장음표시 사용
21쪽
viam attinent resorbendo parat . Simul miscetur vinum, quia mira penetrabilitate ingreditur vasta bibula, o reliquis partibus nutrientibus panis viam quasi parat. Si enim homo sanus unciam vini ore retineat per horae minutum, dein exspuat , mirabitur illud jam vappam esse , subtilissima vini a fragrantia resbrpta per venas bibulas tam brevi tempore imo saepius o repetendo ebrietas sequetur, licet ne guttam quidem vita quis deglutiverit . Sic simul', an guentes quandoque vires vitales blando hoc, naturae humanae amico stimulo, eriguntur, ut sicilius excuti possit materiae morbosae residuurn . Usu didicerat Κetela r ubidem pag. set adeo proficuum esse in hoc morbo cibum talem tenuernis vino. sum, ut dixerit Mile potur puerperarum
ex vino Henano, in , inamomo , saccharoedi croco confectus, sepe omnibus intentionibris
solus satisfacit nisi Olidis sitim , si
citatemque mi gere ' omnium, quae Prom
vendis aphthis sint, magnum instar fore . Si autem demtis illi aromatibus, vel par-rissima manu additis, dilutum decocto panis vinum detur , tunc nihil inde mali metuenduin est , imprimis si prudens medi. cus copiam vini augeat vel minuat, prout major minorve est ebrilis impetus. a. Per illa, quae praecedenti numero laudata suerunt , sustinentur vires , diluens vehiculuin subministratur finguini, incit tu leviter motus stinguinis, La torpeat, .ut humor vitalis urgeat fines canalium obturatos in removeat obstacula, sicque patula via fiat, canalibus apertis, simili matellaeaphthosae, si adsit, propellendae . Verum crustae illae aphthos quandoque densiores sunt, exsiccatae pertinacius adhaerent toti superficiei primarum viarunt, quam ut solo impetu liquid a tergo urgenti separari possint & decidere. Proderit tune summopere, humectare hanc crustam aphthosam, emollire is quasi tabefacere . ut minus haereat is levi vi separari queat omnes
ergo potus aquosi calidi huic scopo serviunt, imprimis si emollientixin farinolae his ει
dantur tunc enim talis potus levem lentorem acquiret, per quem diutius h.erebit partibus, quas aliter aqua , si pura uerit,
cito praeterlabitur . Solent. simul addit talia, quae s ponacea detergente vi crustas illas aphthosas nagis solvunt, leni stimulo partes vivas Iubiectas irritant, tumores sic proliciunt, qui ab inseriori parte illam
crustam pariter humectabunt . Raparum decoctum, veta succus repressus leviter coctus melle edulcoratus, remedium dat
in illis locis, in quibus phthae grassantur frequentius, longo usu probatum bd .set. .
cujus deseetum, dum recentes raparum bulbi
haberi non possunt plebs sipplare solet
cerevisa renui saccharata . Si una cum cortice suo raparum bulbi radantur tyrocnesti, tunc succus expressus erit acrior magis detergeas Pulchrein prodest iusculum earnis vitulinae cum oryzais rapis contritis coctum, ut continuo ioveatur Sin garga. risetur simulque idem degluti turn in interioribus eundem essectum praestabit, dum simul blandum nutrimentum sic corpori subministratur similiais ob easdem rationes per clysma injiciuntur. Plures formulae talium remediorum in Materia Medica ad hunc numerum, uti, ad praecedentem , formae mulsi, decorti, aut succi expressi habentur'. Species a decoctis his residuas, cataplasmati instat , collo applicant, ut omnia hic mollescant, cedere possint. Notas hic meretut, quod Ddmbamus es, Sebia a Moseueri. de novae febris imgressu pag. 36. yde aphthis, quae post k-brim quandam epidemicam sequebantur
agens commendet corticis eruviani usum, artirmetque Miser illud remedii genus certius in hoc casu scopum attingere , quam aliud quodvis Dabat autem corticem , ubi aphiliae non facesserent sponte', sed in longum tempus decurrerent. Febris autem illa, licet proilus continua esset, exacerbatrihestamen molestissimas habeb.it ingruente nocte ac si duplex ore tertiana vel quotidiana Cuidem pag. 6 i. Unde apparer, illam febrim de genere remittentium uitse, quae intermittentium genium habent et corticis peruviani usu tolluntur. Hinc nonini probabile videtur, Irin Utina corticem dedisse talibu ae ris . ut febrim fugaret simulque tune oblervasse, crustas a phthosaqselicissam separari . cum autem ebro
22쪽
autumnales epidemicae saepe febres continuas mentiantur, licet revera exacerbati
nibus suis, dato tempore contingentibus, genium suum testentur; postea, mite-icente morbi impetu , in veras intermittentes transeant: ausus Mego sum aliquoties in aegris eiusmodi debilioribus aphthis iam satis densis au parentibus, dare decoctum corticis peruviani quia in brma solida non facile exhiberi potest, dum fauces phthis occupantur it febrim compe-lcerem : metuebam tamen, ne cortidis adstringens vis noceret aphthis; sed credebam me ex duobus malis minus eligere debere;& interponebam emollientissimorum decoctorum usum continuo, ut corrigerem illud Inali, quod a cortice metuebam . Mirabar
postea crustas aphthosas citius cecidisse quam in illis , in quibus firmiores vires, febris mitior, corticis usum non postulaverant : nec minus venerabar D euhini in morbis curandis perspicaci in . . Tunc temporis nondum noveram egregiam Orticis peruviani in separandis crustis gangrae'- nos efficaciam : nunc autem mihi videtur,
quod pula her ille effectus corticis peruviani in separandis crustis aphthosis confirruet
illa , quae par grapho lenti dixi de
aphtharum indole gang nos . Forte cum prudentia tentari posset, quid faceret corticis usus in exanthematibus illis, quae frequentiisima occurrunt illis in regionibus, ubi aphtha vel nunquam vel saltem .HOadmisdum observantur in febribus . Eouinties eliciter cessisse nanc methodum novi sed nondum satis multa colligere potari experiment practica , ut circa an rem
Ubi aphthae deciderunt, tunc cruda excoriata haec loca sunt , primi fuerint illae crusti aphtho e , simul dollantiis ma , ut ad . 88. pluribus di- tum suit. Ab ipso melle ' adhuc magis
succo rapirum , irritarentur crudar hae partes, hinc sola tunc mollissima adhibentur, quae & demulcent dolentes partes, siti tuique, si brte in interioribus qua damadhuc crusta nondum deciduae a lerint emolliendo illas prosunt . Potus ille , qui
in M ima didicia ad primum numerum
hujus paragraphi describitur, tunc pulchre prodest uti Millud , quod ex cremore lactis , vitellis ovorum is sympo papaveris albi paratum, ad tertium numerum ibidem habetur. Pulcherrime enim leniet dolorem excoriatarum rartium simulque nimias evacuationes liquidorum, per dilatata sub crustis aphthosis vasa is nune libera iuuentium , cavebit ob sy upurnpapaveris additum, qui tam benigne pro . iiii a linuidorum evacuationes suspendit uti quotidiana praxi notum est . Quandoque tantam salivae copiam per emi spiria lamdularum exire vidi, phthis deciduis, ut
necem fuerit monere aegros, ut illam deglutirent, ne ob tantam liquidi acturam exhaurirentur . Ubi autem incipit minui ille dolor, tunc lenia roborantia dantur, ut sensim nimis lilatata vasa constringantur a Decoctum oliorum agrimonia cum melle rosarum', quod in Materia Medica ad hunc usum laudatur, pulcherrime prodest.
. Cum autem metu sit, ne per dilatata vasa, crustis aphthos laria penitus deciduis , nimia humorum copia exeat,in diar- thoea subito debilitans oriatur , corrobor intibus opus erit . Verum s stringantur vasa illa aperta , antequam omnis materia morbosa per hanc viam expulsa fuerit, iam vum aegro imminet periculum ob recidi vam metuendam, jam debilitatis viribus. Hinc debet Medicus certus esse de hac re, antequam corroborantia illa adhibe it citii. primis cum ad 5. 86. monitum fuerit quandoque aliquot dierum intervallum interponi inter aphthas deciduas e denuo renascentes . Ideo illa signa hic reeensentur, quibus visis, tuto ad usum roborantium transire possumus . Quamdiu enim
adhue quid superest in corpore de materia aptitos nondum expulsa febris manet,&inxietas quaedam superest saepe recurrens
videri. 81 h, Pulsus debilis observatur,
Waegri l:inguent. Ubi ver totum separatum fuit a sanguine, tunc pulsus sortior temper insurgit,is morbum melius serunt aegri . Urina aurem ypostatica notat coctionem & ubactionem materiae morbosae saetam esses uti in Pathulogra H. Bo rhaa vetustis. Mete. f. Io Io Io II notatur,
23쪽
in ebrium historia, ubi de coctiones crisi agebatur, pluribus dictum uit. Formula talis remedii roborantis in Materia Medicaad hunc numerum pariter habetur. . iudi S8. monitum fuit, purgantia minus convenire in phthis, Ἀ-pe periculosam hypercathar in produxisse. Verum hic commendatur purgans in fine mali tantum, ut crustae philiosae, a venti bullis interii 0rum iu erficie internad cicuae, e petia itur per alvum, ne diutius re corruptae, nova malai mducerent. Si in ut autem laudantur illa pur-
manisellam possident qualia sunt Rhemi,m obalani, similia , quae ideo tantum nomen in diarrhoeisin dysenteriis curandis habent, quia leni stimulo purgante expellunt acre irritans,in simul vi roborante firmant laxata iriniis vasa. Talis formula in Materia amico ad hunc numerum habetur, ubi tamen errore typothetae, ut videtur nimia quantitas myrobalanorum legitur nam drachma una cum dimidia tu liceret pro hac indicatione: uncia cum dimidia autem in formula pia ponitur.
f. 99r. X n. ac litoria' curatione a phtharum multa obscura problemata practica olvuntur . Cur enim in se bre cum di arrhoe dysenteria in fine morbi aphtha Cur id in pucris, senibusque primis mur maxime, sise dicamen: , victus, regimen i ii facientia, aut adstringentia, in initio morbi lau- tu data Cur li in talis morbi initio purgans datur aptu h. huiusmodi praecaventur Cur in pessimis aphibi molestus, unctius singultus Cur ora phthos , en tres tubati, appetitus prostrati, iunguntur ab H p rate Cur a philaos tunica ventriculi lienter tam creat Cur aphth. nigra pestiferae habentur Cur aphtho sum os gravidae abortu piaenuncium Cur in putr: dis pulmonibus, hepate c. aph thae adiunt Cur tumor, calor, ut focatio, angina, ab aphthis refrigeratis Cur destri , jactationeri pervigilia, sudor frigidus, adeo hic tune ilal Ut aliorum morborurn historiis absolu In illa autem febre non poterat aphtharum
cuZtioni iri . . . . eoque hutnores residuivi Icidis se in si illis
productio deduci a jactura .irtis liquiuis. Iima humorum per i prosus as, sed i debat a peculiari hujus morbi genio.
Praecipuo morbos possint, oplit has producere primi peculi. ris morbi indoles
tur, prirnarium locuti enim inham: si Sedi L. in febre, terica ab omni symptomata e sui tunc gra fantis bal Oat,
cuat:onibus, de quae ab inalisci tamen maiorem at lithas producendas obtinalia bre, i iii hactenuo: incia in extr
24쪽
pulsa fuerit. Mirabatur Nelare De his rhi pag. 7. puerulo , negligentius habitos , totas quandoque dies ac noetes inaphthis summa cum alacritate Qvigore dejieere . cum in adultis purgantium usum adeo suspectum habuerit is ideo monuit,
haec non tam exempla, qua, monsera esse Verum ratio hujus rei ex dictis satis patet. In senibus vero, si morbo acuto corrupiantur, ob virium vitalium in emceto alia
corpore inerti.ram, Olὶ .Ori tempore fit cO.ctio Ateri. morbosae. criticae evacua tiones vel metalla se lenitores, repetutis plerumque vicibus illud efficit natura. quod ma ori cum impetu simulis semel
molitur in artate vegeta. Verum aphth, rum eruptio, , pius plerumque repetita, ut dictum fuit, tali methodo materiam Ombolam eliminat. Praeterea in senili aetate lentescunt magis omnes humores: hinc muco pariter atina prima: Le , dum exterior cutis aridais exsucca it. Unde iterum alia causa desumitur, quare phtha: frequenter observentur in senibus, sed satis periculosae, uti aurea ad I sSa. am dictum fuit.
Dinham ha c. observatio est , ut ad 3.s8 p. dictum est. Ubi enim per calidum regimen ,, medicamenta similia, pars humorum liquidissima & mobilissima periit de
corpore, tunc & humores immeabiles sunt,& extrema vasorum orificia exsiccantur ;quae bina multum conserunt ad aphthas producenda , si caeteroquin morbi ipsius genius conspiret . Adstringentia vero, cum conitringant solidas partes is in spissent fiuidas, similem effectum habent: praecipue si in diarrhoeisin dysenteriis, nondiunexpulso per evacuantia morbi semite, adhibeantur imprudenter in ipso morbi initio.
GAM sint. Quia tunc acer ille stimulus expellitur, qui dysenteriae .sebris quentis vel comitantis illam , causa est Imo repetitis quandoque purgationibus opus habuit isden fiamus es. IV. cap. 4 tu .
a i x, ut uinem morbi materiam eliminaret Sic autem cavebatur , ne per febrim diutius rotraciam is retentum in corpore morbi semitum , ita mutarentur m ri
humores, ut hac aphthos quasi despum tione indigerent postea.
ET FUNESTUS IN GuLTu Duplici aph. tharum tempore sngultus occurrit, vel in initio, etiam antequam in ore interno&faucibus ulla appareant phthar, dum nempe copiosa iam occupant superius ventruculi orificium, illudque mole sua irritant, uti ad finem a. dietum uitri vel& sepe singultus in fine morbi , phthis
jam deciduis, oritur, dum eadem illa pars, vel bentriculi interna superficies , excoriata quasi dolet, & ab omnibus assumtis irritatur isti ad .488. monitum fuit. Singultus autem ille , in phtharum initio observatus , peioris ominis est , quia denotat interiora densis aphthis obsideri quae sensim dein ascendendo per e phagum fauces omnia replent, & pessimae obtervanturin sere lethales, uti ad g. ρ84. dictum suit. Ille autem singultus, quideciduis iam aphthis fit , molestus quidem
est , sed raro perniciosus. Quod & DdM-hamvis In schedula Movitoria de vi e febris ingressu pag. 16. confirmat , monens, singultum talem, sublata etiam febre, per dies aliquot perseverare, sed redintegratis aegri viribus sponte tandem evanescere Monet autem sedulo Medicos , quod ex
singultu , sis finem Mys febris paphi fe
nempe hac dente , nihil tam periculisit, nisio seisse nimis oe inutiliter multa ingerantur remedii quod si fiat, Mors pro Medio s.
Requiritur enim tantum ut mollissima de tur in victi, ne irritentur loca illa dolentia tunc enim sensim consolidatio fit,is cessat singultus. Ubi vero, noxium humorem hic haerere suspicantes Medici , vomitoriis vel purgantibus illum eliminare tentant, inflammatur sepe ventriculus summo eum periculo. CUR RA APHTHOSA, VENTRE TUR-aAT &c. Ex illis, quae ad .4 8. dicta
fuerunt , constitit , admodum verosimile esse, quod Veteres Medici aphthas, morbos
acutos comitantes, vel sequentes, ren
verint , licet idem illud aphtharum nomenis lausculis dederint longe a modo descriptis phthis diversis. Ex his autem, quae in tota aphtharum historia habentur,
25쪽
sitis patet, minime mirum esse, si venter turbetur oppetitus prostratus si, dum crusta illae totum tractum primarum vi rum obsident adeoque merito haec iuncta poterant ab Hippocrare pronunciata fuisse Non autem adeo liquido patet Hippocratem in illo loco Epidem Lib. III. Tom. u. pag. 26 I. voluisse indicare, quod ventres turbati,is appetitus prostrati , tanquam essectus aphthariun deberent considerari. Recensent enim ibi constitutionem Epide micam , quae tempestatem anni austrinam, humidamis mollem , sequebatur inter alia mala tunc requentia enumerat 'aecci Ora phthina, pudexd rum tubercula , ophthalamias , anthraces alυς perturbatas , cibortim fastidia . Cum autem in textu non haec iungantur immediate inter se, sed post aphtharum enunciationem tres alii distinctissimi morbi re-eenseantur, antequam de alvi perturbatione vel cibi fastidio mentio fata non patet ex hoc loco, quod illa ultima tanquam sequela & effectus aphtharum ibi mem rata suerint, sed potius ad simplicem enumerationem morborum tunc temporis grassantium pertineant. Cuc APHTHos Tu NICR ENTRICULI
LIENTER IAM CREAT ' Alia occasone ad g. io haec definitio lienteriae data suit, quod sit lottas intesinorum, qua continere
nihil inrent , quidquid assumptum es
inconjectum pretinus recidunt ibi enim inhoe morbo non mutati exeunt . Verum
in Physiologicis demonstratur , ad subacti nem mutationem ingestorum , praeter ventriculiis intestinorum actionem , requiri copiam humorum iam coctorum inquilinorum corporis nostri, quae ingestis lensim misceatur. Haec autem miscet a descit, dum ventriculusis intestina obsidentur densis aphthis, nulla resorptio per vasa lactea aut venas mesentericas ob eandem causam si adeoque cibis assumptis nihil additur, nihilque demitur hinc immutati exeunt . Ubi vero aphthos illae crustae ventriculi Quiestinorum decidunt , tunc per dilatata prius is nunc Datula vasorum orificiari vide .488. tanta copia liquidorum exit , ut omnia
ingesta cum his brevi temporis spatio per
alvum eluantur, pariter nondum multum
mutata Cuc APHTHI NIGRI PESTIFERIT A
arx Tuc Si ab initio talem colorem berent, dum prodeunt, signum foret, teriam morbosam per haec loca eliminandam adeo malignae esse indolis, ut extrema a forum, quibus inserena haeret, redderetilico gangraenos . Si vero, uti plerumque fit,aphthis non deciduis novae subcrescant, densissimas crustas faciant , tunc exterior harum superficies siccata nigrescit tali crusta incumbente sustocantur partes vivae suppositae, iangraena corripiuntur. In utroque hoc casu satis patet, funestum
Tu PRAENuN ciuis Impeditur enim alimentorum debita praeparatio, Wchyli resorptio; unde, cum in gravida muliere superesse debeat , quod duo corpora simul sustineat sessi. Lib. II cap. s. pug 78 ille desectus hyli boni sunestus brevi erit scelui imprimis si consideretur, quod per
morbum aphthas praegressum iam multum passus fuerit, ob mutatos matris humores in alienam omnino a sanitate indolem . Quanta autem haec mutatio sit, patet ex illis malis, quae aphthas praecedere solent , M.
983 enumerata fuerunt Dieit Hippocrates Moacar Praenot. n. 3 4 Gm VIII p. 884. Ora Aphthos ditertim gerentistis alvos hume Hant. Alio in loco Noacar Praen. n. I .
Ibid pag. 88 a. autem damnavit quidem aphthas in gravidis , verum dubitantis i star proposuit illam alvi humectationem Ita enim habet ira aphthos uterum gerentibus non stin bona . Num s ais humectantur Sed in Aphorismis Cnes. s. hor. Tom. 9 pag. I . labentur sequentia : Mulieri uter gerent , si Κω multo te pro suat, abvirtus periculum es. Unde cum inaphthis ob rationes ante dictas alvi r fluvium metuendum sit, patet, quare aptat hae in gravidis abortum praesagiant. Dubitavit Fosus Hippocr. Oper. Tom. I. pag. etoa . , an in binis illis Coacis praenotionibus non voluisset Hippocrates indicare, uteri osculum aphthis obsideri cum alibi
monuerit , pudenda doque phthis ab rare quandoque , ut ad . o 8. dictura
26쪽
Verum os uteti in gravidis altius. ret, quam ut aphthae conspici possent, etiam ibi haererent; neque apparet vis ater, quare ab his tune alvi profluviumetuendum seret , cum si os a tholam dirit in gravidis , illius profluvii ratio
rite intelligatur . Praeterea maxime . bilis locus habetur Coae Praemi num. : p. Tem. 8. pag. 883. : inerum iam μ ntibus authos fluxiones iamres, malum aemorrhois his, pessimum . Ubi notandumt, quod non agatur hic de ore aphtho, ut in praecedentibus , sed simpliciter,caverit fluxionem aphthoiam is quis dolentem . Verum antea ad g. 978. Hatum fuit, dolentissimas esse saepe mmdorum aphthas . Si iam consideretur,
arta irritatione circa partes penitales na- , facile supervenire partus dolores, quias ante finitum gestationis terminum im-iaturus excutitur cerusci patet evidensitio, quare damnaverit HitInt Vates ingra-idis haec pudendorum ulcuscula. Confr-ratur hoc ulterius, quod in eodem prae-igio tanquam pessimum damnaverit, si ho casuis Haemorrhois accesserit, quae enesmum alvi deponendae solet produce- . Verum dolores parturientium talemenesmum , sed validissurali , reserunt mprimis ultimi illi nixus , qui biu scelus
posteriorem illam Coacam praenotionem alute explicuerit,is voliterit, Arione UAthos idem hic significare, quod ora πλthos; sed , credo , quod ante tela comtrarium satis demonstrent. Praeterea debuit Durem Inmacar Hippo in is pag. 464. Haemorrhoidis vocabulo rribuere talem significationem, qualem nullibi apud Hin marem invenimus quod nemp. hic significaret haemoploen, a venis pulmonum ex si productam ; quod probare nititur ex textu quodam Aristotelis, ubi haemorrhois pro quovis sanguinis fluxu sumitur Vmrum apparet satis, s detorqueri omnino sensum Hippocratis sine ratione, cum emtatus hu)us vocabuli sensus tam bene r spondeat illis, Pae H merarem in oel co indicare voluit.
Praecipue dum in ultimo funesta phthisis stadio sudoribus illis nocturnis diffluunt
ut anta ad 3 ρ8ῖ. notatum est. Solet tunc, minui sputum, adeoque ulcerosa illa materies, vel retenta, vel resorpta in sanguinem, iam liquidissima sui parte orbatum, ultimo quasi naturae conamine, sed irrito , ad superficiem primarum viarum deponitu simul etiam tunc solent cessare, vel insigniter minui, sudores esturnr, antequam aphtha erumpant xcluditur. Ubi ergo genita l. tissibus feci CUR Tuniciae, ALOR &c. Ubi nempeidis ulcusculis se intestini recti exrre diis aere gelid , vel actu frigido potu aut gargarismate utuntur aegri stringun-
num a tumente haen lorrhoide, irritantur, io mirum est. r. Olestum renesmum ori
i , a quo partus dolores facile excitantur, densatur materia aphthos in illis horrens, aborius producitur: quem a tenesmo crustae aphthos compingimetur magis, sic-bla metuendum esse Hippo aere boe. que impeditur illa critica depositio matet 7 Π- Τ. V. Tom. p. pug monuit, di
Ex his simul probabilior redditur hae apita. , quod Veteres Medici utramque1phth.rrum speciem cognoverintla priores enim corae Prrnotiones ad aphthaes, mriae morbosae unde illico febris augetur per quan vel ius acti humores urgent fines vasorum obstructos sic calorem' tumorem faciunt, Win faucibus angina periculosissima subito saepe nascitur. Unde
Xerelae si Amrbis pag. p. edici , qui a frigidi applkatis pessimas noxas viderat,
primae vias obsidientes , videntur spe ubique mone , tepidis semper utendum ctares pullarior illa ad aliam peciem aph esse . Quin imo Cataplasmata , vel Em-tarum, non sol .im eri . ted e alias plastra , collo circumponunt in dies , ut cer80ri par es an . ra blanat, Queraul in perpetuo teporein laxitate omnes a culeua sunt ad Mi 8. dictum fuit te adiacentes servent. Nori quidem, quo. D retus, quem inter Cu DELi Ri A c. Quia designant, viaim HSppocratis commentatores veneror, res inales deficeres, tantamque esse m
27쪽
teriae morbosae malignitatem vel copiam, eruptionem praecedunt, cessare, vel saltem ut licet pro parte iam separata phthas insigniter diminui. Iudicaetoria enim non m produxerit, residuum tamen adhuc turba dicuntia partim lethalia scivi, partim dissicilis re possit omnes corporis sanctiones, idem iudiei videri. 7 i. h. Cum autem totque jam incipiat occupare vasa cerebri . pessima hic concurrant signa, acile patet, Ut enim evadere possit aeger, debent omnia ne diruiti judicium, sed certam mortem illa mala symptomata , quae aphtharum tunc exspectandam esse.
f. 99r gula ergo est aphthae pellucidae, albae, tenues, sparsae, molles, fa-- cile cadentes, parum renascentes, superficiariae, bonae contra vero xandidissime opacae, flavae, suscae, nigrae, densae, crassae, coeuntes, durae, tenaces , assiduo resectae , erodentes, malae. Anteas. 984 de vario modo, quo aph his iterum varius deducebatur aphtharum rhae prodire solent, dictum est inde eventus. Hic autem collecta habentur Prognos desumta suit de colores. 8s. ne dotes, quae in bonis vel malis api altum fuit, pro huius varietate diver this observantur, ut inde praevidete iraesum pariter praesagium erat denique g.ρ86. dicere possit Medicus , an sanitas exspe- dictum sui de varietatibus illis, quae obsera anda sit, an interitur. Cum autem devatae fuerunt in aphtharum separatione, omnibus hisin singulis dictum fuerit, non quomodo novae renascerentur: atque ex opus est ulteriori horum elucidatione.
f. 993. Ipsos Renes vera inflammatione occupari stimus ex dolore ardente, pun- 1 gente, magno, inflammatorio, loci ubi Renes siti sunt ex febre acuta , continua , concomitante ex urina pauca, saepe , parva opia, emissa, admodum rubra flammea, vel in summo malo, quos ; stupore cruris vicinis do- ore inguinis, testisque vieini dolore iliaco vomitu bilis ructu assiduo.
Renes ἐφροι graecis vocantur obii Hippocrates Apiar. 6. Sect 6 Tom. s. v. nuit usu apud Veteres Medicos , addita si . , renum effectus generali nomine terminatione itis Ovideri. I. morbos comprehendens is imprimis chronicos inflammatorio partium corporis designare, non utitur Nephritidis vocabulo, sed nombuti ex Galeni des rutionibus jum 282. at τα- ςιτικα Tom. II pag. 64 manifeste patet. Ita Signa ergo Diagnostica , quae morbum enim habet Nephritis es renum infammatio hunc desse docent , petuntur primo Xeum,eόomenti dolore: addit quidem sequen DOLORE ARDENTE, PuNGENTE , MAGNO, tiaci Interdum ei adiuncta es meiendi TU IN ELAMΜATORI , LOCI , UBI RENES SITI cultas, eum fibrosis excretionisus, aut areno su NT. Locus auten , quem occupant re
sis aut modio sanguine : Unde, alios nes, invenitur iacile versus inna senim renum morbos sub eodem hoc nomine in ponuntur ad trium digitorum transversintellexisse voluerunt multi siti adhuc hodie rum distantiam a spina dorsi , ita ut re solet fieri, dum nephritici vocantur illi , num summa pars tertiam costam , ab inqui, absque renum inflammatione eorum serioribus numerando , tangat circiter dem calculosa diathes laborant. Interim Unde dolor a renibus inflammatis praeci- tamen excipia Galeni definitione satis a pue sentitur clica posteriorem lateralem tet , quod Nepritidis nomine renum in abdominis partem , quae ultimis costis flammationem solar proprie intellexerit , ossi Ilio interjacet . Febris autem acuta dum reliqua illa symptomata interdum continua inflammationes, imprimis intern tantum illam comitari monuit . Imo rum corporis partium, comitati solet semper
28쪽
per uti ara. 8a 8 antea probarum sui. Ex uRINA PAuCA c. Cum renes seere- fida urinae ab arterioso sanguine per stroterias emulgentes allato dicati sint , necesserio per inflammationem debet illorum iunctio laedi. Tumentia enim vasa inflammata minores secretorias fistulas comprimunt, adeoque secreti liquidi copiam minuunt cum autem ob ebrim acutam comitem simul acrior reddatur urina , requentem urinae emittendae stimulum sentient aegri , licet parum in vesica contineatur. Ubi autem adeo infat Et vel compressa sunt omnia vasa , ut liquidissimam tantum humorum partem transmittere possint, tunc tenuis, aquosa prodit urina, licet febre acuta valide agitentur vinores, adeoque sales mole sanguinis acriora sanc vide g. roo.' Mala tune merito damaatur talis urina, Qui signum ut causa . Ut .signum, quia notat validam inflammationem adesse per totam renum substantiam, ut causa vero , quia omina acria. per . nam naturali lege de corpore eliminanda, retinentur, diluens sanguinis, ad renes appulsi, vehiculum a Gliquis artibus secedens facit , ut inflammatoria densitas in sanguine augeatur.
proprie no haereant in aves dominis, sed peritonaeo ipsis incumbente tegantur, concipimus satis, quod ab illisi, tumore inflammatorio distentis, multae partes Lcinae possint comprimi irritati : cum autem peritonaeum lupra rene expansum impediat utcumque , ne tam facile contenta in emo abdominis viseera a tumentibus renibus possint premi , pressio alla magis aget in illas partes vicinas renibus,
quae pariter sub peritonaeo haerent, montidominis exclusa. Verumin musculi psoas, vasa magna sanguinea, & nervi plures versus syrnu tendentes, hic locantur Viderabulo raris. Eu Mil. in vasa spermatica1aris vicina renibus decurrunt minis tabu-αυ as. Eustachii x unde quodammodo intelligimus quare symptomata hic nume Tata ab inflammatis renibus produci possint. Praeter a novimus per observata raduca Cerrimina, quandoque symptomata morbosa io quibusdam corporis partibus apparere, Tom in
dum illorum causa in Asto longe loeo haeret uti pluribus probatum fuit ad . r. dum de delirio febrili agebatur . Utile ergo erit Medico, talis fgna diagnostica morbi
praesentis novisse , licet etiam non adeo evidenter intelligat modum , quo producantur. Interim tamen notari meretur
quod haec symptomata nephritidem calculosam frequentius comitentur, quam suidem neps itidem inflammatoriam ; nam illam aliquoties curandam habui, absque eo quod aegri de stupore cruris dolore imguinis vel tellis, conquererentur. Quin imo, dum in nephritiae calculosa per ureterem protruditur calculus, eadem haec symptomata saepe, sed non semper, adsunt Pis te morbis a poluvie ferina sect 4. v. a. pag. 3o1 hunc morbum passus, revulsi,nem testiculi ejusdem lateris, stranguriam, vel saltem pruritum in glande, .frequentem mictionem tum stuporem quemdam sive tremorem cruris respondentis, denique uigus partium extremarum se percepisse astismat. Verum his sic recensitis subjungusequentia rati sane θ omata, amet non perpetua in omnibus, amen semper me sum expertus, sed in descensu per urer rem Uilia, quo tempore scilicet maxima esureteram in se contractio. Si ui eterum , cursus respectu vasorum permaticorum &iliacorum consideretur in tabulis Euctuetia nil b. a. R. r. r. ω Tab. 23. ., apparebit facile , calculum per ureterem descendentem haee vasa premere' irritate posse ut Quas deserens , quod a teste ad vesiculas seininales ascendit. DOLORE ILIA Coisc. Imprimis si morbus admodum vehemens fuerit tunc enim. irritatis nervis omnibus per ah uomitialia
viscera dispersis , pessima illa symptomata
nascuntur, uti statiir ad . pos dicetur Haec est ratio, quare Galenus , uti antea ad j po . notatum fuit, dixeii , colicos iliacosque dolores disticulter distingui a nephritieis malis; verum hoc parum damniasterre aegris cum in initio hi inorbi ii dem medela indigeant, uti postea ex curatione nephritidis patebit. Eandem difficultatem ω ineta CLib. 3. Cap. 4s. pQ ο 46. versa. agnovit, praecipue ubi a calculo laenali moto in pelvimis urete E
29쪽
angustiam, hic morbus fies tune enim se elysmatibus emollientibus obodiat facile bita vehemens irritatio omnium nervo num autem affectorum signa diagno ruit abdominalium sequitur . Uerum in stica satis bene.oltur L. a. c. 7. p. 6o. I. alaphritide inflamm*toria incipiente raro ollegit S dolent cum , quaequo me hasilico omnia haec symptomata adsunt; sed, superque pubem sam, --redunt fisquentes
morbo aucto succedere solent: unde dolor ructus, interdum seminus biliosus, extremm ardens, inflammatorius loci, ubi renes siti que panes frigescunt, urinae crebra eviditas,
sunt, una cum urinae inicultate, dabunt sed magna discultas est , - - - illa signa, per quae hie morbus a co excretum es, aquae simile, vel rufum, et Iicis, Iliacis doloribus distingui pote pallidum se pautam tamen in eo levamentiri ut etiam quod alvus raro in neph es, alvus ero eum multo spiritu redditur ritide adeo pertinaciter clausa sit , sed sique in renibus vitium es. f. 994. FIAn 99si producunt omnes ausae generales inflammationis renibus L applicatae adeoque . quidquid fines arteriae ad transmittendum impedit vulnus , eontus , abi cellus , tumor , decubitus diuturnus nixus corporis validus , lapillus . . quidquid urinam in pelvim , ureterem, escam transire mispedit, ut similes ausae, ac mox enarratae, applicatae his partibus . . quae crassiora sanguinis vi adigunt in canales urinosos, ut cursus, equitatio diuturnain vehemens, aestus, nixus , Hethora, iuretica acria, venena . . spasmodica omnium illorum vasculorum diu permanens contractio. 1. De causis generalibus inflammationis omnes musculi 'tius corporis tument quaing. 37s. ωsequentibus dictum ruit ubi & maxime quod statuaerit , dum Herculem si expilaatum, quomodo vulnera con . luctantem effingunt, tam pulchre obse
visiones, ut etiam tumores quicumque , vant. Verum musculus, dum tumet agens,
vicina vasa comprimendo inflammatiotium pallet simul H. Boerhao I sit Med. g. producere possint. o I. - . omni sanguine ex venis mus, . DECusITU DIuTuRNus. Renum situs culi expressis is arteriis sic compressis, talis est, utin diaphragmatis sed inferiori ut sanguinem rubrum non admittant, sed incumbant pro parte is quadrato lum subtilissima tantum fluida transmittant M. borum muscules accumbant vero musculo g. 4o6 Cum ergo talis conditio in om- Pisaeci hinc a diaphragmate agitantur inter nibus musculis obtineat, dum homo vali- respirandum .pariter a musculis do Isi, dum nixum corporis edit, sanguis ruber predum homo corpus movet sic pulchre ea cutim externam viscera fere movebitur vetur, ne in renibus facile quid stagnare uatum, quidem Drbus tanta copiari vel concrescere possit, imprimis dum sa nutissimi liquidi, qua omnes musculi ageti. lubri corporis exercitio homo quotidie uti res turgent i adeoque difficilius transibit tur . Contrarium autem in iliis obtinet, per ultima vasorum angustias quam an- qui sedentariam magis vitam ducunt is ea simul in summo nixu homo inspir
ideo observatur , retium morbos illis ste tum aerem retinet , unde venae tument, quentius colit ingeres Podagricos sere omnes minuta libertate transitus sanguinis ex eo
hine renum eiaculis obnoxios fieri testatur de dextro per pulmones hi in arteriae Oiari saanus Tractatu de Podagrap. 6oo.),3 difficilius se evacuare poterunt in venas idem malum nasci observatum sui etiam nimis plenasci unde vasa sanguinea Gm- in illis, qui nunquam antea nephriticis ina primis viscetum . distenduntur immaniter; lis vexati, diu decumbere cogebauturis urgentur laterales rami, ex sanguineis ar- fracturam ruris vel semoris, imprimis si teriis tenuiora liquid recipientes, dilatan- obesi erantra tunc enim a toto pondere tur,is per errorem loci crassiora liquida pinguis abdominis renesin ureteres compri recipiunt , quae per ultimos illorum fines muntur, Rim dorso diu coguntur incumbere transire nequeunt; unde obstructio Qin- Ni Xus Conpollis ALInus. unc enim ammatio sequi poterunt vel de subita
30쪽
vasorum ruptura, inprimi s debilior uerit solidorum compages Multoties .en imploe narium haemorrhagia, poplexia subito lethalis, secutae suetunt validos ales nixus, ut innumera observata testantur Unde facile intelligitur, cur tota cutis adeo bescat in valido nixu , quare periculosissimi morbi inflammatorii saepe , stantur illis , qui ultra vires lucta , vel
alio vehementi corporis exercitio , utuntur si jam consideretur, renes accumbe
re validissimis dorsi musculis tunc turgentibus, dum , diaphragmatein musculis a dominalibus simul agentibus , viscera a
dominalia premuntur , si praeterea animadvertatur emulgentium vasorum amplitudo; patebit satis , quanta vis renibus inseratur a nixu valido, imprimis si incurvato antrorsum corpore grave pondus tollerenitatur homo is corpus erigere ; tunc enim musculi dorsi immanem vim exercent. Validus ergo nixus inflammationem renum p oducere poterit, quatenus renibus compresu fines arteriarum impediuntur ut etiam quatenus ab eadem causa sanguinis crassor aguntur in canales urin sos naturaliter sola tenuiora transmittentes ideo tertio hujus paragraphi numero Nixus denuo inter nephritidis causas memoratur.
LAPILLus. Quatenus vel asperitare sua irritat laedit renes, vel mole premit vicina ipsi vasa. Verum de calculo postea peculiari capitulo agetur. a. Ut liber humorum transitus per renes fiat , debent fistulae renates secretoriae Bellinianae vulgo dictae, steretum liquorem libere emittere posse in pelvis ramos, pel vim, ureteres, Qvesicam quodcumque ergo impedimentum huic emissioni nascatur, sequi poterit renum inflammatio eo citius, quo illud obstaculum reni propinquius haeserit. Etenim supra hunc locutra, ubi Obstaculum est , et mnia distenduntur in secreta, nec emissa; unde vasorum adjacentium compressio, mirabilis saepe ipsius renis dilatatiora quales casus apud stra cfire trabse in Anarum Chimet. XV. 13. O p. pag. a. habentur. g. Quamvis naturaliter fistulae renates secretoria Hupsam tantum tanguinis par-
tem , una cum illis quae in aqua solvi posis sunt, transmittant, tamen observata pra.cticae docent, illas in quibusdam hominibus sic dilatari, utis crassiores partes admittant. Plures novi, qui diutius curru vecti sanguinem cum urina mingunt, absque ullo dolore , aut vel minima calculi renalis suspicione; paucorum diemin quiete integre restituuntur. Si ergo sic ditatari possunt illi ductus excretorii, ut ii ansmittant sanguinis partem crassissimam, rubram nempe similis causa, sed levior, vel omnino eadem, in aliis hominibus parum firmiores has partes habentibus poterit ei scere, ut sanguis ruber ingrediatur initia dilatata du-
diuum excretoriorum, nec tamen transeat
per illorum ultima extrema . Aderit ergo obstructio, adeo eis inflammatio sequi poterit CuRsus autem , accelerato motu sanguinis venosi per validam musculorum actionem, auget circulationis velocitatem; unde liquidorum crassiorum in tonuiora vas imis pulsum, inflammationes, illarumque sequelas nasci, antea ad . Ioo probatum fuit.
Quantum boni ab hoc exercitio in morbis chronicis etiam maxime rebellibus, exspectis possit , Meniamus passim docuit
dum totum corpus concutitur inter equitandum, δι absque virium actura debiles etiam homines motus corporis effectum habere possunt. Interim tamenet hoc obseritatur, per illos concussus inter equitandum, uti etiam dum quis curri vehitur itatiori motu, vel per vias asperas, urinam maiori copia secerni, quam antea adeoque sanguinem intra datum tempus majori copia
vel impetu , vel utrisque , applicari ad
organa urinam secernentia . Poterit ergo diuturnain vehemens equitatio dilatare vasa haec minora , ut crassiores humores recipiant , sicque inflammatio renum nasci unde Aetius arem p. cap. I 6 pag. 268 λ, de hoc morbo age, merito dixit ob plurimas carasas renes insa--ntur, nam humores eorrupri, O plaga, s attrisione , ct pharmaeorum psiones , in m-ς--- generam, oe praesertim equitationes continuas vehementes . Aliquoties inde vidi mictum sanguinis, quidem tanta copia, ut vitae 4. Gi--