Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De vitiis, libris duobus agens quorum primus corporis secundus excretorum vitia continet. ..

발행: 1609년

분량: 1102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

741쪽

C v R A T I o. 7 ctuale tamen, cum solo contactu mox operetur

extremum erit remedium.

Vti & si vena volsella apprehesa atq; eleuata,& 5-lo sericeo vel seta cla acu subducto ea vinciri possit.

Hepatis regioni uti &lienis, cum venς me sera icae, Pisceribus hisce inserantur,pro Xim q. sint, praeser tim si haec calidiora sint, aut debiliora, no inutiliter epithemata atq; unguenta refrigerantia, visceraq; haec roborantia applicatur. Qualia i ta horta v sceruin temperie calida & infamatione descripta sunt. A' solutione continui variae laesiones partium, ne illarumq; venarum profectarum sanguinis excre r m ocre zionum cura, secundum loca o quibus procedunt, '' ε'

Ex oculis 1i languis ob adnatae tunicae attritio . continui fa-nem, vel laesonem ex contusone aut vulnere infit ctarum, O

cto, effluat, cura in oculorum eiusmodi lisionibus. in doloribus exposita fuit. Ex auribus si sanguis excernatur, ob laesione ab immissis, ea quq in vulnere auriu eXposita fuerunt, hic quoq; locum habebunt. Si ex capitis violentaeontusone, huic potius cura accommodabitur. clim in fluxu hoc uti in illa, non latum sit periculi. illeq; alias non diu perseuerare soleat. E Qirgae virilis ductu si sanguis pro manet, ob ea- theterem intrusum, vel calculum, cum difficultate has angustias pertranseuntem, cum nullius ferὰ sit momenti, vix illius causa aliquid moliendum, uti vero si ardor inde urinae subsequatur,aut exulcera. tio metuatur, hisce maximὸ prospiciendia, tunc it cura ut in illis locis d ictum, ijs accommodanda. Ex meatu ceruicis uteri profluens sanguis, ob dilacerationem illic factam in vesicae calculi extra

Elionei cum sponte i teru remittat, non aliam cura.

quam quae vulneri & dolori debetur, requirit.

Ex uteri sinu heso ob partum dicticilem, vel con

742쪽

Sanguinis

ctarum ci ratio.

ia SANGVINEAE EXCRETIONI s gressum impetuosum, si h siriori hagia psciscatur, cura non alia quam illa quae alijs per hanc viam morrhagi sal, anastomosinatis, huic debebituri E podice ab excretis per eu, vel intrusiS in e Um, laeso, si hae morrhoidalis fluxus sequatur, cura eadequae in alio immoderato exposita fuit, hic quoque instituenda. Si vero paucus tantum sanguis CXear, cura laesioni potius si huic fluori accomodabitur. Quod si ex situloso vicere re diu intestinii penetrare, fluxus menstruus per podice quoq; erumpat,ad

fistulam curandam cura tunc tota dirigenda erit. Per aperturas alias nec per orificia iam enarrata,

sed vulnera in corporis exterioribus locis inflicta,

emanantium sanguinis eXcretionum cura pro paratis diuersitate, cuius continuitas soluitur, sequensti modo instituitur. Sanguis ὀ cute abrasa prodiens, cum nullius sit momenti illius causa nihil adhibetur, sed cura omianis abrasoni cutis accommodatur, sicuti in ea fuit expositu. Ille quoq; qui a cute incisa emanat,spote mox iterii cessat, vel leui negotio cohibetur. E' vetana secta prosilientem facito quoq; cum tempus est denuo compescimus. Vii 3e eum qui a sponte se a periente vena, quod rarum est, profluit. Non tamesne labore, si magna aliqua vena incisa fuerit, san guinis impetuosus ille fluxus sistitur, multoq: mi nus, si arteria secta fuerit, non solum magna sed &parua interdum, quemadmodu in detis extractione, arteriol dilacerata, vidim' haemorrhagia inde natam, copesci nullo modo potuisse, ab eaq; quedam ἡ medio sublatu, cui difficultati in cura no paruam occasione, quod remedia ad arteriola profundidὸ latente peruenire viae potuerint,pr buit. Quam etia ob rem in vulneribus, quib' interna viscera ita

duntur, cum medicameta indere atq; infundere capitatesq; illis replere periculosum sit, in quib' alio

743쪽

CVRATI O. 7iue quin sanguis qui effluere debebat , retinet, noxasq; parit, haemorrhagia inde nata coinpescere perdi ficile aut etiam i inpossibile. In alijs aute vulneribus

licet magnis, uti & illis per quq inebra mutilantur, etsi maxima sanguinis fiat profuso, quia tamen topica illis proximὸ admoueri possimi, h morrha-gia etiam sisti potest: In istis autem omnibus sistendis sequenti modo procedendum. Reuellimus seu retrahimus sanguinem, a parte unde fiui alioq; eum derivamus, sicque impetum ipsius ad eam cohibemus : Id que sectione Venae.

Scarificatione, Cucurbitularum affixione, Liga 'turis Frictionibus, uti in alijs haemorrhagijs, perii cimus. Eaque in parte ab ea unde sanguis emanat. remota, si revulsionis, vel vicina, si derivationis gratia fieri debeat administramus. Impedimus affluxum sanguinis ad locum vnde. profluit, ut & sic effluxum illius nonnihil coerceamus, applicando supra venarum ductum eo tendentem , no procul a vulnere, epithemata,vnguenta, emplastra, quae vias hasce validὰ constringant sanguine inq; insuper refrigerado, simul repellant,& veluti coagulando minus fluxile reddant. Qualia quet illud praestant, in alijs etiam haemorrhagij

& imprimis narium in eundem usum colli later bus alijsq: sedibus, & in oculorum fluxione temporibus de fronti ad eas retinendas, apponi debere, illic docuimus, hic quoq; adhiberi poterunt. Ad idem efficiendu vena transversim, per quam

singuis fuit, abscinditur; prius in superiore & dis

tantiore ab eo ubi effluit loco, aliquousq; cute per levem sectionem illic aperta, venaque detecta,eam

vinciendo utrinq; retrorsum ne cedat, sicq; via occludatur, quod tamen nisi reliqua iuuent, non temere faciendum.

Vel detecta sic vena, funiculo illi subiecto Se cita

744쪽

i4 SANGvINEAE EI CRETIO Niscum ducto excipitur, sc eousq; donec transitus ii pediatur, ligando stringitur. Occludimus vasa aperta sanguinem profundetia,in vulneratis locis, hisce quae obtura do,&adstringendo illa vel etiam urendo id praestant. Quis varijs modis administrantur tum admotis tum ata hibitis tum appensis. Ligaturis adhibitis, non solum ea quae vulneribus applicantur retinemus, &vt firmiter illis adoli reant stringimus, sed 3c cum premendo vasa occludant, sanguinis fluxum sic quoque impedimus

Quae ligaturae ea ratione, sicuti in vulnerum cur rione edoctum fuit,erunt faciendae. Sola etiam ligatura interpositoq; tantum bombace supra vulnus, ut melius illic prematur, chiruriagi sanguinem ἡ vena secta prosilientem, cum tem-Pus est, iterum stant. Comprimendo cum digito os vulneris, s angustum sit, fluens sanguis cohibetur, hocque solo timeterdum sistitur, cuin retentus circa venarum orificium sanguis cocrescens, illius qui sequitur & fluidus adhuc est effluxum impediat. Retinendo partem vulneratam hoc situ. ut vultanus in elatiore illius sede sursum spectet, ut minus impetuosὸ fluat Se citius compescatur, efficimus. Infarciendo diuisonem vulneris, atq; opplendo eauitatem illius, si profundum sit,aded ut sanguini non pateat exitus, eum alias penitus, alias aliquo

pacto cohibemus. Quod re molli quae se undique applicet, perficitur, quae si alijs insuper viribus instructa sit, quibus sanguis etiam sistitu vel talia illi

Permisceantur, eo efficacius operabitur. Quod sequentia praestant. Telae aranearum leuibus cutis disiectionibus in di tete, cum propter leuitalcm & subtilitatem se illis undiq; iri sinuent,non tam vi siccante, quam & op-

745쪽

C v R A T I O. 7is plendo atque obturando eas, labiaque veluti con, glutinando, adiuuante ad hoc simul sanguine, qui illis accrescens siccus Sc durus euadit, sanguinem hoc modo sistunt. Quae telς aranearum si e molendino farina volatili conspersae sumantur, maioremein plasticam vim habebunt. Lanugines florum papposorum ac fructuum inter quas ac bombax, item lana quae a panno veteri abraditur, quibus Se pilos leporis subtilissimos addere possumus, non solum emplastris sanguinem sistenti b. permista, sed 3c sine illis bene prius mundata leuioribus vulneribus imposita, uti telae ara

nearum, sanguinem aliquo modo retinere possunt.

Fungus ille orbicularis, quem Crepitum lupi, Plumacellum Chirurgi vocant, leuissimus prae cae

ieris illud praestat, qui Se venae E qua sanguis salit

impositus, aut vulneri etiam ampliori vel profundiori intrusus, cum pertinaciter mox illis adhaereat, inde quoque emanentem cruorem retinet, eo ;magis, si una cum pulveribus uti in emplastris diactum adhibeatur. Corium leue Sc fungosum latum, quod in anno. sarum arborum caudicibus, inter corticem Se lignum inuenituri Vel a fungis detrahitur, quo scimitillas ἡ silice excusas, ad ignem excitandum eXcipiunt, suppositum vulneribus leuioribus, aliquid quoq; in sanguine compescendo,praestabit. Spongia idem praestat imiosita vel intrusa, maxim8 si vulnus amplum sit, cum priori materia non

adeo oppleri possit: Unde se si arteria dilatata inane urismate aperto, sanguinem profundat, cum copiosam tunc materiam requirat, quam spongia subministrare potest, conueniet. A qua tamen, uti de panno linteo, a neurismati cuiusdam abun danter intruso, fluxus cum apertura per vulnus

inflictum adeo ampi fuest, cohiberi r inimὸ

746쪽

is SANGvi NEAE EXCRETIONI spotuit, nec patiens quin ob nimiam sanguinis profusionem extingueretur, liberari. Applicationes variae, supra partem assectam, ad eum sistendum fiunt: Primum eae quae vi siccantis astringente, de emplastica id agunt: Vt sunt pulueres, qui vel per se vulneribus insperguntur, vel cum bombace, aut alia re molli iam exposita, qua vulnera obturamus, illis induntur, vel glutine aliquo eXcepti, in formam emplastri redacti, supra venam aut arteriam, quae sanguinem profundit, vel supra vulnus, amplo angustioreve, prout illud fuerit spacio, imponuntur. aut si profundum sit, etiam ei induntur, fascijsq; circumductis adligantur, 3c donec nullus amplius haemorrhagiae sit me

sed emollita prius si pertinaciter haereant, blandis detrahuntur. Quae & emplastra nonnunquam, si profundiora snt vulnera, intro adiguntur. Et cum ob amputationem pedum vel brachiorum, haemorrhagia sisti debet, pulueres praedicti per se veluti dictum excepti, porci taurive vesicae impositi, statim ubi membrum mutilatum fuerit, vulneri siccum vesica obducuntur, vesicaq; in ambitu partis

exact) ligatur, sic enim & haec larga haemorrhagi commodo sistitur. Eiusmodi autem emplastra quae illud praestant,

in vulnerum curatione descripta fuerunt, atque a principio mox dum ὀ recenti vulnere sanguis ad nuc profluit, vulneris sanandi causa, tum ut simul sanguinem sistant,apponenda esse, illic docuimus. Veluti inter ea quae glutinandis inuice in labijs vulnerum praecipuo accommodantur, illud quod sit ex Boli partibus iij. & Thuris,&c. Atque ex illis quae vulnerum labia simul consolidant. hoc quod IV. Thuris, Myrrhae, &c. cuius loco Calen. empl/stro, quod I r. Thuris pari. f. Aloes part j. Albumen

747쪽

oui 3e Pilos leporis, uti possumus. Sicut e scalijs consolidantibus de sanguinem sit nul sistentibus emplastris ibidem descriptis, ut quod Boli vel

Cypsi &c. Sc quod N. Gallarum, S c. 3c quod I r. Colophoniae,&c. Quaedam quoq; ex emplastris oculorum fluxionibus impediendis accommodata. ad harmorrhagias hasce vulnerum usurpari simili-eter possunt. Quale est, quod N.Alasticnes, Thuris,&c. Vel quod N. Boli armen. s. Sanguin. dracon. 8ec. Item m. Boli armen. ps, dcc. omisso tuε oleo rosaceo, illic addito.

Quibus emplastris alia insuper sanguinem supprimentia addi poterunt. Veluti Pulveres ex combustis, carbones seu cineres Ranarum, Lumbricorum, Stercorum asini vel equi, Testarum ouorum,

Spongiae Panni lintei, Bombacis, Papyri, Vrticae: Item Fuligo furni, Sanguis torrefact', Resina qu vis eo usq; cocta Se frixa ut pulueris ari queat. Guia mi arabiciam. tragachantum tosta: Item Lapis ha malites, Stibium, Plumbum ustum. Dein &Terrae aliae aliquae pingues praeter Bolum. Addendo etiam praeter lanugines illic expositas, ab alijs florubus papposis desumptas, vel a quibusdam fructibus, uti eam quae sub cortice Castanearum inuenirtur, atq; in fructu Anemones, quod bombicinum ob hanc lanusinem bona baci persimilem, appellauimus. Dein de pitulae Platani: Ad haec Sc eam quae a panno veteri Linteo per abrasionem colligitur. Quae omnia praedictorum emplastrorum puluerib. quibusdam permista, glutineq; eodem quodc reliqua emplastra excepta, vel etiam mucit agitanibus alijs quibusdam incorporata, in emplastra

redacta, apponuntur. Aliis etiam pulueres cum si iacis plan tarum, ut Plantaginis, Polygoni, Bursae pa/storis, vel etiam cum sanguine in pastam reda Et addito simul aliquo ex glutine praedicto, ve Re-l

748쪽

dii 8 sa Navi NEAE Ex CR Tiouis sua ut psomptius haereat, eo modo applicantur. Aliae Applicationes praeter haec emplastra alia forma ad Uulnerum haemorrhagias etiam fiunt. Qualis illa est, qua in utraque manu latronis cuius . dam amputata, sanguinem subito substitisse Vidi mus: quod hoc modo factui carnificis uxor galli,naceo pullo iuxta podice meo in loco ubi gallicastrari solent, amplo foramine sectione aperto, bra chiuin iuXta carpum ab sectum hiatui ampliato in trotrudebat, & corpus gallinae cum plumis, funebrachii sedi vulneri propinquae circumducto fortiter adligabat: atq; sic citra magnam estusonent sanguinis eo usque, donec in locum supplieij da ctus, interficeretur, superuixit. Quo remedij genere pol Sea in ab sectis digitis, cum successu foeliciter usus sum. In alijs locis depres s nec ita exertis propter ab scissionem vel exectionem partis alicuius , hoc i- dein re inedij genus tentari poterit, alligando illis firmiter, ut partem insuper premat, pullum gallinaceum per medium sectum vel columbinum, vel

pulmonem arietis cruentum, recenter exectum,

aut alia cruenta ab animalibus sumpta: qualia in phrenitidis cura capiti applicata prodesse ostendimus, illic l; nominauimus. Fortis & Sanguis humanus aut alterius anima lis, calidus adhuc illitus Vel prius farina in pastam subactus Scappositus, aliquid quoq; eadem vi poterit efiicere. Pannum linteum crassum ter quatsime scetura ranarum probὸm do iactum rursumq: siccatum si MVumeri imponatur, sangui riem certo cohibere do erit: sic i. eo tempore cum foetura ranarum inue-

iti praepa tum Ra hunc usum seruant. ctando,

749쪽

CvRATI o. iis tando, crustamq; ipsis inducendo, sanguinem ex ijs fluentem cohibeant. Vsurpantur l. in hanc rem imprimis Chalcanthum, seu Atramentum sutorium, in genere, cuiuscunq; sit coloris, sic dictum, quod alias album, alias colore pellucido vitreo vel viridi aut caeruleo colore praeditum vitreolum, alias flauo Mysi, alias rubro Chalcitis appellatur. Quod supra laminam ferream candentem ustum, aliter calcinatum ad rubedinem usque,de Colcotar Chymicis dictum, in puluerem redactum, huic sedi unde sanguis profluit, imponitur: Miscendo ac Aluinen ustum interdum aut Vini faecem crem tam: Vel si amplius hoc urere velimus, parum A

senici,vel tantillum Mercuri j sublimati: Qu 3c Albumine ovi incorporata, exceptaque bombace, sic applicari possunt. Calce viva pulueri sata, eodemq; modo excepta, ἱdem efficiemus: Cui & si de modo dictis quid ain addamus, operationem illius intendemus. Plaerun i: hisce etiam alij pulueres astringentes de supradictis adduntur , qui eorum violentiam nonnihil contemperent, atq; interim coarctando sanguinem quoq; sistant. Qualis est ex pulveribus pro emplastris consolidant mus vulnera ille, Qui Ossa combusta, &c. 3c simul Vitreolum 3c Alumen ustum: Dein Sc ex illis qui in Vicere excre scente ad carnem absumendam usurpantur, quii N. Aluminis usti I iij. Balaust. 3cc. Vel qui hcivia treoli g g. Aluminis, dcc. maximὸ puluis erodena ibidem expositus. Liquor Uitreoli, quem oleum illius vocant,cumbombace intincto admotus venae, egregiὸ eam constringit, Se nonnihil urit. Quae si profunde lateat, eousque in trudi debet, ut de in dentis euulsi acium.

Validius hoc Aqua sortis appellata, eodem mo-

750쪽

, io sΑMsv INEAE EXCRETIONI sThuris ana 3 iij. Boli I g. Cerusiae, Plumbi usti anas j. Acaciae 3 s. subtilissimὸ trita excipiantur Albutamine ovi, vel alio glutine & Cera pro formandis suppositori s. Fungus qui Crepitus lupi nominatur, siccatus leuissimus 3e subtilissimus in podicem insertus,

.dmodum fluorem sistit. Vti& Telae aranearum,

Leporis pili subtilissimi.

Iniectiones perstringam in anu fiunt, eX succo Plantag. aliis, e supradictis. Vel etiam illae iniectio. nes, quq ut in messium fluore utero, ita hic in poducem insciendae. Sanguis humanus vel alioru animalium seruidus adhuc iniectus, mirabiliter aluit

fluentem cohibet. Pulmo arietis modo exemptu tepens adhuc & cruentus, podici subiectus, maxgnam in sanguine sistendo habet essicaciam. Sumtus ex decoctis supradictis pro fotu, ano excepti competunt, uti& alij in mensum fluore expositi: Atque in dysenteria expositae sussumigationes &fumi: Bdeliij item accens. Vent haemorrhoidali fluenti, quaeda etiam adhibentur,s illa appareat quod fiet si aeger per conatu validum podicem eous': exprimat, donec conspicua fiat, adhibito insuper si necesse sit, instrumeto

ad eam nonnίhil invertendum, tuncq; venae validissime siccantia Bolus, lapis Amianthus, Numenvstum, puluis Vitreoli & similia. vel etiam necessitate urgente, nonihil venam aduretia, sed cautὸ ne, rectum intestinu quod summὸ sensile est, laedant, admouenda: Visunt. puluis radic. Caulium, Steris coris canini, Rex vini usta. Quibus & Chalcanthum addere possumus. Oleo vitreoli venam tansgere, esticax est remedium. vel in extremo periculo, Aqua sorti appellata. Cauterijs alijs potentialibusvii, cum diu subs-

SEARCH

MENU NAVIGATION