장음표시 사용
371쪽
per diritas Ecclesu praeteritormn besiorum calamitosis temporibus tantσsudio ct fidelitate praefuerit, ut alter earum fundator jure merit, σcum sui singulari eu mis disiposse. Perpendentes quoque indefessa, fidelictima, atque etiam ut ili ma Diυis Praedecessoribus Noseris, Romanorum Imperatoribus, ac Regibus, Augustaeque Domui Nostrae Austriacie, a saepe memorata Fursenbergiorumgente , inconcusso devotionis ac ei sudio, tum pacis tum belli temporibuπ', toga Orsago, in primis τero a quonda m Cassare or Frideriso Fusmbergiis, dum binis nuper defuncus Llecuribus Osiniensebus Ernesto es Ferdinando ab intimis
confiliis essent, Ducatus Mesphaliae gubernacula tenerent, in di- mersis tum publicis Imperii, tum particularibus circulorum conventiabus , alii que multifari, occasionibus, prae reliquis demissi fimepraesita obsequia atque strvitia: ct suod horum laudat immis exemplis atque Cesimis in sentes Honorabiles, Nobiles, d oii Nobis dilecti, Theodorus Castarus, Friderisus, Wilhetinus, Ferdinandus, Franciscus IH
helmus, dryoannes Adolphiu, statres a Fursenberg, Cathedralium ct resse time cisi satarum Ecclesarum Moguntinae, Trevirenses , Hi detrimensis , Spiro . Monasterio sis , ct Paderbo enses Capitul res , nee non Beatissimi in Chrso Patris nostri Alexandri VII. intimus cubicularius, ad S. Crucis in Hildesheim Praepostus, Gr Campeoxeno Prior , atque etiam ordinis Teutonici in Balisiam phalica Eques , a teneris veluti aetatis suae annis , post adeptas in pleririque celeberrimis cathedralibus se Osiematis Ecclesiispraebendaύ, probatamqueΠVeris, ac stirpis sera a vitam vetustatem, juxta exemplum praediciorum Cassariis Friderici a Fursenberg, AG aae Patris sui, in omnibus tam Sacri perii publicis, quam aliis etiam conmentibus, ct quovis alias modo a Sacri Imperii Electoribus 9 Prmcipibus sibi perspe concreditis maximi momenti logationibus cir commissionibus , Omnia dia, conflia , actiones suas in Noserum duntaxat, sacrique Imperii, atque bonipublici, Augustaque Domus Nosrae Atiniacae commodum, quod benigne probamus . iure santer contulerint, atque intenderint, quemadmodum id
etiam mpain delitatis est de potionis Obsequi acium a praestant, 'α queposthac quoque ni mnesia sequuturum tempus dimissis est, pro ritibus na turae atque ingenii sui a Deo i ccinc is, semper praesiturουο licentur u stareque desederant ac possum. Motu is que proprio , ex
372쪽
PADERA ORNENSI A. 27scena scientia, animo bene deliberato, sano accedente consilio, deque Caesareaepotestatis Nostrae plenitudine , Theodorum Castarum , Friare, cum, Milhelmum, Ferdinandum, Franciscum Milhelmum, es' Poamnem Adolphum, status a Fursenberg, liberas, haeredes θ' scctisores eorum legitimo matrimonis natos er nascituros, utri questos, eis in infinitum defendentes , ac defensuros , nostros Cr Sacri Romani perii, Regnorumque Dominiorum Nostrorum haereditariorum inberos Sarone ecimus creavimas, ereximus M tenorepraesentium facimus, creamus, erigimus,fes ad liberorum Baronum flatum atque gradum clementer evehimus, ct attollimus, ac Baronalis honoris, dignitatisque titulo per prae tragratiou insignimur, nec non aliorum li
berorum: Aaronum vere natorum ordini , numero , consertio , cartuique
favorabiliter a seribimus, ct aggregamus , O c. Verum Joannes Vcideo Soc. J ns U ntiquitatis patriae peritissimus, lingulari commentario de ortu ac progrestit familiae, ante triginta amplius innos composito, jam inde a Widichindo Ma- gno Saxoniae Duce deducta Oldenburgicae domus origi ne, Fursembersos pariter illustravit; ex quo, & Diimaro Mollem, sigill tim haec decerpsimus. Sigefridus Comes Oiden burgicus, primus Marchio Brandeblirgicus, &Ruperti Archiepiscopi Trevirensis, & S. Mechiildis Imperatricis frater An. 939. defui1-ctus, ex Heli im Arensbergens suscepit Utricum filiorum n
tu maximum, quem in exercitu Henrici saris ad Merseburgum, contra Hunnos An. DcCCC xxxiii. militasse, & Jadde-riense Collegium condidisse memoriae proditum est, atque ex Zwana Hollanda Ottonem filium sustu)isse. Is ducta in matrimonium I Iechiildo Alvestebiensis ditionis haerede, novum Comitatum avito adjecit. Ottoni liberi fuereJqannes, cui Oiden- burgensis; Henricus, cui Bruchusanus, Blpso & Otto, quibus maternus Alvessebiensis Comitatus deinde obtigit: quem ta- men ad posteros, quos nullos reliquerant, haud transmiserunt. Felicior fuit Joannes cx Adetheide Sigistidi Marchionis St, densis filia liberis susceptis , ex quibus Conradum Alvenebiensi Comitatui, ad se post fratrum mortem reverso, novum Comitem praefecit. Conradi fratres fuere Huno, qui major natu
373쪽
r76 MONUMENTA in denburgensi ditione successit; Udo, qui Hilde siensis Episcopus cum Conrado fratre An. M LXXX v. Comitiis Gerstun-gensibus interfuit, & vitae periculum pro Henrici Caesaris partibus praesentissimum adiit, THEODORIC Us &Joannes, ac demum Rixa soror unica, quae H oni Dythmarsiae Regulo nupta Elimarum peperit. Hunc Fridericus, memorati Hunonis & Willae Vechtens s Comitis filius unicus, Monachorum R. stedensium institutum amplexus, heredem ex aste scripsit, pro teritis omnino patruis posterisque eorum. Quamvis autem Elimarus graves propterea lites ac diuturnas cum avunculis habuerit , summorum tamen Pontificum sententia causam tenuit, teste Hormanno Ham manno in Chron. Oldenbur eo , atque hodie
nos Daniae ac Norwegiae Reges, Holstitiae Duces, &Oldenbum gi Comites procreavit. THEODORIC Us vero Hunonis &Conradi frater, quem a fraternis Comitatibus, nunc Old cnburgicum, nunc Alvcssebianum, prout cuique alter altero notior erat, pariter cum filio vocatum esse constat, fratrum natu
majorum jure paternis ditionibus cxclusus, in Wcstphaliae Ducatu infra oppidum, cui Nehemio nunc est nomen, consedit in monte Rurae flumini imminente, quem a celebratis illic, C roli Magni tempore, Principum Saxonicorum comitiis, antiquitus I u 1 biri esse appellatum sunt qui opinentur. Ibi aD cena posuit, atque amplas deinde opes ,& nonnullas in propinquo illas hereditatis Oldenburgicae reliquias, quae ab Hermanno melniamno in Chronico OHenburgico , e diplomatis Pontificiis An. II 2 . II f8. II 6o. & II9o. datis, & a Gerhardo ciet orgio in hi- ria Ecclesiast. Mes halia M s. ad annum III . recitantur, δοῦ quarum partem etiam nunc Fusenberbi possident, forte consecutus, ex illustri femina Hermanni Arensbergensis Comitis sorore Rei nil ardum filium suscepit. Is An. ΜCXV. Iv. Id VSFCbr. pugna ad silvam Wolphonis commiso, una cum avunculo, aliis que Saxonibus inter se foederatis, perquam gloriosam ab Henrico V. Caesare victoriam reportavit, tese Coae HS. Moguntino de re snsis Archiepiscoporum Magdebur et μιm, O Cyriaco Spangen- bergio in Chron. Saxoniae. cap. a I . Hujus deinde posteris, etsi aboli-
374쪽
abolito sensim Oldenburgici atque Alvessebiani Comitis titulo, novus adhaeserit, ut recepto antiquis illis temporibus more, a vetusto montis habitati vocabulo,NobilesDomini de Fursenbeet cognominarentur ue retentus tamen ab omni memoria fuit genti litius OHenburgicorum Comitum clypeus, iisdem plane trabibus, eodem numero, colore, & positu insignis, quamvis haud pares antiquo generi opes honoresque manserint. Joannes VHA,
Dismvirans Mollarus. 3. HIc STETIT HOSTILI BELLORUΜ SAEPE TUMULTU DIRUTA, PRINCIPIBUs SAEPE REFECTA SUIS. J
Nam clim Henrici Leonis Saxoniae Ducis, a Friderico Imperatore proscripti, auctoritatem & fidem secutus Fridericus Nobilis Dominus in Fursenberg, Rein hardi filius, quod etiam de oldenburgi Comitibus memoriae proditur) contra Philippum Colon. Archiepiscopum, Wcstphaliae Ducatum, Friderici Caesaris munificentia Ecclesiae sitae An. MCLXXX. donatum, armis vindicantem stetisset, non tum arx Fursenberga intercepta, ac
munimentis exuta est , sed etiam ejus dominus a Philippo caste, ii posscssione depulsus, & fundis pluribus, acjurium avitorum maxima imminutione multatus, haud mediocrem pristinardignitatis & amplitudinis jacturam fecit. Ex antiquis literis Disma rus Mosierus Tremonienses, in genealogia Fursienseroca. Jacuit autem sitis in ruinis quadraginta ferme annos sepulta Umberga, quibus elapsis S. Engelbertus Coloniensis Archiepiscopus, summa utique loci ad tutandos Wostphaliae fines opportunitate illo ctus, anno M C C x I x. Castrum in Fursenbergaedificavit, seu potius dirutam superiori bello Saxonico arcem restituit, Fursembergicis adeo non invitis, ut Hermannus Fursenbergius Frid rici filius, eam sibi redditam acerrinae adversiis nobilem virum crhardum de B ubach, S. Engelberti hostem, defenderit &conservarit. Joannes Velia in orig. Furfimbergicis. Quo tempore ibidem insigne Beatissimae Virginis ac Matris Dei in clientem quendam suum beneficium accidisse memoriae tradidit Caesarias isteriacensis. Porro Henrico Archiepiscopo Coloniensi An.
375쪽
vindicanti, & Fridericum Isenburgicum hujus parricidii reum libello persequenti, idem Hermannus praesto fuit, acceptique Iolim a S. Engelberto beneficii memor, ejus causam armis Prin apugnavit. Nec minori fide Coloniensis Ecclesiae partes tutatus . lest, oim Henricus Archiepiscopus de jure Advocatice Sibergen- lsis, cum Limburgensi Duce & Montium Comite An. 123 o. bello ldecertaret. Ex antiquis literis Mosiems. . lHermanni hujus liberi, Wcnemarus Fursenbergam, Frideriacus Materi piam, deinceps tenuerunt: quam avus corum prima . lsede exturbatus, proxime montem Jurgen&πg l inter Werlam &Nehem oppida, cum suburbio, fossis, munitionibus, &aedificiis multis olim exstruxerat, & Friderici posteri deinceps soli post derunt, communi cum Wcnemaro, ejusque posteris jure, senlergae, quoad illa stetit, dominati ..Dismarus Mosierus,styoamnes Veiae. Cum deinde Simon Comes Lippiens. Κpis Paderb. insciente Conrado Archiepis. Colon. V estphaliae Duce, geminas munitiones, alteram in Vilcensi castro,Saldhottenae alteram excitasset, & confinem ejus ditionem hostiliter aggressiis, Wcγlam,Callentiardam,Warstenam,& Fursenbergam, amao MCCLIV. diripuisset, iidem FurseMergii fratres arma, & consilia cum ple- risque Wcstphaliae Dynastis quamprimum consectarunt, oblataque fortuna belli compendio absolvendi, ipsum Simonem belli ducem victum practio, captumque, Coloniensi Praesuli custodiendum tradidere, usque dum Aia. MCCLVI. IX. Kalend. Septembris, Wilhelmi Caesaris intercessione, ordinumque Imperii, certis legibus, Simoni fusique foederatis, pax & libertas confectis atque obsignatis Essendiae tabulis,concederetur. nes eide, aliique. Anno posthaec M C C L x x v I. Silfridus Archiepiscopus Coloniensis, toti Gerharri ciet Orgio, reficit dejectas superiori bello Fursenbergae, eriae, Warstenae, Callentiardae &Almenae munitiones, easque novis operibus circumdat, commeatu & praesidiis firmat, adversus innes fere in nastas, & finurimos Westphali e Principes, inter se foederibus devi uctos, auctore Simone Padet bornensi Episcopo, quem acceptae, quam diximus, calayestatis memoria inquietum habebat,& Colonien-
376쪽
sibus haud mediocriter insensum. Quod magno usui fuisse Amchiepiscopo, multasque opportunitates ad belli consilia adjunxisse, rei mox consecutae eventus demonstravit. Sisfridus enim . ubi adversariorum alios morte absumptos, alios captivos, afflictos alios aliis cladibus animadvertit, insperatam nactus Occasionem injurias eorum armis ulciscendi, ducto in Juliacensem regionem eXercitu, universam rapinis, ferro , flammaque consumpsit. Indh in Westphaliam cst thim, atque e Fursenbergae munitionibus in Arensbergensem Comitatum facta impressio, Nehemio proximo eius oppido, aliisque castellis circumsessis, e pugnatis & evertis. Quocirca Godcfridus Comes Arensbe gensis& Ludovicus iis filius, in castris prope Nehemium positis, renuntiare coacti reliquis Coloniensium hostibus societatem foederis, pacem poposcerunt, impetraruntque. Quam
deinde An. MCCLX xxv III. ut refert Ct foros, recrudescentibus utrimque disidiis, interventu Joannis Nobilis Domini de V estphaliae Marcscalli, aliorumque, Sisfridus& Ludovicus redintegrarunt. Sub idem fere tempus exorta gravis
inter Rein holdum Geldriae,& Adolplatim Montium Comites, de haereditate defuncti Ducis Limburgensis contentio, acribus partium studiis incensa, sun estissimum in bellum erupit. Muscausa Simidum Archiepiscopum, Henricum 'Vesterburgium, Henricum Lutgenburgium, Adolphum Nastavium, Theod ricum Clivium, Joannem Limburgium ad Lenam, Wal ramum Falchon bergium, Theodoriciam Morsanum, Walramum a Rupe, aliosque Geldris adjunxit. Joannes contra Brabantiae Dux, qui sibi Adolphi Limburgensem Ducatum vendicantisjus comparaverat, Wal ramusJuliacensis, Eberhardus Marcanus, Wal- ramus, Joannes&Basduinus Lutgenburgici, Fani S. Pauli, &Losienses Comites, &jRespublica Coloniensis in partes Montani Comitis descenderunt, tantis utrimque animis,tanta opum&catis aesidiicia, ut neutro acie deccrnere verito, prope vicum
QAoring ui collatis signis dimicarint. Brabantinus& Montanus eo prUio victores, Reinholdum ceperunt 'multis vulneribus
377쪽
28o MONUMENTA affectum, nec ante libertate donarunt, quam omne jus suum remisisset, Silfridum vero, qui etiam in potestatem eorum Vene rat, per septem annos in custodia habuere. Annales Glorienses, σ L oldus a rthus in Chronico Marcam.
Toto illo tempore Eberhardo Marcano impune licuit conterminam Wcstptialiae provinciam , pro stio in Coloniensem Archiepiscopum implacabili odio, vexardac praedari, Weriae moenia dejicere, Furseisberga potiri, & direptionibus omnia late infesta habere , quoad Stimidus in integrum rest, tutus hostiles injurias ustum ivit, amissa recuperavit, Marcanos coemuit, & continuo Adolphum persecutus bello, superioris cladis au rem devicit, &captivum, dum vixit , arctissima custodia asservavit. Sed Ebcrhardo in magnas propterea angustias adducto, nec animus, nec consilium defuit se suaque defendendi. Siquidem Rulgeri de I Dapiseri sui opcra, redemptum D. marcis ab Hunoldo de Milite An.
MCCXCVI. castrum s munivit, commeatu instrv.
xit, praesidio firmavit, & nobilem Dominum de inisi lemi &Castrenses in GaIdcubi ras potentia virtutisque gloria excellentes, suas ad partes traxit, quo crebras Coloniensium excursiones, Attendoriae, & Snellenbergae excubantium, reprimeret,&inprimisJoannem de in Marescalltim Westphaliae imminentem occasioni rei bene gerendae pluribus in locis dist,
Wichboldus postea Archiepiscopus Coloniensis eundem Marcanum Comitem non minus acrem, quam Sistridus ejus decessor habuerat, adversarium expertus, belli consilia renovat, ad quae privatis etiam rationibus impellebatur: E rhamdus enim caedem ultus Engelberti patris sui, architectum hujus facinoris Hermannum de loliis qui Wichboldi ab se 1brorem in matrimonio habebat, oppugnatum fugatumque Bre- denuor possessione dejecerat, atque Ottone Rithbergio Monasteriensi Episcopo coiisentiente, ejus imperium sibi retinebat. L Oldus a Northos. Quare Wichboldus cupiditate incensus restituendi in integrum amnem suum expedito exercitu Dorsi e-
378쪽
nam iter intendit, nec tamen ultra, concessis hosti induciis, progreditur. Interea Eberhardus oblata occasione Hovestadium,dis tionis Coloniensis castrum, invadit ac diruit; perque omnem
late provinciam Westphaliae,rapinis, caedibus incendiisque gras satur; Archiepiscopus contra adjunctis sibi Laiadgravit Hassar,& Henrici Nas viae Comitis auxiliis, Hovestadium recuperat &instaurat, Unnam Marcani Coinitatu oppidum exurit,& magnam caeteris infert vastitatem , nec destitisset porro injurias sibi factas ulcisci, nisi gravi morbo implicitus senex inducias pacisci, redire Susatum coactus mortem illic obiisset. Henricus deinde Virneburgius, Wichboldi succetar, constitutis Paderbornae rebus, quo forte gravis eum dissensio Guntheri Comitis SNalen bergensis, & Theodori Baronis literani, de
Episcopatu inter se contendentium, evocaVer l, ut Westpha liam ab injuriis finitimorum Comitum tueretur, &in fines e rum incursiones commodius faceret; urseMergam memoria ab Eberhardo excisam, An. M cccvIL reparat novis operibus communit. Te Idus a Northoe . cst C soros. Eandem tamen Henricus. ipse An. M ccc II. iterum demolitur, teste Hra risori Memordia, sive hostium insidiis intercepta, nisi propria ruin1 recipi nequiverit, sive Fursenserit ejus domini in Ecclesiam Coloniensem quid commiserint, de quo nihil certi habeo assirmare. Non multo post Fursen rnorum utcunque instauratam , Engelbertus denuo patris sui Ebcrhardi
exemplo, An. M ccc XI. obsidet, evertitque. Levoldus a Nor
hos, ct Henricus de Hemordia. Quod Henricus Coloniensis, &Ludovicus Hasses Manasteriensis Episcopus , privatis de causis uterque Marcano insensus, haud inultum feretiduna rati, ejus ditionem populabundi invadunt, ob egregiam
operam in hac expeditione sibi navatam, An. MCCCXI I. Fu smbergam novis septam munitionibus restituunt. Me erus Teshenmacherus Annal. Cliviae ct Marchia, pa te II. cap. I. Levo idus a Northog Immaturus dcinde obitus Henrici VII. Caesaris , gravioris belli incommoda Germaniae importavit,maximumque in discri-N n men
379쪽
28a MONUMENTAlι imen Coloniensis pnecipue Archiepiscopi provincias adduxit. Clim enim Henricus Coloniensis Fridericum Austriacum,M guntiniis contra, &Trevirensis Ludovicum Bavariae Ducem, dissidentibus inter se suffiagiis, ad Imperium evexissent, & Ca sarca corona exornassent. tantum hinc odii Bavarus in Col
niensem Archiepiscopum concepit, ut ipse in praesentia Austriaci belli curis distentus, Wilhelmum Arensbergensem, Et gelbertum Marcanum, Simonem Lippiensem, aliosque V esmphaliae Comites ac Principes finitimos, ad divexandas diritipiendasque Henrici provincias impulerit. Le iam a Norih , O G sergius. Itaque Coloniensis Archiepiscopus, &Rupertus Comes de Viria ebuis Westphaliae Marcscallus, in summas dissicultates conjecti, cum Fursenbermis caeterisque Wcstph liae Castrensibus in I asmene I ast emuish l ScarptiGNI & civitatibus Tremonia, Sulato, Britonia, Monte Martis, Attendoria, Recklinghusa, Dorstena, Weria, Gesccka, Ruden1, Warstena, Callen haesa, Bedelicha, Medebaco, Winterbero, Hallcnberga, Smalenbemo, & Volchmarsia Aia. M c cc x x v I. cena quam vocant Bura. gensem, ineunt, ac foedus mutuae defensionis, Castrenses inter,& Westphaliae civitates jam Aia. M cccxxv. Dinim, confir- mant, adversus immensas opes a Ludovico Bavaro contra se
comparatas. Ex tabulis foederis, ct antiquis literis: Eo pacto i iidomitum hostium furorem tundique ingruentium Henrigus Opportu ne refrenavit, & Wcstphesiae securitati tantisper consulit, dum WalramusJuliacensis, ejus succesibr, dissidia omnia simultatesque felici demum fine componeret. Etsi autem is postea a Ludovico Caesare alienatus, ctiam cum Godefrido Arensbe gensi, & Adolpho Marcano Comite, aliisque -stphaliam bello prementibus graves inimicitias An. M C C C X L I v. susceperit, Wilhelmus tamen Iuliacensis, & Adolphus Montanus Comes,
Pacem inter eos tandem conciliaritnt.
Hujus belli tempestate, quemadmodum Mendenam, vicinum in Wcst phalia oppi dum, direptam ac vastatam D ille constat, ita verisimilis multorum est opinio a majoribus
380쪽
accepta, & veluti per manus tradita, etiam Fursensergam Aren bergensi agro, & Marcano plus vice simplici infestam, solo aequatam ninditusque deletam esse, utpote cujus post haec nulla in literis extet memoria. Itaque Fursenberii adversae toties rebus suis fortunae pertaesi, sedem antiquam, tot bellorum periculis, &cladibus obnoxiam atque expositam, plane deseruerunt, aliamque sub radicibus montis posuere, domicilii superioris cognominem, pari atque olim ratione Waterlappiam aedificaverant. Ex eo tempore divisis inter se avitis possessionibus, Fursenbe gami Iovam , de Mater separatim habitare coeperunt, &genus deinceps propagarunt , binis oldenburgicis trabibus in aureo scuto rubentibus utrimque retentis: sed galea Fursenbergae noVae cornibus antiquis, Mater pia pennis distincta. Tametsi hoc discrimen non fuerit perpetuum, utriusque domus posteris pennigera galea promiscue usis. Ex antisiuis literis, eris de Fum e regiorum defense ure venandi. art. . cr F. Ioannes Heli.
Bini igitur fratres supra memorati, Fridericus & Wenem ruS, numerosam posterorum sobolem procrearunt. Fridericus
nemari posteris claruerunt Hermannus, &Wilhelmus, Weno
mari filius, ac nepos, &Gothardus Wilhelmi filius, Marescabius Wostphaliae, & Satrapa Nehemensis : quam praefecturam An. I 6. Theodoricus Archiepiscopus Coloniensis pro sooo. florsnis aureis ipsi oppigneravit, posterique illius possederunt, usque dum Salentinus Archiepiscopus Coloniens s An. ispo. pignus liberavit, Uxorem habuit Gertrudim de Cronen berg.
Utriusque filii fuere, Philippus Mares callus Caroli Ducis Gel-driae,Jodocus& Philippus Milites ordinis Teutonici in Livonia, Antonius & Wilhelmus Satrapae Nehemenses, qui postr mus e Sophia de Witten conjuge sua, suscepit Wilhelmum magnum Magistrum ordinis Teutonici in Livonia, Godefridum N ii a C