장음표시 사용
211쪽
Redux in Belgium Naachio qua inte
Ex editionem inritua dissimulat.
vel ut in Belgica illa belli palaestra generosam virtutem exercerent, eo certatim confluerent; quorum praecipui recensentur: Andreas Matthaeus Aqua uiua Aragonius Casertae Dominus, Franciscus Columna Praenestinus Princeps, Ludovicus Monesterius Terra liae Dominus: quos magna Militum vis comitabatur. Cumque tantus ex parte Catholica strueretur armorum apparatus , non sibi cessandum duxere Foederati: sed ingentem ipsi paritur Exercitum e Germania contraxerunt, Ioanne Philippo Fuxio Ductore. Hunc nauibus impositum in promptu habebant,
quocumque vocaret opportunitas, facile transportandum: magnaeque confidentiae iacinori , quod paulo pisit memorabimus ,
PER v E Ni T interea Spinula Bruxellas quinto Idus Aprilis, qui dies tum erat sanctioris hebdomadae postremus. Opinione 'maius est, quanta exceptus fuerit significatione laetitiae , ab Archiducibus primum, qui eius reuersione magna se videbant belli cura, & sollicitudine leuari: tum a Belgicis populis in Regis fide manentibus , quorum salus,&securitas in Ambrosij manu, consilioque posita videbatur : ab Exercitu demum, qui cum eum experimenio multiplici probe nosset , amore tantae virtutis ii flammatus, tot mensibus eius reditum suspirauerat. In communiam cumulum gaudiorum, post paucos ab aduentu dies, eum Archidux aurei Velleris Equitem solemni ritu cum omnium
plausu declarauit. Hunc i pse gradum honoris, in Hispanica di
tione praecipuum, non praeteritorum operum , ac laborum remunerationem censuit, sed incitamenrum, & calcar futurorum.
Quare statim ad bellicas curas, magnique molem imperij mentem omnem adiecit. De regia deliberatione, bellum scilicet in Frisiam transportandi, cum Alberto in consilium venit. Utque res clam Hostibus esset,atque in partes alias ab ea, quam aggredi destinabant, illorum animus,& propugnandi cura auerteretur ; viciniora aliquot loca se invasuros simularunt. Igitur Alphonsum de Luna Bredam versus Legionem suam deducere a iusserunt: Pompeium Iustinianum Bergam ad Zomam , Inicum Borgiam Grauiam transmiserunt. Ipsemet Marchio se contulit, ad Isendicam, Ardenburgum, Stu Iam, loca Foederatis non ita pridem adiuncta recognoscenda. Et quia prudentis est Ducis, quod occultum esse Hosti. velit, celare prius Militem suum ; ut conficta expeditione veram obtegeret; in bellico Senatu Spinula a Praefictis Exercitus,& belli Consiliarijs frequens rogare sententiam de Sitisa, de Gravia, de Berga oppugnandis, expusnandis-quo. Denique aliud omne palam agitare consilium, quam quod
212쪽
IN τ εα hos belli apparatus, velut ad eorum asperitatem le- mendam, interiecta iunt, tam in Belgio, quina in Hispania i cundiora speetacula obielicem ortum Hispaniarum Principis, Philippi eo nomine inarti. Militares utrobique acies explicatae: sed ad pompam magis, & scenam facile, quam Marti addictae: simulacra belli ae a , sed plane simulacra : dis plosi sine numero,
aut cessatione tormenta, quae commune gaudium euulgaren r. At Foederati, quibus nouus, ac tantus Holtis nascebatur ; nihil minus, quam festos ignes, aue militares pompas cogitare; & sormidolosa , non speciosi certamina machinari. Eodem quippitempore, quo Belgium Catholicis Principibus subiectum in omnem estu im laetitiam,a tristibus belli curis aliquantum respirat: opus architectantur, quod inopinatam eidem afferat, immanemque perniciem. Qua Scaldis An tuerissim praeterlabitur, Brabantiamque,cuius in finibus urbs ea est, disterminat a Flandria , ad eruptionestanti fluminis coercendas, ubi praesertim aestuans vicinum mare ipsum ingeminat, continentes in utraque ripa aggeres eriguntur. Tribus verbab Vrbeleucis dissitum ingens propugnaculum est Zelandiam versili, ac mare, cui Lilloo secere nomen: alterum minus e regione in aduersa ripa,quod Liechfensucum appellanti Ambo tunc erant in potestate Foederatorum . Nec longe indotertium a Cruce nomi natum. Propius Urbem alia tria munimenta , velut ita trigonum inter se disposita , consurgunt baud procul Calloo rigo: quorum unum Diui Philippi vocabulo in Brabamica ripa est: alterum Diuae Max ae, ac tertium Periar dictum, in Flandrica . Hinc magis accedentibus ad Urbem agger conspicitur aggeri fluminis transuersus, quem Bloccherium vocant. At ex altera Antuerpiensis Agri parte,quae spectat Tener emundam,&Mechliniam ; propugnaculum aliud est, Borctum vulgo proximi rigi nomine vocitatum, atque Alexandri Parmensis Ducis iussa tunc erectum, cum ea Vrbe, immensique simul gloria potitus est. Consilium itaque Foederatorum fuit,inopinata irruptione subitariam Classem in Scaldim immittere, qua parte fluuius is Zelandiam alluit: thim in Flandricam ripam repente desilire, aggeribusque non uno loco perruptis, ad Borctum praesertim ,& Bloccherium, viam sumini amplam aper.re , qua sita
tunc essu sius euolueret, cum vicino mari aestuante tumentes undae per illud vel decem leucas Antuerpiam ultra, Mechliniam ac Teneraemundam usque prouehuntur. Ea ratione Flandriae latere Amuerpiam respiciente, aquis late stagnantibus su per L so,eoque
Classe inuecta , circiimque munita ; ad ferendum es Vrbi subsidium
213쪽
dium, stet Catholicorum Copijs obstruebatur. In aduersim pa- esse riter Brabanticam ripam irrumpere decreuerant, scisisque exstantibus ex ea quoque parte aggeribus, δε niuerpianum Agrum aquis obruere. Quae vero loca prae celsiore situ in undari non pomi erant ; occupare animus erat , structisque munitionibus obvallare: ne quis pateret aditus subsidiarijs nauibus Catholicorum,. Ita praeter opinionem omnium circumsessam Aniuei piam intas iam potestatem eo facilius venturam sperabant, quod in ea non deesse nouerant aliquot Huguenotos, aliosque suarum Partium studiosos. Sed magnae molitiones, quia multis 'opus habent, in arcano esse non possunt.Non fefellit ea machinatio Spinulanti, in omnem sui muneris parrem continenter intentum, ac vigilantem .
Scalps ERAT iam antea Sassiae Arcis Praefectus ad Archidu- l risis.cem: Ged se perlatum, Foederatas animum esse in Flandria fines na-kibus descensionem facere, aggeremque Caluum ducentem interscinde- sisse,si ἡνe: idque quamprimum. Ea de re commoneri statim Spinulam Al- Mareb. DAbertus iussit: ut, si opportunum videretur, eo Copias aliquod immitteret ex eis,quas Buquoius Comes regebat in Flandria. His Marchio acceptis, Praesectum ipsim Samae conuenit et deque re gae lites, collocutus, non ob auctorem nuncis, qui magnae fidei non erat; Marchionis sed quod pronum euentu id foret, occurrendum mature periculo ratus, partem illam maiore Militum robore firmandam cen- istit. Itaque Simonis Antun ij, vel Alphonsi de Luna Copias eo destinauit. Postridie vero ad aggerem ipsum Calloi perlustrandum se contulit. Neque ita multo post Inicum Borgiam suartia sae G. s deducere Legionem iussit in Vasiae terrae Agrum, qui in finibus dem flandriae contra Zelandiam est, signis, atque impedimentis reli- γ ais, ad maiorem itineris celeritatem: ibique ad Sancti Gilij,quod oppellant,oppidum Castra ponere. Ad proximum verὀDiui Ni -
colai Pagum Burgundiones quadringentos eodem tempori transmisit, qui pariter Borgiae parerent. Duo quoque tormenta eisdem pertrahi mandauit. Eidemque Tribuno magnopere iniunxit, ut si Hostis ex ea parte descensionem facere tentarer; vi stariare. ribus omnibus obniteretur. Quibus Borgia imperatis diIigenter obsequens, postridie designatum tenuit locum : Stationes autem Adeumdem
Militi quinque in totidem Vicis, ex praescripto Marchionis di- s M 'stribuit. Atque in eo praesertim, quem Molsem dicunt; propterea quod Calloi aggeris est in fronte, quadringentos Milites col- locauit. Eumdem aggerem ipse Spinula sedulo circumspexit, &qua oportuit ope muniuit. Hul stano vero Gubernatori imperauit, ut singulis noctibus,aestu crcscenteit riginta Equites ad Cal
214쪽
tot aggerem mitteret, Borgiae illic imperata facturos. Ipsi etiam
Borgia: 1cripsit : ut per idem temporis aggerem illum a trecentri minimum Militibus custodiendum curaret .Et Anxuerpianae Arcis Praefecti Vicario mandauit , ut quavis nocte ad locum, quem Flandriae Caput appellant,eas Copias transmitteret,quas sati, iOre censeret ad eius tutamentum.Quoniam vero de Borgiae virtute , prudentiaque belli multum sibi tum Archidux, tum Spinula pollicebantur, eiusdem imperio in ea defensione subiecero Alphonsum de Luna,&Balan sonis Dominum cum ipsorui Legionibus . Quibus adiuncti Equites quingenti Antuerpia nuituri. Eius autem Arcis Praefecti Locum- tenenti in peratum, ut tantum ei suppeditaret Militum, quantum educi posset sino i lius Praesidij dem mento. His Borgia Copijs init uetus ii, betur Diui Philippi, & Crucis munimenta recognoscere, eademquo, quanto sit opus, Milite roborare. Antunius cum suis mittitur in Vasium Agrum: Pompeius lustinianus Antuerpiam adedis-stinanter,ut signa,atque impedimenta omittere iubeatur. hquitibus Ludovico Meletio Laelioque Brancatio per literas mandatur , ut sarcinis pariter, & vexillis retustis, Bilbrucum celeritate summa cum suis Legionibus immigrent,atque antequam ed perueniant, certum hominem ad Marchionem mittant, qui ex codem cognoscat, quid agendum . . Lunae vero praesertim iniunctum fuit, ut cum suo Mil te ad Hulsium, Arcemque Sassiania aduersus incursiones Hostium excubaret. Du M his , alijsque opportunis belli apparatibus prouidenter in omnem partem dispositis obuiam itur hostilibus tentamentis; quae tamen nondum erant penitus explorata: accepit Archi- dux appulisse Dunc hercliam Angliae Regis Legatum Eduardum Sei merum Hersordiae Comitem, unaque Thomam Edmundum moraturum apud Archiduces Regium Oratorem . Missus ille fuerat ab Rege ad sinciendas in Aula Bruxesensi conditiones pacis nuper initae inter Anglicum Regem Iacobum , Regemque H. spaniarum, atque Archiduces Belg' Principes. Igitur ad eos qua par erat honor ficentia excipiendos, obuiam Albertus atque Isabella misere Aulae suae Proceres, & florem Nobilitatis. Mox in Palatio accepti regifico splendore.Ibidem pacis conuenta utrinque iureiurando firmata. MAvRi Tius interea centuriatis septem Peditum millibus, Equitibus mille quingentis, nouemque tormentis bellicis adue- istis, Berga ad Zomam digressus decimo septimo Calendas lunias, An tu erpiam versus Castra movit. Vnoque tempore EG
215쪽
rasi alij quadrivgentas, pauciores alij numerant in octo Peditum millibus, per fluuium Scaldim eodem prouehi iussit. Obseruauit has e longinquo naues Hulitanus Gubernator: cumque eas minime aduersus se ferri animaduerteret, Huisti inuadendi ab Hollibus inerum demsuit. Quare Ioannem Cesatem monuit, ut
cum Equitum turma sibi subiecta illico prodiret: rem ad Borgiam deterret: eidemque se adiungeret. Eo comperto Borgia Balanionium cum sitis Burgundionibus ad Bloccherium agg rem immisit: ipse cum Hispanis ad aggerem Calloi properauit . Ernestus ubi Lilioum tenuit, stare in anchoris naues iussit.Cum vero aestu surgente aquae intumescerent, sub noctis fere dimidium, cursum prosequutus est Antuerpiam versus. Vix autenis ad Crucis propugnaculum peruenerat, cum displosa inde toris menta sui minare in Classem coepere . Quo fragore admonitus Borgia gressus cum suis accelerauit. Iamque nocte abeunte in diem deprehense sunt naues inter Diui Philippi ,& Pellae munimenta. Multae utrinque bombardae exoneratae non leuem Foederatis perniciem intulerunt. At Borgia veritus, ine illi obice, pedii ringere molirentur inter Callo um , & Bloccherium aggere conitatutos, trecentos Pedites impulsi, & cum sua turma Ioannem Cesatem: qui 'naues insequerentur, aggeris obtentu tecti, ne ab Hoste digitosci possent. Progressus tamen Ce sat es est cum Equitibus triginta : & naues animaduertens ed contendere, ubi olim Farnesius in Antuerpiae obsidione illa memorabili aggerem interrupit; acceptos a Balansonio ,, qui Bloccherium seruabat, Burgundiones ducentos eodem loci collocauit.Tum ad Bergiam regrediens, eumdem patitὁ p5stobulum habuit. Trecentos Pedites secum is deducebat, ε celeritatem necessariam ratus, re
liquam Legionem cum duobus tormentis pone subsequi iusserat: atque Alphonsum de Luna Calloi aggerem custodire. V a i Farne sanam scissuram sic enim appellatur) Classis Ba
tava tenuit, subsistere iussa est: eodemque fere tempore Mauritius cum Exercitu, terrestri itinere, ad Brabantiae latus aduersim peruasit: atque Eccheram rigum insedit , pastibus mille seiunctum Anxuerpi L Ex ijs,qui nauibus vehebantur,octingenti mraeter arma, ligonibus, aut palis instructi descenderunt in lembos, eosque in Flandricam ripam contra scissuram, quam diximus,
adegerunt. Vix eorum quadringenti terram attigerant: cum Borgia , Sociique, qui non procul in insdijs latebant, eos nil talo opinantes adorti sunt, ade ue fregerunt, ut ipsorum multi caesi, at ij aquis dentersi, plerique capti fuerint. At bellicae naues, quique ad dorcti aggerem interrumpendum sucrant destinati, postquam i 6 QI.
216쪽
quam tam prope aberant Antuerpia , quam longe bombardae ictus eiaculatur: de infelici suorum ad Blocchemum euentu edocti ; substiterunt in anchoris , neque descensionem ausi sunt, Sociorum periculo ficti cautiores. Borgiana interim Legio ad aggerem Bloccherium deuenit,tormentumque unum peruexit, altero viarum difficultate retardato. Illo tamen uno in Hosti unia naues tantum intulit detrimenti, ut ab incoepto desistere coacti
H Ac C dum ante Urbis moenia gererentur, An tuerpiani velut ad pectaculum aliquod confluentes sed cuius, ob impendens per ulum, ipsi magna pars erant in insolito concursu muros, ac
turres ex eo latere omnes occuparunt: atque inde ingentem nauium numerum ,&certamen, incertum, terrestrem-ne dicendum , an nauale ; spem inter, meruixque positi, prospectabant. Iam Rustici ex agris greges in rbem com sulerant: iam pretia rerum ex obsidionis formidine auget antur. Nec leuiter ab uniuersa Ciuitate trepidatum est. Sed Archi ducis prouidentia,&Spinulae diligentia,ad publicam salutem coniunctae, Aneuerpiam timore omni, ac periculo liberarunt. M A v stiri v s magna spe deturbatus, Militem in terram e naῶuibds eduxit, ne maiorem perniciem in regressu ab hostilibus
tormentis acciperet. Eam naues omnes declinare non potuerunt.
Septem namque, bombardis e propugnaculis, inter quae reducebantur , quassatae, haultaeque fluuio stat. Maurit ius verbcum Exercitu Bergam , Bredamque versus iter arripuit. Caesi dicuntur e Foederatis centum , praeter illos, qui aquis absorpti: captiui ab Hispanis in Antuerpiensem Arcem perducti supra octoginta , atque inter eos duo Centuriones, unus Signi ser: a Burgundionibus verb ad ea, quae memorauimus, munimenta centum quinquaginta . In summa qui desiderati sunt ab Hollandis, in Marchionis ad Regem literis quingenti , sexcenti ve numerantur . Ecaptiuis quidam narrauit, in eo quo ipse vehebatur nauigio, uno ictu tormenti duodecim perijsse. Hunc rei eventum Marchio ad Regem, regiosque Proceres perscripsit: eiusque gloriam ab se in Borgiam reiecit: raro Ducum , ac militarium Virorum exemplo ; qui tam auari sunt laudis, quam sanguinis liberales. Contemptus is gloriae, modestique animi sensus vehementer illi apud Hispanos Magnates beneuolentiam auxit, cum palam prosterentur : Marchiorum Spinulam meritatu amicum esse, nihilque magis , quam regium obsequium steritare. Multum quoque gratulationum ob rem bene, ac feliciter gestam , ex Hispania praesertim, Italiaque ad eumdem missum. Rex ipse quam grato acceperit d d 2 alii-Αntuemienses pinsitae spectatores a Forumdem trepidatio Naiies aliquot Hollassicae μι-ditae. tholimriun viactoria de Foedera
destia , α glor/a . Gratulationes ei. dem exhibitae.
217쪽
animo Ambrosi sedulam operam , ipsi per literas humanitatis plenas sionificauit. A et Mauritius cum si recepisset, ne frustra mouisse arma videretur,e suis Copiis aliquot misit ad Arcem Uoudae oppugnamdam , quae mille passibus ab eo Pago, duabus Berga leucis dista bat. Neque magni momenti locus hic erat, neque satis muniatus et quem septuaginta, aut octoginta Milites seruabant: vel ut de Hostium rebus certiorem Archiducem facerent, vel ut Foederatorum Mercatoribus, alijsque ex eis ultro citroque commeantibus incommodarenti Ad eum propugnandum, Militem, laborem , rempus impendere, non duxit opera pretium Marchio: cum probe sciret, eiusmodi munimenta, tormentis destituta , diu retineri non posse, utpote Copijs illac praetereuntibus semper exposita. Qictare nullo negotio Mauritius Arce illa potitus est. Quia tamen promptius facta deditio, quam vel disciplina militaris, vel fides erga Principem pateretur : Spinula tres e
Defensoribus, prae caeteris eius culpae reos, morte multauit.
Ex iuna Maurit ius ad Arcem Sassiam , non ultimam inter Flandricas, & maximi prae situ momenti, inuadendamianimum, iterque conuertit. Igitur Milite in naues rursis imposito, I se dicam versus perrexit: eodem se ante peruenturum ratus, quam id consilii ad Spinulam perueniret. Sed cum eo res ipsi erat, qui non minus excubabat ad eius machinamenta exploranda, quam ipse vigilaret ad machinandum. Secundis usis ventis Maurit ius intra sex horas attigit Isen dicam. Iamque ad Sassiam cogitabat, eam se facile occupaturum credens,si Castra ponere in proximo liceret: cum partem Arcis alteram ob vallaret mare, in quod ipse dominabatur ; alteram aggeres, & obrutus aq uis Ager: adeoque pereas angustias vix ullus patuisset aditus Catholicis ad immittenda Subsidia . Vt primum id cona perit Marchio; cum univcrso Exercitu Sassiam versus properauit. Dumque ibi castra locare aggreditur, ab Exploratoribus cognoscit, Hostem aduentare celeritate summa et iamque munimentum cepisse prope Bochou-tum . id per se quidem nullius erat ponderis : sed eo capto, pro biberi non poterat,quin alia duo propugnacula caperentur,quOrum alteri Patientiae, alteri Philippinae nomen inditum. Procliue quoque Foederatis hoc emolumento erat adiacentem Agrum inundare.Statuit ergo Spinula extemplo Scaldim interiectum traiicere: quod tum vado factum est, tum ponte tumultuaria opera superinducto. Deinde Hostem versus cum Copijs conuolauit.
Quod ubi ille audiuit, castra loco mouit, ac se cum suisVaterct iam recepit, E dem die Marchio ad Bochouti munitionem re-
218쪽
1 6 Q s. cuperatὶ lam, Aloysium Velascum,& cum eo turmas aliquot, ac Peditum manum misit. In eos munimenti Defensores mosquetis dis plosis acriter dimicabant: sed comminante Uelasco, ni
claditionem subito facerent, eos sese internecione prorsus deleturum , loco cesserunt, numero quinquaginta. Eodem postridie Spinula cum Copijs omnibus migrauit,& castra posuit. IA M QI E ad Arcem Sassiam tutandam Alphonsum de Luna
miserat cum ipsius, de Balansbnij Legione, Equitibusque quin
gentis: atque in aliam Flandriae partem Borgiam cum suis troiusserat: Billiumque cum Legione, cui praeerat, ad Calloi aggeris custodiam collocarat. Vt vix ulla regionis eius pars esset, inisquam arma conuertere Mauritius posset,quam ipse Militum robore probe non munijsset. Ipsemet Arcem Sassiam accurate recognouit: Assenedae mille pene passibus distante in Pago stationem
disposuit: omnia Hostium tentamenta explorauit, atque ante- uertit. Cumque illum consedisse Vaterfietae, accepisset: eumdem locum,& Castra inimica perlustrare non timuit. Quippe ipse ex altero latere cum Equitibus mille, atque Antunii, Lunaeque Legionibus ad Hostem accessit: ex altero Buquoium cum Iustiniani,Brancatijque Cophs eodem pergere iussit. Propior vero Casea muα- stris fictus, ubi parumper velitatus est cum Custodios ante pri- i trios ordines positis, easque ad vallum se recipere coesit ; quis quid visum est, circumspectauit: mox ad sba Castra se retulit. Leuca minus altera Castra distabant ab alteris:utraque satis munita : utraque placida fruebantur securitate; nisi quantum exploratores Equites inter se identidem velitabantur. Quod tamen , quia nihil utilitatis asserebat, Marchio interdixit:vetuitque principes praesertim Viros in campum prodire , ne quid eis impro-M chio ad sperum eueniret. Hanc ad Hostem propinquitatem Marchioni μ ν ς λβ. Senatus eius bellicus persuasit, tres pollisimum ob causis. Primum ob existimationem, quae longe maior ex accessu ad hostilia Castra colligebatur, quam sub Antuerpiae moenibus quiescendo. Deinde in quamcumque Mauritius partem iter intenderet,commodissim ii in foret in proximo degentibus subsequi : quod si suos hie nauibus deduceret, Catholicis quoque ad Calloi aggerem paratae naues erant: itaque & facilis in Flandriam traiectus esset, & opportuna in Brabantia commoratio. Postremo quod Equitatus in varios eius regionis Pagos distributus, eisdem praesidio foret contra vicini Hostis incursiones. Ad Militem vero in utramque prouinciam ultro , citroque breui transducendum, Misaeus ista commode pontem intra triduum fabricandum ad Antuerpiaecbm'. simo Valburetianam Archiducis iussu Spinula curauit. VT Ruse
219쪽
V Tah v M aeva sane consilium peropportunum fuit . Quippω ,-o , Mauritius haud illo segnior in re sua promouenda,ingentem na- 3 siridotiuium numerum conrrahebat, earumque rerum omnium c
piam apparabat, quae facerent ad hostilem ditionem oppugnandam . Iustam praeterea Classem in aestuario, quod Flandriam a Zelandia diuidit, iam paratam habebat. Et quamquam eam solbi disposuisse iactabat, ut venienti ex Hispania Classi opponere aditumque in Belgium intercluderet . prudentiores tamen,& rei bellicae periti iudicabant, eam obtendi causam veriori consilio 'Flandriam inuadendi. At Marchio, ut in omnem laedendi Hostis occasionem imminebat: quae se prima omnium obtulit, statinia
arripuit. NVNCIA EVNT Exploratores : Haud arduum fore quasi am Iuslintraui. Foederatorum naues incendere, quae minorem alueu m tenebant, a maiori ad aggerem usique porrectum. Esse autem fere omnes onerarias , Lenalibus reuem in alimentum Copiarum refertas. Gyd etas mero faci lem patere accessum per paludem, quae Oceanum ersus utrique peruia
erat Exercitui. Neque Custodias Militum pares ad obsistendum futuras. Qippe qui cntos solam Pedites esse: qui necdum se munitionibus circumsepserant . Eos itaque profluare facillimum fore, sty lo suadagnare
cum obtinere , unde tormentis quati possent Mauritiana Stationes, ac υροβρ- non leue accipere detrimentum. His auditis, praecepit Spinula Iustianiano, uti locum de visu recognosceret, ac rem omnem exploraret . Proiectiis est ille cum Cen turionibus quatuor, & cuncta diligenter obseruauit. Mox ad eumdem retulit : Naues quidem p efacili negotio concremari : Lysium mero locum quὰm pronum essset occupare, non licuisse sibi digno siere. erὐm unum opus aggredientibus minime importunum fore abcrum attentare. Non tamen defuturin euntibus obuii di ultates. Nam , paludem se limo tenaci obsitam, , plura aquarum diuortia traqcienda , quorum unum, mel ' subsidente maris aestu, poplitum tenus insurreret. Et mero tentamen. tum successu careret; tutam inde tamen receptionem fore. Haud ab- setirata.
sterritus dissicultatibus Marchio, rem aggrediendam censuit, in qua parum esset quod in discrimen obij ceretur, muItum quod prouenire posset vel Hostibus damni, vel suis emolumenti. Quare iussit extemplo missilis ignis globos fabricari, aliaque ad destinatum finem idonea instrui: tum castra moueri, & dimidiam fe--re leucam propius Hostem accedi. A D opus vero tentandum eumdem Iustinianum misit cum. Peditibus mille: eique subsidiarium Cabilonum cum quingentis adiunxit. Vbi Pompeius ad maiorem alueum deuenit,trecen-
tis circiter passibus ab eo dissitum, quem exurendae naues occu-
220쪽
pabant: prius quam illum traijceret, misit qui statum Hostium
explorarent. Hi retulerunt, in procinctu eos esse ingenti numero , paratos ad obsistendum. Ipsemet, ut suis oculis rem cogno-dceret, aliquantum proceisit. Eademque veritate comperta, nil attentandum aduersus praeparatos censuit: ac regressus ad sitos
est. Qippe Mauritius Marchionis consilij pridie iactus certior,
promptos in armis stare Milites voluit: & mane subsequente aggerem propter alueum contra Catholicos erexit; Slusaeque munitionem absoluit: ut iam ex eo latere tutissimus esset. N E QI E vero animosior erat Spinula in rebus hosticis inuadendis, quam cautus in defendendis suis.Cum enim munimento, quod Patientiae diximus appellatum , a Maurit o timeret; circumiectos situs recognoscendo, id roborandum censuit : no
quod ullius momenti locus esset , sed quod illum praesenti, ac v
denti Exercitui eripi armata manu, contra existimationem esset; quam semper magni faciunt magni Copiarum Ductores Quamobrem cum turmis aliquot progressus,obuiam habuit hostilium Excubitorum cohortem: quam impetu facto ad munimenta repulit, Centarione capto, &lethaliter faucio. Cumque omnia is
probe perspexisset ; postridie munimentum extrui iussit, quantum iacere mosque tum potest, procul minori aggere, qui maiori iunctus protenditur ad Patientiae propugnaculum. Quod ubi Mauritius vidit, proxima nocte munimentum aliud anto paruum aggerem modo dictum moliri coepit. Eo comperto Spinula, postquam dimidium noctis effluxit, munimentum adoristus, Hostem inde propulsauit. Animus eidem erat occupatu locum sibi communire: sed plerisque Consiliarijs dehortantibus, laboremque inutilem asserentibus, quamuis inuitus morem gessit. At quanto sentiret ipse rectius, statim patuit. Mauritius namque id quam primum recuperauit, sciteque muniuit: ne-ve Catholici terra possent inserre iuppetias Patientiae munimento, receptaculum suis in palude construxit. Id Marchio cum centum quinquaginta Peditibus aggressus, fuso, ac fugato Holte ,
funditus demolitus est. Vt vero a munimento, quod ipse excitarat, ad Patientiae propugnaculum facilior, tutiorque transitus esset, ingentem aggerem passuum sexcentorum longitudine, ab uno ad alterum duxit supra paludem, unaque nocte perfecit. Ponte praeterea alueo, qui transmittendus erat, imposito, expugnandi Patientiae munimenti spem omnem Hosti praecidit.
Iurasta a Clissis Hispana Vlyssippone digressa, sub Archithalasso Petro Zubiauro, Tribunoque Petro Sarmento, Milites mille ac ducentos nauibus octo deportabat in Belgium. Eorum