장음표시 사용
421쪽
Onia, gens Ecelsae datum XIIII. Kal. Pan. M. ILI. In perii, quies anniu Christi DCCC III.
IN nomine Patris & Filii & Spiritus sancti Karolus serenissimus augustus a Deo coronatus magnus pacificus imp rator romanum gubernans imperiuma qui & per miserico
diam Dei rex Dancorum & langobardorum. Quicquid enim locis sanctorum venerabilium ob amorem domini nostri Ihesu Christi & reverentiam sanctorum cedimus vel condonamus hoc ad mercedis augmentum vel stabilitatem regni nostri in Dei uomine pertinere confidimus. Igitur notum sit omnibus fidelibus praesentibus scilicet & futuris qualiter donamus ad basilicam sancti Petri principis Apostolorum &sanctorum mam
tirum Crispini & Crispiniani quam nos construximus in loco Os abriigki & corpora illorum illuc transtulimus ubi praeest vir venerabilis Wdio episcopus omne regale vel seculare jud
cium super suos servos & licldones & liberos mal man&mund- man & omnes utriusque sexus homines eidem secclesiae pertinentes quos modo possidet vel deinceps acquisierit & perpetuam de regia potestate confirmamus absolutionem ita ut nullus judex publicus dux comes vel vicecomes vel stultetus sive missi dominici per tempora discurrentes loca illius episco- patus ad placita habenda vel Deda exigenda & parasreda aut aliquem de praescriptis eidem aecclesiae pertinentem ad sua placita bannire vel ad mortem usquam terrarum dijudicare vel albquo modo ullo unquam tempore aggravare audeant. Sed liceat praefato episcopo suis lite succestaribus & suo advocato res praedictae aecclesiae cum omnibus sibi pertinentibus quieto ordine possidere ordinare atque disponere. Et ut haec auctoritas fi
mior habeatur ac diuturnis temporibus melius conservetur m Ss nu
422쪽
3r6 MONUMENTA nu propria subter eam roborare decrevimus & de anulo nostro sigillarejussimus. signum Caroli piissimi ac serenissimi
Data XIIII. UJan. anno m.Ch isto propitio G Hi nostri & XXXVI. regni nostri in Francia. atque XXX. in Italia. Indict. M. Actum Aquis palacio publico in Dei nomine feliciter amen. '
423쪽
Imperii, qui es mini Christi DCCCIIII. IN nomine San & individuae Trinitatis Karolus imperator
augilstus romanum gubernans imperium qui & rex Dancorum& langabardorum nec non modo dominator & saxonum. Notum sit omnibus sanctae Dei aecclesiae fidelibus nostrisque praesentibus scilicet & futuris qualiter nos ob nostrae mercedis augmentum Wilioni Osin abrukgens episcopo suaeque aecclesiae quam nos primam omnium in saxonia in honore sancti Petri principis Apostolorum & sanctorum martyrum Crispini & Crispiniani construximus quoddam nemus vel forestum infra haec loca situm. farnevin kil. rutanstein. angeri. Osining. sin edi. bergashovid. drc-Vensmeri.ctanarisid.dumeri.collaudatione illius regionis potentum cum omni integritate in porcis videlicet silvaticis atque ce Vis avibus & piscibusomniqu e venatione quae sub banno usuali ad forestum deputatur ad similitudinem foresti nostri aquisgranu mpertinentis in silva omingi in perpetuum proprietatis usum d navimus ea videlicet ratione quod si quisquam hoc idem nemus nostro banno munitum sine praedictae sedis episcopi licentia studio venandi vel silvam exstirpandi vel aliquod hujusmodi negotium peragendi umquam intrare praestitii pserit. sciat se tam divinae quam & regia: ultionis vindictam incursurum. nec non pro delicto sexaginta solidos nostri ponderis quos nobis pro baiano violato deberi statuimus redditurum. Insuper vero eidem episcopo suisque successeribus perpetuam concedimus libertatem& ab omni regali servitio confirmamus ab lutionem . nisi forte contingat ut imperator romanorit in Vel rex grecorum conjugalia sedera inter filios eorum contrahere disponant tunc aecclesiae illius episcopus omni sumptu a rege vel imperatore adhibito laborem
424쪽
M o M U M E N T rem simul & honorem illius legationis assumat& hoc ea de causa statuimus quia .in eodem loco grecas & latinas scolas in Perpetuum manere ordinavimus & nunquam clericos utriusque linguae gnaros ibidem deesse in Dei misericordia confidimus. Et ut haec auctoritas firmior habeatur ac diuturnis temporibus melius conservetur manu propria subter eam roborare decrevimus& de anulo nostro sigillare jussimus.
Data XIII. Κl. Ian. anno IIII. Christo propitio Imperii nostri & XXXVII. regni nostri in Francia. atque XXXI. in Italia. Actum Aquisgrani palatio in Dei nomine feliciter amen. Amali ertus ad vicem Erinnbaldi recognovi
425쪽
DE PARTIBUS SAXONI . Exantiquissimo MS. Palatino bibliothecae Vulcanae.
Haec de partibus Saxoniae copstituta sunt. .RIMUM de majorinus casitulis hoc placuit omnibus, ut ecclesiae Christi, quae modo construuntur in Saxonia, & Deo sacrata sunt, non iminorem habet inthonorem, sed majorem'excellentiorem, quam fana habuissent idostorum. I. CAPIT. Si quis confugium fecerit in ecclesiam, nullus eum de ecclesia per violentiam expellero priesumat, sed pacem habeat usque dum ad placitum praesentetur , & propter honorem Dei sanctorumque ecclesiae ipsius reverentiam, concedatur ei vita & tannia membra. Emendet autem causam, in quantum potuerit, & ei fuerit judicatum, & sic ducatiir ad p essentiam domni regis, & ipse cum mittat, ubi cicinentiae ipsius
II. Si quis ecclesiam per violentiam intraverit, & mea per vim vel furtum aliquid abstulerit, vel ipsam ccclesiam igne crc-
III. Si quis sanctum quadragesimale jejunium pro des i.
Christianitatis contempserit, &carnem comederit, 'Ort oriatur. Sed tamen consideretur a sacerdote, ne forte cauta ke-.cessitatis hoc cuilibet proveniat ut carnem comedan
terfecerit, similiter capite punietur. V. Si quis a diabolo deceptus rediderit, secundum morem Paganorum, virum aliquem aut feminam strigam esse, &ho- - - T t mincs
426쪽
33o CAPITULAREmines comedere, &propter hoc ipsam incenderit, vel carnem Hus ad comedendum dederit, yel ipsam comederit, capitis sententia punietur. m. Si quis corpus defuncti hominis secundum ritum paganorum flamma con sumi fecerit, & ossa ejus ad cinerem redeg xit, cspite Punietur. . VII. Si quis deinceps in gente Saxonum inter eos natens non baptizatus sa abscondere voluerit, & ad baptismum venire. contempserit, pagatiusque permanere voluerit, morte mori
VIII. Si quis hominem diabolo sacrificaverit, k 'hostiam
more paganorum daemonibus 'btulerit, . morte moriatur. IX. Si quis cum paganis comitium adversus Clu istianos inierit , vel cum lis in adversitate Christianorum perdurare voluerit, morte moriatur: & quicunque hoc idem fraude contra regem, vel gentem Christianorum consenserit, morte moria
X. Si quis domino regi infidelis apparuerit,capitali sententia
XI. Si quis filiam domini sui rapuerit, morte moriatur . Si quis donainum tuum vel dominam sitam interfecerit, simili modo punietur. . XIII. Si quis vero pro his mortalibus criminibus latenter commissis aliquis sponte ad facerdotem confugerit, &confessione data agere poenitentiam voluerit, testimonium sacerdotis
XIv. De minoribus capitulis consenserunt omnes, bd nam quamque ecclesiam currem & duos mansos terrae pagenses& inter centum viginti h mines nobiles & ingenuos, similiter & litos, serviam de ancillam cidem ecclesiae tribuanti Et hoc Christo propitio placuit, ut undecunque census aliquid ad fiscum pervenerit, sive in Dido , sive in qualicunque banno, & in omni reditatio ad regem pertinens, decima pars ecclasia dc sacerdotibus recidatur.
427쪽
XVI. Similiter secundum Dei mandatum praecipimus, ut omnes decimam partem substantiae & laboris sui ecclesiis &saccra dotibus donent, tam uobiles quam ingenui,similiter Sc liti: juxta quod Deus unicuiquedederit Christiano, potitem Deo reddant. XVII. Ut in dominicis diebus conventus & placita publica
non faciant, nisi forte pro magna necessitate, aut hostilitate cogente , sed omnes ad ecclesiam recurrant ad audiendum vectum Dei , & orationibus, vel justis operibus vacent. similiter & in stivitatibus praeclaris Deo N ccclesiae conventui deserviant, de saecularia placita dimittant.
XVIII. Similiter placuit his decretis inserere, quod omnes
infantes infra annum baptizentur. Et hoc statuimus, ut siquis infantem intra circulum anni ad baptismum offerre contempserit, sine consilio vel licentia sacerdotis, si dς nobili genere fuerit
cxx. sol fisco componat, si ingenuus LX. si litus xxx.
XIX. Si quis prohibitum vel illicitum conjugium sibi Qrtiatus fuerit, si nobilis sol. LX. si ingenuus xxx. si litus xv. XX. Si quis ad fontes, aut arse res, vel lucos votum secerit, aut aliquid more gentilium obtulerit, & ad honorem daemonum comederit, si nobilis fuerit sel. Lx. si ingenuus xxx. si litus rati Si vero non habuerint unde praesentialiter persolvant, ad ecclesiae servitium donentur, usquedum ipsi solidi lvuntur. XXI Jubemus ut corpora Christianorum Saxonum ad co miteria ecclesiae deserantur, & non ad tumulos paganorum.
XXII. Divinos & sortilegos ccclesiis & sacerdotibus dare
XXIII. De latronibus & malefactoribus, qui de uno combiatu ad alium confiigium fecerint, si quis eos reccperit in sua potestate, &vI1. noctibus ecum detinuerit, nisi ad praesentat dum, nostrum baianum solvat. Similiter si comes cum absconderit; & ad justitiam faciendam praesentare noluerit, & ad hoc excusare non potest, honorem suum perdat. XXIV. De pignore, ut nullatenus adterum aliquis pignorare praesumat & qui hoc fecerit, bannum per lvah. XXV. Ut nulli hominum contradicere viam ad nos venien- . . T t a do
428쪽
do pro justitia reclamandi aliquis praesumat: & si aliquis hoc
facere conaverit, nostrum baianum persolvat.
XXVI. Si. quis homo sidejus rem invenire non potuerit, res illius in sorbanno mittantur, usque dum fidejutarem praesentet. . Si vero super baianum in domum suam intrare praestim-Pserit, aut sold. x. aut unum bovem pro emendatione ipsius baiani componat , & in stiper unde debitor exstitit, perseivat. Si vero fidejustar diem statutum non observaverit, tunc ipse tantum damni incurrat, quantum manus sua fidejus ris exstitit. Ille autem qui debitor fidejus ri cxstitit, duplum restituat pro eo , quod fidejus rem in damnum cadere permisit. XXVII. Dς praemiis & muneribus, ut munera super inia centem nullus accipiat: & si quis hoc facere praesumpserit, nostrum baianum solvat. Et si, quod absit, forte comes hoc fece rit, honorem suum perdat. XXVIII. Ut uniersi comites pacem & concordiam ad invicem habere studeant. & si forte inter cos aliqua discordia aut conturbium ortum fuerit, ut hosttam solatium vel perfectiim pro hoc nyn demittant XXIX. Si quis comitem intersecerit, vel de ejus morte consilium dederit, licreditas illitis ad partem rogis eveniat, & injussus redigatur. XXX. Dedimus potcstatem comitibus balanum mittere infra suo ministerio de Dida vel majoribus causis in sold. LX.De minoribus vero causis comitis hannum in sold. XII. constituimus. XXXI. Si cuilibet homini sacramen iuda debet, a frameati tum ad ecclesiam sacramento ad diem statutum r& si jurarc contempserit, fidem faciat, & sold. xvo componat qui in activus apparuit, & deinceps causam pleniter emendare faciat.. XXXII. De peduris secundum legem Saxonum sit. XXXIII. Interdiximus ut omnes Saxones generaliter con- Ventus publicos nec faciant, nisi forte missus iatister de verbo nostro eos congregare fccerit. Sed uousquisque comes in suo ministerio placita &justitias faciat, &hoc a sacerdotibus considero
429쪽
AN N o ab Incarnatione domini nostri Jesu Christi
, DCCXCVII. & XXI. ac XXII, regnante domno Carolo praecellentisismo rege , convenientibus In unum Aquis pala-
tio in ejus obsequio venerabilibus cpiscopis & abbatibus , seu il- clustris viris comitibus u .Kal. Novemb. simulque congregatis Saxonibus de diversis pagis tam de Wostfalaliis, & Angrariis, quam & de Oostfalalais, omnes unanimiter consenserunt&aptificaverunt, ut de illis capitulis, pro quibus Eranci, si registannum tran resti sunt, solidos LX. componunt, similiter Saxones soli ent, si alicubi contra ipsos ban nos fecerint.
justana & quietam pam habeant; & ut raptum, & fortiam, nec ' incendium infra patriam quis facere audeat praesumptive, &de .cxercitu nullus super baianum domni regis remanere praesumat.
statuerunt,&aptificaverunt, ut Saxones similiter sicut&Franci Lx. Qi. componant.
secundum legem sol. x1I. solvere dcbent, ibi nobiliores Saxoncs spl. xiti ingenui v. liti IV. componant.
triam cum propriis vici nantibus pacificata fuerit, ibi ilito more imi pagenses sol. 3iI. pro districtione recipiant, & pro War-gilda, quae juxta consuetudinem eorum solebant facere, hoc concessum habeant. Siautem in praesentia missorum regalium . causae desinitae fuerint, pro jam dicta Wargilda suprascriptos sol. xII. ipsis pagenses habeant concessos: & pro hoc quia missus . rogalis ex hac re fatigatus fuerit, alios XII. sol. inde recipiat an 'partem regis. Si autem ipsa causa ad palatium in praesciitia regis ad definiendum fuerit perducta, tunc utrique solidi xii. ideae Ti. 3 Pr
430쪽
pro Wargilda, &quod vjinis debuit componere, eo quod imfra p triam definita ratio non fuerit, ad partem regis faciant componere, quod sint solidi xxiv. Nam si fuerit aliquis qui in patria, juxta quod sui convicini judicaverint, seque pacificare noluerit, & ad palatium pro hujus rei causii vencrit, & ibi ei
fuerit judicatum quod justum judicium judicassent., in prima
vice, ut supra dictum est, sol. XXIV. ad partem rUis componat.
Et si tunc inde rediens sic pacificare&justitiam facere renuerit & iterum pro ista causa ad palatium fuerit convocatus & dejudicatus, bis xxIv. solidos componat. Si vero necdum correptus tertia vice pro cadem re ad palatium remeaverit, triplam mimpositionem exinde faciat ad partem regis. . V. Si quis de nobilioribus ad placitum mannitus Venire conritempserit,il. Iv. componat, ingenui II. liti I. VI. De presbyteris statuerunt, quod si aliquid eis aut eorum hominibus quis contrarium facere aut tollere praesumpserit contra justitiam, omnia in duplum restituat s& Componat. . . VII. De missis regis statuerunt, ut si ab eis aliquis interfectus evenerit , in triplum cum componere debeat qui hoc facere praesumpserit. Similiter quidquid aut eorum omnibus factum fuerit, omnia tripliciter faciant restaurare, & secundum eorum
VIII. De incendio convenit, quod nullus infra patriam praesumat facere propter iram aut inimicitiam, aut qualibet m levola cupiditate: excepto si talis fuerit rebellis, qui justitiam facere noluerit, & aliter districtiis esse non poterit, & ad nos, ut in praesentia nostra justitiam reddat, venire despexerit, condicto commune placito simul ipsi pagenses vcniant, & si unani-mster consenserint, pro distrimone illius casa incendatur: tunc de ipso placito commune consilio facto secundum eorum euua fiat peractum , & non pro qualibet iracundia aut malevola intentione, nisi pro districtione nostra. Si aliter facere ausus fuerit, sicut superius dictum est,sol. LX. Componat. IX. Item placuit ut quandoquidem volucrit domnus Rex propter pacem & propter faidam , & propter majores causas