Henrici Boceri ... Commentarius in L. contractus 23. ff. de reg. iur. alterâ pleniori, ac venustiori editione instructus omnibus juris studiosis perquam utilis

241쪽

locationem rei, & locatio- Hemoperis : Illam levem tantum, hanc Vero etiam levissimam recipere culpam

tradit , & de hac loqui d. l. Si memces, g Qui columnam, T. Locati. Sed nec hac sententia ferenda est. NamJ stinianus Imperator in d. g. Qui pro usu, Instit. de locat. & conduct. licet agat de locatione rei, non operis loca tione , tamen docet a conductore talem desiderari custodiam, qualem diligentissimus paterfamil. suis rebus adhibet. Licet etiam in l. 3. g. I ff. Naut. caup. stab. Iurisconsultus tapian. agat de o- peris locatione, nihilominus tamen docet in locato & conducto culpam praestari levem. Simpliciter enim culpae meminit , quare per eam levem duntaxat

culpam intelligit. Idem fit in d. l. Idem quaeritur,m I. T. Locat. & similib. juris

textib.

Locato subiicit hic ICtus Dotis da 9ς

tione . Dotis datio est contractus re constitutus, quo maritus ad dotem acceptam soluto matrimonio restituendam obligatur. Dico eontractus. Nam

242쪽

dotis datio inter contractus numeat . h. l, n. o l. Exigere de judic. l. D ut certis 5. S. Nunc videndum, 1. Comnod. L i. 1. de jur. dot. Dico Re constia tus. Nam nisi corporaliter dotem traciderit mulier, non obligatur de ea malitus exsbia conventione, vel nudis instiumentis, i. r. Q de donat. ante nupt. se . Si quis posthac s. in prisc. C. de bonis ' sc t. LI. se R. C. de dot. Gutti non num. ltost. Ipsi tamen marito constituitur obligatio ad petendam dotem non tantum stipulatione, sed etiam nuda pactione,& pollicitatione, L . . ίρen. Cis dot.pro - mss. l. I. f. penss. de costat. dot. Sublata dictione dotis, quae olim fiebat solenni bus verbis: veluti mille tibi doti erunt, aut: Quod mihi debes, doti tibi erit. Vide Ulpian. in fragm. titul. 6. de dotib. IOI. Maritus autem in dote praestat, non solum dolum, sed etiam culpam leVem, h. L n. L etiam bos i g. g. i. ι Sis ligam. as. Maritum, seoluta matrim. l. In rebus II. Iur. dot. Nam hic contractus

mariti α uxoris gratia celebratur, ae L

243쪽

DIT. IN CONTR. CADANT . Iux ut certos. g. Nunc videndum AE Gmmodat. Si itaque dolo aut culpa mariti

res dotales pereant, Vel deterioret; reddantur , tenebitur eo nomine marituS,

licet pactus sit, ut dolum solummodo, non etiam culpam praestaret , de parii. dotalib..& dicam infra cap. tur. Cum tamen quaeritur in judicio de dote, an facere possit maritus, dolus duntaxat comprehenditur ae L Etiam

uos i8. F. Ist. Soluto matrim. De culpa autem levissima non tene- Ioa. ur maritus' Nam , ut dixi, utriusque gratia hic contractus habetur: α nus quam traditur, levissimam culpam praestare maritum in dote. Sed obstat d. l. In rebus 17. in princ. T. de jur. dot. ubi iurisconsultus Paulus primum docet, in rebus dotalibus praestare maritum tam dolum, quam culpam. Deinde subjjcit, eum etiam diligentiam praestare. Unde dicendum videtur, Iurisconsultum per culpam significare levem culpam , peri diligentiam vero exactissimam diligeni tissimam, atque ita ex contrario levissi mam culpa, ut in L M ut certo s. Nunc :. M I τι ea.

244쪽

186 CAP. IV Qv I MODI ET CON- videndum, vers Commodatum, ibi, cul- lpamplaesandam se diligentiam, f. Com- modis. se in L. Pui injurias 3. g.sui in alienis, ver Eademsunt in eoin. desura. se in h. l. n. ibi, In his quida se diligentia Z

Uerum sciendum est in d. l. In rebus I .sede 3 ur. dot. pro, Sed etiam, legendum eo se,Sed eam, ut monet Petr. Faber. hic. In eadem etiam lege observandum est, illa

verba i Diligentiam praestabit, quam in

suis rebis adhibet, non eme accipienda,ut in deposito. Alias inde sequeretur,de do-lo falaem, non etiam de culpa levi ma tum teneri l. mo Nerva9 2Τ depos. Cum autem dolum & culpam in dote praestet maritus, no is dominus erit rei dotalis dicendus, sied uxor ejus domina dicenda erit. Idque etiam non paucis alijs u

igumentis & juris textibus ostendi posi I

test. Nam dos mulieris esse dicitur in

mulamvis dejur. At. l. ου, p. g. Si sudum viro, Si consante 2 .g.Si ma- rituae, selut, matrim. pater bae 7s.ss. de Emict. Dicitur etiam deberi mulieri e- iam constante matrimonio Servum ol' Motalem ii. d. de manumissi. Dicitur essem

245쪽

D IT. IN CONTR. CADANT. Iῖν etiam in bonis uxoris, L. ede cosiat. bonor. Dicitur uxoris proprium csse patrimonium, Ly. g. Ergo etiam, . de minρ λ l. Vnica, g. Et hoc ex rei uxoriae C. de rei uxor. M. L Pater suam r4. ivrg. adlegi Falcid. Item u*or de dote rei vindicatione experiri potest. 3 C de rei vindic Qus nulli ali j,q, iam domino datur,l. uintuta 2 7. g. Cui legatum, s. de auro se argent. legat. In rem a. ivr. ct tot. iiij ct C.

de rei vindiς. Dos quoq; dicitur este naturaliter in dominio uxoris etiam constante matrimonio, L is rebus Io. Cod. de

jur. dot. Item quod dos sit uxoris, non mariti, ex eo quoque intelligitur, quod maritus in dote saltem habet jus utendi fruendi propter onera matrimonij, l. Doti ructuum 7. . de Iur. dot. cumsimilib. Et qui jus utendi fruendi habet, non est dominus,sed utitur rς aliena, Insit. deu- seu rucr in pris. Deniq; Paulus JCtus dicit maritum eam prςst re diligentiam in dote, quam in rebus suis exhibet initan rebus i p. in pr. 1. de Iur. dot- Separat erso Paulus dotem a redus mariti, & eam uxoris esse assirmat.

246쪽

Uerius tamen est, maritum esse vere dominum rerum dotaltu, non uxorem. Praeterquam enim, quod maritus dicitur dominus dotis, Insu. uib. abeum re Iic OAnon. inprin. Et dominium do

iis dicitur esse mariti, M. Gamvisas. inprinc . de ur. dot. Et dotis dominium dicitur transferri ad maritum, L Si ego, s. Si res Τ d. t. Et praedium dotale dicitur esse mariti, L Si praedium as. C. deIur. At. Item fundus dotalis dicitur transire ad heredem mariti eo mortuo, heredemq; eius effici dominum dotis, i Euaedam6a. de adquis, rer. δε- min. licet nec is eam alienare possit, L L .iumss. Defunae dotal. Aliis etiam validioribus rationibus, & argumentis Ο-stendi potest, hanc sententiam verissima esse, quorum primum hoc est: Dos data marito ante nuptias, non secutis nuptiis, condictione ab eo repetitur, L Do-ri uctum I. g. I. dejur. At. Ergo maritus dotis traditione verus dominus fuit effectus, & ad eum dotis dominium a 'vere uxor transtulit,alias enim no condictione sed rei vindicatione mulier dote

247쪽

t ni TAN CONTR. CADANT. Ig repeteret a marito, non secutis nuptiis:

Siquide dominus rem suam non condicat, sed vindicet, g. Sic itaque discretis, Instit. de amon. Secundo traditio rei dotis causa a do-i mino facta verum transfert dominium, . Per traditionem, vers. Seoiquidem, Iustit. de rer. divi l. i. f. de pubi. iorem action. Ergo per dotis traditionem maritus vere adquirit dominium. Tertio rei vindicatione utitur, qui Vere dominus est, L tau tus 27. f. Cui legatum de auro se argent. legat. L m rem 2 . in pr. se totait. se C. de rei vindicat. At maritus de re dotali amissa repetenda a possessore utitur rei vindicatione , l. De his I i. Cod de Iur. dot.. Ergo maritus vere est dominus rei dotalis. Et quod attinet dict l. 3. Cod. de rei vindici quae uxori tribuit rei vindicationem, potest illa intelligi de re mulieris alia, quami dotali.

Quarto. Cui competit publiciana in

rem actio , vere esset dominus, & haberet rei vindicationem, si a domino rem

acceperit, domini; transferedi causa, .

248쪽

se tot. tit. de public. in rem action. Sed marito competit publiciana in rem actio, si dotis nomine ab uxore alienam rem bona fide acceperit; d. l.3 g idae t. Ergo maritus vere eiscitur dominus dotis traditae ab uxore domina. Quinto, Qui indiget usucapione ad adquirendunt dominium rei a non do mino bona fide acceptae, is donamus e sectus fuisset facta traditione a vero domino dominij transserendi causa. Nam venditor si domistus sit mercis, facit Stemptorem dominium, empto n. g. Et imprimi . de act. empl. Si non fuerit dominus ad mercis adquirendu dominium emptor indiget usucapione , tot iiij. Pro emptor t. Id. Pro suo: cums Llibus innumeris locis. Sed maritus indiget

usucapione ad acquirendum dominium in dotem 1 non domino bona fide acceptae , L I, 9ultd . pro dote. Ergo maritus vere dominus efficitur traditae ab uxore domina. Deniq; solus dominus servi manumitia tendi potestate habet, & si ab alio, quam domino suo manumittatur servus, non

249쪽

imet. Is CONτR. cAD AN 2. I9 Iessicitur liber, Li. in prisc. ct D. Coae de manum C. Et hoc omni dubio caret, Maritus autem potestatem habet ma numittendi servi dotalis, sit fuerit solvcn s ddo. Servum dotalem a r.j. de manuumss. Ergo maritus verus est dominus, ut servi , sic dc alterius rei dotalis. Hae sane rationes omnes emciunt nequisquam jure negare possit, maritum Vere dominum esse rei dotalis, Prosipiciendum itaq; nobis est de modo & ratio ne in concordiam reducendi contrarios, textus supra adductos. Et generaliter hic sciendum est, quod licet maritus sit do minus dotis , certis tamen casibus cum desinere ipso jure dominum esse, ut dici quidem possit vere dominus, sed non perfecte, hoc est, inco mutabiliter dotis dominium habere, secundum l. Omnes actioneI, I sy g. s.ff de reg.jur. ibi, Ga jus JCtus, non videtur, inquit, perfecte cujusque id esse , quod ex castu auferri potest. Glossa item in l. Si constante, et . g. Si maritus, in verb. In alienis, T. S luti matr. dicit, quod praesenti tempo- x

re inspecto res dotales fuit mariti: Sed

250쪽

spe temporis futuri cas uxoris esse. Ca- isus autem, quibus desinit maritus esse doliis dominus, & ejus domina constituit ur uxor, hi sunt: Si fundum dotalem alienet, ea alienatio nulla est, ipso jure, l

xor v. . domina fundi rei vindicatione repetit e .um, l. 3. Q de rei vindic. Deit Ide, si quamcunque rem aliam dotalen χ quovis modo, etiam oppigno rando alietnet maritus non solvendo exi

stens, ipseM jure dominium ejus rei ad ii

XOrem redis, ut ea rem a marito alien Z itam rei vini dicatione, vel hypothecaria lactione repUtere possit, L Vbi adhuc 26. C. de jure dot. L Servum a I f. de manumissi. Si cInstante a . rπρη, solui. mmtrim. d. l. I, rebus, C. dejur. rit. Denique matrimonio soluto, veluti divortio ficto, etiam ipso jure dominiueotis ad mulierem recidit, ut eam falvam & integram a marito , vel ab alio possesso re possit revocare tanquam Vera domi na, vel rei vindicatione, vel hypothecaria actione, Vel actione ex sit Pulatu, t pt. tud issimat quemad