D. Andreae de Barulo iuriscons. Neapolitani ... Commentaria super tribus postremis libris Codicis, nunc primum in lucem edita. Ex manuscripto bibliothecae Regentis Fornarij. Cum summariis, et indice rubricarum, rerumque omnium locupletissimo

발행: 1601년

분량: 411페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

In X I. Lib. Codicis. re, Imra Draram Do Porcinarius Romanae urbis siue conuenia Mial Gii ita tur, siue agat habebit iudice praefectu Vrbis.

Et sic nota calam specialem,in quo reus sequitur forum actoris.

sUMMARIUM.1 CPraetextu liciti committitur aliquando illicitum. a iudai,qui intrant scholas physicorum,non tamen gavdent priuilegio bolastico, 3 Subrogatus atitur turris ossicio eius,in cursu locum fuit subi Matiss. '

il sit 'ς cclesia maiori de Costantinopoli, uel qualibet

Ul IUU. alia debent esse certi Decani numero, qui excusabantur ab aliis muneribus,aliqui erant obnoxij functionibus argetariae, uel alicui alteri oneri, ut releuarentur ab onere, dicebant se decanos nomine,cum non essent, Iste talis non deber gaudere immunitate decanorum ; sed eo suo corpore destituto, ponamus argentario alius cle ricus 1ubrogatur in locum istius, qui sit in my sterio decanorum,& ubicunque fit ista subrogatio accedat consensus praelati, sub quo est ip1e subrogatus Δί hoc usque ad vers. Quod autem &c. Secundo dicitur,quod de cani debeant esse certi numero, qui continentui cum cautela in breuibus, qui est ultra illum nu: merum, non habebit priuilegium decanorum, nec excusabitur ab alijs Oneribus patrocinio,vel tauore alicuius per1bnae,uel etiam ip-AEius ecclesiae, cuius se dicebat de canum, SI hoc usque ibi, sed ne tantum Scc. Tertio dicitur,utdiximus supra prox.qualiter, quiS releuetur a muneribus. Subi jciatur, scilicet subrogetiri tin locu illius, qui munera sit bibat. Pone ergo sum de corpore nauclerorum , Mium scriptus in carto, siue in breui, siue in matricula, alius vult subrogari loco mei,qui sum scriptus in charta,emendo locum meum Shoc est, quod hic dicitur emptio. Si quis emit locum meum, ieruabitu quod ab initio est statu tum, scilicet, ut subeat onera subrogatus, sicut.& ego subieram,& hoc dicit. Nota in principio, quod praetextu liciti committitur illicitum, ut dixi supra de an in Mirib l. fin. Item nota contra ludaeos, qui intrant scholas physicin rum,non gaudent priuilcgio scholastico . Ultimo nota in h. quod iubrogatus utitur iure,& ollicio eius,in cuius locu in fuit subrogatus,& hoc dic, et not. supra de praedmauicul l.si.

212쪽

Andr. des aruis Rubr. de dise liberab bis Roma, Constantinop o litanae .

I Si ctores pompo e docentes, magisque intendentes loquendi ornatui reprehendanis

Vm D rs in Ad euidentiam, notaqu5d tantum studiu deis

V IlI CII Uo. bebat esse in Roma veteri, ut in noua. In l. Ista dicuntur quatuor principaliter. Primo dicitur,quod Doctores cruiuslibet scientiς, sue velint publice legere in scholis,sive priuatim in domibus proprijs,debent abstinere ab affectatione laicorum,id- est non debent legere ad pompam, ut audiantur 1 laicis, vel in plateis, sed ad profectionem auditorum, qui contrafecerit ab urbe nintatus abscedat. Secundo ibi, illos &c.dicitur φ quilibet Doctor potest legere,& priuatim, publice,dum modo abstineat ab ostentatione laicorum,exceptis illis doctoribus,qui deputati sunt infra numerum statutum,ut legant iuxta capitolium, qui publice tantum,&non priuatim legere possunt,&si priuatim legant puniuntur, quia privabuntur priuilegio concesso,qui in capitolio legunt.Te tio ibi, habeant &c. Dicitur * illi Doctores habet priuilegia a lege concesse,qui sunt supra de profest magistros, qui lunt insta num rum statutum. Est ergo statutus numerus doctorum, quia debent esse tres Oratores,& Rhetorici. x. Grammatici quinque, sophistae quinque, logici decem, unus philosophus, qui prosundioris icientiae doctrinam adolescentiam doceat gloriosam, duo iuris profesores,& hoc usque ibi,ut ita &c. Quarto,& vltimo dicitur quod cuilibet Doctori debet deputari locus ad docendu remotus a tumul

tu transeuntium; quia linguarum confusio permixta, vel vocum, aures,& mentes scholarium a studio litterarum auertit,&h.d. Nin 3 ta primo contra Doctores pompose docentes, δά magis voci,vel loquendi ornatui intendentes, arg. supra deposivit.quisquis, ubi r prehenditur aduocatus, qui clamoribus, δέ pompa non legibus imstruit causana,& ideo dicitur in prooemio digestorum, R debemuS primo animas: secundo linguas facere eruditas; non propterea re probo pulchrum modum,&ornatum, imino commendo,.Imperator in h. l. eloquentiae doctrinam comendat in tertio dicto. Ex

quo collige secundum notabile,etcommendatur ornatus iuxta ib

213쪽

In XI. Lib. Codicis. 169

Iud,loqui omnibus datu est,sed solus ornatus doctis deseruit, Cacsiodorus,& ad hoc facit. Ede orig.tur l. 2.f.eodem tempore, ibi,sed plus eloquentiae,quam scientiae operam dedit. Tertio nota quod illi,qui sunt ultra numerum,non habent priuilegium, Concordata supra l. prox.Vltimo dicto notiarg.quod faber no possit iuxta scholas malleare, publica enim utilitas, quae replet ciuitatem sapientibus,praesertur arg.is solui.matcl. I.5 hic not.inglo. ArS. hic quod scietia no discitur in tumultu,sed otio,ut supra de excusati artifl.fL

Rubr.de honoratorum vehiculis.

Palea est icitur quod quidam hondrati, habentes IHU . in urbe dignitatem sine administratione,in signum dignitatis possunt ire per urbem in vehiculis,siu carruccis .

Rubr.de Privilegi s mrbis Constantinopolitana.

Ist te Constantinopolitana ciuitas habet eadem Privilegia, V i talo, quae,& Roma,quae Privilegia dic t lo. '

9 in fine Multas. Beritum,& Tyrus sunt duae ciuitates in Pro A IUVLVi uincia Phςniciae: Tyrus aut secundum. l. istam erat metropolis,modo imperator ex iusta caula facit Beritum Metropolitanam,dicitur Τ no propterea derogabitur Tyro,& hoc dicit.

Rubr.de canonestumentario ursis R oma.

Αd euidentiam nota quod aliqui nautici erant de . - ι - Llin. putati ad deserendas annonas de prouinciis in sucratissimam urbein,de quibus habuimus su ade naucl. seu naui. Dicitur ergo hic quod antequa isti nautici recipiant in aliqua prinuincia annonam tςrendam in urbem, lebsnt coiiteri, & testari cin

214쪽

ram actis praesidis,Vel alioru magist alvu illius Prouincie se recipere 1 pecies incorruptas,& praeles, uel dictus magistratus apud quos deponitui ista testatio, debet perlonaliter intueri dictas species, ut ita peripsorum aspectum probetur, nil viiij jn annona fuisse, SI qnannona perueniet in urbem, tunc pertinebit ad curiam prefecti annonae ic hoc dicit. N ota hic duo primo op illa est valida coia testatio

I quae fit coram iudice, concor. ff. de adulter.l. mileS.3. socius. Secumdo nota Q probatur per inspectione oculorum, cocor. F. ii regund. si irruptio in fi. Tertio nota,cum petitur liber redhiberi, quia est vitioliis, potest probari uitium aspectu iudicis,vel illius, qui huius rei habeat lcientiam,&periti an 'arg. S de admin tutoni lex que tutor. I Hac l. dicitur rescriptum nullum esse, quod colla et M il remissionem annonae debitae reipublicae. Nota non valeria rescriptum, quod continet damnum reipublica concor. si pra de peti bon. lubi l. i.cum multissimil.

in i in ii, βψ pςrior prohibuit remissionem annonae. in IlIIlci 1l ha e prohibet comutationem, scilicet Ut pro

ima 1pecie tbluatur alias pura pro frumento ordeum, uel quod debetur ab uno, alius bluat, &hocdicit luper hoc non valere rescriptum,& punit in duplum impetrantes rescriptum. Secundo punitossiciales conuertentes annonam publicam ad suos usus.& hoc dicit, publice non sbluitur, concordat supra de fabricenS.I. I.

Rubr. de fumento ursis Constantinopotitana.

I Reducitur cito ad impiam,qui non uiuit ordinate s circvnIaecte.

. ι - - ω is . . . . . . G.

il Annona publica,idest frumentum datur pi st oribus, Sc Uii l. illi facium inde panem coctum, Ss dant domibus publi

cis,vult in hac lege imperator ne a modo sic fiat, & non detur frumentum reipublicae, nec alij faciant panem publicum, quam pistos res secundum constitutionem Theodosiij, quam non habemus. Vltimo assignatu cratio,quod nasi iste modus seruetur,crescet inopia panis in re publica & cogetur de publico frumetum emere, quod si fuisset datum pistacibus, uendere potuis t. Nota quod reducitur cito ad inopiam,qui non valuit ordinate,& seruato ordine, mindo mensura excrescit Patri m onium eius, qui ordinate uiust,

215쪽

In XI. Lib. Codicis. '

ut arg. Tubi pup.educ.deb.l. ius alimentorum,& est ratio, uare est seruandus in expectado, ne rictum longi temporis breuis noraco. sumat,ut extra de censib. cum Apostolus, Sc alibi dicit capitulums, iuxta facultates Ecclesiae faciendi sunt sumptus,ut e liticum nuper,ne ad exinanitionem extremae vires ecelesiae deducamur, x.q. 3. inter ecclesiam.

Δ ite, Certa quantitas statuta erat perpetuo dedicata ad emenari UI 1. dum flumentum,cogente famis necessitate mandat imperator,Vt p sectuS urbi non minuat istam pecuniam,nec conuertat ad litos usus, sed solummodo det pistoribus, ut illi vice mutua emant frumentum, faciant panem,Sc si quid est exoluendum de pecunia praedicta a prouincialibus exigat sine concussione. Secundo dicitur si quid ad suos usus conuerterit, reddat in duplum,&da plum reseruetur similiter pro emendo frumento. Vltimo dicitur quod lex ista debet inscribi tabulis aeneis,fc hoc dicit.

Rubr de annonis ciuilibuae.

SVM MARIUM. I Annona eluites dicebantur quaedam salaria seu Ripendia data Literarum docto-

a Scholaris bonus ac idoneus, est pras i enos doctoriis Ascienti. Δ rim ne Pone gratia exempli siccasum in terminis: statu 'UNU Iadb. tum erat in re publica, ut doctores literarum hamberent certa salaria vel certa lauda, seu certam militiam, vel prae-bedam quae omnia hic cantur annonae ciuiles. Dicitur ergo hic hae praebendae non ideo dabuntur,quia est doctoratus, sed ita demum si est dignus,ti tussiciens,&ita non sunt hae praebendae tit lis dignitatum,sed virorum meritis attributae. Si ergo indignus est aliquam consequutus,uendicatur ab eo. quod dignis,& bene meritis datum est,perpetuum erit apud eos,& suos successores uniuera sales,ut haeredes,vel singulares,ut emptores,&hoc dicit. Nota legem istam contra Doctores in sufficientes, quia bonus scholaris debet eis praeponi. Secundo arg. e quae percepit clericus de praebenda, non auocatur ab haeredibus suis,concori fide viseu defuncta. Tertio nota quod est aliqua militia quae vendi potest, & tras mitti ad haeredes quae dic ut supra de in ostic.testam .l. omnia in fiu. cum simit. Quarto nota. quod alicui digne collatum, siue dona-

216쪽

tum est,non reuocatur morte eius superueniente concorae seni dei uni .l. I. cum simil.ibi noti

Draptim Quidemi m nota quod militibus dabatur sin ta It Lia 11ι. gulis diebus certa annona, idest certum quid in

pane,&Οrdeo,quam annonam, S canonem publicum augmentat Dominus imperator in centum,&uiginti quinque modiis,annuatim M vult quod hoc statutum huius augmeti nuntietur presectum orientis,ut secundum istum modum soluat annonam omnibus militibus,in illis partibus constitutis,& hoc dicit.

sVM MARIUM.

r Eleemona en danda deboli egeno,non forti. Mandat imperator,quod ille,qui est ualidus,& m- inl Llo. bustus non debeat mendicare, si autem repertus fuerit, seu detectus aliquis alius mendicare,si erat seruilis conditi nis emoletur 1eruus eius,qui eumdetexit, alias si erat liber, erit iste ualidus mendicans colonus perpetuus detegentis. Dominus auteistius validi mendicantis habebit actionem de seruo corrupto contra eum,qui seruum Occultauit, S induxit ad hoc, ut derelicto do-I mino mendicaret, hoc dicit. Nota non eme dandam eleemosyriam forti, sed debili, iuxta verbum Matthaei, Iustius feceris si iniuste petentem correxeris,quam si ei dederis. Item nota de colono perpetuo,&iudicio meo differt ab ascriptitio,vel censito. quia hic seruit quamdiu vivit: illi,& liberi sui perpetuo sunt solo annexi,ut infra de agr.&censit.dissinimus. '

Rubr.de Nauticis Tyberinis.

O ' rario , , Nautς,qui nauigant in Fluuio Romano,quitat riviaiam. vocatur Tyberis,debent deseruire delationi

Publicorum onerum,nec excusantur praetextu alicuius dignitatis,& hoc dicit concord. 1upra de nauib. non excucl.2.

217쪽

SUMMARIUM. I Nemo cultur militare proprijs Ripendiis , - Pnesectus oriεtis statuit de publico mul 1 I et L LIIII atlUIlia nus idest salarium duobus osticialibus Elogio,& Sigostasio,qui praeessent adcogregandunt frumentum

in ciuitate Alexandriae, Metiam Naucleris, qui deferebant frumetum, ut ita non periret substatia naucleroru, quod esset si proprijs militassent stipendi js, Ac hoc statuit falarium inaestimatione, siue pro qualitate flumenti,quod in Alexandriam inferrent; instrumeta facerent, puta unum tarenum pro modio.Imperator commen dat ordinationem praefecti,dc dicit,quod a modo osticiales non elia gantur ad hoc officium,ne detur eis praedς occasio,&hoc dicit. Nota in primo dictaei, quod nemo cogitur proprijs militare stipendiis,M quod remunerandus est labor in auth.de iudic.j. ne labor sit sine mercede. Secundo nota contra sollicitos de praeda, concord. isdeadmi. tutor l.minoris. Dii imme Sicut supra titi prox.dean. ciuil. centum; augmen. 3 1 MI II b. tat Imperator praebendas militum Romae in cen tum, & xxv. modios,ita in hac l auget praebendas solitas militum Alexandriae in centum,& x.modios,& dic,ut ibi. Secundo dicit de ledum nomen cuiusdam ossicialis, qui vocabatur, Perusico regie, qui erat iuxta Regem, qui deliquit in osticio suo,& nota qui priuatur effectu,ut supra defertis,a nullo & dic plene ut supra de iud. l. i. Tertio dicitur quod tesserae, siue mensurae sunt signandae nΟ-mine Imperatoris,ut ita per signa cogn statu tesse tesseras, seu me suras imperatoris, sicut Sc per signu eius cognoscitur codex,qu.dsit liber imperatoris,ut in prima const.Cinsin. Et de his signis dic plene,ut dixi,de fabricens. stigmata.

Rubr. de stineranis primatibus . . c.

Cmmmrti eme Imperator corporatos, ut decuriones. Ut AELUO. ciuitatis Alexadriae esse immunes ab onere Purgandi numen viliciecundo vult sp tori illius ciuitatis ex reddi.

218쪽

etibus uectigalium dentur quadrigenti solidi annuatim, ita tamen, ut dicta pecunia restituatur.rationi vectigali ex e quod percipitura nauibus, scilicet ex rimagio. -

R ubr.de iure R eipublicae .

SUMMA RIVM. I ciuitas aequiparatur pupillKstu minor histri dam babetur loco priuati a.

A Si sententia dissinitiua data sit contra ciuitatem in.

4 Lil , defensam ipso iuraesti eatentia nulla,¬a quod aequiparatur pupillo, ut infra.eo.l. .& ideo distinguitur in ea, sicut in pupillo, vel minore indeten ib, vel defenso, quam distinctione facit i. iupras adu. rem iud. l. 3. Patitur ergo ciuitas missionem, sicut&pupillus propter contumaciam,vt m quod cuiusq; Vn. nom.

Am kμe Titius erat debitor cuiusdam ciuitatis, solui pro illo a Lll l Ub. Titio ciuitati,& ciuitas cessit mihi omne ius, quod habebat in illum Titium,nuquid habeo hypothecam in bonis Ti. iij,dicitur,quod non, si ciuitas non habuit, sed si habuit, hypotheca in bonis Titii , dciple habeo, potest autem ciuitas habere tacitam hypothecam propter expredum priuilegium , fibi indultum, uel

Propter ex pressam conuentionem de pignore, potuit habere expressam hypothecam de iure communi, sed hoc est speciale in republica Romanorum ut iupra quib mos pig. vel hypoc. tac. contrah l. r.& 2. Et ita per t. illam probatur,quod titulus iste loquitur de Romana re publica,non derepublica ciuitatis. Et nota quod ci uitas habetui loco priuati quod dic,ut in l. cum qui vecti g. arg. contra hanc. l. i . infra de debitonciuitii. r. ibi ut ibi dixi. SUMMARIUM.

a ciuitas in quibus babeat ius singulare,o in quibus utatur iure priaati, remisue. Γ ri Rei publicae; sicut pupillo extra ordi-1 EIII Uil LIV. nem subuenitur. Et nota quod per l, istam dirimitur illa antiqua quaestio. An restitutio detur ciuitati,&Videtur quod non quia ciuitates aequiparatur priuatis,ut sese Verbsgnific.eum, qui. Item si tas publica Romanorum restinutur id Privit

219쪽

In XI. Lib. Codicis. 17s

priuilegium suum,ut supra qui bex caus maior.l. res publica, comtrarium est in caeteris ciuitatibus,quia illud est speciale,cuius con trarium obtinet ius commune, ut Ead munita l. r.in fi. de T deleg&senatusconsi. ius singulare. E contra quod restituatur, nam lex. dicit quod ille, qui agebat vicem pr dis, cognoscitde restitutione rei publicae,ut supra de offetus. qui vi alter.ger.l. I. Ergo si vicarius pnesidis cognoscebat de restitutione reipublice,no erat respublica Romanorum,quia de illa cognosceret procurator fisci supra si aduerissis h. i. per totum. Item quia ciuitas aequipara tun ecclesiae ut supra de sacrosan eccles. l. vi inter diuinu. Et ecclesia restituitur ut extraede rest. in integraeap. i .ergo dc ciuitas. Sol .ista l.dirimitquc-stionem,quia dicit quod res publica ad instar pupilli extra ordine iuuatur,& non potest loqui nisi de ciuitate,ut supra.l.prox. patet ergo quod restituitur ciuitas sicut& pupilla,& ita videtur communis opinio. Alii,qui tenuerunt contrariam opinionem, dicunt hanc intelligi de re publica Romanorum,& in lege illa de off eius,clicut quod procurator Caesaris agebat vicem praesidis mortui , ut supra de pedan. iud. l. i.&ibi not. Et si a ille procurator fisci restituebat rex publicam Romanam Et in quibus ciuitas habet ius singulare, Min quibus utatur iure priuati,dic plenE,ut in gl.rubriqi s Dram Atim Leη erat in ciuitat utquicunque aedificia

II IE UIlia VIII. ruinosa non reparat quod illud aedificium. essiceretur ciuitatis. Si ergo a Iiquis domum ruinosam passus est labi. ciuitas uenditaream,valet uenditiO

R ubr.de administratione rerum publicarum.

Uram Aram Conduxi fundum a ciuitate ad perpetuum v

x e ramini iratar regitur resanire de siuo', siquid uniuersitas ex eius negligentis amisit

Legatum suit, seu fideicommissum relictum VII Ll a CUO.ciuitati sub conditione,administrator non pe tiit cautionem ab haerede de restituendo legato ciuitati,adueniem te die,uel conditione,medio tempore haeres effectus non 1 olue do dic,

220쪽

do dicitur,quod administrator praestabit indemnitatem ciuitati,Mhoc dicit. hoc est verum,quando haeres desi jt esse soluendo,alias haberet eiectionem ciuitas,agere contra haeredem, vel contra admuniuratorem. Sic soluitur contra supra tit. r. h. dc supra si tuti vel et curat Interint. si. Et nota quod cogitur administrator resarcire de suo, siquid uniuersitas propter suam negligentiam amisit concor. supra de adm in .lutoni.debitoribus,& arbitr. tutil. quicquid, & imfra de oblat.Votontra.

Rubr.de vendendis rebus ciuitatis.

1 ciuitates non habent priuilagium licitationis praediorum absolutam. a Emens a rep.Rom.cur sit deιerioris conditionis, quam mens a ciuitate alia. 3 cyrauctus in uno releuandus en in alio.

Cl. H Ψ3l l ri Quaedam ciuitas uendidit mihi praedia, & tradidit

II tD- vlla. sine ulla conditione,idest sine pacto adiectionis in die si infra aliqua tem pora,puta xx. dierum, et xl. alius offert maius precium , nunquid poterit illa ciuitas resoluta illa venditionς,& traditione mihi facta praedia tradere. Secundo emptori dicitur quod non,quia si talis adiectioinfra praedicta tempora admittatur, I est speciale in fisco,vel in republica, noc dicit. Nota quod Privit gium licitationis non habent ciuitates, sed sola res publica . Itema nota ille, qui emita republica Romana est deterioris conditionis, quam qui emit a ciuitate, quantu ad hoc augmentu precij admittendum, 't modo dixi,sed in alio est melioris conditionis, quia a republica Romana em it,scilicet, quo ad preci j solutionem, quia . eo ipso, quod habet apocham de recepto,nil ultra quaeritur, ut si

pra dea pota puta l. fi.&supra de quaci. praescr.La.in fi. Sed qui emita ciuitate in solutione precii magis grauatur, nam debet probare precium esse conuersviri in utilitatem ciuitatis, ut is si cert. pet.l. A ciuitas,&arg. in auth. hoc ius porrectum. Et sic nota quod huius diuersi talis est ratio,quia qui grauatur in uno,releuatur in alto,dc econtra T.de iureiur eum,& de maiorib. l. I.

- o Sicut supra proxime non aufertur res vendita λ

SEARCH

MENU NAVIGATION