장음표시 사용
101쪽
mitum mentio fuerit in Langobardia , ct Ducum , qui
illis praeerant, admodum sane frequens, Beneventani tamen , di postmodum Salernitani etiam, &Capuani Comia latus mentionem fieri videmus; in quorum enim Ducum, seu Principum creatione, vel consirmatione quod in Regum Italiae electione a Ducum Regni suffragio fieri con-meverat, ut eorum Lege cautum erat Comites hi, civitatum Primores, aliique illustres Viri congregabantur: secus vero in Regum creatione primis Langobardorum temporibus, in quibus Ducibus Guntaxat ferendi susti tum ius tribuebatur. Neque quod Hinc marus Rhemensis de Ord. Pal. cap. 3 s. apud Murator. loco cit. ait, stilo i. Ater Comiter, vel huis odi Principes a cetera munitu dixe primo mane segregabantur se. aliud innuere videtur, quam quod Comites posterioribus Regum Francorum temporibus supra plebem, seu populi multitudinem conis si tuerentur , cunctis aliis Ducibus, atque Principibus paribus , quibus Reges eligendi potestas data , apud hos residerent, Regnique sublimioribus gradibus praesulgerent. Ac propterea in actis Comitialibus sui advertit Nucaeus in notis ad Ostiens Lib. I. cap. ao. etiam qui Duces
erant, aut Marchiones, non utique se Duces, aut Maris
chiones subscriberent, sed Comites sunde dicta Comitia, seu Comitum consessus , & primorum consilium ut videre est in Comitiis pro eligendo Carolo Calvo Τom. II. Hist. Franc. pag. y9. At haec quidem Nucaei opinio diim cultatibus quam maximis laborat, quibus enucleandis, ac distinctim explicandis longum sane inret . Opinantur alii
apud quosdam Ictos , a Feudorum possessione Comites
oenominatos semper fuisse , tam si Langobardorum aevum, quam si Francorum spectetur,quod lalsum omnino est. tes enim titulo primum , ac Uecore ornabamur, qui Praesectura aliqua militari insigniti erant, ut supra dictum est, Neque tunc temporis , scilicet usque ad Francorum Regnum C imitatus perpetuam dignitatem aliquam praeseserebat simper: Comites porro dum vitam agerent,Praesteriira haudebant ; nec filiis testamento cavere; nec nisi ad Ρrincipis
102쪽
pis voluntatem retinere ministerium poterant. Nam vel ad majorem ipsi dignitatem evecti , vel aliqua ex cause puta perduellionis, malae administrationis, &c. digni. tatis hujusce titulo, &-honore exturbati erant , ct capite , aut exilio quandoquidem mul labantur. Nid. Sebast. Munster. Gem. Lib. III. Gothosted. in Cod. Gutherium, aliosque . Verum tamen est , Comitum nomen adhuc retineri ex veteri consuetudine , quamvis a Comitatu alio translati , & pedetentim ac paulatim Comitum dignitatem hereditariam factam sui sier fidelitate enim , prudentia , ac Iustitia praediti Comites , . a Principe, aut Rege ad filiorum favorem , titulum , decus lue ejus Comitatus impetrare , iisque testatum iri coepere , justa
ceteroqui retributione virtuti eorum Dynastis praemia compensantibus ut ex textu in cap. I. fi n. de alie n. sevcl.& L. sciendum v legati De legatis ; proindeque fuit ut Comites , ct Domini coeperint vocitari . & subscribi in Chartis, Placitis , publicisque aliis Scripturis: atque eorum etiam uxores pulchro hoc tituli charactere allectae,
ab ipsis etiam Comitissae nomen fuit usurpatum .Neque hoc absque summo politicae studio videant, a mi bo, qui Langobardis ignorantiae , emeritatique ritene , vereque notam appinganti fieri censebant , nempe ut fide genitorum imbuti eorum filii, Rei p. quieti, bonoque Provinciarum consulerent; quum iisdem Comitatus dignitas confirmaretur , sibique devinctos magis haberent , quibus praemia elargirentur in grati animi Principis testimonium, ct homogitim fidei in sitis subditis renovandum . Non isthaec autem in Gastaldis, aut eorum uxoribus arrogantia; nam
paeus , aut oppida olim iure Blummodo Gastaldiae regebant , secus iurePseudi : postmodum Comitis titulo , ac decore ornati, dignitate Comites, m nere Galaldi appellati sunt , ut alibi opportunius expendendum erit . Hinc est, quod Comitis insignia , nomenque Gastaldi mnes summopere optarent, immo etia iii Episcopi, X. praesertim seculo , quo Landulsus Capuae Praesul ut sta pracb Erchem p. didicimus Comitis titulum Praesulari ad-
103쪽
iungere studuit, Augustumque , ut hoc sibi decus imperis 'ilietur, efflagitavit, ne pals ulla suae amplissimae Dioecesiis temporalis regiminis illi deessset inpolierum , nep tumque suorum aliquem sui. su cessbrem Capuam Comitatui destinaret . De Germaniae Episcopis , qui Comitis quoque titulum anhelabant, Passiim I muniui Rer. German. Scriptores. Immo ex iisdem adparet, ibi, sicuti &in nostris hisce Provinciis, sensim seculis sequioribus G. mitum dignitatem imminutam fuisse . Quum enim Principum munificentia, di pietas Ecclesiis , Monasteriis, H ispitalibus non selum ea , quae ad Fiscum pertinebant, tributa videt. vectigalia, castella , aliaque id genus , tribueret; sed ipsa quoque , quae iuris.erant Comitum , illorum dominio imminuto, audioritatem , iura proventus: hinc fuit, ut sensim a situ Comites si lendore deciderent, quo Episcopi, Abbates, Collegia , Hospitalia ornabantur, atque hactenus decorantur ; nec sime ob iurisdictionis rationem subditorum suorum litibus , ac scandalo . Fortasse ad Rei p. commodum, atque utilitatem aptius foret, si haec in Ec.
clesia tomistris jurisdictio suspenderetur lAt 'tempus , quo Comites iure hereditario suum possidere coeperint Comitatum, incertum omnino est. Successiste genitoribus filios cadente seculo X. certum est; sed id non aeque ab omnibus Scriptoribus adfirmatur :quave de causa aliis privilegium silccessionis datum , denegatum aliis , nulla alia asterri potest ratio , quam Principis voluntas, & munificentia , spectato illorum meri. to, ac fidelitate, quibus Comitatus honor confirmabatur, vel ad certum temporis sipatium , vel quoad degerent, adsignabatur; de quo consule Thec Q. Hae pingum supra la datum , Luiserum in suo Jure Georg. Munster. Marcam , aliosilue . Antequam tamen hereditario jure Comites esse coeperint quoque adpellabantur ordinarii urbium, S oppidorum e qua de re ap. Leg. Lang. Placita , stu Capitularia saepissime Comitum nomine Iudices vocantur. Co mites Vero , qui nobiliores , & locupletiores Regni. quique militari magis virtute , quam scienti 1 pollebant,
104쪽
iuredicundo apti forent minores Iudices siub se consulendae legis, atque justitiae caus1 habebant, qui patria eo tum lingua cognominabantur a Franchis postmodum Rachiburgii, & Tungini, alioque nomine ac ministerio Scabim etiam c uti mpra γ, idest Adfessores , & Comitum Auditores Germanico vocabulo, quali tini Judi. ces, sive Consules, ut discimus ex cap. I. de Imm. E Lin VI. Videatur Hiipsius , Ducangius, Vossius, Bignonius: qui Iussitas ab his Comitibus constituti avaritiae tabem isse , iustitiamque aequa lance pendere debebant , amotis causis quibuscumque . Utinam ct in nostris Iudiciis haec servari contingerenti sed profecto illud malum inmlevit , ut Legum quandoque posthabita fandi itate , nim a in quosque indulgentia , vel etiam inscitia quam
maxima Res p. ac Religioni inferri damna cernimus. Quod quidem ex inferiorum ministrorum negli sentia , ni calliditatem potius, ac pervicaciam dixeris, in culpa est, qui in veritatis inquisitione turbant quandoque , ac miscent ' Omnia , dilationibus, ac tergiversationibus intendunt , &lucris di intaxat inhiantes, pessimo Reip. justitiam Iaediminime curant. Caroli M. lex XXII. a Ludovicb Pio Aug. num. s6. confiimata , qua praecipitur : De Judicibus , Centenariis , reI Tribunis , atque Vicariis dignIn cenis .idiimus, ut ii maιj Derint reperti, de miniserio abjiciantur , jamdiu obsoleta in Bibliothecis quiescit , perinde ac illa num. 94. Imp. Lotharii: Quam bene Principessi leges hasce depositionis, aut suspensionis saltem improborum Judicum adhuc vigere permitterent ; subditorum si tum oppressionibus, expil/tionibusque certissime occumrerent. Deflendum potius, quam detegendum malum est Sed ad nostra revertamus.
Iam attigimus , Graphiones , seu Gra Diones illos esi se sub Langobardis, qui quandoque pares erant, di quasi Comittim infessores ; & qui a Germanis plerumque cum Comitibus confundebantur ,' ut ex Paulo Diac. Lib. V. cap. 36. eam Comite Bojarioriam , quem tui Gravionem dicunt. Ac fortasse quod apud ipsos idem fuerit
105쪽
qui Judex , ut infra. Et quidem, ut notat Dion.
Gothostedus in tex. leg. a. Feud. tit. Io. inde nomen acceperunt LanLGravit in Alemannia , α MarE Gravit: il ii Ρrovinciae , hi Limitum Comites , seu Judices : Arcis Bur. Gravit &c. quorum apud illius nationis Setiptores passim mentio . Imo se aioribus seculis nec a Comitibus Comites , aut Marchiones secernebantur , quod uterque Iimitis , seu Marchiae Comites dicebatur ; cujus rei testem habes P. de Marca in Mar. Risp. Lib. III. cap. 9.& Muratorium , qui ad Duces etiam extendit in Antiq. Estens p. et s. sed restrietius Aa accipienda esse aptius duco . Ab horum igitur Judicum consilio Comites pendebant, ut ex eorum Placitis apeltissime evincitur: & perinis de in pagis , vicis, oppidis Praeerant ad jus ministraniadum Praetores , Iudices ordinarii , qui Sculdasii a Langobardis sve ScuMahi dicebantur, de quibus a Pau- lo Diac. Lib. VI. cap. 24. mentio habetur, & passim apud Chronograpi s. medii aevi, & in Leget. Langob. idemque ac pedanei Iudices, qui tamen Comitibus . ac Iudicibus urbanis subessent , ab eorumque judicio ad Comites, seu Iudices urbis appellationi locus erat, si in aliquo opis pressi,s cognoscererier uti plenius habes apud Liui prandum n Lang. Lib. VIII. cap. 4. ubi etiam notandum non in nibus aeque locis eundem servatum morem sui me ; ut ex Pipini Regis decreto in Leg. Lang. in quo dicitur: qui Dbicumque juylitiam quaeserint, fuscipiant tam a Comitibus , quam etiam a Gastaldis, seu SeuHasciis iuxta ill rum Ietem . Plura de S uIdasciis habebis apud Ottonem in Dissert. P. 849.' Ga sauei deliine, seu Gustaldiones , &G6yaldi vulgo nuncupati , illi proprie primitus erant , qui Supremi Principis pecuniam administrabant: quare Thesaurarii, soeconomi Fisci Regii, aiat Principum vocati sunt, Praetores , Praeflecti, aut Curatores locorum , seu Curtium , di Villarnm urbis cujuscumque , sicuti di montium 3 Ω-dinarum , silvarum,&c. quae ad F istum ab Olute pertinebant b, ut ex eodem Liui prando Lib.VI. cap. 6. aliisque Legg.
108쪽
natet Neque Gastaldorum munus erat Regi, aut Prini servire curandis hospitibus , proindeque idem ac Dastifer, ut Vossius ait Lib. II. cap. g. de Uit. serna. quem ritet arguit vir Cl. Muratorius loc. cit. m verbis Eccardi in Ier salic Nam si ipsis cura fuit demandata, ut lites
cus egissent multabantur , ut in Lege Pipm 8. cautum
fuerat, quid ergo cum D sero , &Gastaldus commune quicquam habere poterat i Si Gastal- deus' x spei manno a pucl Dufretium suum a voce S oLangobardica , Pζr Exum si 'nificatur, quidnam , amabo , cum Dap .io Uasta tig3 Erant k G Muitiae', quibus hominibus
e Regiis Curtibus eductis praeesse datum erat , ut h ne idem Murat. advertit ex Lege sero Peregrinio, ut siupra in Anon. Callim. Immo ex Paul. Dia c. veitis Lib. V. cap. 36. deduci posse videtur , Ga-
ualdm , seu Comites Militares sicuti S illi, qui civilem potestate mi etiam habebant. a Graphiones adpellatos, qui dignitatem , atque ossicium Langi bardorum Comitibus ,& Gastalde is parem omnino haz-hant quod superius innui ut habet Lindebrogius, alii-nue apI Eecardum in Comm. Leg. Salic. Hunc Ueromitum , & Gastaldorum cum Graphionibus aequalitas a quibusdam improbatur apud Goldalium , Lelierum , a-
v f6 iem Gastaldeis adtributum sensim fuit
etiam politicum seu civile urbium regimen, quo rarium est, ut Comitum Dices agerent, tametsi iis distinguerentur . Hinc in veteribus Chartis aut Placitis, idem urbis, aut Comitatus Praefectus e Comes quandoque , Gastaldeus, aut Iudex cognominatur ut in Charta sec. IX. Cingiensis Monast . quam: Lando Comes c faciensis Castaldus. Atque in alia Cassin. Tabulariitiscurvi Gastaldeus hs Judex adpellatur, qui Comerui erat, ut patet ex assensiu, quem praestat pro molen
109쪽
no conficiendo in territorio fui Coin Italus Pontifumi .
iod meminit etiam Anaitas. apud Murat . in vii. Zachar. Ponti f. cui a Liui piando Rege obviam misssi suerant
prandus Dux Ctasinus Papae nepos, Tacipertus Castautius Tuscane sis , qui nempe Domini erant, Comites, & Re-
Ebues illarum urbium , seu Comitatuum , adjundiis eo temporis, imo confusis titulis Comitum , Castaldorum , Juditum, & Thesaurariorum Principis, ut notavit Vir Cl. P. Beretia in Tab. Chorogr. Med. Aevi Tom. X. Collcct. Murator. praefixa Me . VII. num. a . Quod ad nostrarum Provinciarum Principes attinet, certum omnino est , idem fere semper Comitis, atque Gastaldei nomina designari:&si in antiquis cliplomatibus deessent exempla, unus helcsussiciet testis Warnest idus Lib. V. cap. 29. qui de Bulgaris in Beneventanum Principatum adventantii us loquens, & quibus Grimoaldus incolendas dedit urbes Se-pini, Boviani, & Aesernie, aliasique iisdem proximas urbes, ipsum AlcZeconem Bulgarorum Ducem, mutato dignitatis nomine, Gastaldeum vocari jussit: quippequi Ducalem titulum nimium suo parem putabat ; sicque Bene Ventano. Dynastae illum aliquo pacto sithmisit, & uti Gu-dutariam, quo, cum necessitas Xogeret, suis copiis Beneventanis Ducibus succurrere tenebatur . Quod quidem in Italico. Francico postmodum Regno aliter contigit: quippe tunc qui Ducer prius tabani erant, Comites exinde appellati sint, ut passim in Legib. Pipini Regis pro It
lia promulgatis legitur; eorumque Vicarii Vicecomites di- O , ortis ex munere, sive ossicio, familiarum cognominibus , ut inquit Cit. Beretia, quem consule . Ex his C mitatuum Praestetis , sive Gastaldis, nomen Gastaldatus ortum, qui eam agri partem , quae uni Aive Comiti sive Gastaldo parebat, compleStebatur, ut in comperto est apud omnes. Neque horum Gastaldorum a Comitibus diversitas ulla', quod ad ius Q essionis , in eorum Ga-staldatu inerat . Etenim quousque Comites , dum degerent, administrationem , atque dominium habebant. hoc
idem ius Gastaldela dabatur et qui tamen Comitis titulo
110쪽
invidebant. At in filios etiam post trandum suecessi, transimissa Pi incipis privilegio . uaod primum in Aquini, Tea. ni , Calatiae', Aeserniae , Telesiae, S. Agathae , aliisque in locis Praesectis contigit; ut apud Chionologos, & inveteribus chartis videri potest ; in quibus Gastaldei ad tempus designati esse noscuntur ; postmIdum hereditarii quique vocantur, videt. Comes s Dominus, eorumque successio exprimebatur scilicet e Comes sius Lam
de Venafro ; atque id genus alii. Neque prolaeto hac in re definiri aliud tuto potest ; sed tantummodo cum Petto de Marca loc. cit. Lib. III. cap. 7. I. 6. colligendum: quod haec munera initio per tempus administrata , s posse a beneficio Princistum: tandem generati Constitutione is furor, demum in reliquos heredes transiere . Gae quidem
exeunte IX. seculo , vel ineunte X. contigisse certum omnino est, ut sup. innui.
Dinam vero fuerint primi Capuae Comites ι sive Castaldi, e Chronologis, inscriptis lapidibus, ac veteribus
chartarum monumentis eruere licet. Primi Capuae C
mitis meminit lapis ille sepulcralis Langobardicis inscriptus characterinus prae soribus Parochialis Scclesiae S.Marcelli Majoris Capuae quae priscis Langob. Principum Capuae temporibus Cappeua Principum vocitabatur in quo sic legitur
ROGO VOS OMNES QVI LEGI ΤE TUMULUM ISTUM ROGATE DEUM PRO ANIMA AD VALTILLVS ΤRIS QUI FUIT NATUS GENERE ADVALT PRIMUS COMES CAPUAE
Cujus ivpum heic exhibere curavi ea qua ibidem forma nunc legitur . At quisnam metit hic Adtiali, sive Adoaldus primuI Copuae Comes, quove ille anno urbem rexcrix s qui'