장음표시 사용
111쪽
diceret Manu scripti mei. asem delectabat eum defectiones solista Luna multo ante praediceree oriuntur Rpe magnae lectionum varietates ex una litterula, Vt hic ex voce, eum, mutata in,
Idem. victatoris iussu magister equitum C. Semilius Ahala Sp. stalium regnum appetentem, oe occupantem inter mit. Etiam ne occupantem at negare uidetur ipse Cicero, Vt alios mitta, Philippica secunda extrema. Spem quidem enim regni concoperat , deque eo consilia inieratis sed ijs nondum satis maturis oppresius est. Cum tribus igitur illis manu scriptis lego. gnum appetentem occupatum interemit. vere & apposite ad historiae fidem.
In eadem parte. Quem virum P. Crassum,nuper Pontificem Ma ximum,quem postea . . Lepidum eodem sacerdotio praeduum vidiar u Membranae. Quem uirum nuper P.Crassum Pontificem Ma
reum Quod probomuper enim & postea sibi inuicem respo-dent. Sic supra. ω sex elius tale,nihil multis annis ante T. Oνuneantu s , nihil modo P. Crassus. . In quarta libri parte. Quod nisi ita accideret, melius ει prude tiils uiueretur.trusLhabebant. Quod ni ita accideret. Nec satis murari postim uiros assidue in Ciceronis lectione versatos etiasine ulla veterum codicum ope hoc non uidisse; sic enim Cicero loqui solet, cum in hoc ipso libro. QMod quidem ni ita se haberet,ut animi immortales essent, itim etiam in aliis, ut in secundo de diuinatione. Quod ni ita esset, qui potuisset assensu omnium direre Ennius,& saepe alias. Sic etiam in huius libri clausula legendum. Hae babui de senectute qua dicerem, ut manuscripti habent, & concluditur liber de amicitia.Sed non omnes intelligunt, quantum inter hanc & illam verborum collocationem intersit. Habui haecede
Vbi de Arganthonio sermoi est, & in impressis legitur.
Arganthonius quidam Gaditas, qui octoginta regnauit annos Leentume viginti vi .membrans mes omnium,quibus utebar, ori
112쪽
timς habebant,Gaditanus. Quod ne dubitem in Cicerone reponere facit Valerius Max.lib. 8.cap.i . & Plin.lib. septimo cap. 8.Qui Arganthonium Gaditanum fuisse testantur. Al ter ex Pinelli codicibus habebat, grandis nata, in quo Videre est verae lectionis vestigia. Haec hactenus. Reiiciemus reli
qua in aliud tempus, ut taedium vitemus, quo affici lectores solent,cum huiusmodi animaduersiones toto,ut aiunt, sacco
V M multa sint in Romana antiquitate nondum satis illustrata,atque explicata,tum Uero de anno,& die,quo primi COis. Romς imiemui, ita est a multis hactenus disputatum, vires ab antiquis paullo Obscurius, quam vellent posteri,tradita maiorem adhuc desiderare lucem videatur. Ac de anno quidem, Vt arbitror, ctum est. Semper exercebit hic locus doctorum ingenia. Priscis illis Romanae historiar scriptoribus gratiae, qui tantis illutenebris obduxere,ut nullam nobis earum discutiendarum spem reliquam secerint. De anno igitur suum unicui'; ut dicitudinec ego cuiquam, ut bonas horas colamat in illis con ciliadis,autor fuerim, & laborem suscipiat irritum futuruim De die autem & mense longe alio modo res habet, aut ego valde fallor.Iniri enim ratio potest,qua veteres scriptores in concordiam redigantur, & omni liberentur mendacii suspia icione,in quam sui vocati a doctissimis viris, qui in fastos Romanos commentarios scripserunt. Eam rationem a me excogitatam, imo haustam verius e veterum sontibus propon
re in hoc capite institui;ut si forte doctis viris probabitur,studiosi antiquitatis hac saltem in parte meo beneficio aestuare desinant.Afferamautemprimo loco inmedium inter se ' O gnau-
113쪽
gnantes Veterum sententias,*iarqtie conti a eas dici soloni: deinde ut vers omnes sint,aut esse possint, ostendam. Plutarchus unus quod sciam e veteribus omnibus scriptotibus die notauit, quo die primi consules inierunt. Eum diem Kal. Ia- uuarias false scribit problem: Romano.Xix. Quicumque illisuerunt, a quibus hoc proditum est. Nam Plutarchus quid onon admodum probari sibi hanc sententiam haud obscure prς sesert eos igitur errare vehementer putant uiri docti.Anno enim demum ab V.C.DC. magistratum inire Cossi coeperunt Kal. Ianuariis. Alia igitur ratio, qua ad rei proposita cognitionem perueniamus, ineunda. Est autem una reliqua, ut ex die, quo imperium regibus est abrogatum, coniectura faciamus de die, quo primi Cossinterui, Nam aut idem erit, ut velle videtur Dionys. Halicam. aut certe illi proXimus. Regissugium ex Ouidio di vetere Kalendario incidit in in sem Februarium. Quamquam cst inter autorem Kalcndarii& Ouidium de die vino dissensio. Nam Ouiditis Regiffugiuconiicit in a. d. vii. Kal. Mart. Vetus autem Kalend. in a. d. V i. id est in diem posterum. Vt ut est, ne his quidem assenti siti. rmagni viri.Nisi enim eos fallit Plutarchus in Poplicola, Brutus consul in pugna cum Tarquiniis cecidit pridie Kal. Martias,eius ipsius anni quo inierat consulatum, Ut nemo non videt;alioquin anno elapso,& altero in eius locum creato Brutus in acie consul non cecidisset. Quid autem veri mimis est simile, quam tantas res, quantae ab eo in cosulatu sunt gestir,
quinque diebus,aut summum sex gestas dicere Θ Sed est in fastis Ovidii alter locus, ubi de regis fugae mentio fit lib.v,
Hec est plerisque omnibus sacra anchora quς potest Maλ, erobii ctiam testimonio consmari.Is enim libro primo S
114쪽
turnaliorum cap. xii. prodit nonnullos in ea sivissesententia, ut existimarent Iunium mensem Iunii Bruti, qui primus il ome consul fuit,vocabulo appellatum, quod hec mense dest, Kalendis Iuniis pulso Tarquinio sacrum Carnar deς in Caelio monte voti reus secerit. Sed hanc quoque sententiam refellere leue opinor, negotium est. Cum enim tradat Dionys. illi anno, quo reges exsilio sunt multati, quatuor menses defuisse, qui ciectos credunt mense Maio eX tremo. , aut Iunio ineunte, illi fatentur Septembrem, aut Octobrem primum per ea tempora eXOrientis anni mensein siti ille. Quod mihi
videri cque nouum solet, atque illis primos Corisules iniisse illo quo Kal. Ianuariiβ. His accedit, quod lis ipsae note.Q. R. C. F. de quibus scribit Ouidius, iterum leguntur in vetere Kalendario, cum tamen te inel tantum eiectos reges in exiliti constet. Postremo, ne diutius dissimulem, fuga illa, qua de hic agitur nihil ad Tarquinium facit, sed ad Regem sacrum siue sacrificulum, qui bis quotannis peractis in Comitio lata cris quibusdam, fuga se inde proripiebat. Quem morem uetustatis tenebris obrutu atque inuolutum primus reuocauit in lucem decus nostri eui,optimeque de litterarum studiosis meritus Iosephus Scaliger notis in Festum, que legende sui. Ego hoc tantum moneo notas illas longe secus interpretatum Varronem & Festum, atque Ovidium. Vt enim hic putat illis significari,Quando Rex Comitio Fugit;sic Varro,&Festus,Quando Rex Comitiauit Fas. In his verbis nulla est sue ae mentio: in superioribus si qua est,ea no ad Tarquinios, ut dixi, sed ad Regem sacrorum pertinet,de quo a nobis noest sermo institutus. Hac igitur postrema omnino reiecta duae sunt reliquae discrepantes sententie, una Ouidii, altera Plutarchi, vel, ut dicam verius, quorundam, quorum nomiana, ut solet in eo libro, inuoluit stilentio Plutarchus. Eas ut conciliemus, intelligendum est menses in anno veteri non eodem suisse , quo nunc sunt, ordine collocatos, sed ita ut Ia nuculum anni caput statim exciperet Martius, Februarius
115쪽
autem reiectus in extremum locum quasi agmen clauderet: idque mansisse usque ad Decemviros, qui primi eum,quem nunc in anno obtinet, locum Februario tribuerunt. Hoc docet Ouid. 2. Fastorum his versibus . nil iaci
Sed tamen antiqui ne nescius ordinis erres Primus vidi Iani menses, ante fuit. Qui sequitur Ianum , veteris fuit ultimas avni Tu quoque sacrorem Termine finis eras. Post modo dicuntur spatio distaηtia Duo Tempora bis quini continuase uiri., γ i 'II: Ii Iuo: iri ro
Sed vuIgus,& eum sequuti uiri quidam dota, viduos mε
ses additos a Numa anno Romulimc eodem, quo nuc sunt, ordine additos crediderunt. A qua Opinione, ut aliena a Vero monet Ouidius ut nobis caueamus: qui praeterea cu Terminal a etiam ante Decemviros mense Februario stribit ceIebrata, docet hoc amplius; mensem ita esse transatum in alium locum,ut una cum eo sacra ctiam,& festi dies, stat sq, caerimonis transferretur,ut Lupercalia,ut Quinalia, ut Equiria,ipsumque adeo Regiffugium. Vnde fit ut Reges, qui, ut norunt omnes,ante creatos Decemviros Romae esse desierunt,suerint ciecti in insilium non. vi. Kalendas Martias, ut nunc est Februarius ccllocatus, sed sexto Kal. Ianuarias,ut ueteres,menses digerebat. Quae res ut magnas non animaduersa turbas dedit, ita eas notata conseret in tranquilIum. Nam ut uerum sit, quod tradit Plut. Brutum consulem pridie Kal. Martias ab Arunte caesuin; nihil impedit, quin omnia gesserit,quscumque ei tribuuntur ab historicis,cum dies minimum quatuor & triginta sint interiecti inter initum consulatum,& caedem. Quamquam & Plutarchus sequi famam videtur,& ostendit Macrobius suisse, qui crederent Brutum uixisse diutius.Iam uero quod obiicitur de Kalendis Ianu rus dilui facile potest. Non enim est nouum, ut summa fiat
116쪽
rotunda,& certum insigneque res capiat initium mon mo do paucorum dierum, sed ne multorum quidem annorum rationem haberet nec quisquam est in Romana historia tam hospes, qui hoc ignoret: Et ego aliquando in Graxa apud I Modorum itiginta totos annos excurrere obseruaui. Quid igitur mirum,quod.vi. Kal lanuarias est actum , id ipsis Kale- dis, & primo anni vertentis die actum diciὸ Falcortamcnquos ita sensisse tradit Plutarchus , non omni ex parte Iecte sensisse.Quod enim dixerunt inisse primos consules Sal. I
nuariis more a scriptoribus omnibus Vsurpato, quamquam inii. aut vi. Kal. inierunt, caret omni omnino reprehensione. Quod autem ne ipsi quidem eum, quem notat Ouidius, mensium ordincm obseruaiunt, in eo aberrarunt a recta Via, Vt etiam in altero, quod eos clam suit Ianuari uiam inde a Numa primum fuisse anni mensem,ut nihil fuerit opus vera falsis miscere ad huius rei causam quςrendam. Quod autem scribit Macrobius, non ea infirmat, que a nobis sunt dicta de mese, & die, quibus reges in exsilium suntacti, sed quod Plutarchus fama celebratum testatur, Brutum interemptum pridie Kalendas Martias.Non enim illorum Macrobii verborum ea est, quam plerique etae putant , sententia Iunium Brutum Kalendis ipsis Iuniis extorsisse regnum Tarquiniis,& re gesta ex sententia Caros Deae votum persetuisse : sed hoc tantum dicit,sacra his Kalendis Carnar facta ob pulsos Tarquinios.Ita ut Brutum, si haec vera sunt, ea die vivere &valere suerit necesIe,pellere etiam Tarquinios non suerit.Et affert Macrobius caussam sane bonam, quamobrem Brutus in eam demum diem voti lavonsione obligarit: Carnam enim uitalibus humanis prςesse credebant, petebantque ab ea,Vt iecinora & corda, queque sunt intrin Iecus viscera, falua conseruaret. Et quia cordis beneficio,cuius dissimulatione Brutus habebatur, idoneus emendationi publici status extitit, hanc deam, quae uitalibus praeest, templo sacrauit. Sed ne ea quidem caussa, quae nunc mihi venit in mentem , abhorret
117쪽
abhorret a vero, Suspicari enim licet, Brutum Kalendis Iu niis sacra fecisse,ut quo mense per vim ac scelus legnum Superbus inuasisset, codem gratiae Diis agerentur ob Tyrannum pulsum, & vindicatam sua opera patriam in libet tale. Regnum autem a Superbo occupatum mense Iunio testarer Ouid. lib.vi.Fast.& innuit Dionys. lib. ii. cum scribit,illi anno, quo sunt reges pulsi,quatuor circiter menses defuisse. Scio ab aliis hos menses anno Olympico tribui , sed eoruin
Iententiam esse alienam a vero in commentario de temporibus Atheniensium fusius ostendam. Nunc reliquum ectet,ut eum nodum soluerem, quem nexuit: Ouidius de die uno avetere Kalendario dissentiens: sed fateor ingenue non habet re me,qui eos scriptores redigam in concordiam. Ill 'l mi Horati1 loci duo illustrati,unus Appuleii emendatus. ΠΙΠ . caput XXVI. N
E R E V S apud Horatium libro primo in
ode,qua Troic excidium vaticinatur, his Parim alloquitur versibus.
quidquam Veneris praesidio fero a . Tl II in . Pectes caesariem, grataq; foeminis Imbelli cithara carmina diuides.
Nemine esse puto,qui ignoret hec ab Homero esse, apud quem Iliadis. 3.Hector illum ipsum Parim Menelai congi ei sum sugientem acerbe increpat . .
Sed praeterea operae pretium estidiligenter attendere, quam acute Horatius uiderit, quid in Homero desiderari
118쪽
posset. Si enim comam alere crimen est, aut iure alicui uitio verti potest, quid esse dicemus,quod Grecos suos Homerus
sandi rationem inibimus,li Paris iure accusaturὸ Vnum hoc patet effugium, ut dicamus uitio dari nimiam in comendacssarie diligentiam,& studium, quod praetermissum ab Homero expressitHoratius, dum Parim accusat,quod permissis rebus omnibus Veneri, Omni cura soluto summum esset negotium pectere caesariem. Huic additur alterum crimen, quod cithara imbelli grata foeminis carmina diuideret. Noenim ut apud Homerii Achilles, egregia canebat illustrium iurorum facinora; sed amores & nugas,quq mollem, corruptum ι , ab omni re seria abhorrentem animum arguerent. Quae fuit caussa veteribus eam citharam fingcndi Parim a Venere dono accepisse, ut est apud Photium in excerptis e Iib. 7. nouarum Ptolemci historiarum nam quod sex latum libros scripsisse idem tradit, Typographorum erratum est Eam citharam diligenter asseruatam Ilienses Magno Alexadro ostendere cum vellent,ille,Vt scribit Pilitarchus, ελαχμ
apud Horatium carmina cithara diuidere sunt sortasse, qui nesciunt;non est tamen difficile ostendere. Veteres enim nocarmina solum sociabant neruis,idest voce simul,& cithara canebantued erat,cum assa voce pronuntiatis versibus,proxime assis fidibus canerent,atque eo diuortio diuideret versus, & quasi secarent in plures partes, id quod hodieque infrequenti usu est, & fulta antiquitus Appuleius ostenderet, ni corruptissimus esset locus Floridorum libro. a. ubi de B thylli statua sermo est citharoedico statu. Lava,inquit, distantibus digitis neruos molitur,dextra psallantis gesu suo suscitabulam cithara admouet, eu parata percutere.Cum vox in cantico interquieuit; Inrerim canticum uideturore tereti, semihiantibus in conatu labellis est
quare.De boc loco ita sentio legendum, Uallanurgestu ---
119쪽
bulam cithars admouet,ceu parata percutere, cum vox m eantico inter quierit. ynterim canticum videtur,& quae sequuntur. Suscitabulum,
plectrum est,eanticum versus:dicit assa uoce pronutiatos, qui tunc diuidunt cum uoce interquiescente cithara percuti tur . Vix est,ut alius reperiatur locus, quo uersuum Horatii
ris: his L6:: iENIENT Apicii quoq; in Varias meas , qui tam feliciter guis indulsere, ut ob eam
Vnam caussam eorum nomen posteritati sit propagatum,cum innumera sortium, &pN stantium uirorum in obscuro sint. Sed prς- stat inter homines esse de nobis silentium, quam eorum semonibus abiici nos infra homine atque ea tantum gratia nominari,ut simus diutius infames. Hos gulones aut uentres magni uiri tres fuisse docent, neque ego repugno,cupio tantum mihi eximi scrupulum, qui me male habet,nec firmiter illis patitur assentiri. Atheneus enim lib. primo duos fuisse notat A picios, alterum Tiberio, alterum Traiano imperante: Lisro autem quarto scribit in hanc sen
cius is,de quo hic scribit Posidonius, alius est ab illis duob. quorum primo libro mentio est iacta, fallitur proculdubio Athenaeus, nec sibi constat, cum scribit de uno Apicio esse actum in superioribus libris. Sin autem is, quo de hic sermo
120쪽
habetur,alter est illorum, ut volunt interpretes,nemo no Videt, quid sequatur.His accedit,quod eodem encomio Posidonius Apicium hunc suum, quo Plinius eum, qui sub Tiberio vixit,prosequitur. Ille enim Apicium est omnes homines luxuria superasse;hic autem lib.αcap.q8.eum vocat nepotu omnium altissimum gurgitem. Postremo quantum intelligere ex veteribus scriptoribus possum, P. Rutilius Rusus, qui consul fuit anno V.C DCXL VIII. cum . Mutii Proconsulis legatus Asiam a publicanorum iniuriis deflendisset,equestri ordini inuisus,penes quem iudicia erant, repetundarum lanatus in exsilium missus est. Autores Valerius Maximus. Asconius, alii; nec quemquam inuenio priter Athenarum. qui huiusce rei culpam coserat in Apicium.Vix in re tam obscura audeo proferre in medium coniecturam meam, quam video esse admodum infirmam;sed proferam tamen timide, ut soleoc paratus illi aqua & igni interdicere, si minus doctis viris placuerit. Narrat Orosius lib. 7.cap. 3.ex Suetonio in A ugusto cap. 42. anno eius imperii. q8. tam diram samem Romanos pressisse,ut Caesar lanistarum familias, omnesque peregrinos, seruorum quoque maximas copias exceptis medicis & preceptoribus trudi urbe prςccperit. idem a Dione memorie proditum est lib.lv. in actis annis DCCLIX. qui addit plebem praeter tributa & incendia fame quoque vexatam multa palam de rebus nouis loquutam, multos noctu libellos proposuisse,quorum omnium autor P. Rufus serebatur,cum alii,qui studebant rebus notiis,eius nomine abut rentur : ne autem malum serperet latius, praemia indicibus proposita,& quosdam delatos. Suspicor ego hanc annons caritatem Apicium praecipue iugulasse; gulam enim petebat, cui se ille addixerat . Eum igitur si quis alius clam liberatos proposuisse. Et quia fama erat P. Rufi opera id fieri, eum pulsum in exsilium alien ς temeritatis pςnas dedisse,atq; hoc lnarrare Athenarum. Video quid possit opponi, ouamquam hic Rusus erat, non continuo aut Rutilium, aut nistoricum