Onosandri Platonici De optimo imperatore, atque adeò de re militari, Nicolao Saguntino interprete. Raphaelis Volaterrani princeps, in quo rei militaris summa continetur. Agapeti Diaconi de officio regis ad Iustinianum Imperatorem, Albano Torino inter

141쪽

o L AT ER RA NI multa edidere ac publica monumenta. Hadrianus item, oc Dionysius Syracusinus . Inter potifices aute, Bonitativa VIII. uir doctus, alioquin seditiosissinmus, multa oc praeclara ab segesta reliquit. Sixtus Im . Theologia munitus quamuis bellis continuo inutilibus orahem uexauerit,tot tamen pia templa mst tuit,toti ad hominum usum faciemeia gessit. His uero qui utrun* prestannihil inrebus humanis perseAius opta tur,ut Augustus fuit, di Titus, di M. Antonius, et Iustinianus: inter pontissees Damasus, Gregorius, alqq; plurismi. Qui aute neutru retinent,hi omni no postremissimi hominu. Ex his Sylla crudelis legitur suisse,quem unum Capsis admirari solebat principem resp.smne literis extitisse. Deinde Nero, Cala- gula, Heliogabalus, Commodus. Et quando utrum seculum connectimuhapud nos Paulus II. Innocetius VHLAlexander V I. a quibus in suas cupressitates complura erogata; nullqmra

142쪽

tisum reip. Christianae publicum extat

monumentu. Haec quidem commemorasse non ab re fuerit, ut hi qui quoquo modo pliadentes hominibus degunt, iciant quantum piaculi admittant, qutatum ue extremo iudicio sint obnoxij, si libidini potius quam conscientiarser inerint, quum non unum hominem. sed innumerabiles quandocp populos simul cum re Christiana praecipitent. DE TYRANNIDE, E Ic

Xenophonte.

EINCEPI de Tyranniade,quae est excessus legii mae Monarchiae. Ad hune igitur locum uisum est misiii Xenophontis libellum de Tyrannia

de ex Graeco breuiter epitomare,ubi tota Tyranni uita conspiciatur. Simoni sis ideades poeta uenit ad Hieronem Siciliae eriliora. Tyrannum:quem nactus ociosum,his

aggreditur uerbis: Dic quaeso Hiero, rannus an plus caeteria gaudeat in his

143쪽

a16 R. VOLATE RAE A N Ilus quae sensum attingui. Negat ille, dicens magis dolere, minusP gaudere his qui uitam ducat mediocrem. Tue fimonides,Incredibile ait si sic res h heat, quonam modo multi hoc adso flant 8c extollunt. Tunc Hiero utriusive uitae inexperientiam accuset, im:rtcp quod latum extrinsecus tyranni putetur beati: nam quo ad uisumsertunet,nos ob suspicionem et metu speciaculis multis et celebritatibus priuamur, ad quae uos acceditis securi. Et quanis quam pauca ex multis quandoo domi videmus,ea quide cara, magnOP a nihis empta sunt. Simonides: Si in spe ctaculis damnu facitis, at auribus oble elamini, semper uestras continuo laudes nullus columeliae uerbu audiedo.

Nemo enim tyrannum coram accusat.

Hiero: Ecquid putas n5 audiedo male propterea laetari, quando quis mans feste uideat quod tacentes male sentials Laudes uero, si quae proserutur, ex adalatio prouenire. Deinde Simonia

144쪽

des: At in hoc priuatis superiores estis, quod epulis lautioribus gaudetis. Nec hoc quidem, Hiero ait: quando sati eas ocyus ex ciborum superfluitate irre pat, adeo ut fastiditi quando* priua. torum exoptent fiugalitatem & fame. multot magis proximi et circa nos ad stantes securi ex hac lautitia gaudenc At in Venere,inqt Simonides. Huius etiam in uita uoluptate priuamur, Hiero ait: quod amore quo sine nihil est delectabile mioimum capiamur. Non enim amor in paratis, sed magis speratis uersatur uoluptatibus: haud

ter quam si quis sine siti bibat, sic ille

uoluptate quide fruitur sine uoluptate. Tunc Simonides: Illa saltem quae cogitatis,celerius assequimini, quae multa sunt& uaria: praestateis equos,arma Pulcherrima, ornatus mulierum, do mos magnificas, prsterea posse amicos facile iuuare, inimicis uero ossicere.

,Ad hoc Hiero: Multa quidem a no bis possidentur,quae admirabilia et ad

145쪽

-. -- --

Hs M V o L A T E R R A N Iaspectu pulchra uidentur . attamen no uris animisgrauia, per qus felicitas i, ie ab hominib. abest . Praeterea pace

ummo hominis bono, caret: ac bello summo item malo,abundant. Privaticenim per pacis foedera bellum desinit, at Tyrannis nuqua. Nulla em pax inter eu & subditos interuenit,non foedera quibus consulere possint. Et paulo post subdit,quod firmiores sunt priua torum amicitiae ac beneuolentiae inter se,& maiore charitate necessitudine seruant, quam Tyranni: quorum plorosq; uideas filios necantes, aut fratres inter se de regno decertantes, nullis leombus aut scedere aut humana rationdteneri.Quin fide,maximo inter mortales bono, priuantur, cum minimast

omnibus sub eis degentibus: quippe qui neq; potui, ne 3 cibis etiam praegu. uatis considere satis queunt. Cumileges alibi caedem prohibeant, contami Ratisi ea propinquare ac congredi I Irannos tantum qui interscivi, non

146쪽

D ' PRINCIPIS OFFICIO. a soluno expellutur, sed magis hono

, , &in sacris etiam locis ac tempIis ciuitatum, eorum imagines collocantur.

Neq; quod paulo ante dixeras adsentior, uidelicet omnia citius a Tyrannis perfici.Na 8c priuatus aut agm,aut serauum, aut his simile optabit: Tyranus autem ciuitatem, aut regionem,uel a

cem munitissimam, quae dissicilia sunt obtentu. Sed θc pauperes priuatos pauciores adspicias quam tyrannos,si non ad numerum diuitias, sed ad usum ocindigentiam iudicamus. Nam si plura quam indigeas habes, multa possides:

si uero pauciora,pam. Tyranus enim quanquam multa possidet, minus tamen ei sussicivi, quam necessarii sumptus priuato. Cui etia de quotidianis impensis remitterealiquid interdum liacebit: Tyrano autem nequaquam stine periculo.Deindequid opus miser ri eorum ut pauperum, qui post texhoneste partis tantum uiuere, &ea se fcile habere quoru indiget usus r Quii uero

147쪽

33o R. VOLATERRANI uero ob egestatem cogutur aliquid tu pe committere, quomodo non hos mi Drani qui seros & uere pauperes putabis r Hi tyranni sunt, qui omnia coguntur expilare capere ob necessarios 8c maximos sumptus, semper pecuniam qua ritantes. Necesse quippe habent eroga re in custodias aliam his similia,pro tueda dominatioe uitadis periculis. Graue etiam illud,quod uiros bonos,quos amare cuperent, timere necesse est:so tes, ne quid audeant libertatis gratia: prudeles, ne quid aduersus machinentur.iustos, ne cupiant ab illis populi gubernari.Denim latum improbis in uita Tyranus diligit,qui per eius morte scelerum sub eo perpetratorum poenas sedaturos timent. At honores inquit Simonides qui maxime hominis sunt di deorum, uos retinet. Nec hoc quidem Hiero ait: cum hi maxime hono2 res oblectet, qui ex amore grauacp, n ex metu procedant, sicuti supra de uo

luptate Venerem dixi. Quidqusso Si

monio

148쪽

monides inquit in his sponte persistitis malis, nec tyrannidem relinquitise Et hoc misera praeter omnia, Hiero. ait, cis seli Tyrano nec tenere re mala , nec dimittere coducit . Quomodo emtot caedes,rapinas, exilia , toti facinora - pestre aut Psoluere priuatus sine poriculo posset Et haec quide Xenopho. Plato in I X. de Rep.Tyranni uiuutiana uinculis quibusda deuincti formidinu omnium 8c armorusolist in ciuitate minimu egredi aut peregrinari,aut quicqua eoru qus alii liberi solent. Do- 'mi praeterea totos dies more foeminaruresident, uerentes ciuium inuidiam.

Phalaris in epistolis: Venia quidem do tibi monitionum,quippe qui tyrannus nunquam fuisti . Tyranno c5sulis ponere tyrannidem , nescius quod i nere imperium securius est quam ponere.Si uero alterutrum sit optadum, malim ego sub tyranno quam tyrannum esse: quod unum tantum timerem,a caeteris malis omnibus liber . Tyrannusi a auo

149쪽

R. VOLAT ERRANI aute metuit tam externorum insidias, quam eorum per quOS seruatur. 1

Puto enim Tyrannidem infidam esse rebus publicis, omnem* regem aut tyrannum inimicum per se libertati legibus existere. Aristippus ait regem a tyranno dis stare,ut libertas a seruitute. Huic cum

Dionysius dixisset nihil ex eius philinsophia iuuari, nihil utilitatis ferruerVera inquit loqueris. Si enim te iuvissem, tyrannidem iamdiu posuisses. Antigonus ad uetulam a qua beatus dicebat , ait: Si scires sub hac ueste qua

fero quot lateant mala, nuquam eam in coeno iacentem serres.

Ptolemsus Philadelphus dicebat: Cutyranus multa ferat incommoda, tum

illud precipuum, quod cogitur eos qui minime nocuerat, utilitatis gratia qua-dol interficere. Ario

150쪽

DE PRINCIPIS OFFI cIO. . 333 Aristoteles in Politicis nullam ait Urannidem annos centum excessisse. DE 1 Is QVI cONTRA Urannos conlarint. HILOSOPH I pli res patrias suas tum 'ali nas liberare a tyrannis te tauerui. Quod nequaqua

laudi tribuendum, ut qui specie uiri tis,suam potius gloriam quam populorum comoda qussiverint . Ego philoisphorum in primis putauerim, in ocioci quiete, doctrina populos potius i uare, Zc ad uindicandu in libertate antimos magis quam corpora admonere. Nam si uetera quam noua repetere uo luerimus,inueniemus male plerunque

ii uiuscemodi uiris euenisse. Plato in Siciliam studio eam liberanis di prosectus , infelicem habuit exitum, dum uix ipse incolumis euasit.

Zeno Eleates Nearchi Mysij tyram

nidem euertere tentans, deprehensus,

i 3 dum