장음표시 사용
111쪽
hus e Pntibus hauriemus t At pro viribus inter obseuriora veterum Scriptorum , ct chartarum adyta penetrare licet; ex ii siue quaedam seligere, quibus propositi cognitionem lapidis aperiemus. Et primo, nulli dubium, quin hic Aduali, qui ex genere Aduali se suisse iactat, non tam nomen fuisse,
quam familiae ac generis cognomen: non enim ex gen
re Aduali se esse venditasset, nisi apud omnes vulgo ex cognatione primi Capuae Comitis eum fuisse constitisset; eaque de causa de Aduati, illius posteros, ac successores vocitari: quippe ab illo tam illustri Viro, & I. Capuae Comite originem traxerint: ac vere Adualdoium, seu Adoaldorum in Campaniae Provincia frequens memoria , ut ex Chronologis, & Diplomatibus liquet. Capuae tamen celebris Audoaldorum , sive Odualdorum , &de Audoaldis memoria exstabat, ita ut urbis illius Forum,stu regio non longe a Monasterio S. Johannis nobilium
Puellarum qui etiam in distructu inauirum situm est, ut alibi videndum & castro Lapidum, ejusque vicinia, Vici Audoaldorum , sive Odoaldorum , S OIoauisorum
nuncuparetur; Ecclesiaeque nunc Paroecialis olim M nasterio S. Angeli in Formis Cassin. extra Capuam, siab-jectae : Postea non multis abhinc annis sub Praesulatu Nicolai Card. Caraccioli ven. mem. Capuae Archiep. in locum alterius Paroeciae extra urbem , a Cassin. Abbate
concesae S. Angeli ad Octaui im nomen Gedit. Ab hoc Audoaldo coniicere merito possumus , filiis , posterisquestis ob Comitis dignitatem obtentam , ac familia C nomen, omenque inditum, quae quum Capuae immoraretur , ur- his illius regioni denominationem quoque tribuerit. Ne que unum, aut alterum huius familiae testimonium in antiquis Capuae tabulis habemus, aut ab Scriptoribus exspectamus. Chartas quam plurimas servant Montalium nos rarum Tabularia , Capituli Metropolitani , sacri Thesauri, di Archiepiscopalis Arae, pluriesque Audoaldorum meminit Ostiensis, aliique; ut dubitari nequeat, qui Παillustris illa fuerit, & Capuae sedem suam , praestantiam, decorem usque ad i culum XIII. semper obtinuerit , quo
112쪽
adhuc nobilis Adualdoruis familia Capuae florebat s atque Sacelium domesticum prope Paroecialem Ecclesiam S. Angeli possidebat D.Johanni dicatum,postmodum Monasterio Puellarum S. Joliannis addictum , ut ex charta praedicti Coenobii Ann. MCLXVII. Qitinimo etiam in veteri Capua Aurialdos Primores , sive Patricios urbis suisse testantur Ad a S. Decorosi Capuae Episcopi , qui nationis Langobaid. conversionem impense studio promovit ab An. circ. DCLXX. ad Ann. usque circiter DCLXXXV. quo semetissime obiit. In iis legiturr Aceldit ut cujusdam viri nobilis Adi aldi 'Itas ardentissima febre eorreptos in masyelso vitae discrimine Demaretur . Moter ad limina EGeusae Episcopii nempe, ubi corpus S. Rufini a F. Decorois inventum quiescebat eum I tu , s duum eum derialit , es super tumulum a Decorofo Fbi ostensis , ΝΠοm Myonens . s paulo post priytinae valetudini restitutum in novit. En igitur in An. circ. DCLXXX. Capuae nobilis Audoaldi filium , ct fortasse nostri in memorato lapide Capuae Comitis Aduale consanguineum , ut suspicor. Quo evincitur, Adualdos pene ab ingrcssu Lan. gobaidorum in Campaniam Ρrovinciam Capuae floruisse, ibique semper permansisse. Immo ex veteribus chartis patet clarissime, hos Moauos, sive Audoaldos primis Capuae Comitibus vel consanguinitate, vel adfinitate conia iurictos missis, ut ex Reg. Petri Diac. ex Tabulariis Monasteriorum Capuae, &Casstinensis patet; ex eaque Praecipue charta apud Gallui. Hiit. Cast. Tom. I. pag. 77. in
qua Landulsus Capuae Princeps An. CM LXV. adpellat , Adoaldos ditinos parentes nosror: & in alia similiter pra dicti Coenobii S. Iohannis An. CMXlX. testatur Atenuusus, magni Atenulfi I. filius AudoaIdam Audoaldi sitim parentem nostum Sc. At ulterius progrediamur. Quandonam vero Aduali I. Capuae Comes fuerit ἰinquirendum nunc est . Et quidem si adlato superius la- . pidi credendum erit neque enim aliquis ambigendi Io- , cus erit, quum genuinus ille, atque indubius sit intra L. aut LX. circiter annorum cursum ejusdem Aduali G. Tom. III. N mita-
113쪽
mitatus assigendus omnino est: scilicet ab An. circ. DC. vel etiam DCX. quo Capuam Gastaldus pro Campania regenda Provincia tunc temporis pene integra a Langobardis submissa, mitti debuerat a Mnev. Duce, quod
Graeco, Neapolitum , ac Ravennatum excursiones verebatur ad An. DCLX. quo Trase mundi Capuae Comitis meis minit Paul. Diac. Lib. IV. cap. 1 3. Hic Tra semundus primus Capuae Comes, neutiquam esse potuit e falsitatis enim Audoaldus evinci poterat a suis civibus , qui veritatem
facti non ignorabant, quum suum in marmore monumen.
tum titulo mendaci & trita , & supremo Duci insuri si, legissent, iis verbis : Quisit Primus Comes Capuae . rum igitur Trastinundus Capuae Comitatui iam prae-ἀset λ n. DCLXI. quo Grimoaldus Beneventi Dux Italiae Regnumi, Ariperto G suncto , occupaturus Ticinum Versus iter arriperet, illum per Spoletum. s Tusciam L. rexit , s per eas Regioves. Langobardos suo tonsortio coaptaret. Qui Capuae Comes imperata tibi strenue stem
sciens , ei cum muDir adjutoribus apud Aemiliam viam itinere occurrit ; nullo pacto credendum erit , illum Capuae I. fuisse Comitem , sed alios praecessisse . Neque eatenus Audoali ex genere primi Capuae Comitis pulcrum hunc in marmore titulum apponi mandavit, quam ad ostendendam siuae originis gloriam singularem , quod Campanis civibus satis erat exploratum . An postea Audoaldo successerit Trastmundus , aut alter, cujus nomen vel hacte nus in pluteis lateat , vel temporis edacitas tabsum sei it. quis merito iudicet , vel prorsus divinando adsequatur tComes Tra semundus , qui Capuae Comitatui praeerat ad remum usque Grimoatili Ducis, ut diximus, ab eodem Spoleti Dux creatus est Armo re ni eius V. nempe An. circ. DCLXVI. ut ex eod. Diac. Lib. V. cap. 16. hisvef his: At vero Grimoauus ereptis Eeneventanis, is eorum Proe inclis: a Graecis qui cum Imp. Constantino Moanomacho A. DCLXIII. Beneventum obsederant ) Tra -
114쪽
apudi OIetum quo pervenit Benevento reoessus Ducem jecit , indeque Ticinum reversus es. Si igitur Trasemu dus Capuaec omes dudum fuerat , istiue A. DCCU. Spotiti
senex occubuit nili Paul. Diac. Lib. VI. cap. 3 o. in hac ejus obitus est Oche erret, quod utique in illo nec novum , nec insolen& vitium , sicuti Peregri aliique adnotarunt iam non de l. Tra se mundo in Comite , sed de ejus p tius filio ejusdem nominis, suspicor, Scriptorem locutum
suisset nimium enim senex obire debuerat Tra semundus, quum ante An. cet tissime DCLX. Capuae Comitatui praesidebat, aetatemque idoneam ad suam tuendam Ρrovinciam habuisset ; ideoque An. DCCV., octogenario major decessisse, quod difligite quidem eo seculo accidisse credendum est. Quare recte fort. aliqui arbitrati sunt, Tra. semundum hunc Spoleti Ducem filios habuissse Tra se munis dum alterum, S Faroaldum ,-qiii ipsi in Ducatu successit . Ceterum isthaec nihil ad nos . Tra se mundus proseincto , qai ducum Capuae Comes fuerat ante An. quidem DCLX. Comitatum restebat , nec quidem abs re , post mortem Adoaldi, ut innui, si diu vixerit. Nec quidem futilis haec mea conjectura reputabitur a Cl. viris, qui bus neutiquam ignotum est , sub Arechi I. Beneventi Duce , scit.'post An. saltem DCX. Beneventi Dynastiam circumquaque prolatatam fuisse; sub ejusque fort. st imperio
totus Campaniae traetus occupatus . Quare quum Capuam adhuc moenibus suis, arcibusque Exspoliatam invenirent a Barbarorum excursionibus; quodque ceteris etiam eiusdem Provinciae urbibus contigerat, necessario instau.
randae suerant Langobardis, ne tam opimam, utilemque regionem , cujus Capua caput suerat, omnino indefensam relinquerent ; ibique Comitem constituere , qui non tam armis, quam legibus eam regeret, limites tueretur, vectigalia , ac tributa imponeret pensitanda , ac cetera , quae ad supremi Ducis dignitatem, di commodum, & incolarum utilitatem conferrent, omnino definiret . Quae quidem omnia nec statim post initium Ducatus Arechis com
115쪽
ci potuere , neque brevi temporis intervallo. Hinc ci ea An. DCXX. Adoait Comes eligi debuit, qui ad An. usque DCL. vitam sortasse produxit, eique deinde Train seniundus susscelus , ut dictum est. Tra semundo Comiti successor indubie datus est Astistola, qui Capuae Comes dicitur ab eodem Paulo Lib. U.
cap. 9. R plurimum ob ejus militarem virtutem lauda. tur: quum prope Beneventum Graecorum copias attriveririt , fluminisque Sabbati secus vero Caloris, ut Paul.
salsia adserit , quem errorem detexit , atque emenda. vit Peregrin. aquas eorum sanguine rubescentes effecerit, de quo passim Scriptores post Paul. Sigonius Anno DCLXVII. Ammiratus, aliique post Collenuccium Lib. II.
qui tamen Patria Capuanum , secus vero Comitem credidit : sed fallitur nec uno in suae Hist. loco mendacia, conviciaque deprom sit ejusque errorem alii etiam secu- . ti sunt meridiana in luce caecutientes. Mittolae Comitis
filium fuisse Hildebrandum , sive Austrandum , Capuaeque Comitatus dignitate donatum ab Arechi Beneventi Principe An. DCCLV. tradit suis in Annalibus Capuae NSS. Scipio Sannellius Part. I. At oscitatur profecto. Nam vel seculi pene integri aetatem clare debuit Mittolae filio: vel Arechis II. Principatum anteverterer quum illere a re coeperit An. DCCLVIII. Verisimile esse potest, Livia nem Capuae Comitem sub Arechi II. clegentem Mittolae non filium, sed nepotem fuisse . At unde hoc nobis exspectandum Z Liviro quidem Comes Capuae erat Ann. VII. Principatus Arechis mense Septembri Indict. III. quae utique notae ad A. DCCLXIV. spectanti
Patet hoc ex quadam charta nimium temporis edacitate corrosa in Capuano Thesauro adservata , quam majori ,
qua potui, diligentia a me olim exscriptam . & uti illustribus monumentis resertam , notisque audiam in serius dabo . Charta illa continet.concessionem , sive confirmationem honorumcaliquorum. Maiori Ecclesiae Capuanae donatorum a Livigone Capuae Comite, & Arechi Bene v.
Principe , in qua etiam confirmatio P dolfi & Landolfi
116쪽
Capuae Principum Anno C, LXV. & Richardi I. Anno N LXIX. apertissime continetur . Neque alium fuisse sta-spicor Liviaonem hunc a Limitio Comite s GHisIdeo Capuae , cujus meminit charta alia in Tabulario Monast. S. Laurentii Caisin. Averae , in qua legitur et per Liviatium orim Cap. Comitem S Gast. in fui rovore Armatum. De tribus aliis Capuae Gastaldis disserendum saperest;
Murepsis. Prioris Gastaldi usque adhuc ignoti mentio habetur in Chronico inedito Comitum Capuae, quod heic modo prelo subjicimus, in quo legitur Patius Gas. pater Landus senioris, a quo Comitum Capuae Iohannis Abbatis dudum editi initium coepit: qui tamen Iohannes hujus Poldi patris Ibandulfi peculiare quoddam reticuit . Et quidem a nobili aeque , atque illustrio genitore Landuusus imbui debuit non tam militaribus disciplinis , quam virtutibus aliis , & praecipue regiminis prudentia , seu ' . Aulae Principum negotiis, ac politia , quibus ad Comitatum adipiscendum viam sibi sterneret; quodque revera consecutus est inter factiostrum Beneventani Ducatus Pri. morum aemulationes, ac discordias . Nec tantummodo
tunc sibi ipsi Comitatum adquisivit; sed filiis, nepotibus, suisque posteris conlanguineis hereditariam dignitatis pocsessionem relinquens , ad sepremum postremo Principatuum Capuae, Beneventi, Salerni, Spoleti , aliorumque locorum viam sibi expeditam munivit, ut in serius constahit. An Patius hic civilis, aut militaris Gastaldeus , sive limitaneus Praestetiis simul ac Iudcx fuerit, incertum. Utramque enim dignitatem obtinere profecto Poterat, aut alterutram ex superius adnotatis. Posterioris Castaldei, nempe meminit Char. ta Tabularii Casi. in Reg. Petr. Diac. n. igo. sol. 78. quae profert donationem AHulfi Presbyteri Capuani Monast. Teanens, eaque ibi Anno II. Sicardi Benev. Prine. Ind.ALmense OHubri eum consensu Nactuari Capuae Ga s. contigisse adfirmatur . Hae quidem notae respondent A. DCCC-AXX Ouare fit . ut Sico non eo anno occisus dicendus
117쪽
est ; sed anno antecedente , quum secundus Sicardi annus reete cum Ind. XI. collineet . Errat igitur Peregrinius , qui conjicit, Siconis occisionem Aia. DCCCXXXIII. accidisse quum II. Si cardi ejus filii Annus metit UCCCXXXIV. α XII. Ind. Neque hic Radeletarius esse pol rat Comptinns ille Comes , ut putarat Mich. Monachus in suis Cap. Sanctuar. Animadvers MM. quum neque Comes in charta illa appelletur, neque huc transse iii Cinis psa poterat Comes ille , ut Gastaldatui Campano prae-etat, Comitis titulo vel se abdicans, qui majoris aestima. batur, yel a Principe spoliatus. Immo Rades garius ipse Compsinus Comes, cuius meminit quoque Oitiens Lib. L p. a4. genitor fortasse suerat ursi, illius Compsae Com. qui An. DCCCI XL. cognatus erat Siconulfi ; quique in
illius libertate vindicanda plurimum adlaboravit, eum e Tarenti castro ereptum excipiens, ut Salernum clam trans mitteret , ibique Princeps crearetur , ut supra innui .
Dicendum itaque potius Radeletarium hunc Gastaldeum militatem suisse , qui sub Sicone Principe missus sori. Capuam fuerat, ut Landuliis, qui in ipsium bellum parave, rat , ac perduellionis igniculos in dies accendebat , aut Campanum Castaldatum in fide Principis Benev. confirmaret, aut Landulfi conatibus resistere , eiusque superbiam instinetere sata teret. Quod praevidens Landulis astutus vir , jam Sicopolim a se prius munitam , ingrediens An. DCCCXXXIV. ut insta dicam copias suas circuniqua, quo divisit, ne Sic poli occluderetur, quae R. lelgarium
pluries reiecerunt, ut ex Chron. ined. Com. Cas'. eruitur.
Quo fieri potuit, ut Bene . Princeps Radelchis, novum Capuae Gastaldum in Landulsium moveret , aut in Landonem eius filium , cui nomen Agenardus sub Anno DCCClXL. uti illorum , Campanorumque proterUiam se. Primetet. Hujus quidem Anenarili Capuae Gallaidei idem meminit Ostiens: l . cit. qui istasit Monasterio S. Benedicti 1apra Cesino omnes res , onas in territorio Capuano, 6 Teanens, atque Catinulo posidere videbatur cum fem
118쪽
nos, Ind. XII. quae Annum indicant DCCCL. Sed an hic
Agenardus Capuae Gastaldeus fuerit , dubitat Peregrin. in not. ad Chron. Com. Cap. Nullatenus quidem dubitandum . si Ostiensi credamus, atque Diac. Regesto Gainis alueus tamen militaris potius .credendus est , quam civilis; & certis a me ante Ann. DCCCXLI. quo Landulsus Capuae Comes defunctus est, ut ex Chron. inedito inserius edendo: e quo habemus, Landulsum seniorem pluries cum Agenardo Gast. decertasse . Quare videtur adfirmandum , Agenardum hunc e Campaniso Primoribus euisse , atque Benev. Principι fide conjunctium , citi, ut cives suos sibi devinctos retineret, post Radelgarii ant Goris Gas . obitum a praedicto Principe exercitus siuerit commisius et quumque Landulfi viribus in dies imparem se cognosteret , Sicardique Benev. Dynastae res in pejus ruere, spem omnem aemulum Comitem submittendi abjiciens, cum Landulfb linito medere se reconciliavit, confirmatoque eidem Gastalitatus sui munere , Capuae
iterum sedisse , patriaeque suae , di avitae hereditatis cujus bona postmodum Cast. Monasterio donavit poΩsessionem pacifice recuperas Ie An. circ. DCCCXLI. Quod Drt. causae fuit , ut Radelchis Princeps se delusum p
stea ab Agenardo Gast. Videns , Saracenos in auxilium evocarit , qui extremum Capuae damnum imulere Ann. DCCCXL. ut ita Landulfi sedes, N. Comitatus, urbe in censa, deselataque, prorsus extingueretur. At neque sorti damnandus Agenardus Gasi . erit , qui a Ben. I nassae
imperio 2 Qbduxerat. Ipse enim Sicardus, qui Radelcha successerat, impius Princeps suis subditis exosius Dynastian
factionibus, praeliisqueet maxime involvit , quibus omnia circumquaque confusa, ct in exitium redacta . Quod &Radelchis Princeps exemplum secutus est, Saracenis somderatus, qui non Capuam tantummodo urbem , ct Gastaudatum ; sed omnem sere Icincipatum incendiis, ct vastationibus complevere. Quare quisque rebus suis, commmdi L
119쪽
disque consulens, ad tranquillitatem animum adiecit, ab iniquo Principe mala omnia exspectaturus . Atque haec mea quidem conjectura viam Lectari iori. aperiet. in tam obscuris temporum , Scriptorumque tenebris ad veritatem facilius eruendam. Quod autem hac in re a synchronis Auctoribus tr ditum vix habemus , illud est, nempe tam a Beneventi Principibus Sicardo, di Radelchi, ut Landulfum seniorem, eiusque filium Landonem Capuae Comites Opprimerent , quam a Siconulso Salerni Dynasta, qui eos rite defende re debuerat contra aemulum germanum, qui Campanos undique exagitabat , militum acies immissas , Comitatu mi illuma vel eveisiuras , vel pro foederis sanctione in
patrocinium susceptas . Τuncque ne id quidem a conjectura abhorret hosce Gastaldeos ab Ann. circiter DCCCXXXIV. ad An. DCCCL. Capuanum Gastaldatum pluries militaribus aeque copiis, atque armis, machini ue bellicis utrinque instrii s processisse. Radet g rium scit. a Sicardo contra Landulium Comitem , Alle nardum postea a Sic uim inia Landonis eiusdem Com. filii subsidium, &ad ejus fidem confirinandam. Lectoris esto iudicium , qui , quod sibi magis arrideat , credendum constituat.
Ceterum ut rem hanc ad umbilicum Perducamus , colligendum videtur', hos postremos Capuae Gastaldos haud improbabili coniectura Praesectos militares missa . Neque levis heic ceteroqui ambigendi scrupulus mihi odia currit, scuti & Peregrinio nostro loc. citi quum tam Cha tarum allatarum, quam Ostiensis verba aequivocum Q. nent. Et quidem verba illa r Agenardus Capuanus G
MIdeus fuas Earinoldii Marestahis , cur de ejus patria. intelligi nequeunt i & σι Camanus non patriam potius , quam dignitatem designet y Ρoterat quippe Agenardus Capuanus civis esse, & pro Landulso Comite, vel Si conui-m Principe Gastaldei Mutitaris, aut Lamitanei munus obire ad Campaniae sines tuendos, quamvis Comitis nunquam dignitatem, aut nome' fuerit consecutus. Nec prosecto
120쪽
Ior Id tenus exempla desunt. Suabitus enim Maisdrum in stat deus, cujus filius Rodepertus civis erat BeneUentanus. eodem tempore erat Comes Marsorum Gerardus, ut stiens Lib. V. cap. 34. Gabdeus igitur militaris erat in Marsa Suabitus, dum Comitatui praeerat Gerardus non enim uterque Praesidere uni poterat eodem tempore
Comitatui. Neque alium suisse puto Rodegarium illum Beneventanum calaueam ab eodem Ostiensi memoratum Lib. I. cap. 19. qui sub Sicone Principe vivebat, ct seu Hospitati in eadem urbe de rebus fuit , at B. Benedio
obtulit i ille enim nullatenus Comes esse potuit, sed p tria Beneventanus , ct Gast. militaris . Verum non ita perinde dicendum erit de Majel poto insta ideo Telesino, α mandetperto Bovianens, qui licet militare debuerint, ct exercitui Benev. Dynastae sie adjungere, ut ex cit. Ostiensi Lib. I. cap. 3 s. erant tamen ii vere Comites , ac Domini Gastalda tuum Telesiae, & Boviani . Quod causae est, ut in iis vere', ac sine dissicultate definiendis, diiudicandi Que dissicillimum sere putem , quoties aut c o mites , aut Militares Gasauei, seu Principum exercitur Praefffecti niemorantur. Hos deinde revera. ut plurimum, Comitatus dignitate donari posse ut supra notavi in verisimile est. Cumque Gastaldatus tunc a banum obtinuissent, veri Comites adpellabantur , licet Gastaldi
non,ine tunc temporis ut plurimum vocitari consuescerente
sicuti Capuae Comites Landulfus , Ιuando, aliique , qui nunc Gastaldei, nunc Comites , quandoque unitim ainpellari si lebant . ut inserius in Chron. Com. Cap. Pate ii r nisi alia sertasse ratione , quae nobis lateat, haec continisse putandum sit. . Ad postremorum itaque Capuae Comitum Historio. Ira properemus; quum isthaec perquam breviter de primis eius Comitibus, ct Gastaldeis , ad hujus rei perdis-ficilem sene cognitionem, aliquantulum nunc delibata, ni fallor, sumere videantur.