장음표시 사용
91쪽
Axit. Nolite discipuli irasci,bene enim Zopyrus ille Physognomus de me dixit. Ego natura sunt ad vitia in linatus, sed arte,&iniperio voluntatis haec subiugaui Secundo oriri potest ex parentibus dupliciter. Primo ex eorum natura, unde podagrosius facit podagr sum, iracundus iracundum. Secundo ex educatione, quia adolescens iuxta adolescentiam tuam, i educationem suam, cum senuerit non recedet ab ea, ex Sapiente. Tettio ex multis aliis oriri potest, sed in proposito dicam ex cibis, nam medici tradunt, quod cibi sumpti per dies odio ante generationem, faciunt secundum eorum naturam ad dispositionem nati, quia maior, vel mi-Mor bonitas ingenii dependet a maiori, vel minori dispositione organorum, dispositio organorum a temperie primarum qualitatum, temperies primario a scimine, de iecundario ab elementis. Seminis qualitas a cibis, quos sumit generans tempore gcnerationis. Hinc I annes Huartes lib. I. de examine ingeniorum tradit parentes , volentes generarefilios bonae memoriae, debere per octo dies ante generationem comedere truttas, &murλnas, seu Lampetras, A. id genus piscium. Si bonae imaginationis, columbos, allia, cepas, porros, rapas, ac tum , vinum album, vel genera aromatum, sed dicit i leni filium suturum Reipublicae noxium, quia ex caloris abundantia, & firmitate imaginationis sub les inuentiones inueniet, de inuentas exequetur. si voluerint g nerare filium acuti ingenii comedent gallinarum pullos , capones, carnem vitulinam, Hispanicum Arietem. Si omnibus dotibus ornatum , sument lac captarum melle mixtum, quia hic cibus omnium medicorum consensu est naturae delicatioris, quocunque alio cibo. Et eodem modo ad faciendum filium boni ingenii, memoriae, de ima natiuae, debet nutriri lacte caprino, melle mixto, ves butyro caprino cum incile, scentio, ut refert Homerus, G:aeci filios suos nutriebant, S allu sit Pro pheta dum dixit de aluatore nostro. Batyrum, d mel comedet, ut sciat reprobare malum, & eligere bonum. Nam lac tribus clementis constar, t crra, cui correspondet caseus, aqua,cui serum, & aere, cui butyrum, &αadito melle, ignis aὸditur, & si magna temperies. Pr rto banc canaena ciborum consideratione dixit Hippo - crates lib. de scelus formatio ite & libro de aere, locis &c. quod filii bestiarum parentibus semper assimilantur,uam maxime, non sic nata hominum, quia beluae ii L semper nutriuntur cibis, homo vero nunc hoc, vel illo, quamuis etiam hoc proueniat secundum Ari li. ex imaginatione uniformi beluarum, non sic hominum, ii qua inuis per Hippocratem scit hae linteius illam n turae,& fisi irae faciali , ii asis quam aliae nationes, quia
dein utuntur nutriendi modo, tamen in eis multae etiam diuersitates cernuntur, quas exivi
ginatione pullulare credet dum est.
pediri. Videtur quod nov.Nam h te est disserentia inter ea,
sam particularem,& uniuersalem, quod causa parti cularis potest impediti, Ut quod Ari ' o n non producat Platonem filium cum quinque digitis sed cum sex, non vero causa uniuer alis, unde Aristo t. dixit. α Phyc quod monstra quainuis sint sortuita in ordine ad causam proximam , & immediatam, non vero in ordine ad causam via litaria leti . At coelum cum suo motu de lumine est causa uniuersalis omnis actionis & productionis , quia a primo motu est on .nis motus. Ergo respectu coeli non
potest dati aliquid 2 casu ea impedimento praestito
Respondeo , quod de actione cocti biseriam Iosui
contingit. Primo de hac, vel illa actione, huitu, vel illius astri, ta sic non est in conueniens quod se impediant, de hoc multipliciter. Primo ex parte inateriae. v. g. dum Sol Aquarium ingreditur, facit pluuias : at s ut aere non tarent vapores, quia magna praecessi siccitas, ves nati runt venti aquilonares, qui sitiit frigidi,& sicci, & nubes
fugant, ex desectu mater: α non essent pluuiae. Secundo ex parte concausae, quia concausa eoncurrens obstat M. teri concausae, ut vetustas frumenti obstat, ut o Pr ducatur frumentum vi dc ex eo fit ordeum.
Tertio ex parte concursus, quia est per accidens, ut crαdiscium ruat, & occidat illuni, qui casu prope ipsum fuit nam in his casibus influxus in saxum iii pedit, rati ne Jiuersarum patrium, diu cili mode influentium. Se
cundo autem modo consideratur coelum secundum se totum, &ut est causa generalis omnium mor Uria, Ga-ctionum niseliorum, L in hoc est di nicultas quia quod
si siccitas. & h timiditas, set minatio ordei ex frumento, concursus ruinae domus, cum occisione hominis, quamuis haec habeant diu ei as causa, parrialcs, tamen in or dine ad totum coelum omnis eorum actio, & impedimentum sunt intenta per se. Secundo igitur coni derandum venit, quod aliud est dicere, quod datur contingentia in rebiis stante actione
cocti necessaria; & aliud est dicere, quod respectu coeli
detur comini entia. Nam primum cst verum, quia a mocali resularis, ta necessaria modificatur in causa coimi ingenta, & impedibili, haut sactat causam talem siro modo producere tuum cilcctum. Secundum verum non in , quia sic est facere aliquid euenire sine actione cinii, es se est tollere primum motum non esse causam inti: uni motuum, & aliquid esse praeter interione in causae, ni ucti alii sitiae. Logo i ii rei nitide ecclo coniune oprimo motori ipsi: in inouenti, quem secundum P Llosophum dicimus eici Dorni. Sicut ergo' res recta Dei non concedimus, aliquid fori cito, & impcdibilitercumire, ita nec respectu coeli totius, ut intelligitur a Deo motum ut causa uniuersalis omnium es c utim. Tenio
92쪽
, Tettio ergo dicere possisnus, quod in elixus coeli a lorem essicit, unde sol magis calefacit, quam aliud causa naturali potest impediri. Primo loquendo de hoc, strum, quia maiori lumine est praeditus. Verum in t
vel illo influxu,respectu huius,vel illius partis coeli, non men uod ex nati ira sua quaedam astra maioris luminis vero respectu totius coeli. secundo consi sciando - non ita calefaciunt , ut aliqua minoris luminis, I. I. tum ut influit praecise in hac, vel in illa causa, non vero Venus, ac Iuppiter, bc Luna, eane maiori&minori,sed, ut etiam mouet diuersas causas ad concurrendum adv- c diximus, hoc prouenit ex propria ratione causalit num essectum, qui respectu illarum causarum sit per ac- tis suae, aliis vero non obstantibus, maius lumen maio-cidens, sed non respectu caeli mouentis ad hunc concit 'rem facit calorem, & per radios directos,& per reflexos, sum, eo modo quo est per accidens, quod duo scrui se & sic alterat inferiora,&ad alterationem sequitur gene- inueniantia solo, non vero respectu domini cos inu- ratio dc corruptio , secundum quod ad ista ordin tentis, ut se in soro inueniant. Tertio , concedendo tur. quod in secunda causa detur aliqua propria actio, α m. Secundo reduc ad memoriam id quod supra de lucedificatio, quae proueniat ex parte subiecti recti' entis lata diximus, scilicet esse qualitatem excellentem, quae etsi tum,& non ex parte modificati, vel actionis caeli in se- non connumeretur inter primas rmaliter, est tamen cunila causa modificatae. Sed huic non assentio, quia no prima eminenter, quia potest etiam primas causare , Hesi secunda causa quae actionem primae modificet, sed directe, vel ex consequenti. prima causa, quae te modificat in iecunda, licui non est Ad argumentum ergo patet. calamus qui modificet actionem scriptoris sormando
grosias literar, ted est scriptor qui se modificat in tali ca- DUBIvM L X v ILIam O ab ipso electo, ut apto ad formandas grossas literas. Acca limi colorati.
Ad argumentum ergo patet quid sit respondendum, . . 'sed etiam possumus addere. quod aliud est loqui de ex xy Idetur quod sic Nam sensus non decipitur circalo , S aliud de auctore naturae. Nam auctor naturae V proprium obiectum. Sed visis percipit colores in Deus est causa generalissima omnis esse, de modi ellcn- caelo, nam Astronomi distinguunt planetas etiam per di, unde pollet etiam facere, quod homogenerat et sibi colores,& Luna quandoque pallescit, Sc aliquando ru- dissimile in specie, V. g. Leonem , quia potest S in spe- bcscit. Et o dicendum venit, quod caeli sint colorati. ciem, & in indiuidua. At caelum ei; quidem causa v ni- sed dicitur, quod coelum non est vere coloratum, iterialis, sed tamen non Dotest iii este , quia non potest nec ver 'isibile, quia est coloratum. Nam iubiectum mutare species, nee producci e n uum eue, sed tantum luminis duplex eli. Primum dicitur partiale, & a quo diuersificare moduin eis udi, faciendo de imperficio lumen est amouibile :& hoc est perspicuuan, terminat e- persectum, vel e contia, unde dici inus absolute nihil re- nim perspicuum in actu , ut diximus. s. de Anima. Se- spectu Dei polle tale concingens, respectu vero caeli hoc cundum dicitur subie&um pro rium, &a quo lumen
modo citi c. rcirectu corum ad quae concurrit caehun vi noncst amouibile, Sc hoc ei a caelum,&sunt astra, ita, . prima causa. cum lumen sit visibile, caelum videtur. Secundo notandum venit, quod ut animaduertit Cardinalis contarenus lib. . de elem. & scaliger exeri 66. in Card diliantia repraesentat visui multas patres , has supra alias per longitudinem dispositas in linea visuali, unde, licui corpus opacum , seu condensatiam breue, terminat visonem, ita etiam corpus rarum in Videtur quod non . Nam vel haec qualitas erit prima, longum tractunt eis citur visibile, de sic quia totu quod vel secunda. Non secunda, quia te queretur primam intercedit inter ultimum caelum , & visim nolitum est ab alio caulari, quam a caelo, quod n6n est verum, quia longillimo tractu fu sunt, speciem subit densitatis , de sic calum non euet prima causa. Non prima, quia talis terminat visionem. Sic igitur totum hoc spatium pectu est clementaris, de expulsiva alterius qualitatis, nam sic- cidum, quia si quasi opacum, bc luna ne percuitum, eitas Eumlaitatem expellit, dc caliditas humiditat terminat visionem ii ab colore caerulio, aut sapphirino,
tollit. Idem autem non potest esse causa contrariorum, quia talem essectum facit rarum illuminatum, in O; dc consequenter cael uni contrariarum qualitatum. gum deductum. Richardus tamen in 1. d. I. circas Priam
Pro plicatione huius quaestionis. Plinio notandum q. 6. aestimat probabile, id quod videmus ei e cxlv ei'. quod, , t diximus supra, astra agunt maxime inedian- cristalli inuit affectum luce propria, Solis, ec aliorum telum lue,&motu, lumen enim calorem producit, ca- si rorum, quia hoc caelum paulo densius uti quam reli-lor autem est si mentum vitae, & initium productionis quae partes non stellatae orbium inferiorum, ride visum rei. nam caliditas de humiditas sinit piicipia vitae, sc- tetminac. Vel possuntiis dicere, quod, lim tu caelo illiccitas 3 ero ta iditas , mortis & corruptionis. Lumen etiam partes non sicitatae , aliqua ii nisi te praeditae, To ς lorum cat: sit, & quanto maius est, maior ca- polluut per lucem obiicere visui im dam co-
93쪽
loratam visionem, cum tamen vere coelum non sit colo-
diaphane itas. Et ex Ptolomaeo Luna est frigida et humi
da , Sol siccus de calidus , Mercurius siccus cum siqua Tertio. Notandum venit, q dat uersias ecelorum humiditate. Venus calida &humida, Mars calidus de ite quae apparet in planetis duplici eausae po: erit adscribi. cu . Iuppiternum idus ac calidus. Et Saturnus siceus ac Priora est, natura planetae, velitellae, videmus enim ali- frigidus. uas esse lucidas,& quasdam non,& quaedam aliis luci- Pro solutione huius quaestionis notandum venit diores sum. Qi;od prouenire putamus ex maiorem in quod duplex fuit opinio de cinio apud antiquos, ct ali rive dei state,&perspicuitate lucentis. Quale Attio no-ini etiam ex colore deducunt aliquas testas esse Saturninas, alias Martiales, Ioui ales, dcc. Oia accedunt ad causalitatem si pradictorum. Secunda rat oerit distantia ly- deruin: sed hoc non bene quadrat, quia Saturnus magis nobis propinquus cit, & tamen minus lucet,quam inultae stellae lixa primae magnitudini Concluso ergo est. Coeli secundum se non sunt col
rati. Probatur. Color causatur ex mixtione qualitatum, prout ostensum est. 1. de Anima. AI mixtio qualitatum in coelo esse nequit. Ergo nec color. Omnes propositio
Ad argumentum ergo dic mus. primo ad mai rem , quod potentia non decipitur circa Proprium obiectum, quando est debite approximatum , & potentianan si impedita. Modoc ii inultum distant, nec vi lus alet eos intueri,ut in seiunt. Secundo dicitur ad minorem, quod colores sunt in duplici disterentia. Qui
gam enim sunt veri , alii apparentes. Hi autem co-Iores conueniunt, de disserunt. Conueniunt, quod veri, & ficii fundant ut in vera entitate, quoniam res fictitio colore visa, est res realis secundum se, quo a ic olorem vero dictarer analogiam proportionabilitatis metaphoricam, ad verum colorem. Secundo, quod uterque mi uet visum, dc eum terminat. Tettio, quod uterque est in aliquo corpore denso,& aliquo modo i minato,in quo
vitiis figi potest. Differunt vero primo,quod veri colores sunt formaliter colores, licti vero improprie. Secundo, quod veri semper manent, non sc si dii. Terrio, quod coalores apparentes distinguuntur etiam inter se ex parte subiectorum. Nam vel lunt in corpore terna inato, vel in ii terminato. Si primum, plures videntur colores, dum veri colores irradiantur a lumine , sic enim quκ cis op- ponuntur,variis coloribus variantur,& sic etiam accidit quos co recentioribus. Nam quidam tenuerunt nant i iam coeli,& inferiolum esse dii citae rationis, ut latcostendi in 8 Metaphys Alii vero susti inierunt ei te eiusdem rationis. Nam Heraclitus, & Puthagoras fecerunt cog-lum igneae natu , dicentes quod, cum ignis sursunt tem dat cum si immitatem uniuers attigit, in Cyrum se rediicit, sicut facit flammam summitate fornacis, Empedo cles autem fuit in lententia coelum est: solidum vi crisiallum ex aere, Signa coni pactum, di non cadere,quam uisiit graue, i ropterea quod rapidissime circumuoluitur. Thales vero Anaximene, ipsum fecerunt terreum Ai Plato ipsum docuit eue ex floribus consitum, vel, ut Proclus dicit, ex deliciis elemcntorum consectum, mi axime, ex terra, ut tangatur, & ex igne,ut videatur, sic o ni in arducitur ex Alcinoo libr. de docti ina Plat. cap. I
Sed secundum Taurum, Porpityrium, Sc Procluim, APlotinum lib. de mundo eum constituit ea clementi .lmo D Basilius horti. r. Hexamcr. D. Ambrosius homil GH cxamet. cap. 3.Theodoretus quaest. 9 in Genesim, S D Augustinus 1 de Genesi ad lit. cap. 3. coelum ex igni consarunt, uos tam cia D. Bonavent. lib. i. sentent distinerer .interpretatur dicendo, vere coelum esse quintam sol
stan iam, distinctam ab elenientari, sed secundum quandam similitudii em, & analogiam dici ignitae natur quia maxime lucet. Loquendo crzo gratia opinionum
supradictorum, tui sccc runt malet iam coeli e se escioc tarem, non clici negandum coelum habere aliqua communia acciden:ia cum inscrioribus,cuni habeat cum eis eandem materiam. At nos qui cuni Arist D. Tholma, ac Gliis in Metapli. defensavimus materiam coeli non esse Giusd cni rationis cum inferioribus: negamus quoque C
munia esse aliqua accidentia, superioribus dc interioriabus convcnientia.
Secundo igitur notandum venit, quod acciden a in corpore interminato de qua re non est hic dicendum sunt ii; duplici distercntia. Quaedam enim dicuntur pro In propolito ergo nostro diximus quomodo color planetariim varietur. QAod vero dicitur de pallore, de rubore Lunae non est verum ex parte Lunae , quod secundum se mutet colorem; sed ex parte medii, quoniam ex vaporum interpositione proficiscitur: quapropter dum circulum facit album, futurae pluuiae dat indacium, ut in- ista dicemus.
An caelam ha beat aliqua communia accidentia cum 'blunaribus.
Pria , qcia pullulant, se emanant naturali concomitan tia cum lubiecto, sunt que ab eo inseparabilia , ut est a
soli litiabilitas, A rii bilitas in homine, dctugibilitas in
Leone. Quaedam xero dicuntur communia, qtita non
tibi vendicant proprium subiectum, nec ab eo similitici arabilia; ut color, caliditas, frigiditas, dcc. De primis nulla est coni: otici sia, quod coeli α inferiora habeant a liqua accidentia propria eis communia, nisi uud eos,
qui faciunt coelos ana malos anima informante,&intes-
lectiva immortali. unde dissidium remanet de secui dis
c . . . Tς io ς go dicendum venit, quod aliud est dicet M detur quod se. Nam in coelo sciat & in hoc mun- quod aliqua accidentia secundum eandem speciem con-ν do inserum sunt densitas ralitas , quantitas & uctitant superio bas inserioribus,&aliud per eande
94쪽
rationem, & secundum eandem causalitatem. Primum coim est a mimare, quod idein accidens, elui dem speciei, α non diuersae, sit in utrisque: Sc hoc non negamus concedimus enim lucem, ratum, & densum, ocii milia accidentia, secundum suam naturam specificam,&, ut sunt eiusdem speciei, esse insuperioribus & inscrioribus. Secundum vero est dicere, pullulare & oriri ex eisdem principiis subiecti, bc lioc non concedimus, cum teneamus materiam superiorum & inferiorum e ste diuersii generis subalterni, iuxta dictum Arist. decimo divin. Corruptibili,& incorruptibili nil ut est commune. Recipere ergo polluntsuperiora, & inferiora eadem accidentia secundum speciem, sed hoc non naicitur ex principiis effecti-uis intrinsecis, sed ex dispositione iubiecit, in ordine ad
extrinseca causaria ei lectivam, intrinsecam materialem.
Conclusio igitur est. Coelis & sublunaribus non est a materia, neque eadem accidentia essecliue propria. Probatur primo. Accidentia propria sublunarium cum ipsis sublunaribus intereunt, cuint ibi unaria sint generabilia, & corruptibilia. sed accidentia pullulantia ex corporibus coelestibus incorrupi ilia sunt, sicut & corpora coele stia. Ergo non pollunt ea ii abcie ut propria
Ad argumensum ergo dicitur, quod rat iras, Nileii sitas coelorum . & inferiorum . sint eius dein s. ec ei; ita oc quantitas bifariam intelligi potest. IVimo ab taurini e
eo.&reciproce,& hoc negamus, quoniam ha bciat diuer- sa in materiam, & formam ita efficientiam. Secuniis ab e X: inscco, quia scit. laod participatu: d rccipitur, non diuersificatur in receptis, N. sic hoc ve. una curae denso. M aro,ia luce. te quantitate vero minime, quia est acchdens Propriuri mater x, ut materia talis est. Postumus
tamen dicere, '. iod quantitas duobus modis inspici roteo. Primo P sice, id est, cecundum suam naturam, &sic alia est quantata, coeli, & alia inferiorum, et ius cundia in enus proximum , ut de matcria di imus. Secundo Logice vcscilicet dicit tantum dimensionem, & t colpus clxleste& sublitina: e tibi arrogant trinam dimensioueat, s longitudinem, latitudinem, &protundii arcua, ut lic, de ita una uoce ei, conuenit, Loalce ut dixi,
de istylice analogia iii aequalitatis. Ad illud quod tangi
tur depi in is, care ita tum cis,illas qualizato non coa-
uenire ccxlrs,so aliter, vel planetis, scd causaliter,ut explicatum fuit.
D V B I V M LXIX. An lux primo die creata st Sol.
Ccasione accidentis lucis, quod diximus saperioribus 5 inscriotibus conuenire, luci ritur hic ex incidenti, an lux prima die creata, iccan tum quod habemus in i . cap. Genesis, sit lux Solis. Videtur enim quod non Nam D Aug. ccniet illam cile naturam angelicam. Damascenus clementum ignis, Cadiarinus coipus Sola-ic cum oram sua luce, quianuia Sol dicatui creatus quaita die quo ad productionem esseebrum. Alii eorrus
quoddam nubilosum accensum eo modo, quo erat aC- censa nubes, qua duxit istae itas per desertum. Alii cce-lum emi reum, oc alii Solis substantiam, Ze lucem qu dammodo informem, sine persecta figura, pulchritudi
' Respondetur tamen cum D. Dionysio, quod lux prima die creata fuit lux Solii: haec enim bifariam cons-derari poterat. Primo ut crat veluti informis, de solum diem distinguere habebat a nocte, & sic primo die intelligitur satia. Secundo ut suit in suo complemento Iepersectione, Sc tria habuit. Primum distinguere diem a
nocte, quia ea existente super terram, dies erat,&eaabscedente,nox. Secundum sacere dies solares, menses, Mannos, inquantum Sol proprio motu rotat ut ab occasu. in ortum. Tertium est influere in inseribra , & concit rete per lucem, & motum ad omnium inferiorum geu rationem, & sic secundum ista tria dicitur Sol iactus quarta die, cum tamen prima diei uerit creatus cum sua luce insorini, id est, non reducta ad suam perfectionem. quo ad Omnia.
Si quis autem quaerat in qua parte coeli fuerit sol cum
sua luce creatus. Respondetur quod in oriente. Primo, quia sic potuit facere diem dum motu raptus fuit motus ab oriente in occidentem spaciosi. horarum, di iterum ab occidentem Orientem subtus terram tracto aliarum 'i2. horarum, in quibus sim nox. Secundo, quia in nobiliori p.irteci licente tui creatus. talis est oriens, qui&dicitur dexterum coeli. Nec obstat quod dicitur primo Genc is, Facium cst vespere, Ac mane dies unus, quibus' verbis annuit ut piliis xcipere praecellisse,&deinceps mane, dc consequenter quod dies inceperἰt ab initio noctis, . α iic necessiario Sol fuerit creatus in occidente. Relicta enim responsione D. Augustini interpretantis hoc de emgnitione angelorum vespertina, id est per proprias spe
cies rerum,& matutina, an verbo. Ad literam dico quod
ii vespere non ponitur ut initium diei, sed ut terminus, ut sit sermo, oles fuit terminatus in vespere,qui inceperat iniciane clarum cst eni in verbi Domini nostri, quod tunc dies dicitur, dum Sol est super terram,& non quando est
Ad argumentum ergo dicitur , quod verba Augustini bifariam intelligi possunt. Primo literaliter quidem, . sed eum spirituali etiam uitellige cia,& sic possumus di- .cere, per diem intelligi creationem naturae angelicae, dc per noctem creationem naturae materialis dc corporalis,
tenendo quod secundum veritatem omnia simul sinit creata, & quod distinctio tot dierum posita sit a Mors ad hoc vi facilior ellet apud rudes homines.secundo literaliter simpliciter, Nile per diem non . intelligimus naturam angelicam, sed Sol cui cum ibali ce, facientem diem distilicium a nocte. Opinio vero Damasceni non subsistit, quia ignis in sua sphaera non lucet, ut illa lux faciebat, sic enim & modo luceret, quia nulla legitur facta immutatio lucis. Catharinus vero
non auditur quo adirimum i quod Sol iuerit primo die
95쪽
er atus cum omnli in persectione, quoniam se non siisset recensitus quarta die. Nec satisfaciunt alii per suam
lucentem nubem, uia concedunt transitum accidentis
de subiecto ad subiectum proprium, quod fieri nequit. Manet ergo opinio, quod prima die fuerit creatus sol cum sta luce,ita informi, vi supra; quod etiam deduci- tui, quia ruimus dies dicitur Solis.
DUBIUM LXX. An S. t ιrnus pilan ta habeat singularem modum formandi corpio nat ab eo. Videtur quod non . Nam filii ai similantur parentibus. At potest este quod patet sic natus sub Ioue, d mater sub Venere. Ergo natus non assimilabitur satu no, sed potius Iovi, Sc Veneri. In contrarium sunt omnes All tonomi Pro intelligentia huius quaestionis 3c sequentium, notandum venit ; quod Astronomi, de naturales duas causas intuentur ad pronunciandum de sorma, 5 fi ura nati. Prima est naturalis, Ec immediata. Secunda est naturalis quidem, sed coelestis, Sc prima. Lia autem desumitur a signo Zodiaci ascendente, dc a stellis, & planetis dominantibus innatiuitate. Tradit ergo in proposito nostro de Saturno Ptolomaeus, quod quando Saturnus in natiuitate est solus dispositor, facit hominem statutae moderatae, de pinguedinis mediocris, coloris mellis, capillorum nigrorum, in pectore spissorum, oculorum mediocrium. At secundum Iuli iura Maternuna extenuat corpus, pallidum inducit colorem, dc languidum, de secundum Messaliata inter nigrum, de aureum. In motu co poris tardum, terram aspicientem, labra grossa haben tem, Sc nasum simum, capillos vero nigros,& in pectorespillos. At Porta lib. i. coelestis Phisonomiae c. 2. exc Dre stellae saturni deducit formam hominis saturnini. Dieit enim stellam Saturni esse eoloris obscuri, id plum. bes, magnitudinis paruae inter planetas, motus tardi, desit, firmamento est primus planeta, qui se moueat contra motum primi mobilis, mouendose ab occasu in o tum. Hinc propter colorem si alicum, facit natum sub eo coloris fusci, de pallidi, habentem capillos nigros propter atram bilem, Ec ideo hi delectabuntur in colore ni pro. Propter paruitatem suam facit natum sub ipso non procerae staturae, Sc oculorum paruorum. Propter tarditatem motus,talis erit tardi motus, tardi pulicis, ec sudoris acidi. Exercebitur in reb. tardis, & grauibus, ut in mdificandri domibus, plantandis vineis, nemoribus, ducendis aquis, 3c bonificandis agris. Quare fugiet addis
cere natare, Altare,currere, εἰ multumioqui, paucorum enim erit .erborum. Propter Pugnantiam cum motu
primi orbis erit rixosus , amator discordiarum, dc re bellionum. Caula autem proxima figurae, dc fornix hominis sa turnini desimitur ex temperamento corporis eius. Nam secundum Medicos, Scyraecipue Calenum,temperatura
hominis saturnini est melancholica, sciat Ea,ec se ex. Ex
tali autem temperamento eiscitur, quod sic temperatuς est melancholicus,durus corpore,capillis risuus, col re liuidus, superet Iris coniunctis plenus, labiis gro issas, dc naso sinus, dentibus in ordinatus, Ec pectore amplus. Ad argumentum ergo dieitur , quod filius ait mi-
latur parentibus magis, Ec minus prout cum nato h
bent planetas eosdem, vel non, qua similitudo ab his est suo modo.
D v B I V M LXXI An Saturnus det singula es mero.
Idetur quod non . Nam sussaci mores, unde a- piens, Adolescens iuxta viam suam, etiam cum lenuerit, non recedet ab ea. Ergo mores non procedunt ab ' aliquo plancta, vel coelo. In contrarium sunt Astronomi de Medici. Astrologi igitur, respicientes causas coelestes, diuersa tradunt de Saturnino. Equi dein Ptolomaeus dicit, quod si Saturnus in nari uitate erit Orientalis, facit natum frigidum dc siccum, de Addit Maternus, quod si dominus natiuitatis su erit bene collocatus, cum augmento Lunae crescentis, natus eii telati animi, bonico usibi, prouidematuri, fidelis, magis diliget seipsim quam uxorem, vel filios, pauci cibi, dc potus, laboriosus, cogitationibus plenus de anxius. Inter natos erit primus, vel si alius ante ipsum sit natus, separabitur a patre de matre. Stabilis erit in amando, de magis in odiendo. Opera istius, iuxta dictunt Abditae, erunt laboriosa, sc aquea, unde Iabora. bit in construendis aedificiis iuxta aquas, fabricarii piscinas, Sc pontibus. Iuxta Hali fortis in ansulis, de diminus significatoris erit morigeratus, iudiciosus, in Maniosus, sui consiliarius in rebus pror iis, dc aliorum in alienis, diues, Resibus charus, inesaurorum dominus, modestus, non inuidus, cositabundus, sed non maestio, pauci risus, astutus, dc homicida secretus. Medi ei autem perscrutantes causam proximam d est temperamentum corporis ut supra tradunt, quod cum Saturnini sint melancholici, frigidi, d sicci, hinc erunt cogitabundi, fratres, pauci sermonis, timidi, quoniam socius melancsoliae est timor, secundum dictum H pocratis Et quoniam a sanguine inclancholico nascuntur humores, de vapores a s cerebrum tendentes, Se ibi spiritus vitales turbantes, ideo causabunt diuersas ira sinationes, apprehensiones, studia, de phantasmata, mnia enim ista procedunt ab atra bili, Sc sensui ne in lancholico, uibus saturnus praeest. Hinc delectabun tur nigris vcssibus, obscuritatibus, bc locis subterranei sugientque laeta, iucunda ac lucentia: erunt tamen pr dentes, & yrouidi, quoniam ex melancholia oritur gra uitas, conii lium, d prudentia per Aristo t. in problemat. Et quoniam a iucundis abstinent, prudentes censeritur,
de quia tardi sunt ad exequendum, optimi consilii ducuntur, Et ex eo quod frigidi simi, do sicci, fiunt solitarii,
96쪽
te, caritum picaci, tibi nus, Si titit: ' iur, quod i ta is, ortout cum et a, qaa ta et lota rerum venerearum inimici, uxoris, de filiorum parum a' spicax,melancholicus, stacturis pedum subiectit , odore mici. Ob id autem quod sunt parci, d auari,cuadent di- captino plenus Tradat enim Galenus, seu Acti lib. deuites,& opibus afluentes. Erunt laboriosi,quia delucta' Dinam idus, quod malus odor oritur ex multa frigidubilis fugiunt, constantes, de firmi, quia sunt tardi corpor tate, vel caliditate. Ex quo pueri non male olent, quia
ie x animo, agri culturi d aedificativa delectabun ur, calor ipsoruni concoquit, rei luit eorum sudorem: quoniam hae artes tardi late indigent, & labo. non sic in hominibus, quia in ipsis sunt quae . . in humi Ad argumentum ergo dicitur, quod duplex pro nunc ditates eru ae Z: indigetix , facilis corruptionis, quae est eausa morum. Prima ab intrinseco, scii. a tempera- dum in sudorem conuertuntur, malum emittunt Olomento corporis, Icliane diximus posse ei te planetam. rem p rit subiectus infirmitatibus melancholisis, pti leg- .seeunda eam a se ea, dc a liticialis, α hic crit Vsius, ha' maticis, duris, ac simul unitis. α ieie in curabilibus, ut bitas in bene operando, nam habitus tria parit. Primam squaminae,epit ii leprae, mori'lieae, cancro, scirio Hi est delectatio, quia habituati in aliquo, in eo delectan- drori si, parat, si, haemori hoidae, distentetiae, dolori retur. Secundum eli iacilitas, quia propterat, ultiplicati num 5 subfiquartanae. vena actuum, negotium factum cli facile. Tertium est Ad 'umentum ergo dicitur, quod causa naturalis simitas, quia fiet quali connatui liis, unde incrito illi qui iemi et iactu operetur,nat dupliciter. Priti O, dum est in μ - . Volunt illos natos fore virtuosos, dc bonis moribus prα- eadem dispositione, Echoe verum est. Secundo in diue . ditos, debent cos ab incunabulis coe educarς, quia in cadisipositione 3 circu instantiis sibi necessat iis ad agen-NU;αὴς : o biberint illos contiaturales sibi facienti dum, d sic non semper eodem modo incit idem sed prout conuenudit positioni eius, d c. dc ite accidit planetas.
ut ruinio quos biberim, illos conuaturales sibi saetenti
Videtur quod non. Nam causa naturalis in hoc a libera diuinguitur. quod libera diuersis modis operatur, naturalis vero semper eodem modo, unde ignis
su Sat fruiu habeat altitia propria. Videtur quod non . Nam propria uni soli eoueniunt. At ei sectus sublunarium dependent , coclis de planetis, ut a causis uniuerialibus. Ergo necesse est eos ab impet calefacit, de aqua humectat. At Saturnus agri, ut omnibus prouenite, dc non ab uno iolo. causa naturalis Ergo semper eadem faciet, oc ad eaa operabitur. thelandu
Respondetur quod Saturnus male asLectus, de inso tunatus, ut ex longa experientia compertum ei L Primo In contrarium sunt Astronomi dupliciter loquentes has infirmitates Uibuit, ac hae a Saturno pro uenue s de Saturno. Primo de eo bene in figura coelesti colloca' lent. Prima est Philii R. 1. C thacius. s. Parai sis. HI-to, ut si est orientalis, in propria domo , facie, terminis, dropitis. s. Quuta ua. 6. Ectica. 7. Podagra. 3. Ele bania exaltatione, vel in angulis coeli, dc de eo sic considerat O iratis. '. iorphea. io. Cancrus. ii Diarrhaea. u. Splenica diximus supra. Secundo, ut est in figura deiectus,& male passo, de alii morbi frigidi. positus, Ac sic dicit Ptoloioxus, quod Saturnus occiden- Quoad potentias, Saturno subi: citur, retentrix, ecialis facit hominem nigri coloris, macilentum, magnos phlegim scativa. octilos habentem, capillos planos, de raros, dc poruta ita- Quo ad mutationes temporum. Saturnus iunctus turae. Addit Hali, ii Saturnus erit male assectus, facit ho- cum Andromedae umbilico. erunt nubila, Se interdum minem dii forment, Sc infirmum, curuum, dc Oculos ma- pluuiae, dc niues. Cum stellis ceti. Tempus turbidu.; .gnos habentem, in uno quorum maculam tenebit, δέ v- Cum Caericorni corna. strgus cum nubilis. Cum canetius illorum alicio grandior videbi:ur. Faciem magnam mi ioci. venti, salmina, 5 pluuiae. Cum Arietia cauda. causabit, Ec dii formem, dentes inaequatus, Sc pectus sub- Acris tu ibatio. Cum corona i acui a Turbidus aer. Cum ille. Nunquam ridebit, erit piger, tardus, de sordidus in Delphino. Nubes. CuinArctcro. Vcnti eum phauiis Ciriri, esstibus. Addidit Abdita, talis habebit capillos crispos, Lyra. Nubila. Cum Praesephyluuia, Sc quandoque venti. dc multos, pectus angustum . dc Dilectum Obscurum. Cum m. lis saepe venti. Cum Medusa capite. Frisiis, se subdit Dorotheus, erit in corpore multum pilosus, Ec humor perseverans. Cum stellis O.'ionis .l: uber,d 'mam me insuperciliis, quae coniuncta tenebit. Subdit pestas, cum ventis. Cum pleiadibus. Aura tui bida nebi' Leoroldus, em multum frigidus, de siccus, dc ideo o- losa, cum nive, dc fluuia. Cum Piscium nexu. Nubit . dioius. Cum Spica. Repentina mutatio. Iini, res,tom: in sc - I forum rationem desumunt Medici a positura eius. gura. Nam Saturnus occidentalis magis est frigidus, &iiccus Dominatur materiae nascendi primo mense, dcocta-
i oua orientalis, ut tradat Ptolomaeus, de Alcabitias ad- uo, unde in primo multum turbat, ε in octatio bre. t. dit quod piopter magnam adiistionem phlegmatis, dc Qigo ad istum, dc motum, Astion o nitri, nutipi in tit
97쪽
ecce nitieus simpliciter. Ponunt hae nostraten pestate eius Apogeum, in signo Sagittarii x d.;9 min Peii
eum in signo Geminorum grad.:9. m. ΑΣ. maxima eius alitudinem Borealem Rr s. m.2. Aulit aleni gr. 3. m. .
Quoad formam Galilaeus de Galilaeis tradit se annoisio. beneficio perspicilli nuper initenti obscruasse Saturnum non unicam esse stellam, sed tres simul iuncias, formantes quamlam figuram similem illi quae ex tribus o resultat, ita tamen ut o in medio sit grandius sic o O o.
Sed ab aliis hoc non est obseruatum, sed totum quod st
na siclia. Cum planetis vero coniunctus ista operaturi saturnus cum Ioue in signis igneas, v ct in aliquo aspectu eius smagis tamen vel minus pro varietate & qualitate aspectuum: excitabit caliditatem & siccitatem. In i cnis hu- Hildis,continuas pluuias, & inundationcs. intendit ventos , nubes, & vim noxiam. Cum Marte in signis igneis erit procellosius & grandinosus. In humidis nubilosus, ventosus, ct omnium destructor. In Vere faciet tonitrua, de tempestates, in astate tonitrua, ta pluuias. In Autumno, tonitrua, & grandines, pluuias & turbidum aerem. In Hieme iligoris i emissionein causat. Cum Si te in igneis pluuias, grandines, & Digiditatem. In aquaticis Vere pluuias. Astate grandines,& tonitrua. Autumno plumam,& fiigus. Hyeme nives. Cum Vcncte Pri- 'ora, pluuias, imbrcs, & interdum grandines. AEstote ubitas pluuiras,& sitsus. Hyeme, miles. vel Pluuias in siccis siccitatem, & in terreis si igiditatem acuit. Cum Merculio in signa, humidis facit tenebrosum aerem , in siccis,fccitatem. In Vcre ventos, &plauiam raram . in astate ventos, & nubes, in hyeme, ventosi &niues. Vix noxia si licti uni maior cli. C. uni I una, nebulas, stipi ditatem, S aliquando pluuias in signis humidis, in acieis augmentum ictgiditatis, Vcte, tui bi diuti, & inimi duinaerem. Eslatebun dum. Autumno nubilosunt Hyeme,
nives, i re grandi , stare siccitato, in sicci a tempori
Quo ad theoricam planetatum, orbcs I risecti saturni iiint tres, ut diximus, unus eccentricus simpliciter, alii duo isecundu quid Epicyclias, seu paruus Orbis imperscctus, unus in erat lic eccentrici i mi liciter immersus. Dcserens salutiat quotidie mouetur lex tertiis, & duabus quartis. singulis annis, 36. secundis b. te iis, & s. quartis Perficit circulum annis Asypriis itisinia lex
mille, treccntis triginta i bus annis. Eccentr-us vero quotidie mouetur no secundo, viginti &vno tertio,& scdecim quartis. Annis singulis, duo dccim stat duo-
accina ptimis, nou cm secundis, triginta tribus tertiis, quin uartis. Perficit autem circus m :s. annia, di bus i Sue. Horis. s. Centrum descretitis Saturni a centro mundi distat, partibus tribus, scrupulis a s. qualium se- mi aia: aeter est 6 c. C trum aequan is parcibus ica , scru-pt lis 6 3. AEquatio centri nulla si in Apogeo, vesperi suo, est xero f. paitium 3 o scrupulorum, &3o. sccundo-rno in ptinctis mediocris transitus. A non ali Saturni
isum ti quo dac mouexui, i uruli Q. Occundis p. Tertiis p. Quatuor o. Sintulis annis lignis i L patriabus i . primis scrupulis 3 i. secundis tribus, tertiis septem Perscitur anno uno, diebus tr. Horis Li. mi a. 36, Maxima arsum cuti aequatio in Saturno cit, quando ab
Apogest epicycli ditiat uti signis tribus, partibus 6 ad apogeum cccentrici partibus s. min. s s. secundis 33. Inpetigeo eccentrici, quando ab eodem epic7cli apogeo distat signis tribus, partibus . est partium 6 i. n in. 38sccundis 33. Semidiameter epi cli, partium sex, ta semis, qualium Ses nidiametet eccentrici babet fio.
Ad argumentum respondetur, quod aliqua causa wiuersilis potest dici pro 'ria, dummodo ad unam i pe- cient vel genus se extendat, nam quaedam sint propria indiuiduis, ut principia indiuiduantia, quaedam sicci ei,
ut propriae passiones manantes a natura specilica, M luxdam etiam generi, ut eius rationes, prout ab alio genere distinguitur. In proposito ergo influxus Saluitii
bifariam, confiderari potest. Primo respectu huius, vel illius indiuidui, & se non esset causae viii ex ilis. Se cundo respectu omnium ipsum participalitatim, & sie
dicitur causis uniuersalis. Nec per hoc excludi in factiones & influxus aliorum caelorum di planetaium, ted quo
ad tibi propria. D v B I V M L X XIV.
Aut Nitc si larem si urainyris ter I Idetur quod non . Nam pictores Iouem formant seb' forma Priami, & Caroli Magni, quorum forma dicta est digna imperio, & tamen multi Ioui ales, ta forti nati repetiuntur, parui, distormes, &deieci uost. Ergo vanum est dicere, quodIuppiter det singularem sormam, es figuIam. In contrarium stant Astronomi. Nam Hali, Maternus, Meila ala, Leopoldus, & alii de Ioue duplieiter i
quuntur. Primo de eo fortunato. Secundo de eo non bene collocato. Dicunt ergo quod quando Iuppiter crit dominus dispositionis, ta figurae, et itque olici tali A- cic: natum iob co album, & pulchri coloris, veriei cibiliique aspectus, cum oculis nigris, magnis, scd cuni pa ua rupitla, cum capillis mediocribus. Color igitur Pecisonae erit albus , icci declinans ad rub dinem aliquam, frontem habebit magnanimam, a tatam, oculos nigros, magno , cum parua pupilla, & aliquando latarias alios i , & rapiet Muin a flectum, aereuercutiam. Da
bam rotundam, de aliquando crisparia , rnia ilia I cleia
tas, ta narice, grossas, capillos nec multum spitios, Nec raros multum. Staturam mediam, sed pDlchram, inc C. sum stabilem, cum oculis ad te an . Dentes antetrox maiores aliis, & aliquando diuerso . Dclcctabatur in ornato vestitu sed moderato
Loquendo vero de Ioue infelici de male disposito. Di ci: Ptolomaeus, quod si luppiter fuerit occidentalis s
ciet homines albos, capillos babcntes duros, in mi ic cistatura, caluos, ct in humiditate disiciv pcratos, i as ac
98쪽
liquibus dentibus, & n on erit magni capitis, narices iebit curtas, nec illum nasi implentes. id argumentum ergo dicitur, quod procedit de Ioue e di posito,quo ad partes corporis. vel melius dici-iquod forma, de inclicitas non ab una tantum causaesti procedunt, sed a inultis, d. ideo omnes sunt i n-iendae re adiuuicem comparand quia illa quae prae bit, effigiabit hominein more suo. Tertio dicitura Iuppitet fortunatus facit homines formosos, ut
Idetur quod non. Nam Astronomi dicunt Iouem eiu ealidae natur. ae. At calidi sunt subdoli. de dece-rs. Ergo Iuppiter non potest inclinare d optimos
contrarium itat Ptolomaeus cum tota classe Asti orum, aiterentium Iouem inclinare si fuerit Orien- do bene dispositus ad benignitatem, i ustitiam, ho- m. Erit conciliator discordantium, piccipiet solum lia, vera, & conuenientia. Erit Doctor, vel tribu-
apitaneus, latus, ac iucundus. turales autem causam proximam rimantes di-
. quod cum Iuppiter dicatur calidus, de humidus
rate, ex temperamento autem calidi, de humidi,
una temperamentum nascitur, ita ut natus cum
inperie ad iustum, εἰ aequum magnam habet pro- ilium,& similiter ad honesta 3c conuenientia. Dinclinare ad leges, quia secundum proprium iem lentum iudico, ac in aliis idem desiderat,d ideo mi is sidia si audes, dolov, dc oppressiones pauperum
rei ac detestatur. Et propter legeo quibus incum Octores, praesecti, iudices, de consiliarii veri diei,&uadent. Et quoniam optimam temperamentum m turbat phantasmata, nec dissonantiam causat
bus, ideo tales erunt optimi ingenii, iudieii, Sei. Sed quia hoc temperamentum declinat ad ae-α aer est calidus, de humidus,& alterabilis: hinent elati, magnanimi, magnarum rerum amatotcs,pi' ,α magis quam habeant opes. Sunt l.vit, hila- rios,de ita periosi. Erunt fortunati, ec scinices inus fere suis actionibus, quia ad conuenientia, a , coiit iudieabunt ipsi, & alii l manum apponent, ide dc amore aliorum, a quibus extollentus. Etat calidi, dc humidi, propterea erunt luxuriosi,
ales laxariae est ealiditas cum lium iditate, quo amento Arietes maxilne sunt lascivi. Bene co- , quoniam cum sint optimi temperamenti, id moliant , cito digerunt, de famescunt. Erunt se
tes quia Sapientes, de diuites, quia laborios, ac tolerantes, ut negoti una ad rectum finem perducant. Diligulit uxores, & filios, quia sunt luxurios. De Ioue vero male
disposito 3c infortunato se dicunt, quod si luppitet suerit occide talis,& male dispositus inducet si timiditatem superabundantem destruente in . Hinc ili erunt calui, quia luxuriosi, maculati in capite, Δ dentibus ob defectum caliditatis. Erunt timidi, molles, inconsiderati, de s eminis similes , quia eorum temperamentum est paruum .&ad humiditatem superfluam accedens, ut est temper es mulierum. Hi ne sicut Iuppiter orientalis, dc bene dispositus facit ex optimo temperamento natos sub eo religiosos, mansuetos, Sc benefacientes. Ita occidentalis , ac male assectus facit nato, sub eo irreligiosos, timidos, dc malefacientes. Infit mitates autem, de quibus infra, a Ioue occidentali proficiscuntur, inam eo orientali, sunt'aucae ex dicendis. Ita quo ad formam corporis dicunt naturales, quod cum Iouis stella sit nitida, fulgida,& gratiosa, Scin Iairii ne pura, ita facit ho in nem pulcsrum, .itiosuin, aspectu iucundum de amabilem, ac corpore bene dispositum d proportionatum. Et quoniam eius magnitudo est potius magna quam parua, ideo facit homines potius in
gnos quam paruos. Et quia post saturnum est planeta tardi motus, hinc est quod etiam Ioviales incessu potius
sunt tardi, quam celeres rati lates, ac tolerantes labores.
Dicunt insuper quod habent oculos magnos ob magnam eorum caliditatem, albedinem per usam rubore ob temperamentum caloris,cum humido, 3cc. Ad argumentu radicitur, quod procedit de calidis sui et perie. Iuppiter autem est calidus temperate.
. DUBIUM LXXVI, Au Iuppiter habeat altiluapropri
VIdetur quod non . Nam Poetae dixerunt love es
se Deorum patrem. Ergo nole poli Saturnum collocatur, supra enim sui stet constituendus. Pro explicatione sti ultorum, quae dicuntur de Iouesci edum est generaliter, quod, ut diximus, Iuppiter diciatur fortuna maior, sicut Vciaris mino vitae antiquiso licitatem insidentem circulo lovis posuerunt, quoniam . ponitur planeta benevolus, calidus de humidus, masculinus, in suis qualitatibus temperatus, in colore argenteus , candidus, blandas, ac claras. Tradunt temperate malitiam Saturni, cui proximus est, δή immediate con- itinctus:quaproptet fingui poetς, Iouem expulisse apa te regni sui, patrem sumit saturnum, quia ut dicunt Martialis S lii dorus, sua benignitate reprimit malitiam S turni, cum Saturnus sit siceus,& frigidus, de Iuppiter ca ti, ob lianc causam, quod languinem purifica- lidus 5 humidus. Coni unetus etiam bonis planetis ad
Crat, Da inpuritas sanguinis cor laetificat secun- augete'rum vires,ae scolicitates. praestat sanguit caeco-PPOcraverit , Sc malus languis cor Se animum plexioni. Sub eo continentur honores, duii ix, optima Prosternit. Erunt fani propter optimum tem- indumenta, de quando reperitur in Horoscopo denotat,
tum corporis, Sc bonam complexionem, quia reuerentiarn , honestatem, fidem, dc disciplinam. Eritii Qia est otii adaquatio humorum. Etun: patieu ius ad saluationem, conforat bonitatem, Ec iolum in M 1 duod
99쪽
duodecima domo repertus; tradunt tunc significare seruit utent, paupertatem, & mistitiam a parte quadrup dum,& incet orem ex parte familiae,& seruorein, ita dixe runt Ptolomaeus& Misael. In singulari vero quo ad infirmitates ab eo prouernentes has dicunt esse. Angina, Picut titas, Peripia eu-mo uia. Apoplexi a sanguinea. Sanguinis i 'ai Hus. Cephalal ia. Cardiaca, dc alii myibi, a statibus, xcl f guine orti Reddunt naturales caulam dicendo quod cum Ioui alos istic calidi, & humidi, ideo data in his intemperie, sequentur infirmitateς, ex huiniditate, & cali-
ditaterii tempera apo uenientes Quare solent eas in irruitsi , mitates facere, quas faciunt paruuli, qui sunt calidi &humi di. Et ilioniam laueuis in Veie ab udat crescit, ideo in hac anni parte insimantur, non sie in Ereme aestate N Autumno, ut dicit Galenus in 1. Aphcrii motum. Et quia sanguis in iecore generatur, dc ibi perlicitur,
hinc inlitani: atibus vexantur, 'ux abir so procudunt,vcl circa iri uni sunt. Et quia etiam putum habent sal suuiem, qui cor laeti liciat, ideo mors illorum erit,uel ob ira pna mixtitiam, vel ob omit in vel co ris fluaum, et .sum enci ruin, quo iam sanguis purus non ad matri: admiationem sopeia uorum. Eium iubici idolori l..teris, varo ii, , go tu ilicae, Febribus, icitianae,scill- leo. i, & continua , iacta alteratione in sanguine, in triantitate oci qualitate, Cinten perie. Subduntur ei ex potentiis. Tacitua, Digestiua, Nii: ti ua, a concoctiva, cuiri sperna. Mica. Qi Ioad nautationem aeris dic ut Aistrono mi, quod quando ii uenitui in booo itatu, est causa se nitatis, temper ei, lubritati, aeris, ii .imarum ita labitum, nam soli ltippiter ex tribus suprtioribu, plane is dicitur plituos c, usi rei v torum leptentrionalium , i
missionis calom, iti aestate, & frigoris tu hicine, icolicis
nauigationis,& sertilitatis annonae. Domitia triuuentutia i . anno ad ri. v ct a 28 ail ψ s. vcl .lii tenetratione dat si iri tun , &xi iam animalem. Cum quacum uestella tempus dulcius. Cum marat .ilibus tonitrua. Cum Veiici eis ierenitas. Cum fatui nim s. Inipedimentum
frigoris. Cum i ncrcuriali tris ad c aritas. Cum i tinatibus molles pluuiae. Cum Reges L, Lyei e Setinitas. Cum plane iis Vero se se habet o longa obseruatione Ailror Orv orum. Cum sn:urno, ut ibi ra, i in siccis seu igneis signi csi valide ealidus, cciis, ta in humidis continue pluuiosus, & inuridan ς. ventus incendi ur, nubes, de vis noxia. Cum Matre. Alteratur aet tonitruis, fulmi horum planetarum ventos mouet sine pluuiae Cum Luna Serenitas, dc ventus propitius aduehitur. Quo ad eius motum, & orbis compositionem tot beas. Primum 'iuod male dixerunt illi, quia a stirmaurunt Saturni Orbcm mouere per accidcias oti, in Iouis seu superio rein orbem l planetae dico inscii orc m. Nam
ad hoc ut unus orbis alium n oueat neccssariae iunt dum conditioncs. Prima est concentricitas. i. habere i iei occi aruita commune, quia diuertitas cc iitrorum in rc ait quo minus Orbis eccentricus simpliciter trahat tecum ii cciorent eccentricum secundum quid, nam cum ccccntricus simplicitcr volvatur circa ii mei liina centrum, non potest imprimere suum impulsum, eo modo, S ve locitate qua recipit, alioquin daretur renetiatio. Se cunda est, ut ccclia incommunicans suum motum Pro- ritum sis serius,& colat suum in rio cui communicat, cum e m orbis inti Dor tu loripe m nor, non poterit ilia primere in .rct in iuretii ii a c niti. c ut .cum motus sit denum O corum. 1 ri uirunt privientiam, S approx imationcin. istae .ut ii duae c. nditiones doiiciunt planctis subera Ozbu, cci sectu uise torum, I .ce habent cc iurum, di 'v. ii. viis ut ii ine alio vii toxica sunt coni Lod 1. Sic odito ili, quod coeli. n. IOHi coni latex ibus coibibus, vid. iura elide bat cibo. Habeteri ilum unum ratu in t 5- uinus. Deseri sin uetui qυotidie uno te: tio , quadroginta tribus quartis. Si Di tili, annis io. fucundi, 9. tertii , 1. 26. 'MaItr .Pcr scii cuculum inccndum Attion ni f. n. Io97s6. Yccent icu, quotidie in Dii et i scrupulis qua zuor. so cundi S. F. io tris A. qua tis. singulis annis; o pradi usi'. icrupulis 3 o. cundis I p. cerciis. Per incit circuli manni, v. diebus sis. hora xi a. Centium descreti tiς ei.
fiat, ut supia, partibus duabus, minutis F. AEquantas parti bis. s & icinis, qualium lcmidia inciet cccentriciei o. Proii apii xictis ccccntrici lotae lucilio Ceolr napogeo, vel perageo nulla. QVando ero ccii tum es cres abi erit ab . roseo medio motu, signis tribus. &ilibu si &fulguribtrs pro qualitate sistiori. D. In humidis tonitrua, σύ corusc.iticines, In caliclidis exuuio, & cali itas. Si luppiter prae ominatu , augetur. SI Mais, ciescunt siccitates, incendio, d malignis flectus Cum S te in signis aereis, aura serena, α aeris temperies, in humidis faciuidae pluuiae, in aqueis caloris augmentum, in terreis serenitas diminuitur. Cur encis aer ranquillus,tem peratus, gratus, seri u illitas fructui . Si tamen V cures praedomina icturi: agi pluuiae. Si turpi lci m .isis, se rei ut aces, do venti. Ci m Mcrcurio. Aspectus rartibus robus, viruoque est patitum s. scri pulorum is secundorum 1'. QIondo in parte i hctiori eloti bitur tribus signis partibus 1 α senus P citum n decim unius
Ad argumentum dicitur quod Ioppiter ponitur sum-inus planctarum nou situ, quia talis eli Saturnus, sed be
videtur quod non. Nam Mars dicitur
100쪽
a irae, homicidii & bellorum. Sed isti potius bestiis uxorem filios, Scamicos diligentes, re aliorum bonorumco Quem umquam homitii Ergo inelius ellet estot- concupiscitores,dcc. Cum naturalibus ergo dicemus, i das Mars sub specie Leonis, viii, Lupi, Ac. quam quod cum Martiales sint subditi choletae, α sint calidi, atriis . . ia sicci, ideo ad iram sunt procliues, S: velocis motus sic- .espondent A stronomi, quod omnes planetae Cub ut est ignis. Comprobatur enim hoc ex dominio rubeae te hominis, quamuis diuersimode eis stamur, quia cholerae, quae secundum naturales emcaciores vires ha-entiam, α intellectum eis omnibus attribuunt. Di- bet in nato ab anno i . usque ad is. in qua aetate solei creto Ptolomaeus, quod Mars Orientalis,& Dominus homines elle magis cholerici, audacio es, dc ut solentio- o res, Vnde Galenus, Plato, dc alii tradunt ex humo ibu ibitiosis consurgere audaciam , sutorem, dc inconstantiam , quare Martiales sunt audaces, statio sit , dein constantes, S secundum iustum H 'pocratis de anatomiavi Iorum, etiam ingeniosi, acuti, comestores, de luxuriosi Et propter complexionem calidam multu comedunt,& carnes non bene coctas, ideas digerunt, sine amore Vivunt , quoniam temperamentum amantium est calidum, & siccum cum moderatione. sunt 'mobiles, quia veloces ad operandum, ideo non possunt stare in eodem loco Sant leues do ideo de facili, & sine causa itineraa ripiunt sine neces ii iis, & conuenientibus , unde ris ria temperamento Martialis. Prima ergo causa est, riuntur deinceps labores,asrectiones, de incommoda. Et
et hominum album, ta rubeum, bonaequantitatis, occientis carnis , oculorum variorum , capillorum
oriam , α mediocrium. Sed Iulius Firmicus addit i-m dare capillos rubeos, d oculos sanguineos. Et Halieos, faciem potiandam, S inhonesiam, cum maculaede dextero & olim isto consentiunt Mei Iahala. Scrotheus. Abdita tamen a firmauit Martialem habere ut curuum Sc crati una, colorem facies rubeum, cumro mixtum, licui est illorum qui multum ad Solembulantia lorum autem causam duplicem notauerunt natura-Primam acceperunt a colore Stellae Martis. secvn-,niani stella Martis luci a est, rubea, ignita ut carboeias, Sc lucens, unde dicta est pyrois, id est quasi ila in
, annuens naturam ign. tam . & horribilem. Ex quo et' dixerunt Martem minari bella, infelicitates,mora violentam, in ii initates ardentes. Hinc tradie Pto- qui aiunt sortes, ideo etiam iunt superbi, imperiosi, t merarii,& audaces
Ad argumeatum dicitur, quod mores dupliciter sumi
Polli ac Primo comini timer,& sic dicuntur de bonis, Nin. i is visibus, Scactio ilibus . dantur enim boni, d malinaeus hanc scillam ardere, di desiccare, ignire, & in- mores. Secundo proprie,& sic dicuntur tantum de illis minare, qu.irensi est mirum ii etiam faciat hona nem ctionibus , dc utibus qui a virtute regulantur, de quibus - - - o procedit arpunient uni. Secundo dieitim, quod M b ne collocatus, et ii faciat hominem bellicosuin,&sanguineum,&c. tamcn eum etiam faciti uiti defensorini,&c. inti .i sus longos, taceleres. Proieci infla causa consi- unde non cii sine rectis moribus, de virtute. a malem iubeum facie, & capillis, id cum oculis san-ineis,& quoniam stella non est admodum magna,i L nec Martiales sunt ni ultum magni , sed in moriri arant temperam nium Martialix, quod est calid ,& ii Ex quo etiam tenet ni carnem calidam, asperam, inei ve ine, vocem fit nain, sortem, & isticam, venas pare: a te respirationem sortem. Cito sit dant, cito diu tulit , & labores sufferunt, bi. nim sunt citccaus tena ramenti calidi,& :icci immediate. Ad ar umentum ergo dicitur, quod homo est paruus anali , vi .le sere cum omnibus rebus habet aliquod mmune: unde potest esse terribilis ut Leo, crudelis
II dctur quod non . Nam propria inseparabilia dicun- tur, ex Porphylio cap. de proprio. Sed Mars dicit ut Dux belli, cuius finis eli pax. Ergo facit transitum de contiorio in contrarium , de sic non est dicendum sal - tu , vorax ut Lupus, rapiens v t harpyiae, si ire ibus vi tem, quod sit ei proprium ui ouere bella. , in carnalis ut Cant , 5 c.&sic omnia vitia, dc vicis. In contrarium iunt omnes gentes qui inter caeteras relliant homini adici ibi. mult.i, quae Marii attribuunt, hoc unum est praecipuum, quod dicatur Dux belli, & bellorum Deus, quia praeeit B I V M L X X V I II. clio erae,&igni: ex quibus nascuntur aiidacia, animosi- ud , ta ,α appetitus vindictae.Et nisi ex vicinitate quam ha ani inclinari s lanimo es, bete .uti iove &vellere tenas' raretur eius natoa,m i etur quod non . Nam mores dicunt regulam virtu- ra mala, S: desidia causaret. Dicamus ergo primo, quod ti propriam. Sed Mars raram seruat tegulam, sicut secundum Ptolomaeum, ex parte corporis di P nix pinignis sacit, de Martiales iolent esse flagitiosissimi viri. tius ad longitudinem, do gracilitatem quam bxς ix ς ixo non sunt ei attribuendi singulares mores. coci oris,ac pinguedinem : dico in iuuxntute, qui in se
in contrarium dicit Maternus Martem facere homi- nectute ex calore coiis itinente, Sc liccitate contrahentia: nu :0s, inuincibiles, immobiles, contentiosos, lata disponit ad curauatem Ex parte vero mei zis dii ponit ad , violemos, aud aces,periculosos, deceptibiles, conam mobilitatem animi, ae leuitatem, ad am , dc animo fit pix is rumpia 2 cos, Prima loca appetcntes, parum lca ita ad alias cholericas palliones, ut diximus.