Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam. & metthodum, quàm accuratissimè continentis, sectio prima tertia. Per Andream Lacunam Secobiensem, ... summa fide atque studio collecta

발행: 1548년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

471쪽

4 a s

Masillae infe- rnen alii duo musculi in inferiori maxilla tritam vitias Horis musculi. ambo vero nuper dictis oppositi. Qui quidem ex posterioribus oriuntur capitis partibus, quo loco sunt quo v π in vocant columnares processus. Maκillgautem inferiori infiguntpr statim post flexionem, ad eu usi peruenterrtes locum,qui est ad mentum: Vnus utrinq; ex internivo, .a Fatio, partibus adhaerescens. Qui cert si tensi fuerint, os rene aperiatur. cludnnt,quemadmodum temporales claudunt. Alii auldaxillam inse tem quidana duo musculi, ad mandibulpha masticatio-μ tui us nibus circum a ctionem a natura fueriat comparati, quid carnosam quot genarum partem constituunt. QUO-rum utrunm nonnulli non simplicem muscuis,ssed tria plicem eme existimant: τ tres ipsorum in maxillam sine insertiones, instar principiorum quorundam. Vtervenim triangularis existit, habens verticem ivxra vocaram maia,ubi neruosior est: atm eκ lateribus ipsiis, hoe se quidem , ad Zygomatis eXtremitatem hinc exporreiacium: illud autem versus inferioreth mandibulam: ter tium naiam,veluti basis qnaedam , praedicta latera pariatibus inferioris genae eoniungens, secudum longitumnem ipsi as exteditur .Mouet auten, ac circumagit ma

Nillam alias aliis fihris di insertionibus ut motibus aliiς alios vicissim excipientibus, multiplices fiant actiones Militeatores in masticationibus. Quare haud inepte hi mustuli maia musculi. sticatores vocarii tametsi ad musculos temporales haec Tepor R qilom appellatio pertineat. in detes inter se vehemen- f. iuinita rer committant,Vt si quid inrer eos naerit,comminu πί tur . caeterum cibum laevigari, alm in partes minimas Linguam con- redigi a molaribus, quasi a molis,nias diatorum mustu sene rivumV lorum est actio: ad quam etiana lingua non minimia coin

' seri, in ore cibos assidith voluens, & transferens quo

pars aptorum omnis itidem conteratur.Maximo etiamnueratu siles ad eam rem ei sunt auXilio fines buccarum inferiores , ins i. qui cu tacei sunt,spectantq; ad labia, ad quos pertieniue, tenues ac lati musculi,utral parte viatis,toti collo ci

472쪽

Dimiecti. Mouent enim ab his buccae, cum labiis, etiams gena immobilis omnino fuerit. Temporales Porroniusculi, quique ris infra oppositi sunt,os apexientes,Ornnibus aliis mustulis hac ratio ae sunt dissimijes, et xx ip ss quidem temporalibus mediis, tedo ille nascatur, qui

in coronem sublimem inferioris maxillae inseritur: oppositorum autem illis inustulorum partes, carnosae in principio ac sine existentes, neruo sar in medio cernan- stur: quod in nullis aliis reperias musculis. Etenim quum ies, inedi tam temporalium mustuvorun coronae quae motu indigebat, esset directum, tendo nem iam hinc emergere fuit necesse. At quod pertinet ad os aperietes inuiniculos, quum ab eo loco produci deberent, qui multis

instrumentis resertus esset, eorum Vterm tendo excarnis circa tonsillas est factus. Quandoquidem si crassio res essent ,penetrare prae locorum angustia no possent, Ubi vero natura eos eκtra angustias acduxit, tunc iam paulatiin ipsos carne circvuestiens, musculos rursus eia .recit. Tria ital haec musculorum genera, natura ad os QRedde, mouendum adhibuit . Quorum alii quidem, apςriunt: des inacilii claudunt: alii varie circumagunt. sunt l, claudentes ta:aperientium' quidem, mδ imi omnium: aperientes autem, minimi: nempe, clamia

magnitudine Vero medii, qui mediam etia positionem SQ Qμη sertiuntur. Alii musculi duo ex internis genae inferio- yῖς' ''ris partibus,qua ipsa est maxime caua,situm habentes, sursum exteli Uersus os capitis, musculis temporalibus diutores sent dati: ut qui etiam genam sursum trδherς Faeta mutati

queant. Caeterum neruorulu principium omnibus fa- Ios omnes reciciei musculis,aliis ii, propemodum omnibus ipsius par- pere novos axibus,tertia neruoM est coniugatio, qui a cerebro pro--ς ivg scisciitur. Quorum sane distributio tam recta, sicuti di Dente, in uni, . aliorum omnium aequissima dispensatio, non fortunae uersum ines. aut casui, sed arti ac prouidentiae debetur. Quod vero ori triginta ad dentes pertinet, duos & triginta in uniuersum ha- βμψ'ii uti in

473쪽

catos parte sidem anteriorς, quos incisores appelland inesserit dei acutos ac latos qui morsu pollunt incidere . Pro Riimoites. autem iis, caninos, inferiori quidem basi, latos: parto Canini auteni superna, acutos: ut sit quid propter duritiem ' bincisoriis minus scindi potuit, id possint ipsi costinge-Mi i, is den, re. Hos maXillares sequuntvir quos eriam molares ap- ' pellant asperi & lati auri ac magni sui incisa ab incito

riis ac fracta a caninis laevigare plane ac terere queat Dentiumradi Ad haec inter eos, paruis quidem, Una : duae autem auts tres maioribus: quatuor vero maximis insunt radices. Quorum omnium si unum quiduis mente inanimaueris utilitatem repente eorum cernes labefamia. Prae ter a molarium dentium medii quidem, ma-dines. ximi sunt: qui autem Vtram ipsorum parte locant, mi- .vores existunt: quod minime congruum Videatur, anguliis quidem oris partibus magnos: amplis Vero dena. zs exiguos inseri. Quin etiam quum linguam ad radiacem esse oporteret ampliorem,magnos illic dentes mi Genarum N nime locari praestiterat. Habet autem utra gena te-ς μ ' inies qtiositam processus, quorum singuli cauitatibus suis singulos dentes excipiunt eos validis ligamentis adeo custringunt,di continent, prςcipue circa illo ra- Dente in πῖς dice;.quibus etiani nerui inseruntur, Vt non facit. conr rupiφη 'β eu latitur. Porro.inferni supernis dentibus Omnino. bibi '' aequabiles sint quodq; dextri sinistris, ac cauitates quia Fortib' anima dem cauitatibus: quodq, numerus Vtroruniussit ide delibus inς dς keris ac sinistris utriusi maηillae partibus, nonne id esti layς 'ς iii aedilitatis cuiusdam specimen , artis , potiui si fortunae opus ZAd haec, τ fortibus aialibus acuti multi' ques: timidis dentes,ac fortes, sint comparati, quemadmodu etiam autem, ςQRς δ .n-ues: nihil autem in timidis sit huiusmodi; sed ut fra ' u dhu, stiles dentes ira lati molles, rq ὶ obtusi ungues, hoc est . ni uim magis adhuc admiradum. Verum quum leones, canes, uni iης ' & tu pi, utrini multos habeant caninos dentes: homo ut sy g certe unicum parte utral caninum dentem produxit:

via i

illi . l

is re

ri i

sti.

474쪽

ςogitante nimirum natura, se animal ciuile ali maseerum hisngere, cui robur ac uires eisent ex sapietia: non ex corporis fortitudine. Quantum igitur ad frangen dum quippiam a d iriorum videbatur necesse, id ipsum duo fatis erant praestituri: proinde incisores plures iam mero duplo effecit. τ ipsorum utilitas latius patebat: &his adhuc plures molares: ipse rum usus pateret latis. sime. Hortam tamen dentium numerus definitus non

est : imi qui longiores quidem habent genas, iis quin p

insunt Virini: qui Vero minores, quatuor. Maxima tamen ex parte, iunt vero P latere quini: inferiores superioribus semper magnitudine & numero aequales. Pori d lingua, quom animalium nonnullis , Utputa serpentibus, sit diuise,in homine partes eius coluerunt, tum ad termonem, tum ad comestionena, id esset longe commodius. Mouetur autem in omnem partem, idq; liber. quod requiritur ad perficiundas oris actiones liberas. Quod si ipsa est gemina, quemadmodum & reliqua instrumenta sensuum, non alienum fuit Vtralipsios parte numero ac magnitudine musicillos esse squabiles. Pari modo enim & duas habuit in seipsam inse ias arterias: utrini uidelicet unam: duas itidem uetias, ac neruorum confugationes duas: unana quidem, imollem alteram Vero, duram ait illam sant in extremam ipsius pelliculam, distributam: hanc autem dispersam in musculos: quandoquidem illa coiugatione sapores discernere: hac motu uoluntario moueri ipsam oporte-

inastino, utres comparari ex sapientia. Incisores denotes esse plures duplo caninis. Molarium dentiu intinerum definitum non esse: ut plurionium in habeori utrom in Iatere quin CR.

Lingua diuisa serpetibus, cur coierit homini

Lingua in omnem pares moueri libere: e osem semii a ut sensoria reliqua. Linguae arte in Hahuenae, Mo

nam.

bat. Porrb Ar sedis ac firmitudinis gratia, magna ac for

tis ad basim fuit celeris uero motus causa ad eXtremi-

tatem tenuis: etq; ab aliis quidc musculorum, sursum: ab aliis deorsum: ab aliis de nil trahatur ad latera: musculis uniuersis partes ipsas versus propriu principium trahentibus: mihi certὲ haec quom cuiuspiam escte prouidentiae videntur. Sed ne ipsa fortb aliquando exiccata 'd motus tardior efficeretur,quemadmodum ad la-

uersi trahunt partes 'suspiiviri princi pium. GlanduI. nulla quae adiacen

tium usus.

475쪽

ryngem, sic natura illi gladulas spongiis similes, in m

utrini apposuit. A quibus meatus ducti, per obliquas

atm inferiores partes,in eam humore pituitosuria eructant,n on ipsam modo sed omnia etiam, quae infra il- lam,in eiusq, lateribus suntihumectates. Supcri asi- quide a meatu descendente a cerebro perluuntur. Iaiah

Unpreuincii illius ligamenti qd partibus eius infernis inest, quodq; hinisini usu - ipsam linguam, veluti quoddam fraenum, coer x , octςmperar,ne aut nimis conuellatur a musculis aut plus si par sit soluta divagetur quis non admiretur symme-' triam,at commoderationem Z Adeo enim mensurata est, di certa, ipsius connectionis commoderatio, ut , Vel tantillum adieceris aut adςmeris, totius instrumeti Naturam sat, actione uitiaueris. Est uero & hoc sunt me in natura adore estores re mirandum, τ peccata di uitia eorum qui nos procream im mk, Mi rsit psa sua industria resar ciat. Ebrii siqiudem chi ebrii SU coeunt qui prae crapula vibi terrarum sint,nesciunt, Genituet prili, cum mulieribus ita affectis consuetcunt. inio fit ut ge ripium uitiari niturae principium, statim ea ratione uitiosumst: po ob genito' in stea uero ob omnimodam intemperantiam illius quae. ςNPUum concepit mulieris,in utero loge deterius reddatur. At 'tamen aduersus tot ςrrores natura obsistit: eosq, ple- runq; corrigit, sicut partus mςxis compos aedatur . Et enim quum uniuersi agricolae primum quiden , cuius modi terrae sua committant semina, diu multu l, prouideant: postea autem admodum etia catieant ne multo humore demersa putrescant,aut e 3tabescant frigo

re: nullus sane ex hominibus eam in serendρ diljgetia tu adhibuit, nem in eo quod conceptum iam est, educan do: sed quemadmodum in olauit uita aliis rebus omnibus seipsos ducunt posteriores , alii quidem insatiabili-Gencta idem bus uoluptatibus,abdomini, inseruientes: alii diuitias,

primam negli- aut magistratus , aut denim potentiam ambientes: ad genter traf-xi eundem modum & ipsam pos .habuerunt primam Ee hominibus. rδxionem, Tunica quia omni. oris partes lubiungit, , a cerebro

476쪽

cerebro etiam recipere neruorum mollium momentaneam portionem, Ut quo modo lingua ipsa, sit etiam diiudicatrix saporu, iam diximus. At vero Uua, quam gurgulione & columnellam vocat, ad magnitudinemati elegantiam Voci auxiliatur. A qua quidem aer ingrediens,inciditur prius,impetussi, ipsius, violentia, di Erigiditas frangit. Unde nonnulli quibus ad basim vicia illa titit amputata non modo deterius loquuti sunt, Uerum etiam frigidiorem senserunt respiratione . Plerim eiusmodi, pulmone & thorace nimis refrigerato,perierunt. Ac proinde tauquam ita temere abscindenda est , pars quaedam basis non relinquatur. Scripsimus autem prius & de foraminibus narium, quo pacto mirifi-cὲ ea os quoddam excipit, ventriculis cerebri praelocatum: tum & de ipsorum in os perforatione, quae est in palato. Quae quidem extitit, ne inspirationis initium sit secundum rectitudinem tracheae arteriae , sed quaedam deflerio habeatur, ac veluti ambages, prius si spiritus ad arteriam perueniat. Proinde fit, ut spiritus quidem obiter per hunc flexum contemperatus, Ulterius tandem feratur: haereant autem corpuscula exigua, aut siquid forte ad os vcs permearit,sistatur etiam circa pa lati columnam: sic nanque uuam ipsam appellant. Hinc fit, Vt qui in multo puluere colluctati fuerint, hi paulo post emungant puluerem , expuantq;. At nisi prius quidem nasi pori recta ad caput sursum ferrentur: postea autem obliqui ad palatum reuerterentur, Vuamq, ibi sese excipientem haberent, quid obstaret quominus in arteriam haec omnia delaberentur Z Nam id etia ac-eidet, siquis per os inspirarit, magna indigens inspiratione. Caeterum ubi lani homines sunt, ore ad respirandum nihil est opus, nisi quis asthmate multo , ac vehementi,Urgeatur. Qibare nasus, primu ordine respirandi instrumetum est: os vero si nullus affectus infestet ani

ras,nullo pacto respirandi instrumentu existit. Quum Tomus. I. Ff

oris tunscam diiudicare is Pores,quemadmoda lingua diiudicat.

Vuam confer Ie aduocis cocinnitatem.

Gurgulionis

usus.

usus.

Gurgulionem

n5 esse abscin

demtum radio ritus. Narium for mina,cur oblique in os deis torqueantur.

Sanis ad respI randa, ore non e opus.

477쪽

autem nude ac eminentes particulς, quae I, externis inre iuriis expositae sunt, ex ea oporteret esse substatia conisi ditas,qugnem contundi nem frangi facile posset, merito quidem aures ipsas natura chartilaginosas effecit. Aures cire sint Nam si durae penitus Vt ossa extitissent, facile frange-

chartilagitieae. rentur: si molles Vt carnes, contunderentur paruo negotio . Nunc verb mediocriter molles quum sint, eoq; facile incidentibus cedant vim illorum exoluunt. Cae Aures cur p tersi prominent aures, ut meatui auditorio operimen- η' . tum ac murus existant, simulq; & ipsae aliquem sonurim Haditanus Ro refundant. Quippe Hadrianus Romanus consul,quunt manus consul, haberet laesum auditum manus cauas, quo audiret fata quo avdi i in cilius, a posterioribus ad anteriora spectantes, auribus- obtendςbat. Aristoteles etiam dicebat animalia pran- riotibus ad an es aures habentia, temper eas agitare, ac circumuerteriora spectui tere ad sonos δέ voc , Vsum partium a natura edocta es obtende . At in hominibus, quum paruas eas esse oporteret, ni-

,., mἡu Rux ςςrx parum iuuare poterant si mobiles ac ves , eui immo sexuos fuissent: ac proinde imobiles sunt, aut qbscurumhiles. motum mouςntur. Porro quod φxtrinsecus quide coii Aures cur n. uexae, intrinsecus autem cauae extiterint, factu id pro

pterea es ne quid meatui incideret ne ue ipsae facild afttinsecus aua rentur. Vtraq; autem est flexuoui ut complicari,aceonuinae. in seipsas replicari facilius possint. Ia ver4 quemadnao-Ai fich boni dum boni artifices, praeter opus institutum, arte suam' μ ostentant,sic natura ex abundanti tum aures ipsas,tum omnia hymana membra exornauit, ita ut primo quidem actionibus,utilitatibus I, partium incumberet : postea vero cohonestaret illas, in eisq, veluti operis additamenta, ac ludicra quaedam faceret: ut in ipsis natium Ning manes. rnibus constat. Evidenter quippe partis ipsius turpi Particul ru t udinem, si nuda carnibus fuisset, simiam conspicatus

agnosces. Obscurant tamen ornamenta narticularum dore ipsius uis ab iplen reipuus Vtilitatis. Pro nihilo hiquidem duci

litari . xur oculi pulchritudo, sicuti di nasi, di labiorum orna

478쪽

vas, ipiorum utilitas valde sit admiranda. Caeterum partis actio, Vt constructione ac generatione prior est,nc dignitate cl ipsa utilitas est posterior. At vera pulchri Pulchri qxudo,ad utilicatis successum,& bonitatem refertur pri λβ inusii, partium omnium constructionis scopus utilitas

est. At pili qui in mento oriuntur, non modo genas Ope cohstructioiiis Tiunt, Verum etiam decus mari ornamentum,i& seue- particula estritatem conciliant. Malae autem & nasus destituunt pi- utili R. ri,pulchritudinis gratia. Etenim mulieri totum corpus inolle atq; depile puerorum instar habenti,ipsius faciei Mulieres alaaglabrities plurin in ad pulchritudinem addit. Na quum brae. mores nQn habeat aeque venerandos ut masculus, nec mulieri n564s

natura, moribus animae, formam corporis apta-con d4 i demetet gruentem effingit. Pi aeterea quum ex humoribus ipsis, moribus uenehalitus semper quidam cirsum ad caput feratur, cras- r 'di φst Psioribus excrementis illius, ad pilqrum alimentu prae- acipue natura abutitur, pilorum inquam, o rnatsi di te- eo oti,' ist

gumentum capiti conciliantium. viris autem,quato mam coori

vi mulieribus iunt c*lidiores, tanto haec quOP excre-ninenta sunt plura : proinde duplicem iis natura inuenit Opili' in: afferam ex capitis, altera ge Rrum 'vivi ides pilis. Vilos non habet frons, g tegi possit η pilis capitis, euacuasionem quantum volumus: orq; si eos produxisset tondere ip- duplicem Dii iam nobis assidue fuisset necesse: oculis nimirum in- ν''' Fumbδt, propter quos Miam motu voluntariet in ue' i xur. Motus siquidena c*tis undit oculis circunfusae, ad nudat ocuψqs exacte aperiendos u pcludendos, marinis opi-- uiatur. Porro quum pili capitis di maxillarum augeri ac minui plurimum possint secundu sexus, aetatis,tem - porum & locorum naturam: qui supςrciliis di p/pe- pili nato AH, bris insunt, eandem semper magnitudinem seruant et ruina, quprum hi quidem,ne quod corporum e iguo lim in cur eanrum oculis patefactis incidat, veluti vallum quoddam '

479쪽

pulsare Oporteat, ac primos Oia quae a capite defluunt vexcipe. Si igitur eos aut minores,aut rariores, aut lori giores,aut densiores effeceris,lanludem eorum utilitacem vitiaveris. Postea vero si eiusmodi facere pilos cort... stituit Deus his quiden durum corpus subiecit: illis autem cutem duram, carthilagini per superiora conne-i xam. Non enim sat erat, eos duntaxat velle tales esse

Nem enim si lapidem repente velit facere homine, essi cere id poterit. Atm in hoc opinio nostra & Platonis ammis h5 es Mose dissidet. Omnia enim ipse Deum facere posse ar--

se possibilia , bitratur, etiamsi ex cineribus equum aut bouem face-dmmλ re velit. Nos autem non ita sentimus,sed confirmamus mψisei s qua clam naturam neutiquam facere posse: east, Deu tu Galenus. Πς aggredi quidem Omnino: led ex iis quae tacere po-

test quod melius est eligere. Etenim quum pilos in palpebris satius esset aequales semper esse magnitudine ac numero, non ipsam id quidem voluisse affirmamus: il- los autem mox factos fuisse nem enim id facere potuis

set sed contendimus potius eos,etiamsi millies volui ser, nunquam tamen tales futuros,si ex cute molli pro-

. ducti futilant: quum nec recti quidem stare possent, nisi huai G tau an duro essent. Vtram itat artribuimus Deo: tum eius quod est melius , in ipsis opificiis electionem : tum' etiam materiae delectum. Quod si lubstantiae cuipiam molli & carnosae pilos eos infixissetino Mose modo, vertim etia aliquo malo duce videretur inertior, qui mu- ' rum in palude, aut vallum iaceret. Nam queadmodum herbae ac plantae, quae ex terra humida & pingui pro-Meniunt,altissime crescunt: quae Vero ex petrosa, ua aetate Jῆ, paruae, ac durae, nulliusq; incrementi perma- . Menta. ad eundem,opinor,modum,& pili, qui ex humi 'pilorum erigo dis ac mollibus emergunt partibus, plurimi sunt incre- 'dii ea, 'cassi menti,cuiusmodi apparent in capite,axillis, pudedisque:

mora b his qui vero ex duris di aridis, exiles atm incrementi nuru P ' is es, lius. Quocirca duplex ipsis origo existit, quemadm- .

480쪽

dum herbis ac plantis: alia quidem a conditoris protudentia: alia vero a loci natura. Ordo autem aequalitasq; ortus ipsorum discrimen facit. Atiu a loci quidem natura oriuntur pili tum axillarum, tum aliorum mem

brorum , nullis certis lineis descriptis quemadmodum sunt ii, qui in palpebris sunt, supciliis, di capite sed in ae

quales habctes terminos, nulloq, proiecti ordine: quandoquidem a loci humore proueniunt, neq; sunt ipsius opificis opera. Quo fit ut calidis quidem naturis sint plurimi frigidis autem nulli omnino, aut perpauci gignantur . Quorum autem opifex cura habet, ii in omnibus naturis insunt, calidis, frigidis, humidis siccis, nisi quando prorius fuerint intemperatae, cuiusmodi est petrosa arenosa terra. Non defluunt autem palpebrarum, aut superciliorum pili, nisi in magnis partiti affectibus. Sed nem a capite defluunt, nisi etiam in eius affectibus quidem, verum Q ptadictorum, minoribus. Nam plantae quae in terra dura arida qi proueniunt, Vt generationem habent difficilem, multam i, prouidentiam requi-σunt, ita non facile intereunt. Ad eunde viil modum di Aethiopum capita, paruos quidem, nullius q; incrementi habent capillos prae siccitate cutis: verum caluescunt aegre. Quae omnia quia opifex proindere ur palpebris sidentin superciliis satius esse ratus exiguos qui dem di nullius incrementi pilos, Verum si a biles, gignere, in cute dura di chartilaginosa radices eorum , quasi in lapidosa quadamato argillacea terra, defixit. Ia V ro di circum pudenda pili quo P necessario proueniunt calida enim & humida sunt haec loca ooperimetumq;

ac ornamentu eius loci partibus praebent: ut nates a norati praeputium pudendo .Frontis cutis cum musculosa

quadam octenui substantia, quae illi subdita est,unitur: ut partes manuum internae, di plantae pedum, cutendo ne coalescunt. Tertia verbprster has differentia cutis est, quae in toto animali videtur, substantiae quidem

Ff iii

pili orti a loci

Pilos a conditoris prouidentia ortos,singulis naturis ines

Alopecia qua do accidat. Aethiopes in

siccitatem cir tis habent piolos parvos Mincrementi nurtius calues ne tamen aegre. PPalpebrari acutis cur dura chartilagiisneacp. Pudendoni prinli, cuius gratia orti. Frontis cutis.

animalis.

SEARCH

MENU NAVIGATION