
illinunt unguenta , ant per os flatus distulicii tia,&c.quae sane in colica leviorilaciunt,quod debent,hoc est, discutiuntssatus, sed in vehementi tantum abest, ut prosint primum admu l. . nistrata.ut plurimum etiam noceant, quand quidem pituitam in intestinis contentam insatus dissolvunt./morbum augent,sicut me- mini aecidereDoctori cuidam Francosuriens, quem remedia contra colicam apta, non apto tempore usurpata paene enecarunt, iamque ad Fiatm dis extremam maciem redegerant. Habent flatus
mine ti- discutientia suum locum ; & iis omnino opus ... est,sed antequam ea adhibcantur, necesse est l ' vias inferiores aperiri, stercora arida obstru- lctionem faeientia educi, & siccitatem intesti- lG erra norum emendari. Ad hoc medicamentum . magis idoneum est, quam Hysteres lenientes, mollientes, & si viscida materia adsit, etiam ineidentes & abstergentes. Neque pro- tinus siuaum enema successu caruelit, desi- istendum est ab ulteriore usuilsorum, sed insistere oportet, donec obstructio a retentione secum exorta tollatur. Cur autem non recipi enda snt olea inclysteres ego non video, cum lubricitent intestina,eaque molliant. Multo magis metuo siccitatem , quae non usurpatis C uti oleis relinquitur. prancofurti D. Lindnera uxor cum prae doloribus colicis iam expiratura videretur,sanata est sola emollitione intestis norum exiccatorum. Imposui enim rete castrati Ne se cales ' ctumin lebete, & antequam illud consequeror , apposui vitrum cum uno incenso,inducias
97쪽
i de quaeretis in dolore. Emollitis intestinis
uatim excrevit plurimum vitreae pituitae , de multum etiam acrium biliosorum humorum, seqι illa, quae moritura putabatur contra spem c. convaluit. Hoc saltem adscribo, ut appareat quanta res sit emollitio intestinorum in colica, quae in usum olea indi silent. Galenus certe 8 ex phi male vitreo intestina ipsi veluti Mi -' terebro perforentur, fatetur in illa sua colica 'cinjecto per clysterem oleo rutaceo magnam 'fiigidissimae pituitae, hoc est, vitreae excrevisse convaluisse. Adscribam verba Langit pὀpu- Lanim ι auaris mei,Medici expertissimi, ex epistolis ejus. eolua. ' ,
i Si colon,inquit , flatu grosso, aut phlegmatis vitrei fiigore cruciatu intolerabili quem creatro extremorum paralysis exciph θ divellitur,s oleo subtilioris substantiae , quale est sabu' num, in quo tuta aut semina cymini, dauci, anisi , quae flatus crassbs discutiunt, decoeta afuerint , additis quae phlegma illud vitreum educere possitnt9 cum clysteri infuderis patia kentem confestim ab hujus doloris colici case 'Mificina liberabis. minem praeterea video 'ex Medicis expertissimis, qui olea borret, aut qui inde paralysin s eri tradat, &inde ea seri 'Pessit ratione aliqua doceat. Videbis id ipse
Paulo post cum curationem ostendero, quo-: modo colica in resolutionem extremoram erminetur,aut permutetur. Proinde non Deus ut olea incuses , quae te in hunc novum
morbum praecipitarint,indita clysteribus. Di.. ceS, cur autem tam diu durant paroxysint , de bur toties recutrum Respondeo, .iabb-
98쪽
inde nova sit effusib humrarum ex venis in. testina,quae quia imbecilli'ra sunt,ideoptius recipiunt ad se missiu Quo magis dolis
increscit , eo major exagitato phlegmate sutatur flatuum copia , &a dolore major . que fit vitiosi humoris evenis 3ttractio. neeesse est diuturniores fieri paroxysmos..eurrit autem morbus citius ves tardius pro quenti, aut majore influxu humorum, &tuum in intestina, fitque hie affluxus saes toto corpore, interdum vero ex capite etieum dolores sunt tam pertinaces , & simullet venitieulus&intestina. Hactenus decea. Audi nune de resolutione extrem Admirabile est inprimis , cum resolutio sivpituita crassa in eerebro eontenta, & nervis
naciter impacta, ut spiritus animalis in me. hbrum , in quod nervi propagantur distribia non possi: Colica vero generetur ex humoibus & flatibus, vel in eolo eontentis. Vel ad in se i 'testinum illud alipnde effusis, qui sat ut post
colicam artus resolvantur. sunt enim loca de dista,eolon & p incipium nervorum , mirum videri potest, quomodo materia ad evitremos artus pervadat. Respondeo; Non ivi omni colica resolvuntur aletus,sed tantum initala,quae magna ex parte pendet ex delapsu pituitoli humoris ex capite per venas in intestinam ' In illa tantum specie eolicae sequitur resolutio, l hoe modo i Dictum est dolorem colicum fieris l ab humoribus crudis ex toto corpore, atque j ex capite per venas in intestinaestusis, quibus
saepe admiscetur aliquid allis , quae mordicat, intestinau
99쪽
intestina. Primum igitur quia humores crassi '& multi sunt,& a natura semel expelli non pos sunt, paulatim de s cundum partes ex propi ribus venis affluunt, & par xysmos faciunt. Ubi vero jam maxima pars in intestina effusa,
per alvum excreta,& per paroxylmos absum- pta est, ut iam quodammodo mitescere,& ra- Mu-hmrius invadere colica videatur: tum reliqui hu- morum mmores,& praesertim qui in capitet sunt,propter dolores, inediam, vigilias, calidorum&ineidentium usum, &c. attenuati, rellista priori consueta via,ad propiorem viam declinant, &ita secundum nervos ad musculos, & sic ad . manus & pedes Ontendunt. Natura quoque e . . se exoneratura mavult reliquias illas attenua- . tas in propinquum locum deponere, quam in locum tam remotum amandare , praesertim cum non ut prius tantis cruciatibus irritetur, '& minor fiat a dolore attractio. Ita laxantur
artus natura se exonerante & detrudente materi iriam in extremos artus. Et quianatura mavult
huc, quam ad intestina procul dissita humores mittere,ideo mitius tum intestina afficiuntur,ac quasi dolore liberata videntur. Non igitur in intestinis continentur humores, quiada tus rejiciuntur ab oleis inclysteribus usurpa- is incitati sedeo quo dictum est modo in aristus deturbantur, ut sequatur impotentia quae- iam in nervis,&c. Habes tum colica tum hu-us novae aiseetionis rationem,eo consilio tam =rolixe expostam,ut ipsemet videas quis,qua- t i ,quantus morbus,&netoucolicas tibi com-
niniscaris. Recte tu quidem scribis c recito :
100쪽
verba tua fons mali est frigidus ventriculu,
ne dubita. Is pro bonis succis, quibus corp alendum erat, gignit cruditates, quae redui
dant in caput,& inde decidunt frigidae illae difluxiones in brachia dc pedes. Quod summprandio mitigati sunt, non usque adeo est: irum. Natura cibo concocto, intenta fuit , pulsioni humorum ad membra,sumpto autein cibo convertit se ab expellendo ad conci quendum ea, quae fuerant assumpta. Igitur tun, mitiores facti sunt dolores sumpto cibo. Uici inus vester mihi videtur bene processisse, ut tum res tuae,& tempora tulerunt. Illud neseio 2 an venae sectionem in pedibus concessurus fuerita, si adfuissem. Noluissem enim licitar amplius materiam sponte eo defluent
Quod pillulis & clysteribus imputas desius
xum,traxerunt illa ex vicinis partibus,quae pocliuerunt, non in membra, sed ex membris, dattracta e corpore eduxerunt,sed quod post humores e capite in extrema membra dilap. sunt, id ipsorum copiae potius imputanduis est,quia sponte sibi viam quaesiverunt,& involnerunt,ut videmus in catarrhis, qui saepe nullare incitati in musculos,mut ad pectus ruunt. Venio ad rusticum tuum, qui iesis mihi viditur Medicus , qualis alter ante sesqui annui concionatori Sosdam curavit; inquis,id es ut ego interpreto distialit illis aliqualidiu do lores. Sicut etiam accidit cuidam civi Sagrinensi am nisi illi praeservationi incubuerinudi causas sui morbi subinde auferre studue