장음표시 사용
41쪽
χD E Augumentatisne, quid eius nomine uenlat intelligendum, quot modis sumatur, qua Apropria eius sit acceptio , cui naturali mixto corpori, ut propria eius passo conueniat, quae eius sit ellentia,ct quis augumentationis sit modus; ex quo,quod non fiat in instan-; ti,sedsuccessiιuὸ, continμ tamen, gnaret. ' cap. V III. D Augumentationem,quq postrema est inter affectio-
nes mixti naturalis corporis, generice in praesenti co- siderati,trasserentes orationem; iure merito hunc si- bi,post tractationem aliarum a ctionum vendicauit locum; quoniam de generatione, corruptione,ali ratione,& augumentatione proponens tractare Philosophus.1 .il- ΠIo de gener.& corrup.lib.cum de omnibus pertractasset,ianquam communioribus,& animatis,s. & inanimatis corporibus.naturalibus mixtis,de augumentatione, ut Ppria tantum viventibus umiens disserere; De Augumentatione sinquit dicere reliquum est. Huius igitur quaerentes essentiam, assignante'; causam; quo ad primum. aequivocatio ut omnis tollatur; Sciendum augum etationem, quae αυξmτις nuncupatur a Graecis,multiplicitἡr posse assiimi, sumitur itaq; communiter uno modo, pro incremento illo,
quod in quoeumq; fit motu,ut si augeatur caliditas,vel frigiditas, humiditas,vel siccitas, in qualitate: numerus, & magnitudo, inquantitate; vel aliquid aliud dummodo extri'secus additio fiat onulla b in substantia: nam de illis, quibus additio fit, cum minus
proprie prsdicetur augumentatio; quinimmo, nec de augume
tatione, quae fit in qualitate, & quantitate postquam passio haec '
est propraeimini naturalis corporis viventis mirum non erit, si de praedictorum augumentatione,ne verbum quidem faciundum decrevimus: Vnde,in gratiam viventis corporis,augumentationem definituri, dicimus,augumentationem esse motum, siue mutationem a minori,ad maiorem magnitudinem factam; cuius xima materia est corpus,actu simile specie,accedens ei, quod augetur; dependens a calore natiuo,siue insito,qui in unoquoq; mi xto reperitur animato; vi,suae naturae,debitos quantitatis adipis catue terminos: atq; haec perfecta, numericli omnibus absoluta, Daugumerationis si definitio,in cuius explicatione,etsi plurimum ob controuersias, quq circa eam occurrere solent, esset immorandum ; veritati tamen, ac breuitati studentes: ad duo , quaecumqς dicturi sumus, redigemus capita. Primum,formam, seu modum respiciet augumentationis; Secundum,materiamieincientem,&finem . Quo ad primum,modus,quo fit augumentatio,iactus fuisit a nobis in primis definitionis verbis, quando s. diximus,augu- metationem, Me mutationem a minori ad maiorem factam magnitudinem,
Augumenta tionis multiplex acceptio.
42쪽
se affuisito illo, hiditassado , ia
tioni necessistius . motus . NoΕ gnitudinem,ex quibus sane colligitur, nedum subiecti inter augm mentationem,& reliqu*s motus species differentia, eo quod per solam particulam nominis magnitudinis9declaratur,& id circa quod sit augumentatio,siue in quo, augumetatio celebrat praedicamento, atq; subiecto, verum etiam modus, quo ipsemet ni ; qui, in motu constitu locali et di hic in fluxu,qui ad terminos resertur a quo,& ad quem: no p testim viventis alicuius partis,sive anima- Augumenrti mixti corporis fieri augumentatio,nisi motusa termino a quo, ad terminumad quem concurrat localis, non inquam secundum a totum, sed secundum ampliorem terminorum extensionem: Vistrum autem huiusmodi termini sint cotraris,&specie distincti,&F an motus,qui iniar eos fit,continuus sit,nunc absolvemus paucis. Quo ad primum,dicimus inter hos terminos a quo, & ad quem, reperiri quidem contrarietatem, sed non specificam,quandoquidem terminus a quo,respectu termini ad quem, materialiter fiat, non formalitis,ut propterea contrarietas non sit specifica:sed talis, ut ad motus concurrat constitutionem; quantitas namq; im- . Perfecta naturalis, in aliquσviuete,& mixto corpore, quae stat lo- termini a quo,no est contraria becificq qualitati perfectae nam turali,qui stat loco termini adqu*m:propterea quod rerum Om--omnibφntu naturalium terminus datus est magnitudinis, & paruitatiS:& datus est termi-hica natura,naturae Mag.Σ.de animatem Iaruth. prquoituS. Quo magnitu- ad secundum,omnes ut tollantur ambages,tripliciter sciendu est, poste continuitate dari;vno modo,Vt sic loquamur,perpetuatiue, Continuitas quatenus V. G.motus est perpetuus: quo equidem modo CCeli P - triplex,& quae petuum,& hunc circularem tradunt esse motum: secundo modo sit alagu-
cptinuitas pridicat de motu,qui dicitur continuus, quousq; perdurat totum illud temporis spatium, quodebitum fit vi potis au gumentum ,1 bc hoc modo pueri dicuntur crescere,&augeri ad vigesimumquintum usq; annum absq; vlla teporis interpellatione :dicit,& tertio modo, motus cotthuus, cum aliquatam uinterpe latione, ita ut,repetitis vicibus, hic fiat naptus,& continuetur usq;: ad debitam viventis mixti magnitudinἡm'; a Qua aetiplici motus stante continuitate, manifesto asserimus or motu qui sit in au sumentatione a termino a quo,ad terminum adque no esse coti- nuli primo modo,cum inter generabilia corruptibilia nequaquam motus sit perpetuus,ath; aeternus;state ea lege naturq,circa inferiora isthaec,quaoia generationi,&corruptioni subiecta sunt: quare sequitur, ut motus hic, qui fit in augumentatione, a minori ad maiorem magnitudinem, sit, dicatur. cotinuus , vel secundo, vel tertio modo Qua hare,nqn id sentimus, dicamus. Censemus respectu causae efficientis huius motus,qui fit inaugumentatione
43쪽
quidem causa nativus in unoqiroq; vincn te mixto est calor Aco tinuum utroq; esse modo, e coendo nimirum, IerisO. Secundo, ealor auibot M aomam cucatctistes Hyp et is nostri testimonto. author sit ommu RQ omnium bonorum. num quainue otietur , sed semper colitendat:mixtum tradi icer ad: eam perlectronem, irinisa tonexsibi necessarias, ex semetipso HsMprodudere; quoniam producere has
o i mitivilineims dummodo impedimerinam non adsit quidpiam, - mii. maham, ad quod expellendum ipse inciunbens calor, a sinit quandom ipsum animatum mixtum adaugumentirin perducerosequiturivi sit contamus,quod in plantismilasti m licet co spicere p. his .msiopportunuml suppe et . alimentum , absq; viri lcrescynt interpellatione ἰ quousq; ad suae naturi perivenerint mamgnitia ne ἰώ antem'. vet. n oppinutium suggeratur alimen, Cur pi,it qa- tum , vel aliquid aliud sibi iuro extriplacus. 9antas videmus non an eiusdem fere sempὰresse magnitudinis ,quoremoto extrinsecus ἶς--xὴν accidente,continuatim augmentu suscipere,necessum est; ter tio vero modo putamus augeri,& mixtum, quia animatum geniis
tum mixtum no statim augeri potest: sed oportet,vρ in aliquo te, hi et pore fiat dispositio alimenti appositii mediate alteratione, eiusdelius iubstantialis sormae corruptione,appositione,agglutinatione, as i ii similatione,ac dem sim augum etatione:qua facta, ut ad ulteriore, et 'tu aniniatum mixtum sibi debitam deueniat magnitudinem,eadem i eget dispositione,no semet,aut bis; sed ter, quatur,decies,qu6ties
tbi ex titerit Opus,quousq; inquam ad la' n8turae peruenerit magni- . u. ι ι πὶ tudinem quandoquidem ea omnia augumentationem praecede
Disposf.,E,' ti .in tempore fieri necesse est,siin tepore non in instatuuvnicaci; prcciaete, au- vice,sed plurib';ad appositione. n. alimeti,noua ut ipsius fiat ali sumentatione. ratio,corruptio,appositio,agglutinatio, similatio iis necesse est; quibus praemissis augumentatio sequitur statim,totius, vel partis iuxta assinaitatu,toti,vel parth alimentu.&hsc quoad augumetationis modum circa quem,hoc adnotandum alterum: P .f. augumentatio in augumetabili fit secundu forma in materia locati,. α ut ex Arist. I.degener.&cormp.tex.3s.licet colligere. augetnami ricaro,os,& reliqua secundum forma, quoniam horum formae do sub minori , postea sub maiori sunt materia; qus sola no augςridicitur; sed cu formabunde huiusinodi quoq; pro augumetatione iactitanda,conditiones vident necessariae: vt.s .augum etabile' idem:secunda ut augumetatiosat ab aliquo,extrinsecus ad-2α. ueniete: tertia ut fiat secundum omnes augumentabilis animan-utis particulas, iuxta debitum pio obeundis at ovibus magnitudinem. I Dedi log. asser. iasta. Finis .
44쪽
alimella videaeus trinsecusi est; teris sm gesti
s E e T I O s E e . Argumentum .
LITER ARIVM omne, eis postquam deuenit negociuis, ut in ipsis tra anilo,siuὸ ad shilosophiam, suὸ medicinam attineat , illam quidEm rationalem , naturalem, δc diuinam ;haae Wςto practicam,& specularium t quam Θωρικο Graecidicunt tufinitarum,monstroni rumq; oenionum,miserabile noc nostrum sinculum, in minima unius, aut alterius particula, ferax existat tempestiuum iam esse videtur, ut iactis, in superiori sectione, fundamentis; quibus,mixti - Baturalis corporis, principes innotestant,assectiones: ad eas dirigamus nunc stilum, de avibus, dinsensi' orta est,inter pretesaros Apologiet Authores, ac Aristotelicet, aliorumque reciὸ philosophantium doctrinet, prose ores Galenum igitur a. de decretis sectances , sequentem integram assertionem, philoso ibicaruis, omnium, Aduersarii,assertionum,dicabimus confutationi: in qua,veritati addicti squid ipsa sentiat philosophi de agentis, ac passi dispositione, pro rerum penὸ omnium naturalium, neratione, deq; innumeris, ad earundem ortum, dc interitum concurrentibus causis, x assectio. nibus,summatim aperite tentabimus
OS TER DI Tnullam de nominibus habendum esse curam , qribus magnarum rerum,proponitur inuectigatio: in qua, de nominilus, quanta habenda sitsollicitudo , φ rum rerum proponatur discursus, Cr quomodo ab uno inquantum unum non proueniat nisi unum, decernitur, cap. I.: V A M Que A M scientia, de nominibus, humilis non sit, sed excelsa, ut Plato textatus fuit in Cratylo unde excelsa quoq; existimari posset, Authorum Apolo- giasqllippeque, a nominibus auspicetur dicenditelam: P A ttamen quia Gal. Hyppoc. eodemq; Plato- authore, nulla de nominibus habenda est cura, quibus plurimarum,atq; magnarum rerum proponitur inuestigatio: hinc quod minus eorum approbadum videtur institutum, in quo, suadentes strictissime loquendum esse in scientia demonstrativa; &ad nominum contemplationem, & vocum perpendendam essentiam , in ipsorum operibus, se totos traducunt. 'QuarE Onoma - vsticam omnem paucis secum tentantes, exprobare cotentionem: ' 'monens Gal. a. de differ. seb.7. & 1 . Meth. med. 9. nomina contemnenda esse, ac res fore spectandas: quid causae fuerit, Vt docti viri scripserint. Apologia Hieronymi Donuellij, O Durantii scacchi, Ei rebat in qua detegitur. quod non perperam agunt In medicina factitanda, non ad- titulus Apose ' mini rant remela inisserenter, aut nullo consilio, uel ratione moti, ηοs 4'in' sunt silmplicitξr, uel commmut)rpracticantes, nec empirici bi emum qui -mquam cecutierunt,nes cecuti tin arte medica, equidςm suspicar I
45쪽
instrumenta ad docendos a dientes .
cari non possumus,eoq; magis,cum de rebus auferendam proposuerimus,discordiam: in qua sane,quia vi Gal. est authora. Meth. inta. p. is.& 3. de simplic. medicam.facul. . nominum, verborumq; copia, plerumq; non est indeςora ; & nominibus utendum ijs, quibus qui , in disputationibus maxime delectatur dumis modo propria sint,& consueta longὸ magis suspiclo nobis ad ucta est,cum aiunt. Incipamus 2 titulo tuiparadoxi, ubὶ flairim in primis uerbis ais. Hircini adipis in Osentericis curandis delestionibus, prae medicorum omnium sententiam,qui eo assolent uti,rationibus, es author libus improbatur usus; Vos autὸm quid per Osentericas deiectiones insinues,haud facile percipere possumus, oec. Proh. Iuppiteri, inquit idem nostrae medicinae praeceptor .de vis par.9.& 3.de different. pul. I. non a nominibus,sed a rebus, doctrinam acquiri scientificam. dc paulo insta repetunt. VMdsic intelligati vir L comparatiuese eloquutum de adipis caliditate, acrimonia, Gaidinus domi in M, O di diamus eius interpras, declarat per dictionem, 2um, qua causalis est conia ctis maximimomensi, ais te tam/upraetermissa, uel neglecta. Sed quid plura,admonet Hypp. cuius merito, Apologis authores profitentur doctrinam) lib. de artices. tert. 17. nominib' mentem non adhibuisse antiquos, dummodo res aptarerent; & nominum cu 'riositatem, non attendisse, dummodo res intelligerent, eorumtamen alter, nominibus totus, intentus exclamans dicit. Mibiq; praesiertim uideris seorsum con*θι iniuriam faceremam prorsus ignoro u dὸ expificatus sis hanc diction primarium,ut in epifola, quam ad diserti simum Aquilinum Angelellum sicribis. Sed quicquid sit, v leat iam nominum, quorumcumq; disceptatio, tanquam ad sophistas,
ex t .de differ. pul.nominum,accentuumq; atti neat contenapiati'. Gal. nos insectantes,de nominibus,tantum pollicemur este sollicitos,quantum intererit ad rerum explanationem , ad nostramq; multiplici nomine,labefactatam defendendam existimationem; sic enim idem praecepit I. de disser. seb. I. comment. I. physic. I. Themist. i .de anima i 9.& Platomet diuinus, in Cratylo ; ubi d cens,nomina esse instrumenta,tum ad res discentas, tum ad docendos audientes, accomodata: & nomina distinguens in vera,& falsa: veris dicendorum nostrorum seriem innitentes,vera sca turiet oratio, cuius partes nomina cum sint. est etenim nomen rei ipsius vis quaedam mente primum concepta, voce deinde expresta, & demum literis significata iuxta nomiuum naturam, necessum est futuram esse orationem,quam conflantes ex veris, v ram,& philosophantium omnium auribus consonam,afferemus, doctrinam. Et propterea conssilens ipsemet Gal. lib. de diff. 0
rup. i. Idsolum ueritatis studiose eamum,η pὸ resinas qua interse
46쪽
uia rasta nomen inde exis eris,
saturar natura futu similis o ; minus aduertuntur ostendere: dein nomina iis studiose eteri- ponere potissimiim quidem si potis en, quae maxi sunt in usu; sin haec mu Nu quih λ,, nouit , apta singere,ante uero omia singulis αν', regula nomina ; nequa in ,, firmonciues Obscuritas, ex homonymia nascatur, indeq; sopbismata oriatur, is uel res ulla omittatur.Illud uero rectὸ ne, anno redu, O propriὸ, an impropriὸ nome sit polissi, per longius ocium aestimare m res ipsas tam intellexe rimus, cum inhammcognitione successus operis consistat, non in nominibus. Totum nostrum consilium, circa rerum intelligentiam, collocabimus. Ab uno in quantum unum,demonstrantes, non posse prin DE duibu, id uenire nisi unum. Materiam,partiar collocatam sub una forma,sic bii,hςc corrumpatur, non amittere,qualitates omnes, dc accidentia , ad nouae introductionem. Non esse qualitates nouas, illas, quas F noua adipi scitur forma,sed facultates,& vires. Qua lita tes, quorum gratia in materiam introducitur forma,easdem semper esse,qus in omnibus reperiuntur elementis. Qualitates non dependere, a forma, sed hanc ab illis formam, de quidem substantia. lem, non dependere ab accidentibus. Complexionem, siue tem peraturam, non esse formam substantialem mixtorum. Generationem unius, non esse semper corruptionem alterius, de E contra. Intentione agentis in generatione, non esie primo,ac per se aliud '
corrumpere. Rerum omnium naturalium agentem causam estet et . duplicem, uniuersalem . s. de particularem . Generationem mi
xtorum, non fieri in instanti. Formam non generari, sed mixtum. atq; plerasico similes,quq in operis Pgressu, patescet. Nuc acce- G detes ad prima. Probare nos volentes in haradoxo, hircinii adipo adeptum esse, natura sanguinissex quo,uti ex materia genitus est: aperte scripsimus, quod quia ab uno in quantum unum, non prouenit nisi unu,ex necessitate,hircinus adeps reportat natura sanguinis;aduersus qua Ppositione,insurgetes aduersarii,nec in phi Iosophia,nec medicina,nec logica voluerunt admittere. An igitPhilosophia admittat, inquiramus. Scribunt a. de gen. dc corr.tex. Propositio socom. 6.& Ia.Meth. com.qq.necno lib destruc.in disp. 3. in soluta d me iis,qua 2I.dub. philos de com. Quod ab uno, inquantu unu, non,puenit nisi unum: ubi propositione animaduertens magnus Albertus, ab H omnib' inquit philosophis fuisse cocessam,excepto Auicebro,qui ea negat in lib. sontis vitae:& quia nullam esse,etiam adnotarunt, Apologiae Α uiliores; in illius explanatione , opereprstium duximus, primas insistere; inde vero, in rerum a natura constitutarum,generatione comyrobare. Ad haec recurrentes ad primu .com.libr. destruc. disputa3. in sol. I. dubii, monens triplicem esse
modum agentium; Naturalium c quoru sua actio, est una talium i zri: uri ' ii per se, ut ignis i Digentium c quoru no semper una per se actio Diuinorum .estacinum adire esse calidum,bgneua,&c Agentium it ps ex modus. Natural tu, E-
47쪽
est, sed modo contraria, ut hominis θ ac diuinorum , qui nullo AA:ctoru m modorum dicuntur agere, sed cuncta procedunt ab eos modo altiori, quam fit natura , & humana voluntas : aperte docet,propositionem, veritatem habere,in primo naturalium age
tium modo , & proinde in naturalibus i i quibus unum semper vi prouenire sentimus, i calido calidum,a frigido frigidum, ab humido humidum , & sicco siccum , & haec omnia consequentia, dumodo tamen, agentia naturalia sint eodem modo disposita, sit idem finis,le intentio agendi consimilis,& quod actio eorudem, sit respectu eiusdem passi, quod etiam eodem semper modo, dispositum sit oportet,vtvnum semper lueniat ab uno. Vnde sol. Πqui idem est, quia est diuerse dispositus, modὁ accedit, modo recedit,operatur contraria, ad accessum scilicet generationem, M. ad recessum, corruptionem: atq; sic,per philosoph. a. physic.tex. eom. 3 o. idem erit causa diuersorum, vel idem non operabitur,' quando aliquod ageos te habet, ut instrumentum, non aut , ut agens principale. Cceterum,quod agentis actio, sit oporteat, spectu eiusdem passi; huius declarat diuersitas ; sol enim, agens a iu'η in glaciem,disiluit,insimum, condensat. Sed enim his tanquams'. ., ,ha notis dimissis ,r colligentes allatam propositionem habere posse provolat. veritatem, in agentibus naturalibus, uno,ac eodem modo dispositis,& patietibus etiam propriis, uno ac eodem modo dispositis, c, dicamus, quod quia efficiens generationis, pinguedinis cuiusq; ut suo loco patescet P est calor, uno, & eodem semper modo, in hirco dispositus; de passum,est sanguis,adassatus , atq; concoctus, iuxta portionem unctuosiorem,calidiorem, & terrestitorem,n6- nisi calidus existere potest adeps ; acris item, & mordax; Ac ne. Multatem ullam, apud quempiam , nostra sapere videatur do ctrina,authoritatibus, ac rationibus iterum res uniuersa agetur. A X determ Mo rerumpeia omnium naturalium,iraterialiprincipio, Hlenditur, Ari' tilicam propositionem,quaerat, buno inquantum unum, non prouenitrio unum; erranquam Acchillem,pro nobis in paradoxopugnasse; hirιiniim; adipem , iurecalidum, igneum,atq; mordacem , flatutum Dile. cap. II. ATURALIs efficientisae passi,in rerum omniumralium productione,quanti una,& eadem dispo- semper intersit, ad hoc ut unum producatur, eκ- iliis ; vel hinc per is cchum Hebreum, lib. de dietis particularibus cap. 1 . innotascit; quod idem calor, ratione agentis, secundum diuersas mensuras, in quibus reperitur, diuersa,ac plura producit; si namq; sit excedens, id in quod agit,
48쪽
calor,teper,n agit, in salsum conuertit saporem uti sunt oceani aquq siam. Agens se n- Plior, in amarum,si adhuc intensior,in acutum: idemq; calor, ex Muersas eodem .V.G. chilo qui etsi uni formis apparet,ex natura rei dis- sui , formis tamen est P quatuor gignit in animantibus humores, tem- uetia Idutii Peratus quidem sanguinem, remissus pituitam, excedens colera, & agit. adurens melancholiam c atram dictam bilem non quidem in clifferenter,ex unaquaq; chili portione, sed ex determinata, atq; Per proprias qualitates, disposita:ex unctuosa igitur,ac temper va, sanguinem;ex aquosa pituitam;ex subtili,calidioriq; bilem; ex grossa frigidioriq; melancholiam: ut propterea,cum calor in hidi Conclusio c6v co excedens sit, & sanguinis portio, ex qua iducendus est adeps, Calida quom sit vi,vim comburendi habere in paradoxo,dixerimus) haud ambigendum, calidum etiam,ac igneum, acrem, atq; mordacem existere adipem. Cceterum, omin inpraesenti,naturalis cuiusq; agetis,dispositione: quanti materierum, E quibus P-Priae educendae sunt formae, ac consequentia sormam intersit di-sPositio, Arist: atq; Α uer.3 phystex: com: 6. . Coelicom. 37. & p Υfido G S. Methaph. II. his verbis, nos docuere. suando materia fuerit dia . uersa, diuersabitur, Oforma. quam propositionem, si liceat nobis Glitate dispo. commentari;nil aliud, philosophos,sibi velle sentimus,nisi quod, siti materiei. ex Propria,atq; determinata,vno eodemq; semper modo,disposi- G ta materia:determinata,per vim agentis,eode etiam semperna do,dispositi,educitur forma idi non solum accidentalis, sed,& substantialis;de illa loquendo,qus educitur,de potentia materis. Et ecce, in singulis tam simplicibus, quam compositis, impersectis, Perfectis, inanimatis,& animatis, nostra, ut patescat sentetia. Ge- Elementorum neratur ex prima materia ex Aristias Coeli tex: com.37.9 per caliditatem,& siccitatem,disposita,ignis: per caliditatem,& humiditatem aeri per humiditatem,& frigiditatem,aqua:perfrigiditatem,& siccitatem, terra; quare dicebat ibi Philosoph. cesse es , materias esse tot,quot haec sunt, s. elementa: in quibus verbis,non de numerica loquitur distinctione quia omnium una est comu-H nis sed dispositionis . Verum ad elementata procedat oratio. Ex elementis diuersimode dispositis, generantur Metheora Om- nia in triplici aeris interstitio, supremo, medio,ac infimos in supremo quidem,ignitae omnes impressiones, tam simplices, quam . mixtae, ignis videlicet perpendicularis, laculum ardens, candela stetitiatio. accensa,splendor nocturnus, capra saltans,scintilla volans, com ra,stella cadens, ignisq; fatuus, inter simplices:tonitrus,corrusca tio,& fulmen nter compositas. In medio nubes omnes, & ex eis Producta, idola,apparentil, pararelli, habones,iris, vaporosa etia
omala; praterea liquid'ut pluuia imber concreta adhuc atq; ex D liquidis
49쪽
gentum vivuest metallorum materia.
liquidis producta, sicuti nix,& grado. In insimo veris,srigidae om- Anes,ac humidae in pressiones, ut ros,pruina, caligo i calidae etiam,& humidae, veluti mel, & manna ; quorum omnium impersectorii mixtorum materia, quia no vna,& eadem est, sed vario modo diasposita hinc fit,cur non una,& eadem omnium, tam substantialis, quam accidetalis sit serma. ex aqua.n. tantum,& terra solis vi, per calorem,in utrumq, elementum, agentis cum duo eleuentur halitus, naturam reserentes elemeti,ex quo geniti sunt:& propterea ex terra calidus,& siccus; ex aqua calidus,& humidus: iuxta dispositionem,quam acquirunt in triplici aeris intestitio, horum, atq; illoru impersectorum mixtorum materialia fiunt principiar quare, earum impressionum,quq in sublimi visuntur, in supremo DL materia extiterit,exalatio calida,&sicca, terrestris,&crassa, pura,aut impura, iuxta naturam simplicium, aut compositarum impressionum: materia earum, quae cospiciuntur in medio, exhalatio frigida erit,& humida: earum vero,quae in infimo minus frigida,& minus humida; & quarundam calida. Quarὰ concludendum, iuxta di spositiones, quas halitus illi duo fuerint ab agente. nacti, hoc vel illud, ex eis produci in sublimi. a quo ad infima reuocante stiluni; no solum mixta omnia impersecta,ex determinata,ac uno eodemq; modo disposita producuntur, materia. sed,& perfectaquscumq; inanimata in primis , ut metalla omnia, ac lapidum diuersae species .uNam licet sulphur, atq; argentum via cuum, materiale sit determinatum principium, metallorum omnium:aliter tamen,ac alitEr,dispositum sit utrumq; oportet. qua-doquidem,ubi materia auri est sulphur,in maiori,quam argetum vivum cocurrens, portione,subtile item,ac rubeum;argentu vero viuu in minori subtile,&album: Ipsius argeti materia,est sulphur albescens,& clarum in minori cocurrens portione, argetum auteviuum in maiori purum,& album: AEris,sulphur crassum,rubest,& copiosum,argentum vivum impurum,ac minimu, cu sulphure admixtum.Ferri,argentu viuum, terrestre ponderosum,& magis adhuc impurum,& copiosum,sulphur vero minimum, immunduatq; terrestre: Plumbi utrumq; paritὸr, omnium maximὸ impuri- utate,sce letia,atq; crassitie affectum. & stamni demum argutum vivum album,in superficie locatum, sulphur rubrum minus benecu argento vivo admixtiratoc ut minus copiosum, illud ut magis, ad stamni generatione concurrens. Sed,& ipsius vivi argenti materia,diuersa est; prout triplex eius est species, una .c quae ped stiriarum more;altera quae E minio educit; ac tertia, quae in terraecauitatibus, sponte decurrit. Quod ad lapidum spectat materia,
hac quamqua statuta sit persa vast Qui aquosum humidum, in
50쪽
m auterubeu, it phare magis mundu
terrae cauitatib'inclusum;alia in gemmarum, alia marmoru, alia Cotum, alia silicum,& alia saxorum quae lapidum quinq; sunt species censenda materia, siquid Em gemarum,unctu usa est terra purassima,ac subtilissima, cu humido aqueo admixta, magis tu, vel minus, secundum maiore, vel minore earundo persectione. Adan antis. n.materia, aliarum gemmaru, quae splendent, veluti Chri- Ralli, Saphiri,Smaragdi, Sardonici, Seleniris, Carbunculi, Carce ri Onij, Asteritis, Rubini,Topatij,atq; Iacinti, magis aquea est, qua terrea,purior,aut impurior,& subtilior,& minus subtilis, Rearuin paritate,& in impuritate discrimine. Gemmaru vero, quae non Ul edent,& magis opacae sunt, veluti corallium,&c.humiditas viscora,& magis terrena,quam aquea existit materia. Marmorum, alioruq; lapidia eade, magis viscosa, & crassa, iuxta in diuersitatef rmarum,quae varia,ari, diuersam exposcut materia. undE Por-Pbirites, Alabastrum,Ophites,& id genus marmorum,puriore, occleiscatiorem habebunt; qua lapides, serrametis acuendis idoneis N ij quib' ad methallorum coprobatione, utunt Artifices. Sic et diuersa erit materia silicum,a quib' ignis excutitur,aliorumq; Ἀ- xorum,qus costruendis domib' accomodant: quo eode nomine, di salis species quaelibet,& terrarum quas metallares appellant diuersum materiale,sortita fuerit principium,a quo non nisi una, vel altera species pretdictarum poterit emanarer a succo quidemaqueo, cum terrestri admixto, decoctoq; sal, metallare vocatum;
quod si alio, atq; alio modo dictus succus afficiat, pro affectionis diuersitate, Ammoniacum,petreum,saxeum, gemmeum,& indu sevi addi et potes,nitrum naphticum,ex naphta, nobilissimo bituminis genere,candidoq; liquamine,accenso,atq; ignito productum aggeneratur. Sed .n. ipsum quom bitume,tum fluidum,sub quo arabum ambra locatur, tum cosistens,sub quo asphaltus, pisinsphasius, atq; electrum seruatur, materia requirit, propriis dia positionibus affectam,praeter quam, propriam etia exposcenteS, inerales,ac hiabiles nunc*patae terrae alumen s. sulphur nitrum, erra lemn a,famia,bolus armenus,ampelitς , & s quae sunt, cumate m- orum speciebus fit missime decernendum,'muersa. i turilia inanimata persecta mixti, ab uno in quantum Vnum. pr uenire,hoc est propria, ath; determinata materia, determinatam reportare formam; Atq; ad hanc veritatem respiciens Auer. i. degen.anim. I. Species dixit ideo Guna,quia eius form est una eius materia quoq; unaetvi Ppterea,&adeps 'nus sit, qmi ab una sibi, determinata,pvim agetis,disp*sita efficit materia. At de animat ' in materialiprincipio uitis. Quod attinet,ad animata. Vegeta- Primi: νος uo, pratorquamquo lia ex semin alia - C a ex
aqueum, lapidum est ma tia a Gemmarum
materia qualit. Lapidum mPteria qualis. Salis speciem omnia maturis, q-tra. Bituminis sp