장음표시 사용
141쪽
ii 4 Dis COLORATIONI sbari 5j. g. pulu. Diarrhodon vel Trias ant. I. . curii succo Rosarum rubri stat massula : Sumat 3 vel plus aliquoties. Electuarium in obstructionibus: N. Mechoacae
3 iij.Turbeth i5j. Rha barbariue ij. Cinamomi 3j. R. Zingib. 5j. Spicae 9j. pulu. Triasin tali vel alterius 3 j. pulpae Passul. coctae parum cum saccharo q. sad
haec excipienda Potest inisceri etiam Diacrydium: Detur portio.
Rhabarbarum solum ad 9 iiij. pulueri satum aecum pulpa Passularum in bolum redactum & sum pium, hepati valdὰ conuenire, eX eo patet, quod Rha barbarum anima hepatis esse dicatur; quod aliqui etiam comedunt. Tabulae ad idem: N. Rhabarbari 3j. g. Mechoascae 5j. radi c. Gentianae 9j. foliorum Absynthi j 3. g. Maioran. 9j. Cinamomi 3 j. Mastiches , Gummiammoniaci dissi in Vino an a 5. b. Sacchari dis in Vino albo generoso, addendo succi rad. Iridis gj. Coquatur in tabellas: si Turbith addatur vel Dia
crydium, potentius purgabunt. Alterantia quae exhibentur caussa hepatis 1 Ilienis imbecillitatis, calorem natiuum in illis debilitatum reparare vel excitare debent, idq; appropriatis potissimum hisce visceribus medicamen- etis proprietate illa sui id agentibus, temperatis potius quam frigidis, vel si frigida sinul adsit intemperies, calidioribus. Obstructionum vero occasione utimur aperientibus & abstergentibus; fortiora ex illis in lienis obstructione usurpantes, addendo semper quaedam, quae adstrictione leui in hepate, minoritin liene obstructo, praedita, illa simul roborent. vel quq alioquin illis appropriata nihilominus obstructiones solvere poss1nt, qualis est endi uia Saci chori uin, hepati amica quae simul aperire, amari
142쪽
C v R A T I o. ii, creditu refrigeret. His etiam si suspici b de arenualis sit vel calculo in hepate , quae ea propellant, admiscentur.
Duritiei vero & tumorum caussa, emollientibus utimur, ad iniscendo quae simul quod emolli tum est dissoluant atque absumant, aut haec pervices usurpando. Quae emollientia. si tumor alius durus, qui in abscessum conuerti posse siviscera occuparet, cum lanaturent, eo pacto quoq; in eo conis
uenient. Praeter quae in splenis assectibus, quae flotus discutiunt, plerunque praedictis permiscere solent, tum quod flatibus facile illud assici, nonnunquain & intumescere ab ijs posse existiment. Verum cum ideo quod hi vel in hypochondrijs aut
' ventriculo vel colo collecti , uti dictum, in opinionem hac veneri ni, si liene vel hepate obstructo uel indurato, hi illis in locis concurrant , tunc eo nomine praedictis quoque ad inisceri possunt. Caeterum haec qualiacunque remedia diuersis formis nunc simplicibus liquidis vel solidis, nuc inuicem permistis misturis exhibenturi Inter liquid aquae bibutur, Decoaa varia fiunt; quae vel sic assumuntur, vel prius in syrupos, cocta
ad usum reseruantur, idq; sequentibus modis. Iusculis incoquuntur radices Scherbae Petro se a lini, Foeniculi, turiones vel radic. Asparagi, Graminis, Cicera, sem.Melo num, & splene asse Ao, etiam
Medicata decocta, quae ante purgationem ali quot vicibus, praeparationis loco, vel etiam posta inodum sumi possunt, 'd viscera ab obstructione liberanda. fiunt varia sequentibus modis. Vsitatum in forma syrupi asseruari solitum, est Syrupus de duabus radicibus dictis, 3e ex decocto radic. petroselin &foeniculi cum saccharo factus.
Ex quinque radicibus aperiti uis sc fieri potest,
143쪽
yp. radic. Aph ossicin . seu apij palustr. Petroselinuosi seu aph veri, Foeniculi macerat. in vino ana 8 ij. radi c. Graminis, Asparagi vel Rusci ana h j. fiat decoctio, & cuin saccharo in spissetur, in formam fm rupi, vel capiatur per se. Coinpositus amplius sic parabitur: F quinque radi c. Aperiti u. ana g j. rad. Iridis, Liquiritiae, Cal mi ossi c. id est Acori veri. vel Enulae an a g. l. herbarum Endi uiae, Cichorij cum radicibus, Dentis leonis cum radicibus, Eupatorij, Chamaedreos, Chamaep. Veronicae ana M. i. florum Sambuci P. seminum quatuor Frigid. maior. I iij. semin. Endi- uiae, Portulac. ana 3 j. s. 'min.Asparagi 5 j.sem. A-
Passularum enucleat. ξj. g. Cicerum rubr. vel nigri r j. fiat decoctio in Aqua addita tertia parte Vini, si praesertim radices in Vino non fuerint maceratae, M in colaturae q. spro aliquot do sibus , dissoluebacchari q. s. ad dulcorandum, aromatis. Cinamom. 3j. Spicae, Schoenanti ana g. g. fiat apoZema:
Pro aliquot dossibus. Vel aucta Sacchari quantitate rursum coquatur ad consistentiam synipi, si ad usum seruari debeat Aliud quod se lieni magis accommodatur, est 1- cactus fiet, si praedi ctis omnibus vel aliquibus, addantur corti c. radic. Capparum, cortic. Tamaricis vel Fraxini, ab externa tunica abrasorum anagj.
rad. Aetari vel Rubiae g. g. herbarum Capilli veneris veri ossi c. seu Adiant hi, vel illius loco Trichom nes, Cetera ch, Cuscutae, Bu glossi angusti vel lati- soli , Fumariae, Lupuli ana 314. florum Buglossi
trius . Tamaricis, Genistaeana p. j. seminum viti cis vel Rutae 5 j. misceantur cum caeteris, defiat decoctum ut priuS.
Cum adhuc vastatus aperiendum. amara agdumus, ut rad. Aristoloch. Scyllam praeparat. Ab synathi uin
144쪽
. C v R A T I o. III thium vulg. vel Roma. Marrubium, summit. Centaurij minoris.
Sive triculi simul adsit imbecillitas, vel flatuum
copia, horum caussa addi possunt caeteris, rad. Im- Peratoriae, Calamentum Mentha, Maiorana, Ros
marinus , Polium, semen Carui, Cimini, baccet Lauri. Item Mastiche quandoque decoctionibus hisce additur. Probatur & decoctum radicum Filicis, Rhapontici,Eryngij,Valerianae, Crocodilij, Cardui, Salicis, Pentaphylli, Polemoni j, Anchusae, Smyrnij, Nympheae. Item herb.Hyperici, Scord ij, Pilosellae . Item Pimpinellae, Filipendulae cum radicibus, fol. Pini& Piceae, seminam Capparuin, Periclymeni, Xyridis Bunij, Erucae. E quibus vel unuin vel plura inuicem decoqui possunt, vel superioribus quoque decoctis permisceri. Si hydropis metus si, adduntur etiam semita Hederae, gummi Lacca,&hydragoga,ut in hydro pe docebitur, In duritie & scirrho horum viscerum, eadem conferunt, additis simul nonnihil emollientibus: Veluti radic.Altheae, herb. Maluae, Viol. cub. non Chamointll.Meliloti, Violarum & similibus. Ex succis ἡ plantis expressis, aliqui in formam uoq; syrupi cocti, in usu sun t, veluti ex acidis succis parati, qui cum calor & sitis adsunt, conventui. Acetosus simplox dictus, qui ex aceto aqua & sac-
Oxymel simplex, fit ex aceto melle Se aqua, squilliticum ex Aceto squillitico.
Oxysaccharuin exsucco granatorum, aceto, saccharo.
Ex decoctis & succis acidis facti aliqui syrupi,
sunt usitati, veluti compositi.
De quinque radicibus Messiari: I r. decocturnis hi
145쪽
iit Dis COLORATIONI sradi c. quinque aperitiuari saccharum & acetum O mel compositum sit ex aceto, melle, aqua uti simplex, & decocto rad. apij, petrosel. forniculi,sci, aspOXymel diureticum Neotericorum: IN. praeter rusci, asparagi, semin. apb,sceniculi. petroselim. Ne acetum mel & aquam, decoctum radic.aph, petrosel. foeniculi, raphani asari, leuistici, florum genis . semin. faenicul. petrosel. asparag. rusci, coriandri,
Oxysaccharum compositum Nicol fit eX graria torum succo, in quo infusa sint radic. sceniculi. asparagi, rusci, graminis, capill.veneris, scolopendri polytricum, ceterach, hepatica,violae. Acetosus compositus: uti sunpl. acetum, aquam, saccharum, & praeter haec rad. foenicul. apij.
endi uiae, sem. anisi, foeniculi, aph, en diuiae. Quibus addunt aliqui succos endiuiae, apij Sc liquiritiam, rosas & spicam. Byzan tinus composMesuaei: N. ex praedictis in acetoso compos acetum, aquam, saccharum, semi. anisi,foeniculi,apij, succum, eradiu.apij, liquiritim-sas, spicam, & praeter haec succum lupuli, bugloss. Ex aliis succis amariusculis sic fiunt usitati syrupi: De Endiuia ex succo endiuiae cum saccharo
De Fumaria simpl. qui sit ex succo illius & sa
De Lupulo, qui sit ex succis lupul fumari & sac charo. PByzantinus simpl. Mesusei, qui essuccos endi- Uae,apij, lupuli, buglossi & saccharum. Zκ succis aliis su Ex succis alijs simili ratione strupi possunt parari, & de ipsis denominari. Veluti ex succis Ap ij ossic Petrosel. olfFoeniculi, Eupator , aliarumque plantarum aperitiuarum,vel visceribus appropria-
146쪽
Ex decoctis & succis compositi s rupi in usu
stant sequentes, quorum tres hepatis, tres posterio res lienis magis obstructionibus soluendis, accommodi censentur,duoq; postremi simul purgant. De Endi uia compositus fit ex decocto endi uig, scariolae, hepaticae, bugiosi lactucae, eupator. me Iissae, flor. coia. sem. frig. mai. santalo alb. rubro &succo endiuiae, granat.&saccharo. De Cichorea, cum vel sine rhabarbaro & illius correctiu. spica, Nicol. fit eae decoct. enditi. do measticae & sylu. cichorij, taraxacon. cicerbitae, hepaticae,lactucae, fumariae, lupul. capiti. aikehengi, cete xach, radi c. foeniculi, apij, asparagi, hordei 3c sac-
De Eupatorio Mes cum Rhabarbaro quoque
riuin, flores ros buglos semina, anisi, foeniculi, schoenanthum, spicam,solium, mastichen, suc.apij, endiuiae. De Scolopeiadnfit ex decocto scolopendriphyllitidis, endi uiae utriusque, lichenis, cuscutae,ab- synth. capiti. flor. bu glossutriusque.radic. foenicul. petrosel. rusci, semin. quatuor frigid. mai. soth, spicae, casiae ligneae, laccae,& saccharo. I De Fumaria compos t. fit ex succo eodem Sesaccharo 8e decocto myrobalanorum , cusculae, ab*nth. viol. qui minor Fumariae dicitur. Maiori praeter haec addunt eX purg. in decocto epithymum, polypodium, tamarind. pruna,passul. liquirit. foribu gloss utriusque, ros pulpam cassae.
De Epithymo Messiaei fit ex ijsdem ex quibus
147쪽
Do Dis COLORATIONI sSucci aliqui plantarum dictarum expressi crudi quoque propinari possunt, sed potius uti dictum, in syrupos decocti usurpantur. Huc tamen & Vinum reserendum, quod si tenue & clarum sit, faci-la penetrando, obstructionibus quoque soluendis
Vina medicata per infusonem seu macerati nem quorundam in vino, accedente interdum leui ebullitione in vase duplici, varia praeparari poscsunt, va se efficacia. Vti ex infusAbsynthij vulnvel Pontici vinum Absynthites dictum. Quod aliqui parant admistione tantilli Aquae vitae, quae ab Absynthio illi indito amaritudinem hauserit; vel illius aquae vitae, quae comis ab synthi j superfusa,
Raccensa, rursumque antequam penitus absum tur extincta suerit.
Vel fiat tale: Cichoreae, Apii ossicin .rad. Irudis ana g j. Absynthi j I. ij. Chamaedreos, Chamae-pi th. Eupator, vulg. Maiora nae ana 5 j. seminis Fo niculi 3 i. g. lim. Petrosel. ossi c. 3j. his omnibus sc-ς is incisis adde Vini circiter libras quinque. Et si lieni accommodandum sit, cor t. rad. Capis Parum, cori. medij I amaricis vel Fraxini vel Samabuci ana 3 vj. foliorum Ceterach, florum Genistae vel Sambuci, seminis Viticis ana 3 j in Aceto prius macerari possunt,antequam caeteris addantur: Vel Acetum Vino dum coquitur, misceri. Esticacius erit sed valdὸ amarum, si Centauri minor. sum. 5j. addas, vel etiam rad. Gentianae vel
Aristoloch. 5. ij. radi c. Asari 5j. vel quoque Scylla
Possunt & alia addi in decoctis proposita, uti rad. Rhapontici & Filicis, Valerianae, cortic. Fran- pulpRubie, Acori veri aliaq; illic exposta,quq si .ata vires suas retinent: vel ex solis his vina parari.
Vinum passulatum hepar proprietate iuuare Sc
148쪽
imbecillum roborare dicitur, quod & gratum Sccolorem & saporem Vini dulcis ex parte refert: I Passul. minor. m. quinque, Cinamom. conquasi g. ij. impositis in dolium affundantur Aquae purae feruescentis adhuc ab ebullitione Mensur. X. se uentur in obturato vase donec esseruescant, ad W- sum. Huic &alia de obstruentia addi possunt, ut adices aliquae aperiti uete non ingratae. Chalybeatum vinum, in quo chalybs extinguiatur, similiter operatur,& lieni affecto in primis conuenit: Quod ex limaturq Chalybis praeparatet cum Aceto 3 6. infusione in Vini st iij vel quatuor sactum, efficacius erit : Vel si chalybis sic praeparati
pulvis, Vinis medicatis prioribus addatur. In vase seu poculo tarmato ex ligno Fraxini vel Tamaricis Vinum retentum aliquandiu, bibitum, vim inde suscipere credi tur, 3e lieni potissimum anfecto conuenire.
Aquae stillatitiae ex efficacioribus plantis elicitae, utiliter quoque dantur, veluti aqua Aph, Absynthij, Centaurij min. radic. Gentianae, aliaeve plant rum conuenientium, quae per se sumuntur. vel electuarijs sumptis superbibuntur. Ex Vitreolo M Tartari terti parte, addito duplo Silicum, calcinatis in puluerem, & in caua retentis donec dissoluantur, aqua exstillata, rursumque materiae pulueri satae superfusa. iterumq; de stillata, id que tertio, data cochl. mensura mirἡ tu, uare in omnibus obstructionibus & hydrope do cent Chymici. Spiritus Tartari in antiquis obstructionibus valde commendatur.
Oleum amygdal. dulc. emolliendo durities visscerum, si bibatur, emendare aliquo modo potest Uti & ol. Amygdal. amararum,quod simul obstruactiones aperit, Possunt & alia in induratis visceri.
149쪽
ira Drs COLORATIONI sbus, ut oleum Commune, Lini, Sesaminum, Cnicinum assuini.
Liquores alij similiter bibuntur,veluti per infusonem facta Lixi uia quaedam, qualia in hydrope
V ascite describuntur, exhibita, penetrando & abstergendo, obstructiones tollere post uni. Urina hominis bibita abstergendo Ac penetrando, uti de lixivijs dictum, obstructiones aperit. Aqua extinctionis Chalybis vel Ferri, sicuti de Vino chalybeato dictum , etiam conuenit saep8hausta. Acidae atramentosae naturales aquq si bibantur
cachexias etiam inueteratas sanare possunt, nihilque magis hoc remedi j genere usitatum, in nostris regionibus, unde se coaceruatim ad haec loca ubi scaturigo harum est aquarum, conferunt, easque manὸ ieiuni&vesperi continuantes, ad dies viginti vel etiam triginta, bibunt, a poculo uno ad plura indies ascendendo, donec ad mensuram integram, si ferre queant, perueniant. Quarum usu vel per aluum egregiis purgantur, materiamq; atram egerunt, vel copiosὸ admodum, dii corpus mox postillarum potum exercent, sudant. Quibus sudoribus non solum aqua affatim ieiune bibita, sed &quod sua aciditatet penetrat, occasonem praebet, venasq: me seraicas & vasa visceribus intexta, diu pervadens, ohitructione liberat, illuuiemque quae illic haerebat per aluum, & tenuiorem, per ririnas & sudores propellit. Ex ijs quae in substantia sumuntur. in cibis vel illorum condimentis, probantur; Panis cuius pastae, petroselinum recens incisum cum ouis imponitur, placentaq; inde sermatur: Eadem ratione ex
Rosmarino fieri potest : vel semine Forniculi impristo, aliisve utilibus.. Olera ex herbis ijsdem aliisve cocta,addito Bu
150쪽
CVRATIO. . Ir tvro se Aceto, inter quae & Beta cum sinapi 8e Aiaceto probatur. Sium item in acetari s uti &Na sturtium. Rad. Petrosel.Foenicul. turiones Asparagorum recentes, & Vitis nigrae viticulῖς teneriores, cocta, comesta: . . . . Capparum cum aceto condit. vlus, in lienis potissimum affectibus. Amygdalae item amarae esitatae : Item Eruum coctum, Lupini cocti cum ruta & pipere. Dio sic. Passularum frequens usus adeo hepati conuenire dicitur, ut generationem sanguinis pr*m'uen do impinguare credantur; Licet reliqua dulcia hepati obes e. Ac abeo hepar intumescere doceatur. Hepata lupi, leporis, anseris ,Limacu item comis
mendantur. Conseruae& conditurae laudantur, Uicnoreae,sor. & radic. Apij offic. radicum Iridis , florum radicum, Capillarium herbarum, Absynthij, lon-vorum, radi c. Valerians, Absynthii Pontici com
rum, Enulae radicum, cie niuae, Sambuci,Ebvii, M Tamaricis florum. . t
Rob de Sambuco, Ebulo,debaccis Iuniperi. . Extracta molliora in formam rob decocta, mplantis variis sic fiunt,& electuarijs permista, vel per se sumuntur. Vt Absynthij,exsuςco Iridis ali εrumve plantarum, Rhapontici item 3c Cyclaminis succi, extracta, quae in induratis visceribus pro
Pulveres vari j fiunt, quorum aliqui qui praeteritim efficaciores sunt, per se sumuntur cum vino a liove liquore conuenienti, vel in compositiones ' Iias asseruantur, nonnunquam in trochiscos prius formati simplicioribus sc fiunt pulueres a platis desumpti, rad. Filicis, Capparum, Rhapontic Aristolocniae,sol. Ceterach,Cuscut , summit Cen