Notitia dignitatum et administrationum omnium tam civilium quam militarium in partibus Orientis et Occidentis ... recensuit commentariis indiceque illustravit Eduardus Bocking Notitia dignitatum et administrationum omnium tam civilium quam militarium

21쪽

xVI ARGUMENTI EXPLICAT O.

Pracsectis praetorio praccipit atque ipso ossicialibus pra sidiun singulas se daturum promittit Iulianus imp., cum id fieri ncccssitas quaedam exigat. CL L. 12. Th. C. de eursup l. viri. 5.

Evectionum illarum per totam Occidentis Notitiam nullam omnino mentionem iactam esse supra indicavi. Neque tamen veri mihi videtur simile, hoc argumentum statim ab initio in illa libri nostri parte omissum suisse. rursus nuda eius esse existimo eius omissionis uitum librarium, qui codicem olim Spircnsem transscripsit, reum iacere: ex eo autem codice quotquot hodie exstant scripta oditaque Notitiae nostrae integriora exemplaria enata sunt; nam de manu Scriptis Fabriciano Schontio vianoque Notitiae Oec. exemplaribus, mutilatis illis, ne cogitari quidcm potest, plus ea quam ceteros libros habere. Verum enimvero aliam illius defcctus explicandi rationem nunc non video, nisi ut pigritiae negligentiaeque aliquem librarium accusemus, qui quum vidisset idem illud argumentum ex Notitia orientis scro repetitum esso, id sinc damno omitti posse opinaretur. Diuitiaco by Corale

23쪽

I. ANDREAE At c ATr ad Io. Pelordam epistola xl x. xx. Eiusdem de Magistratibus civilibus I. et militaribus ossiciis liber xxI ... IX I l. Specimen exempli Lugd. anno 1529. editi xxIx ... xxxt. II. Ex GEORGii F asticit Cliemnicensis Antiquitatis Monumentis insignibus. Basil. ap. Oporin. vlin. 1549. editis Specimen. Not. Dignii. occidentis X xl I. XXXIII. III. ANTON ii ScuoNvovit ad Io. Oporinum opistola ' xxxiv. Specimen exempli Soli onhoviani Not. Dignia. Orientis, Basil. 1552. editi . . XXIV ... xxx V l. IV. Sic isMUNDi GELΕΝΩ ad Aridi'. Vesalium epistola BEATt Bars, si Illyrici provinciarum descriptio exemplo Basil. 1552 6L edito r Petitae V. Guini PANcia otii ad Carolum Emanuclem. Sabnudiae Ducem epistola Francisei Polae ad G. Panotrolum carmen

gratulatorium . .

Panei roli in Aotitiam Dignia. Praelatio . Eiusdem in Not. Dignia. Commoniarii cap. I. Bibliopolae Io. de Gabiano ad lacob. Ferrerium epistola sex exen D Lugd. 1608. Ol. ed. repetita Extraici des leti res palantes dii Roy ex eod. libro Extraici des Registros de Pariement ex eod. libro VI. Pui Oppi L 13a Ei Praefatio ad Not. Digrin. Paris. 165 1. 16'. edit

24쪽

CIVILIBUSQUE ET MILITARIBUS OFFICIIS LIBER

IOANNI PELORDAE SEN AT ORI CONSERVA TORI Q. BITURIG. ANDR. ALCIATUS. S.Cvu primum in hanc urbem ueni utime conseruator, Proyiusq; te eoepi eognoseere, nihil antiquius habui quam ad amicitiam metuam insίnuare. Videbam enim ea te esse doctrina hominem, ijs moribus, ut mihi merito exoptatam esset quὰm proxime tecum iungi. Nee tu hac in re ulla moram fecisti, quin aduenientem ultro exe*eres, summaq; beneuolentia eo lectereris, in diesq; alijs super alia benefessa sie exornasti, ut Paria tecta facere ροεse demerem. Quod uirum avererat vi amoris erga re mei monumentum aliquod statuerem, nuper mihi praealita est occasio. Latebat inter scrinia mea hie libellus perpetuis Ob frequentes naeuos α me damnatus blattis, quem eum in manus aecvissem existimaui operae pretium me facturum si is situ tenebrisq; redemptum perpurgare, et tuo nomini dieatu aedere. Dubitaui ut ueria fateari 3aepius, et parum abfuit, quin au rerimerem, quoniam non sat dignus uidebatur, qui doctorum oculos, auresue morari Posset. Scripserunt ante me huius argumeti libros eum Pleriq; ueteres, tum et recentiores non Pauci,

25쪽

xx palo RUM EDi TORUM EPISTOLAE AC PRAEFATIONEs

qui proculi p. M. l l dubio luminibus nostris ρossunt obstruere. Verum cum rursus permnderem ueteris eos Reipublieae magistratus solum explicare, nihil momerui ad legatem nostram professione E erre, ad haec, aliud in ρraesentia mihi νῶ esse, quo animia erga te men testarer, mutaui semetiῶ, et quos praeiudicio quodam fere damnaueram, at solui. Erunt qui det uisse haee me omnia disi ius tractare existimabunt , et quid de his aρud Omnes aurores annotaueram hoe libello congerere, sed aliud mihi eonsilium fuit. Attigeram pleraq; cum tres Iustiniani codicis libros adulescena adhue castigaui erantq; qui iure amicitiae qua Ια 2ων κοινα νίλων in alios suos eiusdem argumenti libros redegerana attigeram in dispunctionibus, in libello de singulari certamine, alijsq; in locis, quae suo Deo moueri non nisi incommode poterant. Verum nec eorum sententiam unquam probaui, qui omnia quae ab alijs ubi ubi dicta sunt , eodem loco eouecta 'arataq; habere uolunt, uerbososq; hac ratione commentarios seri nihiι eurant: cui sententiae nostrae si et tu calculum am

26쪽

CvM NvLTA sin T in Ilare nostro non satis haci niis intelleeta , tu is lmaxinio tractatus expositione tu liget . qui ad eos magistratus porti uet, pioru in primo digestorum libro mentio liabetiir. Quavis euimi ab interpretibus multa asserantur, ad Imperatorum potestatem, et Proconsulum, Pr sidum, Proeuratorum Caesaris, Ita ridici Alexandriae, i Osticium spectantia, non tam ea rem omnem ita explicant, ut studiosis satisfacere possint. Nam cum ea munera antiquis Iurisconsultis cognitissinia essent, non Ρxistimauertit opere Praelium act sacturos, si

longo sermone in i l p. 90 l l eorum explanatione coinino rarentur. At in lpraesentia Propter Latinarum literaru diutinam calamitatem, eum ex Iurisconsultis plena cognitio haberi nequeat, uix qui e tu in superest unde in tertiorem semitam deducamur, nisi recentiorum coniecturas, let ut ipsi uocant diuinationes, pro exploratis rebus recipere uelimus. Itaq; ut liuic quoq; parti pro uirili opem seramus, quae ad hunc tractati P pertinetia ex antiquis autoribus collegi, in mediu Proserre, et tu studiosis coicare costitui. i Sci Esnvu igitur Rom. Imperii origine a Romulo Regibusq; ccepisse: Ah his laue sunt leges, quas Regias uocant. Is Romulus ex antiquioribus ciuitatis centum Patres elegit, qui ordo Senatorius dio eius est, ad hune decernendi ius pertinebat, quae ex toto Regno adi eum deserrentur. Sed et sacra sacere, ius dicere, magistratum ge-; rere, soli patritii poterant. Quoties uero uel leges sciscendae, ueli magistratus creandi, uel bella decernenda erant, tum Populus Rom. ipse consulebatur, ad euq; huiusmodi negotiorum ius pertinebat. l Idq: Dionysius Alicarnasseus diffuse exilli'. 91. liplicat. Exactis deinde Regibus, Plebis potestas multum aucta est, cum secessione facta, u

27쪽

Senatori biis extorsisset, ut ex corpore suo Magistratus crearentur, qui

Tribuni plebis dicti sunt. Sacrosancti hi erant, summaeq; autoritatis, ut qui Senatusconsultis intercedere possent. Et qtiauis a principiolatae ab his leges, quas plebiscita Doeant, Patritios nou obligarent, tamen lege Nortensia obstitiitii in deinde est, ut eo Iuro quod Plebs statuisset, omnes Quirites tenerentur. Sic acerrimum telum Plebi aduersus nobilitatem datum est. Fuit et de eo controvorsum, quod maiores Magistratus ex Plebe creari Patritii prohibebant, donec ethoe obtentiam suit ut alter Constit Plebei iis esset. Coepere deinde C. Semproni j rogationibus Iudicia cognoscere. Is euitu equestrom ordinem in eorum possessione locavit, unde turbuletae foditiones ortae Constatq; C. Marium, et L. Syllam, qui ea Senatui demum reddidit, uel hac de rct precipue colendisse: unde et bellorum ciuili uin maxima incendia orta sunt. Cu dein pro Senatii Pompeius arma 1 umeret, Marianasq; partes, quae Plei p. 92.llhem tuebantur, Caesar sequeretur. Oppressaq; Per eum, et de tu Triumuiros Republica, eum in C. Oetaui iam esarein omnia cessissent, nouum ipso Rogimen induxit. Nec enim negem se, aut Romulum, quod odiosus superbiisq; is titulus esset, lappellari est passus: sed Romano ueteriq; nomine Imperator et Au- gustus diei voluit. Sunipsitq; eensuram et Tethii uitias potestatis ius, et Max. Pontis ieem so inscripsit, Patrisq; Patrite titulu a Senatu Po- Philoq; non . aceepit. SANE eius nominum rationem sic Dion exequi- ltur, ut qui Imperatores appellati sunt. delectum saeere, milites con- scribere, pecuuias colligero, hostibus helliini indicere possint. Iidem et pacem sanciendi, summum suppliciti, etia de Senatoribus sun men- ldi, i iis habeant: solitos fuisse priscos Duces sie appellari, Tacitus Lib. iii. atitor est. 1lli onim re bene gesta gaudio et impetu uictoris

exercitus ea salutatione conclamabantur, erantq; plures simul Imperatores , nec Super caetero mim aequalitatem concessum ad eam simili- 'tudinem id ii oeabuluin est quibusdam et ab Anglisto et a Tiberiol l p. 93.l l aliisq; successoribus. Censores autem vitam moresq; nostros lexaminant, et de eis inquirunt, eensus ratiouem ducunt, professionem 'curant, et pro meritis hos de albo eximunt, illos deligunt. Quod et dissi sius in Valeriani ii ita apud Trebelli uin traditur. Ad Pontifices

vero Max. Sacerdoti ortini conserendorum ius pertinet, sacris eiu

omnibus auspiciisq; illi praesunt. Tribunitiae ius potestatis eam ob Carisam Sumpsit, quod saerosaneta ea dignitas neminiq; uiolabilis esset. lNam et si in re leuissima solo sermone nedum facto, Tribuni maiestatem quisquam contempsisset, tanquῆ abominabilis et sacor indicta causa ad mortem adigebatile. Et has quidem dignitates Octauius

28쪽

A. ALCIATI DE MAGIATRAT 1BUs κτ c. MBER. xxi IIace:epit, tu successoresq; suos transmisit, quo potentius iniistriusq; Imperatorium nomen faceret.

Comessum Praeterea et illud fuit, quod ante eum antiquorum nomini, iat Iegibus solutus esset. Significat hoc inquit Dion ab omni legum necessitate liberum, nulliq; iuri scripto obnoxium: ut qui absq; ulla disquisitione omno Regum potestatem haberet, qua is nomine

abstinereti l li,.94l l Patris uero Patriae cognomentum apud antiquos,

obseruationis cuiusdam paternae significatio erat, quod hoc nomine illustrati Principes, omnes quoscunq; sibi siti, essent, ceu filios amarent, illiq; eos uicissim tanquam Patres uererenturi quavis Imperatoribus alia quoq; nominis ratio roddi posset: Nimirum quod hi ianos Eam potestatem exerceant, quam antiquitus parentes in filios habuerunt, hoe est uitae et necis. Cogitanit etiam pleruq; Augustus de reddenda Republica. Cuq; in Senatu sententiam suam exposuisset, rationarium Imperi j tanquam illud restituturus costilibus tradidit. Sed Senatoribus siue per simulationem, siue metu, uel etiam Θx composito' reclamantibus, uariasq; rationes asserentilitas, eue Reipub. Μο-narebia Praestaret, in Principatu perseuerauit, Deos holesq; testatus intra decentum se omnem administratione depositurum. Sed cum ea tempora lapsa essent, mimusq; eiurare uelle Imperium simularet, Senatus alios docem annos, quibus in eode magistratu osset, decreuit: atq; iteru alijs decem annis, quibus ipse de In extin et p. 95.Jlotus est, pror gauit. Quamobrem inde obsoruatum est, ut eius successores, quavis donec iiixerint perpetuam administrationem recipiant, tramen singulis dece annis celeberrimos Ludos faciat, tanqua principatu renouentita sesta decenalia, uicenalia, tricenaliaq; appellata sunti Arelate Constantiu tricen alia celebrasse, theatralesq; et circoses Iudos, ambitioso apparatu sedidisse, autor est Amiam s. Votiebantur autem hi ludi in proximos ducem annos. Quapropter in antiquis nomismatis plerunq; huiusmodi inscriptio cernitur: voT. M vor. xx. hoe est uotis

deeenalibus, uicenalibusq;. Trebellius quoq; in uita Gallieni r co uocatis inquit patribus decenalia celebrauit, nouo genera Ludorum, noua specie pomparum, exquisito genere uoIuptatuin. Nazarius mPanegyrico: In destinatis. inquit, decentis iam uota properantia, et spes uoliteres constituerunt. Sed et Mamertinus: Resemo orationem quam quinquennio exaeto decenatibus tuis dicam. Extat Romae in Lateranensi Basilica Senatusconsulti im aereis inscriptum notis, quo lip. 96. J l potestas Vespasiano Imperatori data cognosci potest. Licere

enim illi sordus quibuselim uolet sancire. Senatum habere, remittera Senatusco unum per reIationem, cliseessioneq; sacere. Si eius iussu

29쪽

xxiv Pn ORUM EDi TORUM EPISTOLAE AC PRAEFRTlONES. uel man lato eoite prirsente senatus haberetur, Perinde seruari, ac si ex lege Senatus conuocatus esset. Si quos Magistratus Senatui p. q. R. commendasset stiffragatione ue sua adiuitisset, eorum coinitiis

etiam extra ordinem rationem habedana. Fines Pomerij cum o ne- Publica censebitur, proferre ei licere. Quicqd ex usu Reipublieae, dii inartim, hui, anarum, publicaru, priuatariimq; rerum esse existimabit, ei agere facere Ius potestatemq; esse. Quibus legibus Plebiq; scitis scriptum esset, ne Augustus Caesar teneretur, eisdem et eum solutum esse. Aeta, gesta, decreta ab Po, etiam ante illud Senatusconsultum, perinde rata haberi, ac si Populi Plebisq; iussu acta essent: si eius eoncessionis causa aliquid aduersus leges saetum esset, fraudi nemini esse, neq; qiiicquam ob eam rem Populo dari debere, nec cui de ea re actionem iudicationemq; dandam. Quae

tam l si'. 97.J l ampla alitoritas Vespasiano Praestita, itidetur mihi formula esse eius potestatis quam sibi IIIlli eratores attribuebant.

Seribunt Iureedsiilii lege Regia, quae de Imperio Augusti lata

est, Pop. Rom. Omne auum Imperium et Potestatem concessisse. Icci reo autem lege eam Regiam appellari arbitror: quod Romuli constitutione ad Populum Ius Begis creadi pertineret. Vnde a Tarquiniis Servio Tullo obijciebatur ut T. Liuilis i quit quod iniussu

Populi Regnum iuuasisset. Cum ergo Augustus a Populo non . Imperator creatus est, uidetur Regiae legis Obseritatio in usum reuocata, quavis Begiam plane potestatem, ille nunquam usurpauiti sed sua Populo, sua Senatui munia obire peritiis sit. Comitia enim Magistratuum tum quoq; celebrabantur, conueniebatq; Tribus omnes, candidatosq; Populi arbitrio deligi ille sinebat, si modo eos approbasset: nee enim qiii quam ab his seri permittebat, quod praeter animi sui sententiam esset, elirahatq; id maxime ne indigni, aut quibus i iis capessendi honoris non erat, per ambitum legibus erilli p. 98 liperentur. Quod et a Tiberio aliquoties obseruatum, donee id Iuris penitus sibitiendicauit, tradiditq; successoribus, ut necessario in urbe Roma I,ex Iulia de ambitu cessati erit. Senatoribus quoq; Augustus non Partini detulit, ex his enim xv. sortiri iussit, qui sibi sex mensibus in consilio essent: pleruuq; et ipse sententiam in Senatu dicere, una cum amplissimo ordine decernero. Ad liaec, iudicia Senatui permisit, cuius iuris causa antea toties armis renatum sverat: sicq; publiea negotia et priuatorum maxima tractabantur. Omnium Praeterea l)rouinciaru quae sub imperio Ilom. erant formulam ita diuisit, ut aliae Proconsulares, aliae Praetoriae, alite Praesidales essent. Proconsulares Spnatui, Pro torias Populo demandandas

30쪽

A. ALCIATI DE MAGISTRATIBUS ET C. I. IBER. XXV

tradi tu. In Praesul ales ipse Legatu suum, qui nunc Prieses, minc I.egatus caesaria eam oti causam clicebatur, ni ittebat. Dei vile factum est, ut etiam Praetorate in Sonatis per sortes decernerentur: nimiruna sublatis ab Imperatoribus comitiis, qui conuentlim Populi formidolosum

existimabanti Scribit Strabo lib. iiiii. omnes t ip 99.ll Prouincias, alias

Caesari, alias Populo attributas : ex his qliae ad Populum pertinebant Proconsulares et Praetorias constitutas, quod uidelicet uiri consulares, uel praetorij ad eas regendas ita ittebantur. Erant autem huiusmodi Proii incite imbelles, et quae militari proesidio non indigebant, neq; proximos Barbaros hahebant. Quae enim ualidiores, et legionum ope indigentes, sibi conseruauit: eo uidelicet praetextu, quod Populo pacatiora quaeq; et Puli briora concederet, ipse dissiciliora, perieutisq; et laboribus exposita retineret. Sed re uera si Dioni tredivius ut in

manu sua res omnis Nilitaris esset, Senatus autem Popillusq; ineminis peinpublicatu repetere non auderet. Proconsulares Prouincias fuisse Libyam et Asia in ei tra Taurum Strabo alitor est. Praetiaria

uero, in Hispalliis Baeticam , in Gallijs Narbonon sena , tu Sardiniam eum Corsi ea, Siciliam, Ilibri cu qua in Macedonia vergit, Cretam, Cyrenaicam, Cypru, Bithyniam cum Pontor Comutabantur tamen pleruis

arbitratu i ip 100.l l principis. Illuc Lampridius in Alex. Dita, Prouinetarum alias Praetorias, Praesidales plurimas fecit, Proconsulares ex Senatus uoluntate ordinauit Suet. In Claiulio: Pronim ias Achaiam et Macedonia, quas Tiberius ad curam suam transtulerat, Senatui reddidi LSeribit Rufus in eo quem tedidit libello de Rom. Imperii accessicie, omni ex Aphrica sex Prouincias esse lactas, quarum Chartago, Numidia, Cyrenensis, Consulares erant: Tripolis et Maurita uiae duae Sia typhensis, et Caesariesis Praesidales. Pari quoq; numero diuisas Ilispanias, in quibus Bethlea et Lusitania Consulares: Tarraconensis, Cae thaginiensis, Gallitia, Insularis, quae et trans fretum, Praesidales, Sed et quandoq; Imperator Legatos suos seu Praesides tu aliquam Prouinciam missos consulari potestate omabat, ut uidelicet eius essent autori Litis euius ProconsuIes. Sic C. Plinius Caecit. Praeses Prouinciae Ponti consulari potestate suit, ut in antiquis marmoribus annotasse me memini. Maior autem Proeonsulum diguitas quam Legatorum ideo

erat, quia non nisi Senatores l l p. 10 l. l l Consularesq; uiri Prouincias

sortiebantur: cum ex Equestri ordine etiam Prizesides eligi possent. Sane Proconsulum magistratus auuuus, Praesidum certus suis uoti erat, sed tu Osticio Perseuerabant, donee successor a Caesare mittebat se. Idq; in Augusti uita etiam Tranq. attestatur. Ius aute Milites ib Ania di, Cliticaq; corona donandi Procosulibus sui se Tacitus lib. tertio osten-