Disputationes de triplici vniuerso, coelesti, elementari, et mixto, paruo homine intimiora secreta philosophiae perscrutantes ... F. Michaelis Zanardi Bergomensis, .. Vniuersum coeleste, de omnibus, et singulis, quae ad naturam coelestium sphaerarum,

발행: 1620년

분량: 143페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

UNIVERSI COELESTI s

ita in omnibus partibus Virginis plena est doloribus.

anxia, melancholica ii membris debilis,& socia pauperum,& debilium. In omnibus rartibus Capricorni ludosamat, vinum, te ebrietatem sectatur, in cantu, de sono, rebus pulchris, ac societatibus delectatur, honestatem amplexatur,&pulchram formam, ac staturam tribuit.

strum, seu stella non habet alium motum proprium Emotu sui orbis. Ergo ab eo non differt specie. Tertio, si specie distinguerentur, est et, quia habent diauersos effectus. At hoc non obstat,quia etiam in animali uno secundum speciem, cerebrum, cor, manus,&c. habent diuersos enectus. Ergo,&c.

Circa hanc dissicultatem duas opiniones inuenio. Prima antimat orbem, & suam stella in esse eiusdem speciei. Sic enim docent Auertoes i. ccoli text. 7'. Alb tus partibus Scorpionis hulcher est, formatus, bene equi- . Magnus tract. 3. cap. . a. cceli. Richaidi 2.d. . art. 3'. tat, multum timetur, de in pulchris vestibus delectatur, c lio. Maior. i. s. Niphus L. coeli, text. i. Ac illinus lib. i.

erit morigeratus, honestus,& liberalis. de orbib. S alii quidam secunda sententia negat stellas In omnibus tartibus Piscis pulcher est, sagax, intelli- lixas, & iirmamentum, ciconsequenter quamlibet uel- gens, honestus, honoratus,& fortis, corpore perfectus,& lam, &suum orbem esse eiusdem speciei. Sic docuit. omnibus suis inem biis aptus, velles pulchras diligit, D. 2. coeli te l. io. Soncinas ii. Metaph. quaest. Io. & alii ornatas, sacundiam, doctrinam, eruditionem prosequi- Thomiti tur, ob quas a multis honorabitur,ac dili tur. Omittam quae prisci dixerunt, & vera non sunt, ut In Capricorno pauper est, diminuitas, Gnfirmus,mem - quod irdera sint terrea,&punicea,vt dixit Diogenes, vel bris debilis, ac multis laboribus pressus. Erit ignobilis, lint annexa cristallo si sint fixa seeundum Finpedqclem, pauper, omnibus facultatibus spoliatus, infirmus, con- α si errantia soluta, vel sint qua si carbones igniti; et Eo tinue tribulatus laboribus, ac impedimentis vitae. mati e nubibus ignitis, ut dixit Xenophanes, vel saxum Circa supradicta autem pii monota, ista Astrologos ignitum, ut dixerunt Anaxagoras,&Democritus, Ac si- deprehendit se ex longa experientia, & iuxta eorum di- milia, quae in scholis non iunt recepta. Tenentes ergocta hic apposita, paruuin tamen fundamentum in his materiam orbis coelestis, & ijderei esse diuersae speciei, faciens. immo,&generis subalteini a materia inferiorum, adhuc Secundo isitur intimius speculabis positionem si specificam distinctionem. damus inter orbem, de luam pradictoruin in dontibus propriis, terminis, saciebus, & stellam, sicut inter annulum aureum, de lapidem preti angulis coeli,quia ista supradictis existimo praeualere. su non ea inscrtum. Adargumentum autem dicitur, ut etiam supra tetigi- Considerandum eli ergo secundo, quod diuersitas mus, quod influxus c est iit regularis,&uniformis bita- proprietatiuo ostendit etiam diuersitatem naturarum, riam intellisi potest. Primo quoad productioncm dii te quia propria iluunt ab essentia ut eius passiones propricisorum, & sic dicimus non producere unum tantum, sed S singulares , non enim risibilitas, & disciplinabilitas plura, quia virtus quanto est superior, tanto ad plura, hostiant alteri quam homini conuenire, quia sunt pac&diuersa se extendit. secundo, quo is modum produ- siones solum fi uentes a natura rationali. si isitur consi-cendi diuersa, &sic dicimus temper eadem producere, derelisus proprietates stellarum,& orbium, inueniemus

datis, & non mutatis circumitantiis, quae semperiit spi- . eas esse diuersas,&diiserentes Nam orbi conuenit exi ciendae veniunt trinseco moueri, stellae nequaquam : duare natura iii o

Postquam actum est de asti is, ae corum virtutibus ut be est principium motus, & in istella fixionis, Ec quietis. psis exeunt, & in inscrioribus recipiuntur, modo Secundo o: bis sua natura ratus eii, & ex sui conditione ab quaedam quasi corollaria, &effectu alia dubia addemus, sonum us, dc diit oluemus, ut persectior existat haec a doctrina de uniuerso coelesti.

non sibi vendicat recipere, S reflecteret,imen, stellae v

ro utique, & noli ab extrinseco tantum,ut conuenit cuilibet illumina ro, sed ab intrinseco, ut competit lucenti sua natura susceptibili lucis. Tertio disserunt in figura, quia etsi ambo sint figurae rotundae, Ee cucularis, istella

tamen non est in totum rotunda, sed cum pa: tibus ac

tis ad centrum stellae terminantibus. Quarto in Euxinsunt a stella, non vero ab orbe, tussicum ordine adites radetur quod non. Primo pars densa, Sc rara eiusdem lam, vel ieeundum aliam rationem , quare dicendum

V naturae nec disserunt specie. Sicut quaelibet pars venit, quod orbis, & stella non soluat accidentariis dis- igni se sit si is, &quaelibet pars aquae aqua est, et sipo - seremus disserant, sed etiam essentialibus, de sic specieiicit aliquibus accidentariis disterentiis disserte. Sed stel- distinguantur. Nec hoc ineqnsruum censeri potest, quiala non est nisi pars densa eiusdem sui coeli cari. Ergo di- multiplicatio secundum speciem perfectionem alguit,ccndum ell, quod non differat specie ab eo. Maior est do non imperfectionem annuit, nam quanto entia sunt Nota. Minor est Aristo t. r. coeli. persectiora, tanto magis secundum speciem multiplimis cando. Cui ibo corpori ab alio specie distincto cantur, xt docet. s. D. r.p. quaest.1 O. attica. dc ibi proba

122쪽

Al t imum ergo dicendum, quod rarum,&densum In herbis, &storibus, subduntur Mercurio, Amata

est durire. Primum eiusdem species, ut par quae densa, cum, Rosa, orinius, violae, 6c vaccinia Marti, Ruta,&ti rata. Secundum dicitur diuersarum specierum, v t v. s. Absyntium. sumus,& carbo. Prima non ἀifferunt specie, secunda vise in animalibus. Lunae, Ones, Cancri, Testudinex, M ue, & ad similitud nem horum se habent stella, &o Ranx, saturno, sal mandrae, Remorae, torpedines, co-bis, nam orbis constat ex tota sua perfectione, adeo ut chleae,& Asini. Soli. Homo, Leo, Aquila, & Delphinus. non ossit multiplicati in eadem specie orbis, & stelia Veneri, Cuniculi, Cerui, Damae, &columbae. Ioui. Ele constat ex tota sua perfectione, ita ut non sit in poterim Phanti,equi, siues, Marti, Tauci, canes, Tysio,&pari tra, secundum totum, nee secundum Pariem ad formam tburae. Mercurio, Simiae,&Feles.sui orbis, Vel ad aliam stellam in eodem orbe. In coloribus, color niger subditur Mercur o, Rubeus Ad seeundum ὀieendum quod maior intelligitu de Ioui. Flameus, Sc Croceus, Marti . splendidus,Lucidus, corporibus quibus conueni t moueri per se, modo stellis & purus soli. viridis,& Caeruleus veneret, Ferrugineus, . sitis non conuenit moueri, sed figi in firmamento, N & Cinereus, Mercurio. Candidus Lunae stellis planetarum in suis orbibus, α ad motum suorum

, orbium moueti.

Ad tertium dicendum , quod partes eiusdem totius sunt in duplici disserentia. Quaedam enim vita,eadem l forma in tormantur α solum in ossiciis eiusdem totius distinguuntur, ut cor, cerebrum, &e. in animali. QAκ-dam vero diueriis formis in esse constituuntur, & Iecsciuntur, quia babent diuersas operationes, non io um Ex elementis. Ignis, &aer, cum animalibus ibi Aistentibus subiicitur Soli. Aqua,& terra cum suis anima- libus Lunae. Ideo Talpae, & vermes Soli expositi moriuntur, & Belluae, terram,& a uam intrantes, expirant. Ad Argumentum autem dicitur, quod virtus sui Gioris in inferioribus recipiatur, duplieiter potest intelligi Primo ita ut suam vim amittat,& hoc nesamus, modia ficat enim, & mouet in seriores causas ad producendos numero, Led & specie distinctas, ut coelum, α aitrum,& suos effectus. secundo, vivirtutein suam conseruet,& se

ista necesse in specie distingui. Du BIVM C II Lcundas causas ad coagendum secum assumat, & hoc rum est,& intentum.

Videtur quod non. Nam prognosticum de sumendum est praecipue a praecipua, & e ilicaciori virtute.

Anplaneta quibusiam iubis dominentur.

Idetur quod non . Nam virtus superioris planetae V recipitur in inserioribus successive,&ordinate. E

go necesse est, quod ad omne id, quod in seriores plane I

lx causant, concurrant etiam superiores, & sic non ha- sed ab aicendente signo Zodiaci, quod est eonstitutumbebunt aliqua propria sibi efficere. stellis fixis desumitur praecipuum prognosticum , unde In contrarium stat sententia Astronomorum, qui sic figura constituitur ex duodecim sigilii Zodiaci, & in eis dicunt, planetas infra scriptis dominari. solum considerantur planetae. Ergo stellae fixae in agen-

In metallis. Autum Soli dant, argentum Lunae, as, do erunt potentiores. Iovi, Ferrum.&ctiali bs Marti, plui; bum Saturno, stan . Respondetur quod influxus s1derum bisariam consilanum veneri, Cuprum Mercurio. derari potest. Pirmo quoad diuturnitatem, Zeiicinita Ili lapidibus pretiosis. Carbunculus, & Adamas, soli, Sapphirus,&Smaragdus, granatus, & Corneolas, Ioui. Onixaaspis,d opaetius,& Heliotropius, Saturno. Lunaris , Ceriolus. & Coralliis, & Calcedonius Lunae. Tu questus, Marsalita, Berillus, veneri, Magne , Garacro- imis, Hyacinthus.& Ametisthus Marti . Achates, &CrIsblitiis Mercu o Pracius, Ballacius, & alii, ius dem 3 Heris, ad illum planetam reducuntur, cui conueniunt lapides eiusdem, ut Pracius ad lovem, propter at initatein cum Smaragdo. Ballacius ad Solem, probter similitudi-

octo cum carbunculo.

In arboribus dicimus, quod Lautus,&Cinnamomum subiiciuntur Soli. M1rtus, vitis,& olea,Veneri. LauruS,Cupicinus, Surba, Mei pila, Saturno. Citius, & alia id generis, ficus,& similia Ioui. Quercus, iuniperus, & piper arti: Poma, Cerasa, &Prunae Lunae. Mala punica,&Vna crispa Mercurio. tem, &sic. Primo pentatur a stellis fixis, quoniam ex fi-xione,& immobilitate agunt fere semper eodem modo,& eodem influxu, unde quae ab ipsis procedunt, siue bona , siue mala, cum maiori diis cultate vitantur, fixius mira agm i,& moue M. Secundo quo ad variabilitatem,& intensionem & mutationem, & sic primo pendet , planctis. Primo quia immediate agunt, & consequenter alterant, unde sunt tot alterationes a Luna, quia est terrae maxime propinqua. Secundo, quia cum eorum

motus sit velocior, &activus, nece iste est, ut maiorem continuo causet & variationem. Tertio, quia auctornatu eis singularem orbem dedit, ad multiplicandos varios ei sectus in inferioribus, ex 'uo sol tantas varietates facit,& ita alii planetae suo modo, quamuis tam estu

cide non cognoscantur.

Ad argumentum ergo dicitur, quod de vita nati duo considerare possiimus. Primum est tota vita, & se, si gnis, & stellis in eis collocatis aes inlitur. Secundum est in granis, Lupinus, Nutraq; solaris Soli. Lentiscus, AC alitia. Saturno. Toxica, MColueta Lunae. Ioui stanti singularitas ei sectuum, qui in uno anno, in se, die, civitas α Mison. P a Va

123쪽

tis UNIVERSI COELESTI s

..t hora boe faciet, et ei hoc , vel illud accidet, ec istud Ad argumentum autem dicitur glossan/o maiorem desumitur a planetis, prout discurrunt sub signo Zodia- Quod quicquid ro est virtuta inscrior, rotcst & superior, . .

ei, dein suis aspectibus, terminis, faciebus, dcc. repe- 1ed no

riuntur.

D v B I V M C v. An tana poli Solem sit otio potentior. Idetur quod non . Nam quicquid potest virtus in

ferior, i illo sortius potest superior. Ergo cum Lu causare, quod inferiores, scd c ccli et ius , id est, sin iis, Sc

sortius, non cum tanta varia Dalitate, dc mutatione. se-

cundo dicitur, quod maior valet, suando ad eo idem ei

tangit cc. :icut lacrianticula caterna, quia

n sit planet.. infimus, Saturnus vero , Iuppi ter, Mars, in hoc non iub ordinantur, modo potest esse, quodpi Venus, & Mocuitus superiores, dro: unt, α sortius, net inferior haberet quosdam csse bis sibi propii quod Luna. Producere, ad quo superiores , non Ecbcut concurre Respondetur quod planet et inter se bifariam conside- re, di si hoc non ii stineam, quia xii in tes eorum sunt sub- rari sollunt. Pinno quo ad virtutem agentem, apparen- Ordinatae, modificatae tamen, ut diximus supra.

ter, de varie. Ic Ch dicimus Solem,oc Lunam ma imς Dpς Uui. O ' i rari in inserio a , unde a Sole est vatietas diei, dc nodiis, Veric, Eliatis, Autumni, dc Hycinis, Lux, calor, α mi ς An Sol comburat alis; tu rata tra,ct cimos.

alterationcs inferiorum, dia a Luna sunt mentes, pluviae, rorcs, maria suxus,dc te suxus & multa alia in superiori- 7 Iactur quod non . Nam tunc scinius signa in il uunt, bus explicata. Pensandum eii enim quod maior, dein- V quando cum Sole morantur , ut, Leo tune ii 2 magistens ct inquxos rcrura inferiorum alterativus pendet a igni , α calcfacit turram, quando sol est in ipso, i est Sole, de Luna, ob has causis. Prima, quia superiora a. enim tigrium i deum, 3c virtu, mira cum alia virtute, Eunt in inferiora motu, Sc lumine, Sol autem cuius ino. enica tu, o cratur, via dc duo plura facient, quam unus uetur Marte, Ioue, dc Saturno, simul cum venere, do is las. A co bustio nil aliud dicit, Oti est ' iub radiis . Alci curio per annum, Luna vero vesocissimo euria si s et, vel . um Si l Scianc in rediri a potenti tua virtu- hi a Zodiaci percurrit, E deo magis alterant, r tc. Mars sub Maiis Noli, in reditur a sua maiori es-ilius ex velocitate motus. Et La ex luce, quia , o. scacia. Eipo dir duo venit, quod male ponatur intubus ii sat i ta lucc.n bribuit, de clari u inseriolatera ilia comballio, quas impedimentum influxus com Iusicat, dc ica L ma, do propterea lueeniatorem caui ut instial: erationcm. secv ida causaesi. quo sol, ena nul Rim tondetur, Pod sol dicatur comburere alios pla- am patiuntur retrogradationem, vel flat. ouem, e ideo licta ,:isna,& do:nos, inpliciter pote: i intelligi. Primo cum c .umuo iub ligui aci ciurant, cum muta. proprio,' 'as asia incendat, Se consumet, ii cui incit com-ti Ouc tot .ispecti iam, de vaciationibus termitio tu, sa. ballio ligni, lignum combustibile. ciccum, oitu, Fc occasist. liarum iis arum positant mul- Secundo similitudinarie, ita, vi id saciat sol cum hi tiplicem causere mutabilitarem. Tertia catalla e sis iis quae sub radiis eius irecti , vel sere dilectis reperiuntur, solis, dc Lunae, nam sol positus csti ix mcdio plancia- quod incit is iis combustib. li applicatus, E sic intelli rum tamquam corvin Rex, ' Princeps, ut Luce naco - pitur. Similitudo autem in his censitit. Primo, quoali, oculus mundi, centrum licti aram ui rant: am Sc gu- sicut virtus debilior opprimitur a potentiori, ita dire bernator omnium. syna etiam ipta Obm..gnum eius la- ctus influxu rer lucem transmi illas tollit si vel enervamen, velocitatem, S pro inquitatem ad terram maxi- tui, per Arecium in lux in radicitum Solis, tunc enim me operatur, cani sit cicti omnium siderum tabellaria, id elae dicuntur combusti, quacido con inguntur Sorecipiendo eorum infuxus, & concitato suo a orii, εἰ li, ves ab eo non multum dii lant, V. laa 3 o. gradus. magna eius luce, deserendo eos modificat is a nos. Se- quas nais dicantur magis , εἰ minus combui i, prout in

eundo possunt pi δευ tae consiti erui quo ad firmit tem, sis, vel minus soli appropinquo:. Seci'do, quia scutricis caciam influauum, maxime occultorum , se item- duo lumina idcim subiectum si luminantia hoc habent, cimus, quod quanto p Haetae: int superiores. c. cocila quod minus 5ffusca ira maiori, d eius adfinitas in reer in incitu tardiores, tanto po

quenter

oten ius a it ad ilitur, ita di in s multent Sc l, ec lius pi,itata, tu Sol stabit. atem es lectuam in inferioribus, vi te ιχι aximis in in Musi. D: s, S coulia tu inrnis plai. et α avino lu- coniunctio bu . cicuolutionibu. ovis de sum rutici ce uiu, prouenit, quod l. x minori tollitur, 3 O ulca- uiuant Alf onomi, maximas reuolutiones, , mutat; in tar, de coiis c ite iter cius , irtus a bilitatur. IJco z rro- nes in t si is, ac aliis iublunaribus, te uti l compto pria non producat sortiter, ita debiliter, d id cocauset bati uno inus de iudiciis, nam ostea, i maxili ast gnin an suo genere influxis multa impedimcnta, bcinare serum, Zc imperiorum mutationes accidi de tempore ii a- ctiones, quare planeta combiatii raciuntur multos de guaium conlati licimina, A re'. o lotionum lii periorum iectus metarum, qua ratio e luppi er .i: ius est maximum ti si fortunium, dc Satuinas tira1utium infortunium. tas us, nicia totum saei uti. , quod i acerenti sint boni,

mali malignius operamor, se has, d calidi

Martis au etur ex iuncta catilitate, ec siccitate S tisa

124쪽

lis, & soeitas saturni ea siccitate solis accrescit, & eius nisi ditas parum minuitur, quia non est stipiditas cum humiditate, quq possit caltacti, sed est stigiditas arida, quae fit aridior luce solis. Ad argumentum dicitur, quod aliud est loqui de planetis, 3c aliud de sis nis, de ex consequenti de domibus

quas signa Zodiaci constituunt, nam planctae notiantal- tum distat ita Sole, & ideo ab eo possiunt ex propinqui ate comburi, signa autem Zodiaci multum distant,vnte id facit sol incceio , quod cor in homine , nam cor roximas partes nimis ealefacit,& incendit, longin

uas vero modificat,& attemperat, &. temperate calcsa it ut cerebrum . ita sol planetas, stibi proximiores com- urit, ligna vero Zodiaci magis longinqua moderate at-emperat,& calefacit, secundum corum tamen naturame aspectiim,unde in Leone ad drit, quia in eo maximam

abet dignitatem, & quia in eo sunt ii ellae fixae Marti :s,& calefactivae, & quia iam terram ex directa percus one facta dum erat in Cancro, eam sua frigiditate, &umiditate tritiauit. Amumentum ergo non cii ad pr. ositum, quia procedit de signis,&nos loquimur de plaetis tantum.

An planetas it fortiores in ingressi dignitatum, vi serae in angulta.

I Ide: ut quod non. Nam quanto Rex magis figit pe-ν dena in regno tanto sortior iit. Sed plancis' sunt v cibi Reges in ingre stu suarum dignita: una. Eigo fortior uni in medio, aliam in initio. Respondetur, lirod de maiori sortitudine planetarum sariam loqui potitimus.

Primo in commouendo,& alterando. Secundo in intendendo.& augendo suam potentiam, virtutem. Si pii mo modo loquamur, dici inuo plane- fortiores elle dum fias dignitates, domos,& exaltames ingrediunt s. nain etiam in ingrestit Rcgis, maior lxii lx i, c in otio populi, maloi munerum copia,&rrior amoris demo si alio, de it. dum plancta ingrear sua do nos,exaltationes,puncta Caramali te f laces alii quam Rex colonatur, sic niax in pamam in natauitate, in plantatione arborum, in x

cation uerbiu: r,dcc. exercet potiores vires, virile ex

u i colo practas mus totam mutationem pro illa Lu- α c, ingressu solis in primo puncto Arieti, ged .sci - cilicem, vel maris it teiri totius anni: is moriri ις, calle Solem clementa commouere, ve ian. is it Ores, A solia communicare , sanguinem ac, erturbare, herbas gigne c, A caetcras sintilo, ii: a-

i autem displitatio sit de liuensione,&pers ctioneatis , . . firmamus planc tas suas vires ause . , sc 'mi quod Progred: untur agis ad inculum tuarum do- una, dignitatum, dcc.

Prirno quia tune magis obtinent similitudinem eum partibus coeli, quamin ingressu,ubi fit transitus a dissimili adsimile.

secundo , quia non fit transitus de extremo ad exta naum nisi per medium, dum autem res est in medio, est inina ori sua persectione, nam a medio recedendo, accedit ad naturam extremorum. Hinc est, quod Sol ,& Luna calorem augent, demutata ad perfectionem deducunt magis in solititio,vel plenilunio, uam in aequinoctiali, vel novilunio. Loquendo vero de stellis fixis dicunt Pi lomaeus, Album aetar, & alii Astronom , quod in angulis repertae tunc fortiores sunt , nam tunc per tectum seriunt, & inquunt, totumque in quod influunt circundant, ut facit ignis per partes viciniores combustibile. Ad argumentum autem patet, quod procedit suo adcommorioneni,cum nos loquamur quo ad intensione.

Videtur quod nou.Nam Luna est minor sole,qirum

maxime. At tegens aliud totum debet ei esse aequale.Ergo Luna non poterit totum Solem eclipsa re, id est,

obtenebrare.

Circa hanc dissicultatem primo notandum venit, . quod delii sis non est desecti luminis Solis, quasi sol in eclipsi, si candi a se priuetur lumine, nam lux est conii turalis Dii,&ab eo minime separari potest. Dicitur eri defectus Soli ς non ex parteSolis, sed ex parte nostr , quia II una se interponit inter Solem, d visum nostrum, citra auteni corpus Lunae fit densum.&opaeum, potest impedire lucem Solis ne ad nos trans at, unde in eclipsi Sol ssicut corpus Luti e versas nos est lumine priuatum , ita . versus solem est totum lumine illustratum, sicut videtur in plen, unio a nobis. Sc cundo, notandum est, quod ad eclipsim solis torre uiruntur. primum, quod fiat in plenilunio : nam cum eclipsis Solis sit interpositio Lunae inter Solem , de visum n strum, non potetit Luna eclipsare Solem, nisi dum et con iungi tu quod solum sit in novilunio. Nec obstat, quod in passi e Domini acciderit e li-

plia Solis. cum tamen tunc Luna esset plena, nam I. die 'Liiciae in ensis Martii, Pascha Domini cclebrabatur, de in . . 1 .iolemnitas erat altius mi ,& die ante Sabbatum crucifixi is est Iesus, I una existente tota irrorata a Sole, nam hoc in iaculose, &non ordinario motu Lunae accidi , unde Dronvitus Areopagitatu ne excitam aut . Aut Deus m. v patitur, aut mundi machina illi soluetur, quare

iustit At enis aedificari altare Deo ignoto,. quod Paulustei zriens, ex eo nactus est occasionem praedicandi 5-dem Domini nostri Iesu Clitisti.' 'cundum nec cit . iii icth, quod tune Luna sit in em dem signo Zodiaci eum iote, & in eodem gradi , secundum candem longitudine, A latitudinem, vel cum parua dilian ra, adeo Vt linea egredi eiu a nostro oculo, & pei. P 3 centrum

125쪽

eentrum Lunae transens potingat praecise ad centriam umbram terrae esse similem cono, seu turbini, euiuo Ver solis , vel eorrus Solis, secundum quod eclipsis fit in ter a superscie eclipticae nunquam recedit, eo quod ne ior . Vel minor : Hoc autem accidit dum coniunguntur que centrum Solis ab eadem defectat, de se pei est solitor, ves minor in capite, vel cauda draconis,quae sunt sub ecliptica, sub oppositus, cum terra si in centro eclipticae nempe totiui quibus sol progreditur, S hinc est, quod non in omni mundi. pleniluuio fit eclipsis Soli quia Luna soli copulatur ex- Hinc est, quod cum plenilunium fiat, dum Sol & Lu tra eclipticam, extra caput, & caudam draconis,& ai na reperiunx ux in gradibus oppositis per diametrum,

iere procedendo.Adeclipsin ergo Solis opus eiit ux unus na vero non iit sub ecliptic misi quando fuerit vel tu ea si in capite,alius in ea uda draconis. ritς, vel in cauda draconis, merito dicimus, quod tune

Adargumentum autem respondendo dico, posse Lu- fiet eclipsis, dum Luna suerit in eclipti ea Soli opposita nam totum Solem obscurare, qua uis sit eo minoi, quod exiliens in capite, vel in cauda draconis, tune enim in facium esse narrat Plutarchus, Martianus, Capella, i ς' gi editur Vmbram terrae, Sc a Sole non illuminatur: ab eo iodotii, , Thucydides, &Liuius apud Chepleruim in sua enim lumen recipi r. Potest autem tota tune deobscura Optica Astronomica. Nec obstat, quod Luna si mii Ox xi, dc secundum partem. Tota obscurabitur de in omni sole, dummodo ipsa d ametraliter opponatu nolito te ra, ii praeci sc retiatur in capite, vel cauda draconis, visui, eo modo quo parua manu5 oculo obiccta , in ' quia tunc nece illa est eam totam in Vmbram terrae mergi. num parietem totaliter occultare PQzest , Luna enim ις undum pari cm, si Prope caput, vel caudam draconis multum prope terram cristit. Circumcirca comparebit accedet, tan: O magis denigrabitur, dc si non accedat in tamen radius, coronae similis, quia lux Solis, d. cius ra- ira aliquos terminos, deliquium non patietur. Dicunt dii exeunt, &yeriunt. Poterit ei go Luna totum solςm tamen aliqui ctiam umbiam aeris causare eclipsin, tum eclipsa re si ex dilecto tota opponatur Soli, adeo ut di- quia Luna etiam deficit . utroque luminati supra Hori recto mediet in et solem , de viuum nostrum, dc eclipsa- zontem existenti, quando terra non potest , mbra face bit partem solis tantum , si a sarcie issim contingat ea re, qui aut principio eclipsis adhue Luna existe iue in ri radiis Solis per aerem transmissa, tunc non versatur in umbra terrae, & tamen tunc eclipsatur, ac quia aer i adiis D v B I v M C IX. olis priuatus iit aliquo modo opacus, & consequenter ad saciendam umbram aptus. In Lunarsit eu sui Ad argumentum ergo patet, quod umbra terrae est illa quae cadit, sed Ec terra potest. cadeis, si Sol, & Luna op-Videtur quod non Nam eclipsis est obsculatio ς - ponantur diametraliter, adeo ut linea deducta a Sole subpori, luelai: sacta medio corpore opaco , ut dum terra exactente ad Lunam supra terram morantem,transi Luni interponitur inter Solem,&visum nostrum. Sed rei per centrum terrae, vel partem terrae, secundum quod inter Lunam, de visum nostrum non cadit corpus opa- eclii sis esset maior, vel minor eum, nos enim sumus supcr terram, Sc ideo inter nos, dc Lunam non eadunt nisi corpora diaphana, sic aer, aquM DUBIvM C X.

xienis. Et to Luna non potin pati eclipsim In contrarium est experientia, vidimus enim tare Lu- An cclipseo Sola. O Lunae lubeant' 'Di indu est ergo, i od scut eclipss Solis, est in te Vidςxur quod non. Nam magis occultantur sol, α

positio Lunae inter Solem, Soculum nostrum, ita eclipsis Luna in nocte, quam in eclipsi. At in nocte non tot Lunae est interpositio terrae inter Solem, e Lunam, exi- causan; est x magnos,& mirabiles, sicut dicunt Lee stente in capite, vel cauda dracon s, tunc enim solum rς ςς ipsim Astronomi. Ergo eclipses non habent tot es patitur eclipsin, unde saccidat, quod in plenilunio Lu- sectus. opponatur Soli existens in capite vel cauda Draco In contrarium sintAstrologi, affirmante, eest ei nis, quia tunc ingreditur umbram terrae , ac ideo ecli- lis,NLuri mirabiles patere ei rectus,ut insta scatur, & ita in omni plenilunio non patitur eclipsin, Ees rise, cxgo soli, primo multum refrigerant,di ideo quia in omni plenilunio non ingreditur caput, vel caim non debent vile gcnerales orbi. dam diaconis, si enim accideret plenilunium existen- mundo. Cum multiplicantur eclipses magnae visa- nis,fieret eclipsis Lim cium suit ab anno lues' ad annum is s. necesiario succedit sterilitas lἡquentibus annis, quianinus restigeratur

te Iulia in capite, vel cauda draconi inae

Notai dum est ergo,quod dumdicimus .eclipsun Lu- terra, de exsiccatur. nae esse interpositionem terra inter solem , & Lunam, Tertio. M cum hoc imbres copios,aut inundatione

perteriam non intelligimus clementum terrς,quoniam succeii inr, quae aucto fiagore persepe euenire solent, Luna est supra testam, sed per terram capimus umbram tunc iam dira succedit, ut testatui Cardanus Apho terrae Cum enim sol sit multo maior quam terra neccile risinis tam aphorismo si. si 13. est rius medietate terrae ui qminari a sole, prori Q o. Cestrita tua habet virtutes s licet, Potentem

ratione

126쪽

ratione coniunctionis, luminarium , si est eclipsis solis,

xel oppositionis, si est Lunae r. Generalem,quoniam lente infrigidat, & ideo in multos dies intenditur. 3. Propriam, quae habetur a loci dominatione, Idem Cardanus aphori l. s'.

Quinto. Dominus eclipsis, in eclipsi ina nam habet

denda erit, ut tradit potentiam, Se ideo illius natura atteriptolomaeus cap. 7. lib. i. quadripartiti, textu ii. Sexto. Stellae fixae locum eclipsis comitantes, & illius tempore , et olientes, vel medium coelum tenentes, ili rimum valent , quam ob causam summopere considerandae sunt. Octauo. si saturnus fuerit dominus eclipsis, causat corruptionem a Frigore, morbos longos emcit, tabes, tonsi minationes ortas ex calbarris, fluxus,d febres quartanas adducit, ex tia, pauores , animalium penusiam, brutorum morbos, frigus horrendum, glaciem, neb ana, tensas nubes, tenebras copiosas, nives, naufragia, at Ortem piscium, fluuiorum inundationes, aquarum de rauationes, fructisum raritatem, erucas, locustas, dc id enus alia, excitabit, de causabit.

Nono. Si vero Mars suerit dominus eclipss, faciet

norbos biliosos, sanguinis eruptiones, infirmitates acuas,febres tertianas, ventos calidos pestiferos, tabificos, almina, turbines, siccitatem, maris aestum,nugum steri-itatem,& conflagrationes. Decimo. Venus tacunditatem, humiditatem, ventos zmperato , tempestiuas pluuias, aquarum utiles exunationes, & animantium copiam: Undecimo. Mercurius morbos siccos, febres quoti-ianas,plithises, tusses, anhelationes, ventos validos, intdinatos, de i ta stabiles, totiitrua ignita, & fulmina, ani- alium, seu plantarum interitum, si tamen occidentalis,

maria a minuit.

Duodecimo. Imagi nes stellarum,& signa Zodiaci prouersis qualitatibus quibus oriuntur tempore eclipsis

suunt.

Tertiodecimo. Domini cel ipsum pro varietate do rum in quibus vel fiunt eclipses, vel ipsi resident, V

ntur.

Quartodecimo. Color tum narium tempore eclipsis liuidus,&niger Saturninos effectus portendit, Canius Ioviales. Rutilans Martiales. Flauas

ius Mercuriales. Per tota luminarium corpora distu, ad plur pri,uincias sese extendentes. Ea Ptolomaeus.' sib. 2. Quadripartiti. aesitat Odoc: mo Clini stellae tempore eclipsium deura Martis,& Mercurii, ad bella, & aestus prouocant. exto declario. Eclipsis Solis, aut Lunae in florentem rem incidens, eo anno sterilem reddit, Card.a

ecimo septimo. Eclipsis Solis in sorentem messemiens steri litatem affert. Idem aph. I s. i. aph. ecimo octavo. solent eclipse pluuias adducere, ma-: si adiuuentur Saturno,& Vei re; siccitatem vero,

Decimon ono. Eclipses in terreis signis eisceant, de sterilitatem afferunt. In aquei humectant,& pestes cumstetilitatibus causant. In aereis ventos,& segisiones cum pestilentia. In igneis incendia,& ae stus. Vigesimo. Haec omnia his praecipue accidunt regionubiis, quae vel sunt sub signo ecliptico, vel eidem quoi iis modo conciliantur. Ita Ptolomaeus cap s. liba. Q Sadripartiti,&illis hominibus, quorum loca praecipua nati utitatum, cum eisdem signis conueniunt. Vigestiuoprimo. Quot hora: aequinoctialis elabuntur tempore eclipsum, tot annos in Solati deliquio, demenses in Lunari duraturos effectas As ouonii proniiciant Cardanus 7 .aphor. aph. 7S. Vigesimosecundo. Eclipsis incidens in orientalem Silitorem, significat essectum futurum, quatuor proximis mensibus futuris,quo ad exordium,at quoad perse ii nem vehementiores suturos in primo mense durat torus

totius.

Vigefimotettio si in medio coeli. set, vehementia eL sectuum in medio triente totius durationis erit. vigesimo uario. Si in occidentali cardine, in ultimo triente,& eodem modo, si dominus eclips in eisdem locis. Ita Cardanus 7. aph. 7s. vigesimoquinto. Scias generalite; eclipses Lunae per se semper exsiccare,dc parum refrigerare. Ad argumentum autem respondemus, quod duplex est occultatio luminarium. prima est per se, quia secti dum se se occultant,& abscondunt sub terra,& Laec noαsacit ad effectus aliquos extraordinarios, sed ad coclem tantum ad quos a Deo auctore naturae fueru ut ordinati: nisi enim nox diei succederet, calor,& aestus cuncta consummarent, & nisi dies post noctem veniret, omnia si sescerent. Secunda dicitur per aliud, id est impedimet tum extraordinarium, ut per interpositionein Lunae in eclipsi Solis, vel umbrae terrae in eclipsi Lunae,& i sta quoniam extraordinaria est facit ad effectus extraordinatio ante dicios.

D v BIV M CXL An SOlfurat dies aeqtiales. ct inaequales. Idetur quod non. Nam dominus nostet de die lota

quens dixit. Nonne ix sunt horae diei. Ergo omnis dies debet habere horas duodecim Pro notitia inaequalitatis dierum, d noctium conside- irandum est primo, quod de die bifariam loqui polia- mus. Primout est reuolutio Solis ab v no puncto ad idem putriatim ver ad parum distans, M lic dicimus hanc reui tutioncm Solis duo habere. Prinium, quod se dicitur fa-Cere diem naturalem, i .r Iotarum, quia solum in spatio 2 . horarum ad idem punctum a quo tecessit,ad ill ud D ta consi

aue, Martet. die expleto redit. Secundum cst, quod talis dies constituitur ex tempore quo Sol est super terra, quod comm niter dicitur dies : & ex tempore quo Sol est sub terra, quod dicitur nox. Secundo de die loqui poliumus com- . ciem, adeo ut dies muni: er, ut distinsuitur contra noc

127쪽

tinium dicatur illud tempus in quo lucet sol super te ra, de nox tempus illud in quo sol eii sub terra nostra,&hic vocatur dies artificialis. Differentia est autem inter diem naturalem, d a ficialem, quod dies naturalis est

semperi horarum, artificialis vero quandoque multarum horarum, quandoque paucarum, secund iun quod diremus. Nam quando arcus iii pra Horizon em exstentes sunt aequales arcubus sub Horizonte,dici lusit aequales noctibus. at quando arcus supra Horizontem stantes maiores existunt, vel minores, dies artificiales sunt in iores, vel minores noctibus.

Secundo ergo considerandum venit, quod Sol duplicem motum habet. Primus eii, ab uno solstitio ad aliud, ut a primo puncto Cancri, ad primum punctum apri corni, quod dici rut descensus Solis: nam dum ingredi tui primum punctum Cancri, & procedit ad primum punctum Capricorni, semper descendit a suo auge, id esta sua alii tudine,&econtra dum ingreditur primum pundium Capricorni, do procedit ad primum Cancri semper

cendit ad nos, continue Aciendo maiores Pa rallelos. Scideo hie dicitur ascensus Solis,& ita in ascentii de descensi semper describit is i. parallelos, & semissere,i82.cum semis ascendendo, & totidem descendendo. Secundus motus consideratur dum percurrit ab uno aequinoctio

ad aliud, id est, de Atiete ad Libram, vel econtra, de scdum currit ab Ariete ad Libram iacit aῖ7. parallelos, idesias .dies, ut patet computando a die ii. Martii in quo sol ingreditur primum punctum Arietis, dc procedit ad 2 . septembris, in quo die intrat primum punctum Librae. At percurrens a primo puncto Librae ad primum Arietis iacit solum parallelos i 8. tot enim solum dies

intercedunt a 2 . Septembris ad ri. Martii. Ratio autem

huius diuertitatis est, quia sol e xistens in ascensu, qui V que ad primum gradum Cancri est, dicitur este in semicirculo Boreali, quo magis accedit ad primum gradum Cancri, magis accedit aa augem sui eccentrici, qui est punctus longi is me distans a terris, quo vero fit propinquior primo gradui Capricorni, tanto magas fit propinquior etiam opposito augis eccentrici, id est ad punctum, quod cii proximius terrae. Cum igitur Sol malo rem circulum faciat dum cit in auge, quam in oppoli: oausis, ideo etiam causabit longiores dies. Tertio ergo quasi corollaria quaedam deducemus ex supradictis. Lie habitantibus sub aequinoctiali. Primo ergo dico, quod habitantes sub x uinoctialii inulta habent. Plinium est, quod seniperi piis dic sunt

aequales noctibus, i. habent scin per diem .holarum, ec totidem noctem, sicut nos habemus tempore nostr

ruinae qui nocti orum, i. dum sol intrat primunt gradum Arietis, Ocdum ingreditur primum cradum Librae, quia enim tune recte ascendit, & qua si diuidit coelum in dua; partes aequales, ideo facit dies aequales noctibus.

Secundum eth, quod hi habent duo solstitia alta, &duo basta. nam dum Sol est in Ariete incipit illos aliquomodo asecndere,id est, tantum, quod est vera ascensio, d s non talis, quae occultet Sole cum aliqua inaequalitate diei, cum semper habeant dies aequales. primo ergo 1-scendit in primo puncto Arietis usque ad primum gradum Cancri versus Arcti cum polum, deinde in primo puncto Cancri incipit descendere vique ad primum gra-

dum Librae, de tunc incipit de nouo ascendere versus An-

arcti cum Polum usque ad primum kradum Capricorni

Ze in eo incipit primo descendere versus A rietem. adeo ut

Ario Cancer, Libra, dc Caprico us inserviant ipsis proquatuor solititiis, duo facientia ascenium, ε duodescensum.

Tettium est quod consequenter habebunt duasAEsὶates,duos Hyemes,duo Vera, & duos Autumno .' Si quidem dia Sol erit in primo gradu Arietis, & incirit ascev-dere, sicut sacit apud nos, causabit Asiatem: nam tune apud nos est .Eitas, cum Sol est in maiori altitudine non quacunque, sed dii ecte feriente caput nostrum, quae altitudo dicitur Z illi. Cum igitur hi sub aequinoctiali

sint, dia in Sol erit in duobus aequinoctiis, scit. Ariete, dc Libra,erit in maiori directa altitudine ad caput ipsorum, & conicquenter nos itum ver, dc Autumnus eriant eis duae Estates. Duo Hyemes autem erunt in Cancro, MCapricomo, quia Hiems caucitur ex maiori distantia a Zenit h. ac tunc nugis distabit, quia a primo graduCancri incipit accedere ad primum Librae, & a primo Capit corni ad primum Arietis Duo vera vero, dc duo Autumni erunt in mens bus intermediis, quia non proceditur de extremo ad extremum nasi per medium. Sed hoe videtur obstare, quod dum Sol ab Ariete procedit ad Caaiciunt,scirpet ascendit, de cleuatur vetius Arcticum, de ita dum ascendit a Libra ad Capricornum: quanto autem magis sol eleuatur, tanto niagis causat calorem : .ec scin Cancro, & Caprico: no illis non faciet hyemes, ted Ailate;. Dicitur enim, quod causa caloris es iaccessus ad Zeimi, habitantium, id es ad talem stum quod

scriat ex maiori altitudine, A directione existentes tu eo. Hoc autem accidit existentibus sub aequinoctiali in signo Arietis,& Librae, nde S. s ascendat tune Sol. i. in Ariete ad nos, tamen cedit, & elon atur ab eorum Z nith,& ita n Libra accedendo, magis ac magis successi ue, modo ad Arcticum, modo ad Antarcticum, de ideo cum erit in maiori elongat one ab eorum Zenitti causabit Hyemes, de cum sat ipsis bis in anno, duos Hiemes

habebunt aequales.&c.

Quartum ci , quod quinque i enera umbrarum ha- nt. Prima est occidentalis, de habent. I'rima est occidentalis, desaee fit dum sol est in aequinoctiali. Nam iciendum venit, quod omne corpus opacum, id est, non lumino luna semper mittat. vmbram ad partem corpori luna noso postam : si ieitur mane Sol oriatur in aequinoctiali, mittet umbram ad o cidentem quae orienti opponitur, A haec es, prima viri-bra. secunda est orientalis, quae fit dum Sol cit in occi dente, opposto orienti. Tertia ei perpendicularis, dedi tecta, dum Sol per direct uiti serit caput stantis in tetra, rides , dum est in medio cocli. Quarta est Austi ai ς, ι. ve sus Austrum dum Sol in signis florealibus . peri tu, qui a Borea, dc Auster, Drolus arcticus, es aut arcticus Oppo

128쪽

ndntur. Quinta erit versus Boream, dum sol erit in signis australibus ratione qua supra.' Notandum est autem, quod oriens, 5c occidens bisa clam sumitur Primo respectit habitantium, & sic ille dicitur oriens, in quo eis Sol nascitur, & occidens ubi eis accidit generaliter. secundo respectit Horizontisinquotis surgit sol, se cadit cum aequinoctiali, id est, quandon aequinoctialireperitur, & hic dicitur verus oriens, δίγccidens quem nauigantes inspiciunt, dc de quo Astr tomi proprium nomen sormant. Ain tum est, quod hi semper vident utrunque po-um, dc omnes stellas orientes, dc occidentes, quoniam orieton istorum tectus est, ac recte transit per polosa undi.

Ad argumentum ergo dicitur , quod dies bifariam Ω-

aitur. Primo, ut est medietas diei naturalis, qui est i . oratum, de sic dicitur habere ii. horas , sicut dc nox ir.ecundo, ut mensuratur luce Solis, Se ita non semper ha- et ix. horas. Primo inodo locutus est Dominus. vel diendum, quod loquebatur de die aequinoctiali, tune nimii. sunt horae diei, & lucis solis. dc ii. noctis, α

enebratum.

Esset hie disputandum an sub aequinoctiali sit habi-

,, sed hanc dissicultatem, cum de elemento tarx ag ius, discutiemus, dc resolvemus.

Cancri, o Capricorni, habeant inaquatita

tem dierum. II detur quod non . Nam motus regularis, tantum est in ascensu, quantum in descensu..At hoc salsum est, im Sol ascendendo ad Cancrum, de die in diem plus inporis consumit, quam descendendo ad Libram, uae est signum Arieti ex diametro oppositu ni Equideme M. Martii incipit a primo puncto Arietis ascendereque ad 2 . diem iunii, in quo ingredi cndo Cancrumcipit descendere vique ad 1 . Septembris, quo die Liam ingreditur. Patet ergo quod se repertres dies tarus ascendit quam descendat, S: ita abAriete ad Libram trendo consumit sere is . dies,& a Libra redeundo ad letem solum i 8 & tamen gradus correspondent gra-bus sibi oppositis. Prorenucleatione , ac declaratione supradicti argu rnii a da rotandum venit, quod habitantes inter aequi ctialem , & tropicum Cancri, omnia instascripta tent. Primum est, quod hi solum bis ui anno aequinoum habent, id est, dum sol intrat primina gradum Α-tis, ta dum ingreditur primum punctum Librae: de caeo semper tenent dies, dc noctes inaequales, magis &nus, secundum quod Sol surgit ad Cancrum, de ab eo cendit ad Libram, & deinde ad Capricornuni, luan- enim magis sol eleuatur super nostrum Horizontem, ito longi ozem . dc altiorem circulum facit, dcco equenter diuturniorem diem, et quo magi et 8escendit, dies abbreuiat,& noctes elongat. secundum est, quod quatuor solstitia habent, duo ima, duria sol ab eorum Zenith, quantum potest, declinat, dum ad unum modo, modo ad alium polum acce- dit, quod fit, dum est in initio Cancri, de Capricorni cum enim stent inter aequinoctialem, & tropicum Cancri, necesse est ut dum Solem tenent in Cancro, quod declinauerit, quantum potuit versus Arcticum polum, dcdum eum vident in Capricorno, pariter comprehendant ipsum accessisse, quantum valuit ad antat icum. Duo vero Solstitia alta habebunt, dum sol l iret eorum Ze- nilli, se extollendo quantum potest, transit supra coi uni

capita, una vice transeundo ad Cancrum, de altera adCapricornum, nam transitus ad imum non fit nisi per medium.

Tertium est, quod de ipsi pariter duas obtinebunt IE- , states, dc duos Hyemes, duo vera, ec duos Autumnos. Nam eum sol bis transeat supra eorum capita, dum sue rit in maiori sua ltitudine directa, saciet aestatem, Sc duas, quia bis hunc motum Solis sentiunt. Duae Hyemes erunt, dum suetit in maiori sua depressione, scilicet dum fuerit in Cancro de Capricorno,& duo Vera,& duo Autumni, dum ab his decesserit. Sed quoniam dum est in Capricorno magis declinat ab eorum Zonith, quam dum fuerit in Cancro, quia habitant inter aequinoctialem , ac Cancrum, ideo durior erit Hiems, dc longior, dum sol fuerit in Capricorno, quam in Cancro, de ita di eo de illo Autumno , dc Vere, quae fiunt prope Capri

cornum.

Quartum est, quod in una Hyeme habent noctes breuiores, quam in alia, de dies longiores, quam in alia,s cundum quod Sol magis ab eis declinat,vel minus: quia

enim magis ab eis recedit in Capricorno, quam in Cancro, ideo in hoc signo exi flens longiores noctes ducet, ocbreuiores dies, dc onita in Cancro.

Qi;intlim c si, quod quinque vim bras habent, ut supra, excepto hoc, quod umbram perpendicularem non habent in aequinoctiis, quia non sunt directe sub aequinoctiis, sed eam tenen t in aliis punctis.

Sextuin est, quoa dolium an tarcti cum non vident, nec stellas pzo e eum e is eates Utientcs, Se occidentes, quia sub eis non sinat, unde eis absconduntur. E conuerso v

ro semper inruentur polum arcticum, cum suis stellis, orientibus, ta occidentibus, quia polus,re hae stellae supra eos eleuantur. Has easdem proprietates tenent, qui in te aequinoctialem, dc tropicum Capricorni inorantur, sed

econtrario.

Ad argumentum dicendum, quod motus Solis sit re galis in ascensu, do descensu, bifariam intelligi potest. Primo, quo ad parallelos, adeo ut quot in ascensu conficit , tot etiam in descens. constituat,&hoc negamus, drbcne argumentum negationem probat. secundum suo numero ordinario, de sic dicitur regularis, quia non in uno anno tantum, sed in omni tot facit reuetuo, Mce latitet, O boc est quod intelligi inus.

129쪽

VNI VERSI

an ex inressi biroico Cancri, rei Capricorxi rideant

inaequali tam dierum, stc.

I Idetur quod non . Nam quod a Trinatur dedi simi-V livno, de alio non a iiii matur, quia diis milia non

conueniunt. Sed de existentibus inter aequi nocti. item,&tropicum Cancri dicutius eos habere dies & noctes ii αquales Ergo existentes sub tropico Cancri,uci sub tr pico Capricorni hanc inaequalitatem no videbunt. Probatur,quia varias habet habitationes,& dilici si Zeuith. Resolutio huius dubii facilis est notatis proprietatibus istorum, quarum prima est, quod in aequinoctiis dies ident noctibus aequales, in aliis vero temporibus H quaquam, quopter maiorem accessionem, & recellionem solis ad eorum Zenit h.

secunda est, quod duo solstitia habent, primum altum , dum Sol est in Cancro &aliud infimum, dum est

in Capricorno. Primum trai t pe eorum Zemth, secundum per oppositum eorum Zenit h. Tertia est, quod unum Ver, unam astarem, unum Autumnum, &vnam Hyemem sustinent, quoniam Sol in his quatuor anni quartis in qualibet earum tria signa tercurrit, & tres menses colligit: quare Ver incipit eis a primo gradu Ar ietis, S durat per totumArietem,et aurum , & Gemini Deinde in primo gradu Cancri incipit eorum Elias.& eis durat per totum Cancrum,Leonem, α Virginc m. Deinceps a primo gradu Librae incipit corum Autumnus, &dui .it per totam Libram, Scorpi nem , & sagittalium. Et po stea initium eorum H veniis est in primo gradu Capricorni, & cuirit per totum Capricornum, Aquarium,& Pisces. Hinc sequitur quarta proprietas, scit. habere 'ininque umbras, i. e. orientalem in scro, occidentalcm in mane,

perpendicularem, A sub pedibus, vi o solo die, quando scit Solestiueo uni Zeuith, quod erit in primo gradu

Cancti, omni vero alio tempore anni Sol in meo die itiit tit in bras scptentrionem versus, quia nunquam transit eorum Zen illi, sed cum peruenit ad primum gradum Cancri, descendu ad Aulit uni, & fic ex opposito mittit umbras versus Septent ionem. Vitibram autem aut ira, in facit, dum cs, in i Diis borealibus, tam in mane, quam in se io, scd in nieridie nutiquam australem, quia, Vt diximus, nuci uam sol dccli imit ad polum arcticum, ultio primum gradiam cancri. septentrionalem iam tu, dum in i suis austi alibus inuenitur. Quiri: a proprietas est, quod stellae,quae sunt in eliseu lo arctico, nunquam eis Occidunt, &qui in ant arctico,

nunquam eis appa. erar, ut supra.

Ad argumentii in dicit ut, quod dissimilia sunt indi pricidiis retitia Nam 'uaedam dicuntur dissimilia timi licite . . A quo ad omnia,& ista in t iloc nueniunt. Alia Guntur dissile il la secundum quid, id est, quoad aliqua similia, quia ' abi tit aliqua communia in quibus cunuculuui, A utatii coi iurubus comm uic ut, di

in dissimilibus discrepant, & talia sunt qnae diximus, Deest, habitantes inter aequinoctialem, & Cancrum, vesCapricornua , vel sub Cancro,vel Capricorno.

An habitantes inter cancrum, O arcticum habeant

xy Idetur quod non Nam inter contigua esse multa disti militudo. Sed habitantes inter arcticum, & tropicum Cancri, sunt contigui sub tropico Caneri, nam ubi hi desinunt, a Ergo inter hos non potest esse multa differentia ,suit ilitudo. Respondetur tamen,quod habitantes inter Cancrum,& arcticum , ut issimus nos, habemus multa communia,& multa singularia. Primum est,quod dum Sol est in quinoctiis, id est, in primo gradu Arietis,& Librae, habemus dies aequales noctibus, in aliis vero temporibus ii quaquam raragis & minus, prout accidit eis quibus ascendi i sol in sphaera obliqua, ut surra. secundum est, quod duo Solstitia habent ut supra dicti, sed in his habent diuturniores maximos dies, vel minimos, Ac ita noctes, suam supradicti, quoniam semper

eis creseunt maximi dies, vel noctes proportionaliter: nam quanto magis Sol accedit ad polum, dies crescunt,& qua lito ab eo magis recedit, noctes augent ut . Tertium est, quod Sol nunquam per eorum Zenith transit, quoniam nun tiam extra tropicos Progreditur, inter quos Zodiacus stat, nos autem inter tropicum Cancri, εἰ polum moramur. Quartum est, quod in meridie semper mittunt vir bram ad septentrionem, sed in aequilibet iis in mane eam tenent Occidentalem,& in leto orientalem. Dum Sol est in signis borealibus umbrae sunt ausitates, o dum est in australibus, boreales, seu septentrionales, quia, ut diximus, umbra semper currit ad partem oppositam corpori luminoso. Quintum, semper vident polum arcticum, cum stellis quae circa ipsum sunt , an tarcticum cum luis stellis

nunquam.

Ad argumentum dicitur, quod inter contigua non est diis militudo, aliqualis tameti, de sic euenit inter stantes sub tropico Cancii, vel Caprico mi, & morantes intectropicum Cancri,& arcticum, vel inter tropicum Capricorni,& inter amarcticum, dein enim est prpportis opposito.

130쪽

in editse ma εα Indurent, unde deducendum venit, occasus astrorum scit. Cosm ciam, Aeliron um, d Heia diuod omnia sint nive, lacte,& frigore plena. Ergo non liacum, rectum,&obliquum. Ergo no .a damur de supra erit locus hominum habitationi idoneus. dictis certae regulae. Respondetur breuiter, quod de polo arctico biseriam Ad maiorem enucleationem supradictorum , At di loqui contingit. Primo, praeci se, de sic praecise sub Polo cendorum, latius nobis, sed summatae percurrenda timcitctico, non videtur possibilis babitat io, propici ea lux ouae faciunt admotam, ortum,&occatum signorum, & . adducta sunt in argumento. Secundo prope ipsum, dc stellarum Diximus igitur supra ortu in , & occasum te pollibilis videtur habitatio, ut multae nauigaxion strorum duplicem esse scit. Aucologicum, & Poeticum. Istenderunt. Hi autem primo habent aequinoctialem Poeticum triplicem esse , Cosimi cum id est, cum sole ro Horizonte perpetuo, e quia aequinoctiali, diuidit Oriente, ec Occidente, Ac tonycum, id est, post occa- odiacuita in duas partes aequales, relinquendo sex ligna sum Solis,id est, tum Sol occidit surgere supra Hntiaon ersus arcticum scit. Arietem, Taurum, Gemini, Can- tem dicitur ortus Achronicus, d occasus post oceas um rum , Leonem, & Virginem ,&sex versus antarcii cum, solis occidere, id est,in principio noctis: nam improprie ei l. Libram, Scorpium, Sagittarium, Capricornum, omnis stella per totam noctem occidens dicitur oecide quatium, &Pisces. Itaque cum istis x lx noctiali, de re Achronice. Heliacum, id est, intrate sub radiis solis, Horizon vii unci sint, de rei pectu aequinoctialis sux ligna ab ipsis ostiis cari hic dicitur occasus Heliacus, & ortusemper sint supra terram, dc sex sub terra, ideo dum sol dum se liberat a radiis Solis, Scincipit nobis apparere irit in istis sex lignis, perpetuum unum diem eis cauca- Astrologicus autem ortus, dc occasus astrorum nihil bit, qui erit sex mensium scit. a primo gradu Arieti , νί- aliud cit, quam ascensus alicuius partis aequinoctiali iue ad primum Librae, quod crua dieii. Martii usque cum aliquo signo, vel descensus cum aliqua parte aequi-

id 2 . Septembris, de ita patientur u nam perpetuam n - noctialis. Differunt ergo Poeta ad A strologus in eonside- stem inlex mensibus, dum Sol steterit in signis australi- rando ortu, &occasus ignorum, stellatum, aut partis uc & ideo habebunt annum unius diei, & unius noctis. eclipticae, quod Poeta intuetur qualitatem temporis or- ecundo numquam hi videbunt noctem in altum Obscu- tus,&Occasiis scit .an fiat in Vere, Estate, Autumno,aut am, propterea quod aequinoctialis est eorum Hori- Hvcme,in tali mense, die, vel hora, in mane, vel ceto, dieton, Sol autem non potest magis elongari ab XquinQ- vel nocte: As rologi vero contemplantur quantitatemni ali id est dum fuerit in Cancro,vel Capricomo quam temporis eius leni ortus, vel occasus, id est, quanto tem- , per i gladiis,& ita sol non descendet ultra 2 . gradus pore astrum super Horizontem ascendat, aut descendat, ab aequinoctiali, id est, in primo gradu Capricorni, nec quare non diuidunt ortum, & occasum in Colinicum, elevabitur eis vltra 1 gradus, id c ii, dum suetit in primo Achronycum, dc Heliacum, proprium, & improprium, tradu Cancri. Tertio numquam videbunt Ortum, vel diurnum,&nocturnum, matutinum,&vespertinum, ut occasum stellarum, quae sunt ab aequinoctiali ad arcti- faciunt Poetae, sed eum diuidunt in rectum, seu tardum. una, quia videbunt eas continuo circumuolui, & ita ortum, vel occasum, & obliquum, id est, velocem, dc hoc numquam videbunt ortum, vel occasum stellarum quaestunt ab aequinoctiali ad antarcticum, quorum illa pars

perpetuo eos latet.

Ad argumentum patet per supradicta. DUBIVM CXVI.

x gula regulari

in recta, vel obliqua sphaera. Sciendum est ergo secundo, quod motus aequinoctialis diit eri a motu Zodiaci, quod motus eius tam in sphaera recta, quam obliqua semper ea uniformis, de regula ris, adeo ut temper qualibet hora quindecim eius gradus ascendant super Horitontem,&is. destendant ex 36 . eius gradibus quibus.constat,adeo ut in spatio i . horarum totus ascendem per ra. horas, & per alias in descenderit, seruata proportione Ratio e si, quia mouetur super

o o derit, tervata proportione. Latio eit, quiana uetur luper

Videtur quod non . Nam regula debet esse certa, pro- proprios polos morti prima mobilis, qui completur spa-

portionata,&inuariabilis, indivisibilisque, quia i tio i . horarum, motus vero Zodiaci t.uia in spli aera re- regula est mensura, & mensura tales adipiscitur conditiones, iuxta Arist. io. diuinorum. Sed regulae ortuum, Z occasitum fgnotam, & stellarum non sunt certae,

quia de rebus Liperioribus solum habemus cogniti nem topicam, & probabilem, secundum illud Ati sae de inimalibus. Iucundissimum est aliquid scire desuperioribus, etiamsi torice, quam certa scientia aliquid icite dein serioribu . Neq; sunt nobis, de nostras motibus proportionatae,cii in no stri moti is snt varit, Id nos .a cogni t o conssimat ex variabali. arce ita luuin, dc motuum re- is aera materiali, 3 ex hac obliquitate maiori, veliniarum inferiorum, ad scien os motus coelorum. Neque noti dies evadunt longiores, quia dum sol est in signis Iun t indivisibiles,cum Astronomi acnt multos ortus, de tardius ascendentib. facit diem longiorem, quam dumo i est in

cta, uam in obliqua non est unis armis, & resul ris se- eundum omnes stras partes, iraoniam ali lux eius partes velocius ascendunt super Horigontem, de a si lux ta dius δε ita accidit in descensu: nam rodiacus super polis mundi mouetur, , quibus non aequaliter distat, Ec ideo sacit cum quolibet Horironte angulos vel magis obliquos, & conicquenter causat quod partes signo rum ascendentes tardius ascendant, vel minus obliquos, faciendo quod citius ascendant, sicut patet in

SEARCH

MENU NAVIGATION