De trichomate : dissertatio inauguralis ...

21쪽

iosn, erysipelas pedum periodicum, lineinorrhoides modico suonies. Plica ex contagione Oria miniiqmaligna esse Solei, quam quae ex interiori totius eoi poris habitu ei constitutione Originem ducit. g. Curatio. Jam supra demonstravi, Permultas causas esse singulares, in Polonos vim Suam exserenios, quibus sacilius in hunc morbum endemicum incidere soleant. Est igitur curationis ProΡbylacticae, aegrotos sanandos senSim a rebus noxiis removere. Cui

rei et alia obstani, et hoc maxime, quod homineΝplebrii in Polonia, quippe qui Aaepissime hoc morbo laborent, hac superstitione ducuntur, quasi plica a multis aliis morbis defendantur; itaque nihil negligunt, ut ipsa insitione hujus morbi participes fiant.

Praeterea curatio ad diversa morbi sinitia ad apiari debet; unumquodque enim suam postulai medendi

rationem.

D e curatione in Aiadio Prodromorum. Cum suspicio exoria esi Ρlicam reconditam adesse, ante Omnia modicus Prohibere debet, quominus aegrotus aut capillos aut ungues Sib rescindat, vel crinibus pocii noni adhibeat. Praecipiat diaetam ordinatam et aptam, imprimis ne caro Porcina, Pinguis edatur velei, item carnis sumo siccatae, Pi- Seium, potus calorem nimis augeniis, imprimis ΝΡiritus Dumenii, musti aromatibus conditi ei quae 2 o

22쪽

milii hujus generis usu, aegroto interdicat. Caveat negi Oius ne se refrigerio eXΡOnat; suininae Hie cierit utilitati, regione, in qua hucusque versatuS suerit, relicia, in aliam, ubi Plica non eudemica Sit, migrare. Excretiones irregulares idoneis restituendae sunt remediis, aliisque assectionibus localibus ad majus nilauciis apta methodo est Occurrendum. Adhibeatitur balnea calida saponacea et AulphurOSa, quibus remedia adjungas alvum ducentia, imprimis rhabarbarina, et post haec imprimis aloetica, cum haemorrhoidum fluxum promoveri medici intersit. Praeterea diuretica, sulphurosa et omnia, Opio DX-cepto, sere narcotica praecipue Ilelleborus Digeret Conium maculatum cum sulla iuro Conjunctum, ut remedia saluberrima ad plicae eruptionem Promovendum adhiberi debent. Iludi argvri usum internum nocere, Antimonii exiguam lautum vim contra plicam esse multi demonstraverunt medici scriptorcs. Omnibus vero, quae hactenus attulimus, remediis palmam eripit I i ii c a p e r v i ii c a a J ο s. Frankio maxime laudata, quippe quae vim iam- quam specificam in morbum nostrum cXerceat./ Formula vero, e qua porrigitur, haec est:

I l . coitim. fui V. lilii'. .ihi sient in di*osii ine Per Moctem bullat inane p. h. Coin. D. S. Decoci. Duchilio ineri spatio ebibendum.

Revera hoc remedium laude esi dixtiissimum atque ΝIiero fore, ut narratione, quam jam addere

23쪽

liceat, lioc judici uin confirmetur. In vicinia patriae meae SeneX quidam spectatissi inus ei at, incoli Mhujus regionis magni aestimatus, paucis ianium monasterii monachis, regulae Νi. II orithardi adscriptis, praeest. Ab omni alio negotio vacans et uui

civium suorum saluti Studens ei quoquomodo consulens, Inulios jam annos in hoc morbo curando versabatur eo successu, ut fama ejus longe Pervagata ducti ex remotissimis regionibus Poloni ad eum commigrarent, malis laborantes, quibus Plicam reconditam ipsi supponant. Praeter diaetam, certo Ordine ei justa regula praescriptam - quam eo

accuratius Observant, quo majore viri illius verecundia ac religione tenentur - aegrotis ceriam

planiarum diversarum, ex proxima domicilii regione amoenissima Silvisque ornata, Per aestatem ab ipso collectarum copiam tradit adhibendam, atque insu-sas in theae sorma bibi jubet. uitarum pars primaria, quod mihi medicus Patriao meae cum Aeneillo amicitiae vinculis conjunctus assi mavit, I in caper vino a contineri dicitur, cui aliquid rod. gram. lib. Jaceas cic. admiscere, vel si hac non adsint nudam dare ii aditur. Ipse duos homines, plica aperia, quam hoc remedio illum provocasse dicebant, laborantes Observavi. Maximam Porro nuciori-ialem apud Polonorum geniem Lycopo d. Nola giliis est nactuna, in cujus usu tamen Propior drasticam rius in tubum intestinatum vim et ob vomi-ium facile eo excitatum cautio adhibenda ost. Itaque a medicis Polonicis saepius eXierne, tanquam someniatio in capite usurpatur. tuum ad finem

24쪽

a quoque ursi et alia hujusmodi medicamenta iii

usum vocari possunt. Cutilio tamen est, ne plica jusio vehementius proliciatur, neque minuri omnia vites remedia, quibus nimia Succorum copia caput Versus propellatur, ut capitis lotiones eum linet. Cantharid., eum decocto Ninat'. itigr. etc. uuae quidem congestio si fuerit orta methodo derivani , D. gr. Ped eluviis acribus, sinapismo vel vesicante suris impositis, hirudinibus ad tempora admotis, alvum ducentibus etc. minuenda est. Cum optimo Successu etiam picem Burgund. et einpl. de Galb. crocnio juxta spinam dorsalem applicatum iri Fran-vius auctor est. Formula, quam Sequitur, haec:

m. s. QInpl. S. Secundum spinam Vertobr. imponend. Contra quando congestio ad Plicae eruptionem non sufficit, haud negligenda sunt remedia eam augentia, ut rad. Lapathi acuti, Bardai ., Gramin. NaPOnar. Taraxac., lign. SassaΡbr., Gunjac., Liq. alnon. acei., Tari. stibiai. in re act. dos., CamΡhor., Moschus, etc. g. IT. De curatione in stadio eruΡtionis.

Plicae eruptione, illius quam jam supra de-

Acripsimus materiae exsudatione InciPiente, asseclio inflammaioria, certe subinflainmaioria capitis legii-

25쪽

inelitorii iii percipi potest. Qilodrii ea, quae cum eruptione conjuncta accedere si leui, non magni fiunt momenti, Matius est Porseciam Plicae eruptionem naturae ipsi relinquere, nullis a Jhibitis remediis id quod experientia nixus assii mare aiisim - nullo nutem modo, quando congestionem sympio mala graviora Sequuntur. Tum minor si iacius ex methodo a iiiii,hlogistica largo adhibita, ut 3 cIiae- sectione, 'iii O etc. Aperandus orii, quam eX Anuguinis detractione iopico, hirudinibus ad tempora admotis ei remediis antiphlogisticis levioribus. Neque exigua est methodi derivantis ei imprimis pedeluviorum tepidorum utilitas. Ni febris se adjungit,

accurate ejus natura plerumque Νyn Ochum exhibens Observetur, et Secundum vehementiae gradum remedia poscunt nervina, mox graviora mox mitiora; Nei peni., Ialerian., Arni c., Spirit. Sulphur. aeib., 'inci . succin. , Camphor. , 'IOs h. , Caritor. Cic. Usum sulphuris internum plerumque noxium eΝΝ

contendit Chromius, id quod in omnibus sero

aegrotis, Suae curae commendatis, observasse aii. Laudat vero Laronianius conjunctionem Stilph. stibiai. aurani. cum Camphora. Ad aliam sobris naturam alia quoque curandi ratio adaptanda erit. Si aegroius aut diuturno morbi spatio aut linc cOpiosa excretione viribus valde exhausius est, ad remedia, quae Vocantur lonica, praecipue ad Chinam ei leviora Ferri praeparata refugiendum. Si quae complicationes adΝuni, Parum Nirigularem rationem habeat curandi methodus iisque accommodetur DuceHse est. Plica syphilide complicata 'lurcu-

26쪽

rii quidem usum Oxigii, Sed iii 'illici tatim est , praeparatis ejus mitioribus, ut Calomelatio cic., cl-fectu demum salienio ad efficaci Ora tranSeundum. Scrophialae morbo nostro conjunctae vix aliam quam ipsam plicae curam indicani; quae iamen peculiaris esse debet tu scorbuit complicatione.

g. IS.

Simulac plicae cruptione persecta ci quod cX-Νudatio odorque peculiaris cessavcrit ei quod a sanis capillis plica solute pendeat, maturam eam 1aciam esse liquet, sine ulla dubitatione ea abscindenda est. In quo iamen cave, no caput majori calori assueracium totius trichomatis repentina re- Sectione refrigescat. Quare haec resectio non nisi cautim quatuor aut ocio dierum spatiis inici postiis, suscipi debet ita quidem, ui a Periplieria ad centrum tirogrediamur. Parios dein capitis ab eo nudaicis lauax) lina obtegi novosque capillori ac res Onies aqua saΡone Veneto, vel vino lepido Permixta identidem per septimanam lavari jubeat medicus. g. I9. De plicae resectione. Ad plicam abscindondam sorsice uiaris, quae vulgo ad hil,cri solui. Aliac omnes rationes, a PO-lonis interdum in usum vocatoc multisque modicis Probatae, e. g. capillos inier laminas ferreas ierou divel massam trichomniosam ligandi, tanquam incommodae atque inutiles rejiciendae sunt. Cum Voro

27쪽

lubium est, Sutio Plica jam matura antion, satius est aliscisione alisi in ore, quam a Aroium SummiseAΡOnere Periculo, cum cura aptissimo atque diligentissime insiliuia prohibere nequeat, quominuΝ acerrimae calamitates ei ipsa mors sequantur. Medicamenta Luic rei accommodatissima cadem sunt, quae jam supra vim cui is vitalem promovere Praedicavi. Pro certissimo vero medicamenio, quo I OV uplica proliciatur. I. a s O n ta n i iis insiliouem commondat; ad quam persiciendam mitra hominis, Plica

adhuc humida atque immatura laborantis commodissimo adhiberi potest. t ver a crinium, ita unguium quoque re, eclionem ium demum audere licet, cum pro ungue morborio novuΝ Planeque Sariuriosi aruerit. Ceterum Supervacaneum .duco de omnibus diversissimorum , qui Plicam comitari vel sequi pos- Sini, morborum curandorum rationibus sustus. hic dis-Serere, praesertim cum PrudentiΝΝimus quisque modicus certissime eam inventurus sit rationem, quae praesenti maxime conveniat statui.

De nimia pediculorum copia auserenda. Itestat hanc moloestiam attingere, qua non ne*rO- ius solum valde cruciatur, Sed omneri ilus que, . qui eum circumdant vel maximo ni ita uti iiir taedio. Aimium dico podiculorum copiam, qui PerduranieleXν sudatione sub salica ui tu latitur. Ad quos enecundos Chromius commendat ung. e Pulv. Nem. Nahad. cum buti ro Commixtum, Vel ius. Porum eX-

28쪽

terne adhibet, iiiiii, item balnea simplicia vel cum saΡοne, sursuribus tritici et aliis mixta. Neil his Omnibus anteponendum est Itydrargyr. vivum cum sarina tritum, quod in pulverem redacium capiti inspergitur. Ulceribus exoriis, stibii et conii maculati usum tum internum ium externum I. a sonianius valde laudat; nec cataplasmata negligenda Sunt e Sem. Lyco POd. , lib. Jaceae etc. - run-xio Placet emplastrum vel unguenium e Sulphure cum Conio maculato; Chromius lenem lapidis

causiici solutionem ulceribus admovendam commendat.

II o r l, i observatio. Ilis, quantum per vires licuit, expositis, ad morbi historiam, quam jam supra tetigi, irai ΝcO.Νe vero quis mirari velit, quod sine ullo sere medicameniorum adjumento rem egerim, haud absonum duco haec addere. In universum enim Per suasum habeo, a violenta medendi methodo, quam fieri potest, plurimum abstinendum, aegroti constitutionem religiose observandum et niΝi ΝJ mPl Omalibus urgentibus ac periculo imminerite nuturae nuxilium exspectandum esse, ita quidem, ut illa, ubi ipsa exigat, adjuvetur.

Narioris coniux, quadraginta ires annos nata, corporis consiliuilone salis robusta, parentibus Om nino sanis naia, quos saltem nunquam a trichomaiolentatos osse dicebat, ad puberem uΝque notatem bona valetudine 1 ruebatur. Λnno aetatis quario

29쪽

decimo primum cata inenararum fluxus intravit. Tri-Mis mensibus Posi, cum 'nimis refriguorii, monstrua adhuc legitima, reΡ Iite cessaverunt. Ex quo tempore Per Sex sero meIises variis vexabatur doloribus, donec ario contigit, ut menstruatio restitueretur ei negrota integris rursus viribu- gauderet. Anno vicesimo sartori nupta usque ad aurium quadragesimum sex illi liberos peperit, nec Per graviditatis tempus nec in pariu ipso singulare quid aut

inconsueti Passa. Cui cum quadraginta duos annos natae, quarto Septimae graviditatis mense nuntius de patris morio subito allatus esset, Adeo Percutria

est, ut postridie aborium non dis icilem saceret. Brevi quidem valetudine recuperata, tamen exinde eephalalgia laborabat perinanentiore quam Vehementiore, Praecipuo horis Ρο meridiariis. Aegrota ipsa

eam non magni faciebat, .sperans, Ne brevi ab ea liberatum iri. Sed cum magis tu dies ea cresceret et laudem susurrus aurium Vehemens, Vertigo, Ριο- iopsia, pectoris oppressio, auXieias aliaque sigrua, congestionem caput et pectus versus iudicantia, accederent, medicus arcessiius est. uuibus omnibus ui occurreret, hirudines duodecim numero temporibus admoveri jussit, alvusque per triduum Obstr licia ut deponcretur, studuit. Quo facio capitis quidem

congestiones et symplomata inde prosecta mira uia partimque sublata sunt; perseveravit tamen celtha lalgia quamvis vehementia riuri fracta, quae summam diligentiam atque curam per quindecim i illudebat dies. Atque cum aliae 4nierea assecti ΟΙ ΕΝ,

quarum mox mentionem laciam, accederent, modi

30쪽

cum, qui In morte i raematura civibus crepitina valde lolco, suspicio invasit plicae reconditae; nec sesellii cum Opinio. iun me ad aegrotae lectum duxisset opitii Orienta te Suam mecum communicaSSei, e luidem oblata occasione diligenter usus sum. Aegi Oia praeter Vellementem illum capi iis dolorem haec nobis questa est: appetitum depravatum, artuum lassitudinem, dolores migranies in extremitatibus, praesertim inferioribus, Oculorum dolorem, quasi grana arenosa oculos implerent: Maxime vero aegram cruciabat sormicalionis sensus per iO-

tum sero corpus, quem jam ex illo tempore, quo cephalalgia laboraret, interdum in cxii semitatibus,

per alii uot dies autem secundum Spinam vertebrarum et ex hesterno die in toto sere corpore sentiret. Itaque ne capillos, pocioret neve ungues abscinderet vetuimus. Cum periculum nullum ostenderetur, medicus nullo modicamine interno ot solinaitirae ut plicam Provocatura sit considere decrevit. Aogroiam candem per duodecilii circiter dies vati tudinis conditionem retinentem, cum quotidie viΝeirem neque ab norme quid, nisi majorem quandam. legumentorum sola sibilitati in animadverterem,

duo ecimo denique die, cum jam vesperascebat, de majoro quesia est cephalalgia et peculiari quadam capillorum ipsorum sensibili late dolorisca, ubi

paullo gravius ait ingerentur. Iia quo Sine mora capitis investigandi causa eam a mitra arcia adhaeroni r ei ponderosa liberari jussi. Tegumentorum lanimn inveni sensibilii aiein, ut quam levissimus eorum iactus acerbissimos excitaret doloreS, Piorum