Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De vitiis, libris duobus agens quorum primus corporis secundus excretorum vitia continet. ..

발행: 1609년

분량: 1102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

671쪽

c v K A et 1 o. G 3 ue praesertim orifici j, pylori dicti, quo in intestiana se aperit, is nimium patet, vixque eXam amoplius constringi occludique potest, sicuti naturaliter fieri debet, tunc foeda excrementorum ex halatio, sursum per intestina expirans, per apertas hasce & laxas vias, in ventriculum, indeque ad os vi'. delata, anhelitum foetore suo inficit. Quam nos praecipuam causam illius oris foetoris, qui iter corosum odorem exprimit esse , diligenti inqui. sitione deprehendimus, ob id adeo perseuerantem 5c pertinacem, cum ab organi vitio proce, dat, quod aegrῆ reparari potest. Cui occasionem crapula diu continuata praebere solet, ex qua tandem ventriculus adeo laxus redditur, vel alia illius

imbecillitas sequituri sicuti in ventriculi imbecilli tate id expositum fuit.

In ventriculo excrementa quaedam alieno os

dore praedita, vel foetentia, illic genita, vel eo delata , eundem odorem per oesophagum interdunt eructant, vel sursum exhalantia anhelitum inficiunt : sicuti in multis morbis, ill que praeseritim, in quibus excrementa circa ventriculum invenis me seraicis retenta, putrescunt, in eumque deseruntur, hic oris foetor, quem Ziechisen vocari diximus , eos praecedere 3c postea comitari solet.

In ore & faucibus non solom ex comestione o ngraveolentium, & corruptione facta in dentibus . vii dictum, os foetidum redditur, Sed&a saliua Vel alia oris humiditate, hoc interdum quoque io, L accidere solet. quando foetidis humoribus inqui.

natur, sicuti in lue venerea a prauis humoribus ex in unctione hydrargyri, ad os ut expuantur coinpulsis, oris foetorem, alijs tunc oris accidentibus iungi videmus. Limus quoque dentibus ad- natus , si exuperet alicubi, ubi inter masticandum

672쪽

G/ dus E F F L A T I O N I snon aufertur. odore aliquo ingrato tandem etiam os imbuit. In ulceribus faucium Se oris partium putredo nata , foetori oris quoque occasionem praebet, cuin pus alioquin naturale minimὸ foetateat : uti &in ulceribus pulmonum, nisi putredo adsit, ratione puris vix foetor aliquis, uti creditur,

oboritur.

In narium profundo , circa ossa spongiosa,& in antris cauis maxillae superioris ossium, pi

'vel te e Grais tuita, mucus, diutius retenta, nauseo sum , vel si f. in δε m utrescant, foetidum odorem reddentia, narium

g h Z foetorem dietum inducunt. Quod tum ob muci' illius tenacitatem , de commistionem cum prauis alijs humoribus, tum etiam ob angustias h rum cauitatum, ubi hae sordes colligi, atque donec emungantur vel effluant, retineri solent, euenire potest, ab ortu sic constitutas, vel casu coa . ctatas, tu ncque serὸ nasus natura, vel vi aliqua exis' terna depressus apparet. Ab ulceribus in abditonarium vel illius amplitudine aliqua latentibus,' hoc idem accidit, foetorque ab illis pro ratione viceris putrescentis teter eXspitatur, sicuti in narium ulceribus hoc fuit declaratum. Ab humoribus intra caluariam circa organa olfactus, vel etiam in ipsis cerebri ventriculis putrescentibus, idem fieri scribunt; sed veritati haud consonuinesse videtur, tantam putredinem in cere iro gi-

pi, quin long grauiora accidentia, & mors intera

um ipsa sequatur. Gationis

Curatio.

Filationis praeternaturalis quae E depravas

ta exspiratione dependet cura, in deprauata respiratione fuit exposita. Nec alia curatio steriori huic, qui narium angustiae causa sit , quam ea, quae respirationi impes ditae,

673쪽

C v RATIO. sditae, ob narium obstructionein vel coarctatio nem debet r & illic quoque suit declarata, I bi ostensum quomodo nares ab adhaerente muro , Sc pituita expurgari debeant: quod vitium tamen, si instrumenti sit, ob nares resinas vel alio-auin angustas, vix penitus auferri potest; emendari tamen nonnihil, si ubi tu erecto nec supino sed in latere dormianon equis hic sterior naribus sectione patefactis emendatur. Crepitus oris si ventris, etsi utiles, indecori tamen cum sint, honestatis causa potius retinen di sunt, vel in secessu ab hominibus seorsim cinit tendi. Quod si adeo urgeant, ut aegrὸ 3c cuin damino impediantur, flatuum prouentus erit amoliendidus. Qua ratione & murmura & rugitus ventris impediuntur: Cruditatem arcendo,& foris admo tis introque exhibitis flatus discutiendo, quorum formulae in imbecillitate ventriculi propositae sue runt. Quibus piae runque lieni appropriata, in m

gitu hypochondriorum virginibus familiari, per iniscere solent, quod quidem si prodest, non quod

i liene hi flatus prodeant, aut illic contineantur, vel inde proficiscantur, uti crediderunt, sed quod externorum quae sinistro lateri applicantur te mediorum vires, ad lienem quoque pertingant, idciro aliquo pacto huic accommodari debent. Vt cum sacculis ex Cumino alijsque satus discutien-bus paratis, semen Viticis, Rutae,Cetera cli,similia ique permiscemus, Acetoque pulueres fricamus, det olea splenetica inunctionibus quae flatus pellunt, addimus.

Halitus seu anhelitum scelidus ex ore prodiensitque Oris foetor ob id vocatus , si ab assumptis

'roueniat, eaque vel in ore grauem odorem e X-pirent, ut allium, vel eructent, ut raphanus, sponte breui post tempore cessat, quo a colloquio cum

iris curatio. Ventris mur

diuationis

cura.

674쪽

EFFLATIONI snon aufertur, odore aliquo ingrato tandem etiam os imbuit. In ulceribus faucium Sc oris partium putredo nata , foetori oris quoque occasionem praebet, cum pus alioquin naturale minimὸ fodiateat : uti &in ulceribus pulmonum, nisi putredo adsit, ratione puris vix foetor aliquis, uti creditur, oboritur. O itim ο- I in narium profundo , circa ossa spongiosa, se fudiu & in antris cauis maxillae superioris ossium, pia

'vel e e Grais tuita, mucus, diutius retenta, nauseo sum, vel sis p uitrescant, foetidum odorem reddentia, narium g p saeto em dietum inducunt. Quod tum ob muci

ii . illius tenacitatem, oc commist: onem cum prauis alijs humoribus , tum etiam ob angustias h rum cauitatum, ubi hae sordes colligi, atque donec emungantur vel effluant, retineri solent, euenire potest, ab ortu sic constitutas, vel casu coara. Elatas, tu ncque serὸ nasus natura, vel vi aliqua ex terna depressus apparet. Ab ulceribus in abditonarium vel illius amplitudine aliqua latentibus, hoc idem accidit, foetorque ab illis pro ratione viceris putrescentis teter exspitatur, sicuti in narium ulceribus hoc fuit declaratum. Ab humoribus intra caluariam circa organa Olfactus, vel etiam in ipsis cerebri ventriculis putrescentibus, idem fieri scribunt, sed veritati haud consonuinesse videtur, tantam putredinem in cerebro gi- ni, quin long)grauiora accidentia,&mors interaum ipsa sequatur. Curatio. alibisis IT Fflationis praeternaturalis quae a deprauas te mam ta exspiratione dependet cura, in deprauarari cura' ta respiratione fuit exposita. Siam , his Nec alia curatio steriori huic, qui narium anaria curatio. gustiae causast, quesnea, quae respirationi impetditae,

675쪽

CV RATIO. 6 sditae, ob narium obstructionem vel coarctatio nem debet ir & illic quoque suit declarata, bi ostensum quomodo nares ab adhaerente muco, & pituita expurgari debeant: quod vitium tamen, si instrumenti sit, ob nares resinas vel alioquin angustas, vix penitus auferri potest; emendari tamen nonnihil, si 'ubitu erecto nec supino sed in latere dormianon equis hic sterior naribus sectione patefactis emendatur. Crepitus oris & ventris, etsi utiles, indecori tamen cum sint, honestatis causa potius retinon is, ii L. di sunt, vel in secessu ab hominibus seorsim emit tendi. Quod si ad edurgeant, ut aegrὸ&cum damino impediantur, statuum prouentus erit amolien dus. Qua ratione & murmura & rugitus Ventris Votris murimpediuntur: Cruditatem arcendo, 3c foris ad modi muris ,r

tis introque exhibitis fatus discutiendo, quorum formulae in imbecillitate ventriculi propositae sue- ., harunt. Quibus plar runque lieni appropriata,in m gitu hypochondriorum virginibus familiari, pera miscere solent, quod quidem si prodest, non quod a liene hi flatus prodeant, aut illic contineantur, vel inde proficiscantur, uti crediderunt, sed quod externorum quae sinistro lateri applicantur remediorum vires, ad lienem quoque pertingant, idciro aliquo pacto huic accommodari debent. Vt cum sacculis ex Cumino alijsque satus discutien-bus paratis, semen Viticis, ut Ceterachimiliae: que permiscemus, Acetoque pulueres fricamus, vel olea splenetica inunctionibus quae flatus pel- olunt, addimus. Halitus seu anhelitu intalidus ex ore prodiens Di atque Oris istor ob id vocatus , si ab assumptis

proueniat, eaque vel in ore grauem odorem eX-pirent,ut allium, vel eructent, Ut raphanus, sponte breui post tempore cessat, quo a colloquio cum

toris a

676쪽

-6 6 EFFLATIONI s ominibus propinquiore abstinere, vel si neeem Ias exigat, odoratis,uti dicetur, anhelitum corrigere possunt. Si vero quia dentes immundi sunt, vel ipsorum interstiti s angustis, vel cauitatibus quando ero si sunt, cibus inhaerens putrescit, vel ob alias sordes in ore collectas, hoc fit, cauendunxne quid dentibus ira reat , atque os diligenter eXpurgandum , dentes erosi 5e vitiati euel. lendi. Si causa ventriculi eueniat, ille erit repurgandus atque castigandus; si in morbis quibusdam ac cidat, uti & in lue venerea, hisce morbis sanandis opera dabitur, quibus sublatis iterum remittit: si ob ventriculi laxitatem hoc fiat, foetore ab intestinis ad os pertingente, immedicabile ferὸ est

malum organicum. Interim tamen ventriculus roborandus constringendusque , de in omnibus hisce causis, odoratis in ore retentis, masticatis, illisque os colluendo, sargariando, eaque deuorando, foetorem corrigimus. Quae omnia sequens tibus modis administrantur. Exhibentur purgantia, si in ventriculo causa lateat, quae accommodatur excrementis foetorem excitantibus, vel humiditati eum relaxanti Inter quae pitulae ex Aloe paratae, cum ventriis

culum egregi Eabstergant, & putredini resistant, valdὸ sunt accommodatae. Vel Vinum purgans Ab ynthio addito, quod idem facit quod aloe, Zesimul est odoratum. Sicuti & aliae multae purusantium formae quae in ventriculi imbecillitate

fuerunt expositae , & recipiunt purgantia, inter quae & myro balani & rha barbarum in hoc casu commendantur. Hic tamen multa odorata illis permiscenda, quae foetorem corrigunt, tam plantae quam aromata, unde & pitulae Nephanginae, de aromatibus dictae δ: paratae, saepὸ sumptaeproasunt.

677쪽

CvRATIO. 647 sunt. Et vino purganti radicem Angelicae simialiaqne multa boni odoris, mox eXplicanda, addimus. Alterantia propinata ventriculum roborare debent, excrementorum prouentum impedire; euod in victus ratione praestatur , dando cibum Paucum, minimὸ excrementitium, adsiccitate in Mendentem. In carnis eis, cum facila, uti dictum putrescat, sint temperantes, eamque aromatibus,

aceto, alijsque succis acetosis, Citri, Limonuin, Arantiorum, antequam comedatur, condiant. Vti& alios cibos. Pani semen Carui, Foeniculi, uti lo-lent, permisceatur. In fine mensae, Cydonia, Pyra, aliave adstringentia in laxo praesertim ventriculo ι Condituras item seminum An is . Foeniculi, Coriandri comedant, vel alijs pulveribus Post pastum appellatis, praydium claudant. Ieiuni ma- pulveribus, tabulis, electuarijs, condituri S conseruis, in ventriculo humido 3e laxo utilibus, in imbecillitate ventriculi descriptis, utantur, ea ex illis quae odoratiora sunt, eligendo, veluti Aromatic. rosatum, muscat. Diamo schuin, Diambram seniliaque. Trypheram magnam, quod delicatos

A colore & suavi halitu reddat homines, sic appellari creditam, probant: Mastiche saepὸ degluti

ta,vitium hoc corrigere traditur. In ore odorata, quae suavi ac amico odore os imbuant, quaedam retinenda, alia etiam masticanda, nonnunquam & deglutienda,sequentia. Ex simplicibus, Angelicae radix prae caeteris odorata sed amara : dein & Imperatoria, Zedoariete,Nux moschata, Gartophylli communiter usurpantur.

Moschus di Ambra in diuitibus ob insignem

odorem anhelitus, hoc vitium egregiis corrigunt, mista cum saccharo, M in orbiculos vel trochi-

678쪽

EFFLATIONI sscos cum infusione gummi Tragachant. fam, it Aqua Rosarum vel sorum Arantiorum, alia 'eo dorata, redacta, oreque retenta, in quo dissoluta, vel etiam sensim deglutita, e faucibus odorem gratum spirant. Qimibus Sc Lignum aloes, Sari talum, Angelicae radix addi pollunt, quae &ve triculo debiliori conueniunt: Vti Se Benzoini por

tiuncula. .

Praeter haec multa alia odorata sic masticarit ossunt, veluti radix Iridis, Acori, Cyperi, Enraiae, cortic. Arantiorum, Citrii, folia Rosmarini.

Lauri, Serpilli, Aph veri petroselini vulgo dicti

herbae recentis masticatio, post allium aliave graiveolentia comesta, tollit eorum foetorem, aliumque eX ore prodeuntem occultat. Idem praestare dicuntur folia Anethi &Anisi, Sonchi itidem, Myrrham & Resinam lentiscitiam probat Dioscorides. Aurum in ore contentum commendat Ma xhiolus. Εκ compositis: Vinum conuenit pro oris coulutione, vel etiam bibitum, in quo macerata sint radix&kinen Angelicae, Maioranae, Saluia, Semen Coriandri, aliaeque odoratae dictae herbae. vii& aromata. Acetum rosaceuin, Ribes, Rubi Idari Tragorum , mirὰ efficax, caeteris collutionibus mistum, vel solum hoc & simplex ore retentum , vel deis gluti tum, odorem foedum ab assuinptis moX emendat.

Vino rubro odorato, Aceto, addito Sale vel A- lumine os continuo abluant. Decoctum Myrthi soliorum recentium in Vino valde prodest, pro collutione: item decoctum Ci iri aliorumVe. Aliud fit ex decocto radicum Cyperi,cortic. Citri Rosis, Santalo odorato, Gariophγllis, Cinamomo, de

679쪽

C v R A T I o. como, decoctis in aqua Cysternae addito vino. Aquae stillatitiae variae odoratae, sic quoque surpantur,veluti aqua Rosarum, Moschata, vel additis Gartophyllis,alijsque aromatibus S te, aquasorum Arantiorum , quam Naste vocant: Item Aqua vitae cum infusione Cinamomi & Aroma-

Olea destillata Cinamomi vel aliorum odora torum, mirὸ efficacia sunt, mista alijs,vel sola, si mi

nima guttula eorum ore retineatur.

Fricandi insuper dentes, prie sertim si immundi simul sint, odoratis abstorgentibus & a putredine

arcentibus.

Veluti N. radicum Ireos 3 ij. Angelicae I J. Salmiali odorati vel Ligni aloes vel Ligni Sabinae bac-ciferae aut Iuniperini 3 j. Calliae moschatae I s. vel parum Moschi, Salis athali 3 ij. Addunt of Ss i piae, Cornu cerui, Alumen ustum in dentium putredine, sicuti illic dicetur. Vel Moschi tantillum adde cum Sale, vel Cori nu cerui, vel alijs. Exhalatio foetida θ naribus, quam Narium sce-

torem vocant, si ab ulcere exsurgat, eo curato, cessat, cuius cum tionem in narium ulceribus iam eX-- , posuimus. Si vero a morbo narium organico pro-

fiesscatur, ob illarum angustiam,vitium est serὸ in-i emendabile, nisi praecaueatur, ne eXcrementa cerebri maiori copia vel planὰ nulla, eo defluant. Quod si alioquin causa sordiuin, quae ob copiam vel prauitatem facila corrumpuntur vel putrescunt, foetor hic, quando haec redundant, aut retinentur, eXurgat, tunc curatio aggredieda hocp cto. Purgamus corpus decenter, se pro ratione humorum redundantium, medicamenta exhibemus,

680쪽

cso EFFLATIONI seerebri excrementit ijs affectibus exposita. Naribus attrahuntur errhina, vel eae illinantur unguentis, quae abstergendo & irritando sordes promouent, odoreq; suaui has sedes imbuunt. Itiquem usum varia eiusmodi capulpurgia dicta, in cerebri prs sertim assectibus phlegmaticis, fuerunt descripta, quibus odorata hic iam dicenda, adini steri possunt. Succus Iridis attractus vel illitus naribus, valduessicax x boni odoris:

Vel sic: Isucci Iridis I j g. succi Maioranae ἔj.

Vini odorati vel Maluatici I J. misce. Cui 3e succus Be tete ad maiorem stimulationem addi potest. 'Vel cum magna adest putredo, adde huic errhino, succi Centaurij, Absy nilis ana g j. Aceti rosac vel squillitici si g. Myrrhae 3j. misce. Succus soliorum Lauri & Myrthi, alij q. odorati addi possunt.

Insipissantur haec quandoq; ut melius haereant.&illini possint, hoc pacto : praedictae alicuius compositionis I j g. adde Ladani, Storacis calamidiana 3 β. Mellis vel infus gummi Tragach. factae in aqua aliqua odorata q. s. ad formandum linimen,

rum.

Ad odorem suavem conciliandum , odoratis, quae attrahenda vel naribus etiam infundenda, v- ltimur: ut Vino generoso vel maluatico, in quo foulia Ocymi, Maioranae, Calamen thae, Lauri, fores Lauandulae, Cinamom. Gariophylli infusa mace

rataque sint. .

Vel aqua stillatitia florum Arantiorum, Rosarum, foliorum Limonum vel praedictarum quae in Vino macerari diximus plantarum.vsurpanda: Vel aliae suauis odoris, compositae varijs modis ex odoratis plantis, seminibus, Sc aromatibus. Quibus tam simplicibus quam compositis, si moschus Vel

SEARCH

MENU NAVIGATION