장음표시 사용
131쪽
in munitionis' definitionGinitio diximus esse locorum septum, sed nunc quid per loca
intelligeremus, oportet sigillatimi recensere , postquam de reliquis munitionem attinentibus, I lin par erat,expatiati su- loca munienda sunt a paruae urbes, Cittadem di- propugnacula, seu forti,itine- . A . . trum defensiones,suminum, & po euum , & eastrametationes, de quibus, ubi locuta fuerimus nil reliquum est nobis, ut dicamus.
132쪽
Si in regno aliqua munita urbs una sit magis
nec sarta, vel plures arces. Eap. I.
Rrimo loquemur de arcibus, siue Neeis . Sed inter altercantes milite' saepius quaeritur,virum in Regno Communita urbs utilior sit,an plures munitae arces Nos rationes ab utraque. Pari ad in s proponemus, v omnibus perpensis quia eligenda fuerit , recte consulatur. Re primum opinionis adduce nri dicentium. Frustra in Regno debere arees fabrieari, ut potius damnosae, quam utiles futurae. & Romanos solos vincere, & regnare scientes, in conquisitis denuo re nisἰ neque cam, nequ*rHeu nemarces aedificasse . Praeterea tune arces fieri debere dicunt,uei cum hostes. vel ciues t ςmusosi hostes inutiles sunt, quia plerunque in causa sunt,ut principes ijs confisi, male subditos tractent, unde ipsi x si pacis tempore suos dominos aegret serant', belli tempore honibus moliantur deditiones, unde pri ipibus & cum subditis, di eum hostibus eodem tempore hella sunt gerenda. Adhuet uia arces paruae sunt, vix possunt defendit nam eum hostes moenia quassarint,&diruerinti defentores militari ordine'retrocessiones facere nequesie prae
ioci angustia snam his hostes in obsidionibus utuntur faeila
capiuntur. Arces etiam dissicillimὶ eustodiuntur,tum ob multas impensas,quas requirunt,tum etiam ob proditiones,quihus maxime sunt obnoxiae, cum fame, & alijs necessarijsr bus laborent,aeque mulcorum exempla ad eorum opinionem confirmandam adducunt. Nieolaus Vitellius omnes arces civitatis eastelli dirute, ne eas hostes possiderent. Guidohal. - dus Dux Vrbinas in Regnu reuersius, ex quo a Cesare Borglaoxpulsus fuerat, arees omnes funditus deleuit,existimans Remo sie melius posse dominari. Bentivoli Bononiis redeun-.t: dem feeere. Franciseus sisrtia Mediolani Dux arcem construxit, quae suis aduersis nihil profuit. Aloysius Franetae Rex Duodecimus receptis Genuis,arcem Codesu dictam ere
133쪽
alla, sed eum Galli ab Octauiano Fregosio expellerentur, ar tem fame, & deditione receptam funditus prostrauit . Alii verbeontra hete inquiunt. Quod saepissime Pristomes eum finitimis bella, ει simultates gerunt, & Φpissime subditi suos Principes produnt, unde res non solum utilis. sed necessaria est arcem fundare , in qua suborto populari furore, se tuto P isne recipere,& Arces sunt veluti pena, &obstacula sucidaeorum . Praeterea urbes multoties amissae sunt, sed arcium a milio denuo in nostram potestatem deuenerunt: nam cum ex
ea milites in urbem immitti possunt, absque cuius auxilio, &moenia quati,& denuo dirutoportuisset. Accedit etiam quod cum Principes sunt urbe priuati ad alios, & amicos,& confederatos Principes aceurrentes, dum auxilium expectant, ii
suas arres se recipiant. Hine cognosci facilὶ potest quantum reserat in urbibus arces habere, militibus, machinis, neeensariisque rebus munitas. Et si ad exempla confugiendum siti Forumliuii Comitissa suo Vieomercato in arcem se recepit, in qua a popuIari impetu, de seritate se subduxit ubi amie rum praesidia expectauit, & hoe modo sua urbe potita est. Λntiquo tempore Tarentum arcis ope a Fabio Maximo reis cuperata fuit. Et Brixia capta, ex arce milites prodeuntes Vrbem reeeperunt. Λristoteles opinatus est, quod in Respu.hlica nobilium, paucorum arces valdE opportunae sunt,p pularium noxiae o Plato negat in urbe arcem condi debero . Sed sunt alij dicentes arces non solum commodas, sed neeensarias, eum aliquando subiectae urbes eum consederatis inimicitias gerentes ab aliis Principibus ciues vel corrumpunis tur, vel produntur, ut in manibus inimicorum Perueniane. Ob id oportet arces habere,ve eiusmodi periculis possint subueniri. Et quod maximὰ sint necessariae, argumet' sunt,quod ab antiquo tempore usque ad nostra semper eondi solitae sint. Superiorum obiecta, & exempla facilE diluuntnr. Nicolaus Vitellius ideo arcem substulit, quod ex sua Vrbe expulsus,atiaque ea ab hostibus capta, cum postea populorum ope eluit tem recuperasset, maximo deinde labore, & hominum elade arcem recepit, di praesidia, eiecit postea formidans ne idem eueniret, & denuo tantos labores, & clades susterre opus e Gsti, arcem deleuit. Idem euenisse Guidobaldo memoratur. - - R a Et i
134쪽
Et si Romani nunquam arees aedificarunt. In causa luit m sna eorum potamia, quae subditis. & omnibus nationibus erat formidabilis, ut necesse eis non fuerit urbibus populo muri frena haberer nam maximos exercitus in cofinibus pro vinciarum habebant, & tantorum Regum finitimorum colla Dederationem . Quod parus arcesse tueri non possint,talium est, munitiones enim recentiorum etiam, siae retrocessione. siue risirata tuentur.
RABO suae Geographiae libro decimo ter
l eio ex Platone, & Plato ex Homero reser tria hominum vivendi genera post diluuiuinextitisse . Primum aquas denuo futuras r formidans in ipsis montium cacuminibus. haltabant. Secundum in montium radia cibus cum eampi arestere cςpissent. Dreiis in planis Postremum genus ex Ionga temporis incolumitate
audacius factum. metu omni amoto in oris maritimis, ac d
mum in insulis ipsis urbes posuit:vnde antiquissimus suit mos in montibus aedificare. Sees prius ah fitus electi me incipienis dum . Non eligendus est autem erepidinosus, horridus, ster:-lisvE, ut phi oeipros suis, aut ut alipula decreuerat in ipsis
alpium eatum inibns,sed amoenus & piaeidus eoilis muniatum in quo aer tenuior. S purgatior est,&sapisiimε ijs Ioeis eoi tingit, ne optimus Dux illam habitare dedignetur,& custocim re. Et quae intus eonduntur ad defensionem neeessaria ab om ni putredine incolumia seruentur. Circumcirca seecundo. possideat agros , & uberes, ut non solum ineolis victum ui ministret, sed etiam extraneis possit subuenire. Monsiiceus, qui nee ligonis, nee cuniculorum reformidet iniuriam. Degurrat prope eum nauigabilis fluuius, vel mare ipsum,hc enim modo nullae ὸeerunt eommoditates , immo. divit is e suent incolae. Et fisunius desit, praecipue attendendum est,naquae intus vivae non deficiant, veI pro largentes. Arcesaeiain aquis carentes, facile obsidentium praede fiunt. Din
135쪽
pia tui moenibus, sed locis praeruptis. in quibus erecti colles, praecipitia, Niva Iles circummuniant, ut interposita loeorum iniquitate, dissicillime ab hostibus superar, queunt,& obsidear rhliquuntur fine munitione. Vel partim in mare, partim i kerris, vel uniuersa marinis. aqvrs circumdetur, vel fluuiau-bus, vel saltem lacu stribus. Tale enim modo extrinsecus a xillum recipere potest militum, ciborum , aliorum. q. necessariorum. Monet Albertus, ut minoribus sumptibus, vigiliis, curisq; arx ipsa custodiatur, uniea portat laxa, &sublimi instruatur, ponte mobili,qui pro temporis occasione pro ij ci, redueiq; possit, di eum necessitas exigat, quaquauersus expeditas habeat irruptiones . Sed non Principem privabimus secretiori quodam ostio, quo occasione temporis pollui ante.
non solum pede , sed equo prodire, di se recipere possit. Vbi
arx praecipiti; s,& crepidinibus ob spitur, fossis indulgeamus, ubi planities circum quaque,profunda fossa, di laxa promun C-da est. Postremu illud commonuisse proderit, ut in hac arcem nemo arcessetur, nisi qui sortitudine, fidei integritate vel spectata probitate, usu & experientia peculiari commendetur. vel eiusmodi hominum penus, quod vel artisicio aliquo exceI-lat , vel aliquos ad vius domesticos, ve i publicas nccessitates
obsequentes operas praestabunt. Proditorum, perdi torum , ignavorumq; turba arcenda, ne quid, vel eorum perfidia, vel ignauia, vel onere ad deditionem faciendam cogantur.
De rjs arcium generibus. Cop. I IL
otissima utilitare, & usu eonstruuntur arces, siue ut vulgo vocat, forti construuntur vel perpetuo mansurae, aut post occasionem deleturae . Ad perpetuitatem construunt irin confinijs hostium, ut veluti secena eorum desideria refrenentur aliena inuadendi: nam sine hoc freno, quis possit inimicos retinere . ut alienas regiones intrantes, non depraedentur, de uastor, di aliena occupent. Possunt etiam uniuersum exercitum re
136쪽
in huius Regni eonfinio, loeata super flumen Nonti eum uni mersum Gallicum exercitum non solum remorata est, sed vedissolueretur eoegit. Eriguntur etiam in tempore ad urbium obsidionem, et hostium in apertis eampis; nam post deletasvrhes, vel hostes, etiam & ipsae delentur, quarum usus apud antiquos notissimus. scribit Ioseph , quod Romani in Hiero. solimarum obsidione, ut arctius ludqos perstringerent,trede cim arces aedificarunt, quarum unaquaeque decem stadiorum erat, & in ipsis praefidia & excubias posuerunt. hucidides erat, quod Beotii in Plateae obsididione, duplici muro arcem cinxere, alter Ciuitatem versus,alter exterius. Caesari urbem expugnando, ne ah obsessis obsideretur, vallo, fossa M amine eam circumuallauit. Hae ab antiquisl in montium verticibus constituere solitae erant, quod illuc machinae,& tormenta dis
ficilius conue hqrentur; tum quod salubriori arie stuerentur ἡtum quod minoribus impensis construeretur.Οb id Virgilius.
Idq; Graeci animaduertentes, Esculapio medieInae Deo in B-hIimioribus locis templum erigebant. Eriguntur etiam ad Iocorum, viarum, portuum', ac exercitus defensionem. Simia Ies Goletia , &Gerbi nostra tempestate habuerunt. In urbiuobsidionibus, ut diximus saepissimἡ e struuntur,quasi earum renum; nam sicubi aliunde subsidium euenire nouerint paucis relictis militibus pro eius defensione: pol Universus exe citus obuiam ire, di manus eum eo conserere,& re peracta ad obsidionem redire . Haec quadrata, vel paruo contenta am hitu ex ea parte, quae ad urbem vergit, munitior esse debet, quae amicos recipit,remissior. Praeexcelsa sit altitudine oporistet, ut ciuitati dominari possit. Formae praecinctus vel stella. ris, vel quatuor propugnaculorum, vel sinuosis muris, vel a lateribus defensores defendere, & se tueri possit. Et si hane formam saepius improbauimus, ut imperfectissimam, nune situs necessitas, & impensarum parcitas nos ea uti cogit Anquo non tanta munitionis necessitas vUet .
138쪽
. De eo bis constituendis. 9p. IV.
Astra aedificantur n urbibus Metropolitanis, is totius regni principibus, ut in Neapolitana, E 3e Mediolana urbibus. Necessitas castri erigenerit, ut ii forte forun alciuitas expugnetur, Manet incolume castrum, in cuius expugnatione , noua Obuesio & expugnatio subeunda est. unde labor, tempus , impensae teruntur . interea vel pestis grassans , vel car satis annona , vel militum discordia , aliel accersita veniunt auxilia. Vrbis etiam diuitiae, vel prImores in eo conseruantur , & iti Obsidionibus mutua auxilia conferis ri possunt, aut urbs castro Opem feret, aut urbi castrum. Sed
prius loci situs despiciendus est. Quado castra ςdificanda sunt,
Ioia constituantur totius ciuitatis arduo, & egregie naturωνει opere munito, ex quo in urbem traiccium sit, ut mutuis auxiliis subueniantur . Nec loco constituantur urbis debiliori, ne adueniens hostis urbem expugnaturus a debiliori initium sumat, ac potito castro, urbem inuadat. Λtsi castrum positi ipso satis pro se tutum, etiam si hostis urbem expugnarit, formidet castrum. N laboris pressius nouae expugnationis . Quasi viribus elusus, obsidionei' luat . Eligendus est fitus in Iocis praeruptis, in quo intercisi colles,& valles circumueniat. Vel fila Rem minus idoneus sit,tutior pars in campestem planitiem prospectum habeat, infirmior in urbem sit talis, ut existrinsecus auxilium recipere possit, quod Hs locis facile cons qui potest, qui, v c d iximus, in montibus constitutae fuerint. I va Ilibus, pia: ruptis viis,& praecipiton S coronata, vel quae Fartim in aquis, partim in terri S . optimus autem omnium situs erit, qui utrumque possidebit, & montes , & rupes, Zemare . scilicet montem sublatum, maro suppositum, ac longo
moenium Circuitu mare complectatur, di montem, de mare I montem tuetur, & RonS mare. Vndique circumsumet, etsi utrumque consequi eodem momento nequeat, utrumque se-. pararim muniatur , ut alterum ab altero tueatur, & utrumqo
mutuam opem consequantur. Praestabit si locus prope ipsum sublimiorem alterua, non habeat, sed omnibus superemineat saltem
139쪽
saltem ad tormenti iactum. Et si eirea depressus tollis , aut
tumulus prominebit, ex quo murorum quassatio formidetur, intra sepi metum reseretur, ut ex eo potius hostes verberemus, quam ab eo ex hostibus vapulemus. Saltem attollatur ea altitudine, ut omniquaque liberum perspectum praestet, nec aliquid in vicinia existat, quod inde visu nequeat explorari. Dum moenia designantur, non in praeruptis cautibus aedificentur, ne temporum iniuria cum ipsis cautibus moenia collabantur. Si mons lapideus,moliis, aut tener fuerit, in quo maxime cuniculum formidatur,laxi passim interstruantur pute i quorum ex apertis faucibus suppositi,& accensi ignes evomantur. In montium locis , ubi murorum quassationes non formidan tu T, non solidis, vel terraplenis utemur, vel latis propugnaculorum lateribus, sed sinuosis anfractibus, impensis maximis parcemus . At si castrii partim in plano, partim in colle positum erit, in ea plani parte, in qua tormentorum quassatione,& hosti una aggressiones expauescimus, solida moenia, ac ter-yapleni constituendi sunt, ac propugnacula sua habeant solida latera, ac magna retro platea re Iinquenda est, ut si nece iasitas postulauerit, una, vel altera retrocessio construi possit.
Et ubi maxima qua statio formidatur, ibi maxime propugnaculorum anguli obi j ciendi sunt, quibus misi ilium , & globorum vis appetens,angulorum frontibus diffissa latera segnius
Iadant. In lateribus clemum tormentorum apertiones perforentur , arct rores, latioresque, prout usus, cui destinantur,
postularit: laxiores maioribus tormentis, minusculas c nam a maioribus tormentis seriandum est &. minoribus missilibus hostem furtim affligendu . Ostia, quo minora, eo meliora, nam Paucis numero vigilibus custodiuntur,saltem duplici, vel mobili ponte praemunita, qui modo reductus, modo proiectus ad singula temporis momenta, quoties usus expostularit,nucaditum praeferant, nunc Rheundi adimant facultatem. Latum ex altera parte ostiu habeat, ut si perfidia tuorum, aut seditio, aut necessitas aliqua urgeat, aditus habeat mittendi, recipi endiq; militum , satellitumq; praesidia. Commonet AlbertuS, ut
in castrum ex urbe secretus aditus ducatur, ut succedente temporis necessitate, claneularios accessus, peditusque mutuos
Praestot. Vade expedit testudines subterraneas ita munire, vis a vali.
140쪽
st validis fornicibus emeptae, superurgens pondus facile pediferant, quarum ostia a vulgari frequentia remouenda sunt, ut paucis, ipsisq; integrae fidei ciuibus sint cognita . Commodi praeterea sunt in cauro re eonditi secessiis, quasi cellulae thesauris asservandis, alii in; Principum necessitatibus dest nais huntur. Putei quoq; copiose infodiendi, aut cisternae, prout usus, lociq; ratio postulabit. Nec minus aedificia desiderentur. Penu, annoniq; asseruando destinata. infra subterraneae cellulae vinariae , supra tabulata pro granariis, quibus triticum, hordeum , legum ina & id genus similia reponantur, ut in rei frumentariae carentia , ijs famem absoluamus. Dein secessus pauci in muris non deerunt, in quibus excubiae hybernas pluuias, restatis Soles, aliasq; cce i iniurias propulsent. Et propὸ ostia introrsum celt r, in quibus partitores, vel ostiarii inhabitent, & aperturas in muro quasdam habeat , quibus liberam, expeditamq; trans murum prospiciendi facultatem possideat.