장음표시 사용
171쪽
i Dis COLORATIONI sinata: si ab ictu aut morsu bestiae, per ea quae foras
venenum rursum euocant, ut cucurbitulas aliaq;.
Dein exhibenda quae illius pernitiem retundunt, antidota aliave, inter quae Cornu cerui &Ebur, se Veneno resistunt, de ictero sanando appropriata sunt. Praeter quae caussae ratione ad in i ni strata. hu ius symptomatis coloris scilicet praeternaturalis occasio ne, si sabblata caussa remaneat, topicis adhibitis, reliquias extergemus: Fiuntq; haec omnia per sequentia remedia.
Sanguinis detractio si copiosa bilis in venae cetis uae ramis insit, &nil alioquin obstet, quia portio
nem illius euacuat, ea ratione proderit; quam se postea sanguine refrigerato Sc concreto , non sanguini, sed sero flavo permistam esse, illius flauitiosostendit. Sunt qui venas in fronte, vel sub lingua, ad fa
uitiem oculorum 3c faciei auferendam, aperiunt, exiguo sanε commodo. Alioquin nisi copia illius in venis sit, cum exhauriendo venam cauam, ut facilius Θ venis me sera icis postea sanguis & cum eo biliosis humor in eani transferatur, ratione icteri, nisi fortὸ alterius mora si comitis caussa i nsti tuatur, paru proderit. Quod A in menstruis prouocandis intelligendum, cuni& haec a vena caua prodeant: quae si in ictericis uti de cachecticis suppressa sint, ven sectione aliave arte,nisi prius h qc sanentur, cum ab illis suppressio illorum potius, quam a menstruis reter tis ni ast eius proueniant, uti alibi ostendimus, vix promo
A morrhoides quia a venis meseraicis bilent
quamcunque tam flauam quam a train expurgant,
u fluant spontὸ vel promot*plurimum iuuabunt. Clysmata ad deiectiones promouendas . si bilis
172쪽
1ut aluuiri sollicitet, valde conueniunt, quq stimulando non solum excrementa, qui subsistunt, educant, sed Se naturam excitando, & aperiendo samul, ut ὸ venis melaraicis,& poro cholido co, huc peruenire possint, promoueant. Quo nomine primum emollientes mox stimulantes, Sc qui bili expurgandae sint accommodati. in ciantur Clysteres. in colicis doloribus expositi Ee febribus biliosis, aliisve bil iosis morbis, addendo quae Vias aperiant, radices 8c herbas aperitiuas. tandem etiam ad fortissima, si liqc non proficiant,
accedendo. vomitus considerata caussa, quandoque conueniet: Pr sertim si a veneno si1mpto icterus pr
Purgantia per deiectiones in genere, ad bilenio venis me sera icis, ubi primum colligitur se in alias
venas transfertur, repurgandam; accommodantur; quod cholagogis solis, si h c tantum bilem purgarent, fieri deberet, sed cum Sc phlegmagogi id ipsum faciat, uti experieti a docet, & pleriq; talia
etiam pr scribunt, parum in eo laborandum, modo cauil b c rect8 accommodentur, quo nominbcuin ab obstructionibus hic bilis congestio potis simum oriatur, hisce soluendis, purgatia uti de alia plerianque remedia accommodantur. Qualia purgantia varia in cachexia, hepatis pr sertim caussae facta, deseripta sunt, qu & hic usurpari possunt.b Quibus se sequentia addenda sunt.
Amara vehementer, cum non soluiri ad obstrua ctiones soluendas conferat, sed Sc oscula venarumnies erat carum aperiendo, ut bilis, qui permeatum illi destinatum ad intestina peruenire nequit, hac via eo remeet, 3c sic ne in venam cauam nimium seratur, essiciant, in ictero ab obstructione admodum usurpantur; eoque nomine Aloes adeo inco
173쪽
i 6 Dis COLORATIONIS exhiberi inter purgantia solet: Tum in forma pi-lularum, dando inprimis pitulas de Hiera, atq; ad dendo ut simul stimulando melius id quod cupimus praestent, Rha barbari &Asarici, eadem quantitatem : Vel alias fortiores pilulas illis permisceamus.ut de Rha barbaro vel Aggregati uas. Vel dandae li , similes illis, a Galeno approbat , quae N. Aloes 3 6. Epithymi vel Sennae vel Polypo-
dij 9 j. Euphorbii, Sulphuris ana 9 g. Cum Vino
In potione Hiera picra propinatur in eundem usum, sic i: potistinum in i Aero utilis fit, quae Se in vermibus pellendis, qui aliquando ob bilis ab senatiam in excrementis, cum minus tunc amara sint,
crescunt, proderit: Iv. pulueris Hierae picrae sinia plicis in qua crocus ob flauitiem etiam ictero resi uere creditur) 5 j g. Rha barbari, foliorum Sennaeana 5 j. Mechoacae 3 l. rasurae Eboris 3e Cornu ce uiana9j. Cinamomi, Spicae an a P p. sat pulvis: Detur 5 j. cum Sero lactis vel Vino. Si Diac dii Θj. addatur, magis operabitur. Hiera colocynthidis, si loco simplicis sumatur, ob duplicem aloes & colocynthidis summam amaritudinem, longo potentius vias, uti dictum, reserabit & naturam excitabit. Quo nomine & vinum ex infusione colocynthidis, in illius pomo excau to, vel alia maceratione paratum, e X hibent.. Potiones fiunt ex Catholico, Diaphoenico, de succo Rosarum, Diaprunis laxat. Diaph llio, dis alutis in aqua Absynthij, aliisve, nonnunquam additis & syrupis conuenientibus. Electuarium de Cyclamine aluuin subducit se
Fiunt & ex infusione Rhabarbetri cum spica 3 Cinamoiano, in vino vel aquis, Agarici trochiscati in Melle, additis aquis, syrupis de electuarijs supradi
174쪽
EX ApoZemate praeparante, addito Polypodio Carthamo, Senna in decoctione. 3c postea infandendo Rhabarbarum, Myrobalanos, Agaricum, fit ApoZema purgans per dies a Quot assumendum. Vel Pilitiae Aggregat. Aureae solae vel mixtae, vel cum additione pitularum de Rha barbaro Sudorum prouocatio bilem uni cum sero ἡ vetanae cavae ramis exturbat, nec non eam quae cutentinuasit per poros simul abripit: qui proin, prius
tamen ea quae invenis me sera icis huic materiam praebuit expurgata, ne inde hac commotione itivenas abripiatur, prouocati prodesse hac ratione possunt. Qui 3c exhibitis alibi expositis adhibitis que balneis, ut postea dicetur, euocantur. Mictionem concitare quoque, ad bilem, quae alias copiosῆ per urinas expurgatur eamque tingit amplius adhuc per hanc viam educendam, conuenit. Quod ut Se ea quae obstructiones soluunt iani'eXponenda partim faciunt, sic amplius si diu retica illis addantur id praestabui, hoc pacto: IN. Cicerum rubrorum p j. seminis Meloniam ξ j g. seminis Foeniculi 3 f. seminis Cuscutae 3j. Santali rubri 3jJ Spice nardi, radicis Agari a aue . decoquantur in Aquis stillatit sconuenientibus, vel Communi,vir colaturae sti) remaneat .aroi tisetur Cinamoiamo & Santalo citrin. Dulcoretur saccharo. Pro ali- quot vicibus. Alterantia ante Se post purgantia & praepara tionem 3c obstructiones soluendas, nonnunquani ει tumores & scirrhos dissoluendos, si & hi accedant in ictero. multa in cach exta descripta, quae hepati sic assecto accomodata fuerunt, hic in ictero iisdem causis obseruatis, usurpari poterunt; set lectis iis potitsi istum, quae non nimis calefaciunt bilemq; concitant: Pr ter quae ictero potissimulari tequentia quoq; conueniunt. k a
175쪽
148 Dis COLORATIONIS Decocta, quae bibant tribus matutinis vel etia in ulterius, facta in aqua, vel Aqua & vino, interdum addito & Aceto, fiunt ex vari s. Inter quae decoctum ex multis hoc pacto componitur, quod Jc ex paucioribus parari posset: β: quinque radicum Α- peritiuarum, radi c. Lapath an a g p. radicis Iridis, Aristolochi rotundae, AZari ana ct ij. cortic.Tamaricis g l. herbarum Cichoreae, Pentaphylli, Fili pendulae cum toto Chamaepythios, Chamaedr. Capillarium quinq;,Endi uiae, Hepatio , Eupator ij, Cu- scutae ana Μ j. summitatum Absynthi j, Rosmarini, Marrubi j Chelidoniae maioris ana Μ s. floru Sambuci, Genistae anapj. Cicerum rubrorum vel ni grorum P j. Quatuor seminum frigidoru maiorumana 3 j. seminum Anis 3 p. seminum carui 3 iij.
seminum Petroselini, Napi ana 3 j. Prunorum, Ficuu an a patia quinq:: fiat decoctio m Aqua Se Viano , 3c in colaturae st j g. dita lue Sacchari q. s aromati setur Cinamomo vel Cassia lignea, Spica, Santal s, fiat apo Zema Pro quatuor vel quinq; vicibus. Praeter haec, decocta etiam probantur Osyridis. Uyserici; C stiti, mi cum toto , Puleg ij, Origanu Polii, Mentastri, Serpi lii, Chamae cisti. Anthemidis, Conizae cum floribus: & radicum Anehula, Lib Doridis, Vincetoxici, seu Hirundinariae, Eryngii.
Carduorum & corti c. Frangulae.
Item decoctum radicis Chelidoniae, cuin Enula Musco quercino 3c Croco. In Vino simplicia b c arida infusa si macerentur. M vinum postea aliquot vicibus exhibeatur , po
Vel fiat tale Vinum : BL radiciun ei clioti'. Foeniculi, Asparagi an a 5 q. radicis Asiam 5 iij.
Marrubij Absynthij, Centauri j min. siccat. ana 3 ij. summitati Rosinari ni e j. florum auandulae, P b. ardi Indi. veICelticae, Squcenanthiana I. semis
176쪽
incidantur, adde Vini albi ibi ij macerentur ad x sum. Si Rha barbari 3 ij. addantur, sin ut ad aluuin derivabit. Si Chalybis limaturae 5 ij. addas, exi
Conseri & Vinum simplicius, in quo vel mustodum effervescit,Asarum solum, vel Chalybis limatura, huius vel illius L s.circiter, prius infusa macerataq: aliquandiu fuerit. Carbones de quercino litagno eiusdein ponderis cum Chalybe, in Vino ustu. lato prius chalybe abo integro. macerabat mulier quaedam, infusamq; propinando in ieiero sana -d o, hoc remedio quaestum faciebat. Vinum Scyllinum probat Dioscorides. Castoris dentes anteriores in Vino macerant alis, illudque propinant.
Aliud sie fit:-Zarsae parillae ἔ ij. radicis Foeniculi, Petroselini, Pimpinellae, Iridis, Rhapotici anag g. Enulae 5 ij. radicis Gentianae, Mari, Pyrethriana 3 j. herbarum Eupatorij, Absynthij, Cuscutae, Marrubi j, Chamaedri Cham epyth. ana 31 g. summit. Centauris minoris p i. semin. Anis, Foen culi, Apij ana 3 j. Cinamomi, Galangae an a g j l. Infundantur in Viniit, viij. ad usum. Si addas Turbet his ij. Rha barbari, Agarici ana 3 iij. Zingiberis 3 5. purgabit sinul. Possunt & haec in Aqua & Vino decoqui, additis purgantibus, vel sine illis, sc qisuini. Sunt qui Aquam ex eiusmodi materia additis purgantibus elicitam ij R. mensura bibitam, admodum commendent.
Succi per se bibiti, aliqui iuuant, qb ἔ j g. ad ξ ij.
addito interdum Saccharo, alias etia Vino, tum ad gratiam, tum inicaciam. Probaturo inprimis succi Quinquefolij. a patij radicis, Vrticae mortuae, Marrub j , Limonuin, Cyclaminis, Cichor cum toto. Vel possunt a plantis quarum decoctuin con
177쪽
'sitati pulveres in obstructionibus hisce con uenientes sunt trochiscorum de Rhabarbaro, de Eupatorio, de Absynthio pulueres: Item Triasania tali, Diarrhod abbatis, Diacvrcuinae Dialaccae in quibus Rhabarbarum, quod omnes recipiunt, aliquando duplicatur: Danturque per se de uno vel de pluribus ex hisce parati pulveres, cum Vino, vel alio ut dictum modo: vel caeteris formis petainisti Fiunt Scaliae potiones expressione Cancri contusi cum Chelidonia, addendo aquam de postea eXprimendo, haustumq; exhibendo. Urina pueri ad g v. aliquoties propinata probatur. quae Saccharo vel Melle dulcorari potest. li Stercus Anserinuin decoquunt aliqui in Aqua& Vino,& colaturam propinant. Comestum Cuminum ilico a balneo probant. Quod & adhuc mulieres nostrae post balneum in usu habent, & illius efficaciam magnam esse credunt. Buphtalmum a balneo quoq; exhibet Dioscorides, flores fortὸ illius luteos. Praeter haec Salviae folia saepius sumpta, quendam curarunt, quod de Erucae sylvestris foliac inesta efficere docent. Pediculos alij numero undecim deuoratos iu
Electuarium conueniens: I r. conseruae florum vel radicum Cichors, Capillorum veneris, de una vel pluribus speciebus ana gj. Conseruae vel conditurae radicis Aph. Iridis, cortic. Arantiorum anag g. rasurae Eboris & Cornu cervi ana ct j 6. pulue in usitatorum unum aut alterum ad 5j. Redigantur informam electuaris cum syrupo aliquo ex1upradictis: Capiat bolum, superbibendo aquas vel Vinum medicatum,ut supra.
huic cius fiet, si huic electuario ad J s Amyg
178쪽
3s Dis COLORATIONI sδal. amar. 3 h. quatuor seminum frigidorum Maio
rum ana 3 j. Rha barbari 3 j. Limaturae Chalybis praepar. 5 ij. pulueri Lumbricorum 3 L. Croci Θ β Cma nomi, Nucis moschatae ana 3 si se cum Oxymellite squillitico vel diuretico fiat Electua
Pitulae ex simplicibus, quae ob ingratum saporem & odorem in pulueris forma difficulter sua muntur, formari possunt, sicque sumi; Vel ex unualiquo simplici: Vel pluribus hoc pacto: N. radi c. Aristoloch. Gentianae, Rubiae, Rna barbari, Myrrhae ana 3 L. Chalybis limaturae praepar. 3 j. Stercoris canis sicci 9 j. Croci 9 β excipiantur succo vel
fyrus o de Absynthio aut de Prasio , fiat massa:
Possunt & pulueres usitati sic excipi, & i npiluilis exhiberi. Extrinsecus remedia adhibentur , Hepatis regioni, si illius affectus ictero causiam praebeat, ut obstructio vel durities, eadem quae in cachexia in simili casu hepatis illi applicantur, & inunctiones Memplastra&fotus, quae & hic conuenire pol runt, ut non opus sit ea hic repetere. Caeteris quoque corporis locis, colore alieno tinctis, praesidia adhibentur; ut sunt Balnea, quae ad bilem ἡ superficie corporis extirpandam, si illa post curationem caussa sublata, nihilominus illic adhuc haereat, nec per insensilem transpirationem, uti alas solet, sponte exhalet, colorque foedus remanserit, usurpantur: Siccaque cum per sudores maxime bilem ἡ cute exhaurire cupimus, imperantur: Stuphas aere accenso calefaciendo, illisqι sudores eliciendo: quae si ligno accenso Sambuciano vel Iuni perino calefiant, potentius operari creduntur. Vti Se si prius antequam balneum intrentis orifera quaedam assumant.
179쪽
C vR ATIO. IssHUmida balnea tum ad bilem per sudores elisiendam, tum abstergendam&discutiendam, doςoquendo in illis quae haec praestant, usurpantur, vel citi est Parietaria, Bela, Malua, Althea, Saponaria, Centaurium, Absynthium, Prassium, Fumaria, Acetosa, Enula, Chamo milia, Melilotus Rosmarinus, Origanum, Viscum quercinum, Chelidonia maior,&Chrysanthemum, quae tria luteo succo α colore pr dita, fort8 ad bilem flauam exturbandam, hac similitudine, huic affectui accommodarunt: Additis quoque Fabis,Lupinis, riaribus
Ablutiones ad foedum icteri colorem extirpandum, tum balneo enarrato fiunt, duin in eo sedet,
orpusq; hinc inde lauant, faciemq; simul abluu tum priuatis etiam ablutionibus : Vt cum in finebat nei sicci vel humidi se lixivio abluunt, aliisve in cutis alijs turpitudinibus explicandis. Facies quoque, cum haec in omnium conspemisit, ut natiuum colorem recuperet, abluitur non
solum in balneo, sed etiam extra hoc, Decocto simili, vel Vino,vel Aceto albo, dilutis parum Aqua communi vel Rosarum, Fabarii, Acetos . Vel succis aliis ut Granatorum,Limonum, Citri,vel Syrupis aceto sis, dissolutis in aquis vel decoctis. Oculorum flauities ut deleatur, Aquae illis ims illadae addito succo si ferre possint Granatorum: Vel vinum dilutum Succus item Coriandri.
Naribus quae sternutationem aut aliam excretionem pereas prouocant, ad bilem simul extura bandam, ut Θ facie & oculis citius abscedat, uti docent, immittuntur. Vngendo intrinsecus nares*cammonea, quam potius quod bilem attrahere credatur, eligunt, quod nos,quia sternutationem mouet,uti experientia docet, facere existimamus
Fum melle permista; quod potentius Elaterium
180쪽
is Dis COLORATIONI scum Lacte distemperatum faciet. Mitius hoc praeis stant alia errhina passim explicata. Inter quae ex succo Pras . Sitia, addito semine Nigellae parata. hic praesertim laudantur, naribus inuncta velat tracta uti Sedecoctum Nigellae. Od orem etiam Nigellae contusae, de Meti ace rimi aliquid efficere docent. Frictiones tum post balneum, tum alias, linteis, ali ove modo, ad absumendas biliosas reliquias prosunt. Applicationes in plantis pedum factas, vulgus magni facit, eae Chelidonia maiori, Visco quercino, tum integris, tum contusis : addito interdum M Marrubio, Vino & Aceto , aliquando & Sale Quae δc simul carpis applicata, enicacius oper
Mictionem supra Stercus equinum recens egenum, dum calet, ab aegro factain. plures sana sie Lesericos, quidam mihi pro certo astirmauit. Victus ratio sit coueniens: Bibat Vinum album tenue, dilutum decocto radicis Graminis vel Atasparagi, aut aliarum aperientium, & in reliqua vivendi ratione rem procedat. A Linguine quae oritur Rubedo, qua facies portissimum suffunditur, si sit erubescentia ex vereicundia, vel rubor ob iram efflorescens, uti subito e rumpit, sic&mox sedatis hisce affectibus desinit. Dein & perseverans aliquandiu rubedo, quae ob
corporis calorem, a caussa eX terna, morbove aliquo profectum accidit, non aliam quam quae calori restinguendo conuenit, curam requirit.
Postea& Pallor, qui ob desectum sanguinis, a imisso tantisper vivido colore euenit, si ob frigus
nascatur, Iamdiu dUm corpus rursum incalescat,
perdurat: Vti A qui ab animi defectu vel illius asse, tu, proficiscitur, mox itcrum quado ad se redeuri