Lucanus

171쪽

LVC. Τ offecit bellis,mia s non militis ensem A guosiam coelumque tremens elim lancea transis D ιcere non fallar,quo fit vibrata lacerto.

Quod sit frua ducem nunquam fallentia uestrum,

C onsipicis,faciesque truces,oculosq3 minaces, V icistis,uideor suuios spectare cruoris,

C aleuresque simul reges, parsumque Senatus

C orpus,o immensia populos in caede natantes. S ed mea ueta moror, qui ιιos in tela ruentes Vocibus bis teneo, uenium date bella trahenti S pe trepido,haud unqua uidit tam magna daturos, T am prope me superos, camporum limite perust 'Α Uumus a uotis, ego sum,ini marte pera loQuae populi, regess tenent,donare licebit. Quone poli motu quo cesssidere verso Τ bestiastae fansumsiperipermittitis orae A ut merces hodie bellorum, aut poena aratur. Caesareo spectate cruces pectate cathenas,

E e caput hoc positum m 'ris,effas membra, S eptorumque nefas,o claus praelia campi, C um duo itino gerimus ciuilia bellis.

V 4bi cura mouet,nam minecura manebit S ora quaesta manu,'dientem uiscera semee IVI emea,qisi non dum uictum resipe rit hostem.

D ii quorum euras abduxit ab aetbere fellus, R omanusque labor iacit, quicuns necesse N on putat in uictos saeuum di bringere ferrum, Quu uos ciues,quodsigna aduers tulerane N on credit fecisse nefas.Pompeius in arcto A miud ue1ha lom uetita uirtute moueri

172쪽

V os tamen hoc oro iuuenes,ne caedere quisquam H ostis terga uelit, ciuis qui fugeri esto. S ed dum tela micant,non uos pietatis imago V lla,nee aduersa consipecti fronte parentes C ommoueant.uulgus gladio turbate uerendos.

S iue quis infesto cognata in pectoraferro I bisseu nullum uiolabit uulnere pignus, Ignoti iugulum tanquam scelus imputre hostis. S ternite iam uallum,fossas que implete ruina, E Mat ut plenis acies non sparsa maniplis, Parcitu ne cui bis,uallo tendetis in illo, Vnde deles peritura uenit.utic Ela loeuto C aesere, quem p suum munus trabit, armas raptim S umpta uiris celeris capiunt prfrid belli, C alcaisii; ruunt castris, stant ordine nullo, R rinducis nulla,permittunt omnia 'tis. S i fotidem Magni soceros,totidem, petentes

Urbis revia sinae funesto in marte Iocasset,

N oti tam praecipiti ruerent in praelia cursu. . V idit ne hostiles in rectum exire cutemas P ompeius,nullasq, moras permittere bello,

S ed siveris pideuile diem,'di corde geluis

A ttonitus,tantocli duci sic arma timereo men erat,premit inde metus, toruinis per dimen S ublimi prouessus equo,quem flagitat inquit V est diem uirtus,sinis ciuilibus armis,

insem quasistis dest, totas effundite vires, E κtremum ferri 'perest opus,unacligentes Horatisi quisquis ρ4triam, carosque penates,

173쪽

LVC. QPisobole,ac thalamos, desertae 3 pignora quaerit, E line petat, medio posivit Deus omnia campo. C a Ua iubet melior superos sperare secundos. Ipsi tela regent per uiscera C arthissi R omanas sancire uolent hoc sanguine leges. S Focero dare regna meo, mundum j; pararent, P raeeipitare meam 'tis potuere senectam, N on iratorum populis ιrbis Deorum est P ompeiumferuare ducem.quae uincere possento nania contulimus,subierepericula clari S ponte uiri acrus antiquus imagine miles. S i Curios bis 'ta darent educesque camillos

T emporibus, Decioss caput fatale uouentes, Η inestarent,primogentes oriente coactae, Ι nnumero urbescluantas in proelia nunquam E xciuere manus, toto simul utimur orbe.

Quicquid signiferi nomprensum limite cydi

Subnoton, oborabominusumus, arma movemus.

N on nesuperfusis collectum comitus hostem I ii medium dabimus paucas uictoria dextras S ma plures tantum clamore cateruet B ella gerent, Caesar nostris nonsus fide armis. C redite pendentes e funimis moenitus urbis C rinibus es is hortari in praelia matres.

C redite grandaevum, vetitumque aetate Senatum A mdsequi sacros pedibus prostemere canos, A tvi semiamini metuentim occurrere Romam Credite quin e vi, popidum,populumque futurum P ermictas afferre preces. e libera nasci,

Haec uult turba morisquis pol S pignora tanta

174쪽

L IB. VI I. P ompeio locus est, cum prole, o sonilige supplex. I mperilsalua si maies late liceretv oluerer ante pedes, Magnus,nisii uincitis,eml I. udibriumsoceri, uester pudor, ultima 'tu

D eprecor, ac turpes extremi cardvus a monN ediscam feruire seneκ.fam moesta locuti V oce ducis flagrant animi,Romana, uirtus E figitur,placuitque moris uera timeret.

E rgo utrius pari concurrunt agmina motu, I rerum metus bos,regni spes excitat illos. Η ae facient dextrae quicquid non repleat aetasv lla nec humanum reparet genus omnibus annis, V tuacet a ferro,ἶentes mers iste futuras O bruet,o populos aeui uenientis in orbent E recto natale feretitunc omne latinum F abuti nomen erit,Gabios,Veios , Coran P uluere uia tectae polrrunt moniti are ruinae,

Α lbanos lares, laurentinos, penates, R us Maaium, quod non babitet nisi nocte mina I nuitus, que sp Numam iussisse Senator,

N on aetas haec carpsit eda monimentas rerum P utri destituit erimen ciuile, urd usT Otuacitas urbes.generis quo turba redacta est, Humani.toto populi qui nascimur orbe, Nec muros implere uiris,necpossumus agros,

V rbs nos una capit, uincto D store coluntur H esiperiae segetestat testis putris austis In nullos ruitura domus,nullos frequentem C iue βιο Romam,sed mundi fece replet , C ludis eo dedimus,ne tanto in tempore bellum

175쪽

x V C. I am posset eiuste geri, Phasuilia tanti C aba mali.oedent feralia nomina Canitie, E e damnata diu Romanis Allia fustis T empora signauit leuiorum Roma malorum, H unc uoluit nestare diem.pro tristia 'ta A erapestiferum tractu, morbosffluentes, I Udnam famem,permissas, ignibus urbes

Μ oonios in praeceps laturos plena tremores H i possent replere uiri, quos undis; traxit I ii mistram fortuna necem.dum munera longi E vlicue eripiens aeui,populos jν,duces pC onstituit campis, per quos tibi Roma menti ostendat quam magna cadas,quae latus orbem P ossedit, citius per prospera fatu incurrit. Ο mne tibi bellum gentes dedit omnibus annis, T e geminum Titan procedere uidit in axenti H aud mulium terrae sipacium restabat eo V t tibi noκ,tibi lata dies,tibi cucurret aether, O mim errantes stellae Romana uiderent. S ed retro tua 'tu fulit par omnibus annis σE matbiae funesta dies, hac luce cruenta

E jectum ut titios non borreat India 'fices,

N ec vetitos errare Dacas in maenia ducat,

S amatiavis premassuccinctus consul aratrum. Q uodsempersaeuas debet tibi Parisia poenas, Quod fugiens ciuile nefra, reditura . nunquam Lis enas ultra Tigrim, Rhenumque recessit, A e toties nobis iuguli quaeiud, uagatur, G ermanum, scymcumque bomim,nec respirit ultra A UOniam,vellem populis inoognita nostris,

176쪽

LIB. VII. V ulturis ut primum levo fundata uotidiιR omulus infami compleuit moenia luco,

v sq; ad Thestalicas seruisses Roma rhinas

D e Brutis fortuna queroriquid tempora legum E Iimus,aut annos a conside nomen babentes F elices Arabes, Medique, eoas tellus, Quamstib perpetuis tenuerunt fata Tyrannis, E x populis, qui regna ferunt ora ultima nostra est, Quos feruire pudet. Diat nobis nulla profecto

N umina, cum caeco rapiantvrsecuta casu,

M entimur regnare Iouemlpcelabit ab alto A ethere Thesbalicas tenent cum fulmina aedes S cilicet ipsiepetet Pholoen petet ignibus Oethen I mmeritq; nemus Rhodopes piniisq; minantesS

C assius hoc potius feriet caput ast a Thyestae I mpulit, emitastis damnauit noctibus Argos, Tot similes fratrum ἶladios,patrumque gerenti I bessalis dabit ille diem mortalia nulli

S unt curata Deo.cticia tamen huius habemus V indictam, quantam ferris dare numina fas est Bella pares luperis facient ciuilia diuos. F ulminibus manes, radiis omabit, erastris, insinum templis iurabit Roma pis umbras. V trapido nisu falsuprema morantem C onsumpsere locum,parua tellure diremptu Quos a pila cadant iniquam sibi fata minentur I ude manum pectant,tempus quo noscere possent, F Huri quae monstra foren videre parentes

Frontibus aduersis rat ac, comminvs arma, N ee libuit mutare locum, tamen omnia torpor

177쪽

LVC.

P eE Ora constringit, gelidusque in uisaera singuis

P erculsa pietate coit, totaeq; sobortes P iti parata diu tensis tenuere lacertis. D ii tibi non mortemquae cuni is poena paratur,s ed sensis post fata tuae dent Crastine morti, C uius torta manu commisi tincta bellum, P rimas Thessaliam Romano sanguine tinxit.

O praeceps rabies,cum C arieti teneret,

I nuenta esst prior ulla manus unc bridulus aer E bfus lituis, conoceptrique dassica cornu, T unc ause daresigna tubae uiae aethera tendit. E xtremis stagor conuera irrupit Olympi, V nde procul nubes, quo nulla tonitrua durant E xcepit resonis clamorem uallibus Aemus, P eliacis, dedit rursus geminare cauemis, P indus agit gemitus, pangae psaxa rsultant, o ethaeaeque gemunt rupes, uoces firoris E etduere flui fora tellure relatas. S pargitur innumerum diuersis misyile uo in V ulnera' pars opta pars terrae figere tela, A c purasseruare manus.rapit omnia casus, A tin incerta facit, quos uult fortuna nocentes. S ed quota pars Aidis iaculis,ferros uolanti E racta esst, odiis sobis ciuilibus ensis S uiscit, o dextras Romana in uiscera ducit. P ompeii denss acies stipata catervis, I unxerat in seriem nexis umbonibus arma, V di, babitura locum dextras, de tela mouendi C onstiterat, gladios suos impressa timebat. Praecipiti insu uesanlim Caseris agmen

In denser

178쪽

LIB. VII. I n densos agitur inneostens arma, per hostem Qiuerat iter,qua torta graues lorica culenas O pponit,tuto latetsub tegmine pectus, Hac quoq;peruentum est ad uisiera, totq; per arma E Hremum est,quod qui ferit, ausit a belluv na acies periturigerit altera, frigidus inde S ta gladius,adet omne nocens a Caesare ferrum, N ee ortuna diu rerum tot pondera uertens, A bstulit ingentes fato torrente ruinas. V eprimum toto diducit cornva campo Pompeianus eques,bellis per ultima fudit, S par id per extremos leuis armari ramaniplos Ι nsequitur,feuasvi manus immittit in hostem.

I ille quaequesio m i cet gens praelia telo,

R Omanus cunctis petitur ervor,in Isagittae,

I nde faces, Vsiara uotin patio follitie A eris, Icubia liquefactae pondere glande T unca Itbyraei, Medique,Arabesssoluto

R rcu turba minax,nusquam rexere Igittas, S ed petitur1olus,qui campis imminet aer,

Inde cadunt mortes,sceleris sed crimine nullo E clemum maculant Chahiam,stetit omne ooesum C troapiti nefas,ferrosubtexitur oether, N oq; super campos telis conferta pependit. T una Caesar metuens ne frons sibi prima labaret In cursu, tenet obliquas postfigna cobortes, I iique latus belli,quase uagus hostis agebat Ι mmittit subitum non motis comibus agmen.Ι mmemores pugnae,nullos pudore timendi

P raecipites fecere palam vilia bella

179쪽

LVC. N onbelle barbaricis unquam commissa catervis.

V t primum fonipes transfixus pectora ferro

In caput effusi calcuuit membra regentis, . O mnis eques cessiit campis, glomeratas pubes I ii sua conuersis praeceps ruit agminefrenis, P erdidit inde modum caedes, ac nulla secuta est P ugna Abine iugulis,hinc ferro bella geruntur. N ec ualet byee acies tantum prostemere, quantum I nde perire pote, Lutinam, Pharsalia cumpis S uiliciat cruor isti tuis,quem barbarasini une P e fora, non alio mutentursanguine fontes, H ic numerus totos tibi uestiat ossibus agros, Autsi romano complerisanguine m is, Istis parceprecor,uiuant,Galatinis, Syris. C appadoces,Galli ,extremis orbis Iberi, A menii, Cilice nam post ciuilia bella Hic populus Romanus erit. Semel ortus in omnes It timorisfatis datus est pro Caesere cursus.

Ventum erat ad robur Mam,mediass cateruas. Quod totos errore uago pejuderat dIros,

C onstitit bis bellum ortunas Caesaris Inst,

I llicnon regum auxiliis Oollecta iuuentus B ella geri ferrumq; manus mouere rogara 1 lle locus fratres habuit, locus ille parentes. H is furor,bie rabies,biesunt tua crimina Codri Hane suge mens partem belli,tenebrisque relinque,N ultique tantorum discit me vate malorum, Quam. multum bellis licta ciuilibus, aetas. A b potius pereant lachrymae,pereanis auerela,

Quicquid in hac acie gesti sti Roma, tacebo.

180쪽

LIB. VII. . H ic Caes ,rabies populi,stimulussfurorum N e qua parte fui peressorius,aynina cinctim It uagus,dis ignes amniis flagrantibus addit, C Oupiat gludius, quiloti sanguine manent,

Qui nitem primo tantum mucrone cruenti,

Quae presso tremat ense mmus, quis languida tela, uis contriam ferat, quis praeflet bella iubenti,

Quem pugnare iuvet,quis multum due perempto Mutet, obit latis proicta cadavera campis, v ulnera multorum totuns sura cruoremo nostra premit ι emanu, quacuns uagatur, S anguineum ueluti quatiens Bellona flagellum, B istonas aut Mavors agitansdi uerbere seruo P alladia stimulet turbatos aegide currus. N oκ ingens februm,oca evriuntur, I instar Ι mmense uocis gemitus, pondere lapsi P ectoris arma Ioiiant,constactura essibus enses. Ipse manvsubirit gladios, ac tela ministrat,

Aduersossvibet ferro contundere uultus, Promouet ipsi acies, impellit terga suorum, V erbere conuerse cessantes excitat basia, I n plebem uetat ire manus, monstras Senatum. Des cruor imperii quis si,quae uiscera regum, V ndepeta Romam, enas ultima mundi

Quo steterit ferienda loco lemncta secundo

Ο rdine nobilitas, uenerandas corpor em U Tentur,caedunt Lepidos, o unis Mensios, C oruinosipsimul, Toriuatast; nomme regum, S aepe duces,' moss bominum te Magne remoto.

Ι llic plebeia continus casside uultus,m ii