장음표시 사용
1001쪽
C v K A T I o. 9s7 proin nec acie cultri, uti communiter sed malὸ fit, illud moliendum, cum succo acri qui illi inest den, tes, crebriori eius usu, tandem vitientur. Sed e&li. no vel osse firmo &flexili tenuiter incisis, vel per se sic fabricatis , ut dentium spatia subintrare possint, quales sunt Spinae piscium aliquae, Tendines item osset pedum saliorum vel aliarum auium maiorum, Clauiculaeq; quarundam. Vt simul dentes firment, odorem , gratum in. super aliquem concilient, ex lignis peculiaribus quibusdam fiunt, ut Lentisci, Myrthi, Lauri, Iuniperi, caulibusq; Foeniculi, alijsque similibus, quae Mosi; ho interdum imbuuntur. Ex radice Altheae dentiscalpium conueniens
paratur, cuin metuimus ne duriora gingiuas atterant : Fitque radicem sub cineribus calidis vel in furno prius exiccando, & postea in longas laminas tenues & acutas secando. Collutione oris, cibos ex interuallis dentium quoque eluimus, Aquam in os Θ vase vel volam anus hauriendo, atque validὰ ut dentes undique al-
Abstergendo a dentibus sordes, fuligitiem & tophos, eos nitidos reddimus,& ad naturalem album colorem reducimus, quod varijs modis persi
Frictione potissimiIm, quae sola per se digito vel
panno linteo. vel etiam laneo coccineo imprimis facta,dentes mundos reddit,& ne quid ipsis perseueran ter ad haereat. impedit: Eo que magis si hoc quo frictio fit, vis mul efficaci abstergendi praediatum sit. Vt si cortice Nucis arboris exteri0re ab interiore viridi cortice mundato hoc fiat, vel alijs
abstergentibus corticibus aut membranis.
Dentifricijs dictis potentius hoc perficitur: Quq pulveribus fiunt, qui vςl per se digito aut panno
1002쪽
9 3 SORDIDAE EXCRYTroesis linteo madefactis prius excepti, partimq; illis ad- .haerentes sic adfricantur: Vel prius infusione gummi Tragachanti aut Arabic. facta in aqua Rosarum
aut alia odorata,incorporati, suppositoriorum instar formantur, &ad usum siccantur, ut cum opus est, illis dentes fricentur. Excipiuntur interdum ScMelle, & sic pultis instar ad fricantur. Quae per. vi- ces telum, cum sordescunt, aliquoties usurparide, bet, ne nimio ipsorum usu, sit nul dentium substan,
Pulveres autem, ἡ quibus dentifricia haec fiunt, desumuntur ab illis, tuin quae actu illuuiem illam, dum dentes illis fricantur, abradant, sicuticam arena vel alia terrena materia adhibita, vasa mundantur, tum quae potentia simul vi siccante&abstergente illud agant. Qui tamen ne dentes asperitate suaeXasperent, aut etiam de ipsorum substan tia aliquid insuper deterant, minutim contriti de laevigati esse debent.
Quod cum facilius fiat, si friabilia & leuia sint a
quibus haec petuntur, idcirco communiter usurpantur pulueres ossis sepiae, ex alba & fungosa illius substantia; Item oculorum uti vocant cancri, Se spongiosorum lapidum, ut Pumicis &Spongii: Dein de Halcyoni j seu Spumae maris. S quibus aliqua etiam prius ut vehementius abstergan , interdum uruntur : uti Pumex,cuius loco Carbone fossili eousque combusto, ut pumiscem referat, uti possumus. Ex solidioribus & durioribus quae sumuntur, egregiὸ comminui debent, vel potius si aegrὰ hoc fiat, ut friabilia fiant, prius uri, a qua ustione nouam insuper, uti dictum, abstergendi vim acquirunt In usuq; sunt prscipuὰ pulueres Coria a cerui, aliave, Ebur. Dentesq; vari j vii&equi, Concharum omnium gunera & Cochlearum terrestrium
1003쪽
C v x A T i o. testae Atq: ossa seu nuclei fructuum quo rudam, ut Dactylorum Myrobalanorum, Olivarum, Nucum
cupressi: Quae Gmnia usta prius potius quam non usta rectius adhibentur. Vti ex lapidibus, puluis Alabastri, vel Specularis lapidis, aliorumve et facilius atteruntur, vel si dissiculter hoc fiat, prius urutur, Uti & ex Terra usta, Tegulis minutissimῆ cotritis. Ex mollioribus quoq; de humidioribus aliqua usurpata, in furno vel sub cineribus prius ita exicia
cantur vel uruntur, ut in puluere in redigi queant:
Veluti Panis illiusve crusta, preti erturq; Hordeace vel ex Rogga salitus. Item ex plantis, Pimpinella, Parietaria, Bela, Capillus Veneris, Caules, folia Myrthi, Lentisci,
oleastri atque ex odoratis, Pulegium, Origanum, Hysopus,Menta, Saluia, Rosinarinus, separati in vel
plura inuicem, aut cum supradictis simul vita de in
Hisce odorata varia ut suavem insuper anhelitum con cilient, permiscentur,veluti pulveres aromatum, imprimis Cinamomi, Gario phyllorum. Ligni Aloes, similiumve. Vel etiam plantarum os doratarum, ut Maioranae, Puleg . florum Lauen. dulae,&c. radicis Ireos Dein ac Moschus. Et ad gingiuarum corroborationem, si praeseratim laxae sint aut consumptae, Mastiches. Thuris, aliorumve quae putredine arcent, ut Myrrhae pulueres: Quod si dentes corrupti sint, quae in illis co-petui sicuti in hisce aflectibus dictu est, usurpant . Atq; ad pituitam insuper educendam, radix PDrethri, semen Sinapis, Piper, Zingiber, vel etiani Hellebori tantillum si ea redundet. additur. Sueci terrestres salsi aliqui non tamen eroden
tes, abstergendi vi qua pollent, utilissimὸ ad denates mundandos illis astricantur, cum asperi no sint.
facileq: comminuantur, &sponte diffluant ι Vel-
1004쪽
'6o SORDIDIE EXCRETIONI suti Sal, quo cum semper ad manus si communi, ter dentes fricantur ι vel caeteris pulveribus ad vim eo tum intendendam,&vt gratiores sint, seia semper additur. Conuenitque tam commune
quod coctum est , quam fossile, quod sal Gemmae
vocant. Idem Alumen & Nitrum praestant,magis que tam sal quam haec adhuc agunt, si supra tegulam ardentem fusa,assentur, sicque ustis, uti vocant
Salis Athali, quod ex cineribus Rali plantae conficitur. dissoluti cum contritis lapidibus pro vi tris conflandis, innatans veluti pinguedo, quae refrigerata durescit lapidis instar, atque AYungia vitri vulgo appellatur, pulueri sata dentes mirὸ nistidos & politos reddit. Tartarum Vini albi validius eos extergit, non solum, sed caeteris additis, adhibitum. Composita varia ex enarratis fieri possunt: Dintiliis haec sunt faciliora IV. Ossis sepiae 5 s. Corallorum subtilissimὸ attritorum 3 j. Cornu Cerui ustia f. Salis 3 ij vel plus, fiat pulvis. Aut N. Pumicis 3 5. Alabastri levigati 3 j. Eboris Vstig i. Aungiae vitri 3 ij. fiat pulvis. Vel I r. crust Panis tostae I ij. Oculorum cancri 33. Ossium dactyloruin ustorum 3 6.cinerum Ros. marini P j. Aluminis usti s fiat pulvis.
Haec addito tantillo radicis Angelicae vel Ireos, vel Cinamomi, aut Gartophyllo tu, aut gutta viai aut aliora olei ipsorum, odoratiora reddi possunt. Vel infusione facta in aqua Rosa ruin in oschata, in dentifricia reduci. Addendo & parum Mastiches. ad robur dentium, aliave ex iam dictis sunt li
Succis plantam quarundam dentes fricati putigantur. Vt de succo Pimpinetis scribitur. Et succus
radicis Cyclaminis idem illud ei licit.
1005쪽
to vel bacillo obuoluto eaceptis, dentes fricati, similiter repurgantur ι Conuenitq; sequens s r. Salis
communis vel gemm vel fossilis 5 iij. Salis animo niaci ξ j. b. Aluminis ξj. Trita&dis tutacu pauca aqua Rosam vel Limonii, destillationi sub ciatur. Fortis appellata aqua, si diluatur ijs de aquis, eo-
usq; ut innoxia fiat, & dentibus uti dictu, adhibea tur eos egregie ab immunditie omni repurgat, 'ti&eaquq in Lue venerea dentibus adnaicitur.
Oleum seu spiri tus vitreoli dilutus quoque eodem modo applicatus, si militer operatur. Collutione oris, non tantum cibos qui illis inascerent abluendo, uti dictum, sed Ze sordes & suli. inelia,quq noctu ab exspiratione se illis astigit ab
ergendo, dentes mundos reddimus, vel saltem ab
immunditie praeseruamus : Si matutino semper tempore os diligenter aqua, addito interdum &Vino, vel pauco Aceto aliisve, colluatur, eoq; ma- is si insuper dentes perfricentur, 3c tunc quoques necessi ras exigat, dentifricia adhibeantur, eaque rursum hac quoque collutione eluantur. Quae si fierent, atq; dentes ordinari ita abluerentur, cum non minus quina manus continuo inquinati, iugi ablutione etiam opus habeant, mundi & sani ad extremum saepe senium usq;, nisi vis alia accederet, conseruarentur,cum E contra his neglectis, mundi albi x incorrupti minimὸ possint permanere. Masticatio ciborum sici videntibus minus sordiu adhaerescens eos inquinet, unde & eo in latere, ubi ob dentes vitiatos, cibos non mandere solent, dentes citius inficiuntur, tophiq; illis i. accrescuti ob eainq; causam, si fieri potest, eo etia in loco in. terdit cibos manducare assuescat, sic enim successu
teporis de adnata illis materia se in P aliqd decedet. Dentiscalpijs cum cibi delibus i xi extrudutur,
1006쪽
96r AN a MALIVΜ EXC ET IONI sal, sdem quoq; sc presertim ipsoru lateribus sim. per aliquid aufertur, quod dum fricantur, in inter stititio haerens, attingi nequit, & proin non ita ut quod in superficie ipsorum est, auferri. Hoc valitadius praestabu t, si ligna vel radices, ex quibus den tiscalpia, ut supra dictum, fiunt, in aqua falsa vel aluminosa coquantur, vel prius in ea tingantur. Instrumen iis ad id aptis, quae ex ferro puro lata vel acuta in hunc usum formantur, Tophi spisso res aliquando ab ipsis abrupuntur velabraduntur.
N I M A L i A quaedam in corpore genita quae vivunt & mouentur, toto genere praeter naturam sunt, uti & ipsorum ex cretio. suntq; vel ex vermium genere, M proin Vermes appellantur, vel insectorum, Pedi culi nominati Nam quod pulices attinet, an 3e illi in corpore humano gignantur, dubium, uti vero, quod alibi geniti, corpus invadant certum existit. VPhmoρὸν Vermes, qui Vermibus alijs extra corpus natis aluum. nonnihil correspondent, atque assimilantur, di- reii. uersi modὸ formati, ἡ varijs corporis sedibus pro
ι i 0ngi vermes quia lumbricis terrestribus ad modum sunt similes Lumbrici appellantur: Suntque teretes, utrinq; in eXtremitatibus vii 5e terre sires acuminati, nec rostrum nec caudam expri-
. mentes, subalbidi& duri, infantibus ad modulii similia,
1007쪽
similiares. Qui nunc plures nunc pauciates numecro, prius piae ranque extincti re ciuntur, nonnunquam tamen & viui excernuntur. Accidentia varia eiusmodi lumbricos comitantur.ὰ quibus leuiora sunt, Ventris torsiones. Cotidis rosiones, Singultus, Tussicula sicca, Pruritus narium, cuius causa eas continuo perfricant, Dentiustridor, Inquietudo, In Gmnia grauia quoru causa a somno subito. & saepe cum cla in ore expergefiut. Grauiora quae superuentu it interdum, sunt Boua
limos, Vomitus, Alui pio fluuiu Lienteria, Febres Conuulsones, Animi q: deliquia.
Breues vermes qui per anum eYeunt Ascarides ri . vocantur,santq; rotundi, caseo in nascentibus vermibus, aut illis qui in ulceribus nascuntur, non ab similes. Qui vivi ἡ podice cum excrementis extra eum protruduntur, ali S spote emergunt, PruritumaXimo circa ani sedem molestia in exhibentes, &vixdum grauiora accidentia inferentes. Hisce vermibus per alvu reddi solitis Latos tum bricos dietos ad numerant: verum cum novillain dicti vermes vivant aut moueantur, sed membranae sint longissimae, in corpore crescentes, incinani malorum excretione eas explicabimus. Ex ore Lumbrici quales per aluuin eXcerni imo. ' mei eido ostendimus, nonnunquam prodeunt, quod in ore prodeu ifantibus dum dormiunt, aliqua lo cotingit, inter- -- dum&alijs, etiam alio tempore, nauseam saepe&
In dentium interioribus vermiculos nasci aliqui Demia , erediderunt, fortὸ fibris dentium decepti, quae uti in maiorum ossium cauitatibus, sc 3e in dentibus confractis inueniuntur,ali, que neruos, alij vermes esse crediderunt. Nisi forte in excavatis 3c putridis dentibus hoc accidat.
L naribus ijdem inbrici qui ex ore aliquando Hermoὶ
1008쪽
rium ' Vermiculi exigui in narium exulcerationibus me emuncti fuerunt. Vermem pilosum, Salamandrae instar, multis pedibus co istantem. ἡ naribus mulierem per sternutationem excussiste, cum longo pr. us tempore prori tum, circa frotis regionem sensisset, Beroen si s Medic', sancte a stirma, se vidisse, mihi indicauit.
urium ver Ex auribus vermiculos aliquado e me gere, cum me pure, in aurium ulceribus demonstratum fuit V me, ius Per tussi in vermes in phtiscis aliquando eiectos νdiem. fuisse, aliqui testantur. Vestiniculi Permictionem cum urina, quales in caseo putri mictione red gignutu exiguos, illisque omnino similes vivos in numeros, urinae innatantes, sed mox fundum p tentes, illic q; extinctos conglomerati in iacentes, acolico aegro et ni istos vidimus, sicuti in eo affectu huius rei quoq; mentionem fecimus. Postea idem in alio te pro eueri isse obseruauimus, atq; alios quoque hoc obseruasse legimus. . vi , iis LX superficiei corposis externis ulceribus vera Heeribit. mes prodeunt, sicuti in ulceribus vermicosis inensum fati. Ex umbilici prosundo, vermem rotundu longi.
usculum, qua l os i n farin a n . sc i solent, se nonni nilexerentem, moxque denud Lbducente in, Vidimus. Ex ventris alia at qua sede, Lumbricos emersisse, quidam testantiar, in ulceribus .profandis abdomen atque intestina penetrantibus, per quae lumbrici intest morum pro diei utar. Mutioli. In brachiis, craribus, saris. interdum s. lateri bus, vermesse in a flectu quodam exes e. quos Dracunculos vocant, German. itis o si / seribur. Quorum utique nobis incognitorui descriptio/nem alijs concedimus. Praeter
1009쪽
Praeter haec vermium genera, alij in alijs corporis sedibus internis nati, illic, cum nullus i de ipsis pateat exi tus,abstrusi permanent. quales post ino item in corporibus sectione apertis, nonnunqua mdeprehenduntur, de quibus dum viverent, licet ilialis infestarentur, ii iis aliis morbis assectis, vel omnino nihil , vel saltem certi nihil cois bat, uti nec Med scis, qui eorum curam habebant. Hi verines ad excreta minimὸ pertinent, sed ad alia acciden tia, qui bris incommodant, ubi de explicantur, re
Sub corde illiusq; inuolucro , sic vermes gene rari, illic q: latere, & punctione aliqua molestiam exhibere, aliqui prodido runt sed locu in aliter non exprimunt, falsi fort8, quod cum si lumbrici ad o rificium ventriculi usque ascendant, di statim sub corde illud occurrat,& pro in cor dicatur, illudque vellicent, eos sub corde consistere existimarint. Neque enim alibi,vel in ipso peri cardio, minusque sub eo, chim septo connatum sit, generari aut subsistere possent. Pediculi, animalcula exigua sic appellata, ἡ va rijs corporis superficiei sedibus emurgunt,& Pru ritum admodum saepὸ molestum mouent. QDem molestiam inde ratam , Phtiriasin,I'edicularem morbu appellant. Horum genera pro ratione partium quas ocςupant, primum distinguuntur. In pilosis corporis sedibus piae ruinq; certatim proueniunt, maxit neq; in capitis capillis, frequentius in infantibus & mendicis, nonnunquam & in alijs iminudis hominibus, qui piae runq; iis scatent in alijs pauciores inuoniuntur. Hi postqua in excreuerunt, latiusculi sunt, pedetq; plures obtinent, eos ; aequalos, cum saltem repant non saltent, ni graq; macula aliquando in dorso notantur: aliis a
liter se habent, de Pediculi nomine generali appel.
1010쪽
tantur. Quod si vero modo nascatur, minimi l, a 3 huc ut vi X cognoscantur, eXistunt, tunc priuatim, eos Lendes Latini, Germani litiis' vocant. x fis G in barba&palpebram ciliis ac supercilijs, eius modi quoq, interdum depraehenduntur, illisq; in locis pruritum excitant; sed exigui piae runq; sunt, ' cum postquam augeri incipiunt, facile de loco nondeo spacioso depellantur. Sub axillis in pilis illic latentibus, pediculi simi
lausi Ab alijs pediculis, quos& ventriculos vocant, capitisi rei visu in per ἡ subterfugientibus, capillos capitis&Gοις - barbae rodi & findi, aliqui docent Pedicutiem Circa pudenda in pilosa cute, impacti atq; inseta
ri imp M, ti inueriuntur pediculi, alterius generis,Vehementer pruritum &lancinationem mouentes,&perti
vos nacissimὸ haerentes, quos Germani Jil seu si Latia, rej ni pediculos Inguinales, Galli Moripioiis vocant: sortὸ quod non adeo abs miles pediculis in columbario natis, qui pullos columbinos quandoq; interficiunt. Hi nonnunquam alia quoque loca perreptantes, alibi se cuti quoq; inserunt. chiron In nuda manuum vola piae runq:, vixdum alijsH-lim ' in locis, nisi seri in plantis pedum hoc quoq; uti aliqui volueru nt, accidat, peculiare genus pedic forum sub cuticula latitans, ex leui tuberculo seu fissura illic apparente, prurituq; indesinente illie solum molestante, deprae heditur, adeo ut vixdum eis eximantur, nisi speculo lucido imponantur. possint cognosci, motusq; ipsorum obseruari. Hos Sirones Germani Surin ppellant, rectius sortZ
Causa. Mnia enarratorum & vermium & pediculorum genera, vel ex succo aliquo, vel fomdibus generantur. Ex