Lucanus

161쪽

LVC. Consumpto iam inresemel.rum robore mulio E xeruit uti rogum,uadit defluctus ad ignes. A crensa iuuenem positum strue linquit Erichtho Tandem pasta mori, Sextoque ad α' a parentis It comes,o ecdo lucis ducente colorem, Dum ferrent tutos intra tentoria gressius,

I ulla tenere diem denses noxpnestitit umbras,' M. ANNEI LUCANI CIvIUS BELII. UBER SEPTIMUS.

uo cubat,

s L uctificus Titan nunquam magis

aethera contra

Egit equos, currum Is polo rapiente retorsis,D Gestus pati uoluit, rapis, labores

Lucis, attraxit nubes non pabulas misi S ed ne thessalim purus laceret in orbe. A t noκ felιcis Magni pars ultima uitae S ollicitos uina decepit imagine somnos. N Pompeiam uiseuoluede ibeari I nnumeram effigiem romanae cernere pirbis, A ttollites suum latis ad sydera nomen V oestus is pidi se cuneos certare sonantes. Qualis erat populi facies, clamorq duentis, o sim cum iuuenis,primi, aetate triumpbi, P οβ domitas gentes, quas torrens ambit Iberus, Et quacunq;fιgax Sertorius impulit arma, Vesipere

162쪽

LIB. VII. V spere pacato,pura uenerabilis aeque Quam currus ornante toga plaudente senatu. Sedit adhue romanus eques seusine bonorum Α nxia uenturis ad tempora laeta refugit, S iue per ambagessolitas sontraria viqis V dii ata quies magni tulit omnia planctus, S eu uenito patrias ultra tibi cernere sedes S ie Romam fortuna dedit. Ne rumpite somnos C astrorum uigiles, nullas tuba uerberet aures,

C rastina dira quies,o imagine moesta diurna, V ndus fune las acies feret, undiq; bellum. V nde pares somnos populi,noctems beatam o felαsi te uelac tua Roma uideret. D Onalbent utinam superi,parebis, libuisv num Magne diem, quo fati certus uteri; Extremum tanti fructum caperetis amoris, T u uelut Ausonia undis moriturus in urbe,

I lla radii semper de te sibi conficia uoti, Η oescelus haud unquam fatis haerere putauit, S iese dilecti tumulum quoque perdere Magni. Temiato flesset Iustu uuenisssene p, I niussusspuer, lacerasset crine soluto

P ectora ' ineum ceu Brut unere uulgus. N une quoque tela licetpau rant uictoris iniqui, Nuntiet ipse licet Caesaraud funera flebunt. S ed dum thura ferunt,dum Lureserta tonanti, o miseri, quorum gemitus edere dialorem, Qui te non pleno pariter planxere theatro.

V ieerat astra iubar cum mixto murmure turba,

C a borumfremuit diisque trabentibus orbem

163쪽

t vG a S ena petilpurni miseri pars maxima ui ViN on totum usura diem tentoria circum Issi ducis queritur, magnosti accensa tumultu M ortis uicime properantes admouet horas.

D ira subit rabies,sua quilis,de publica sata

P Decipitare cupit. siegnis, pauiduss uocatur, A cnimium patienssoceri Pompeius, sorbis Indulgens regno, qui tot simul undis gentes I uris habere fui uellet,pacenis timeret. N eoion π reges,populi queruntur mi Bella trahi,patrias procul tellure teneri. H Oe placeto superi, cum uobis uertere cunEla P mpossitum,nostris erroribus addere erimen. C ladisus irruimus,nocitur 13poscimus arma, I n Pompeianis uotum est Phari id castris. C unctorum uoces Romam maximus authorae ullius eloquii, cuius sub iure, toga P acificassenus tremuit Catilinasecures, P ertuli iratus bellis,cum rost fommq,

O ptaret,palliis tam linga silentia milles. Α uidit inualicia robur acundia causae.

Η oe pro tot meritis solum te Magne precatur, V life fortuna uelis,proceres, tuorum C ob orum,regesque tui cum Ilipplice mundo A is si,uinci socerum patiare rogamus. Η κmano generi tam longo tempore bellum C aesar erit merito Ponateium uincere lente

G entibus indignum es latranscurrente subactis. Quo tibiferuor abit aut quo fiducia fati D e superis nigrate times causames Senatus

164쪽

LIB. VII. C redere dis dubitas ipse tuogna reuellent, P rossient, acies.pudeat uicisse ooactum. s i duoete iusso si nobis bella geruntur,

S it iuris quoam Is velint concurrere campo.

Quid mundi gladios d sanguine Caeseris droes V ibrant tela manus,unc signa morantia quisquam E Uectat,propera,ne te tua classica linquant Scire senatus aue mileste Magne sequatur, A n comes.lagemuit rector eisits Deorum Esse dolos, o sista suae contraria menti. S i placet hoc inquit cunctis,f milite Magno,N on duce tempus eget,nil ultroitu morabor. I nuoluat populos unafortuna ruina, S itinue hominum magnae lux ista noui si a parti. T estor Roma tamen M agnum,quo cuncta perirent, A coepissee diem,potuit tivi uulnere nullo S tare labor belli, potuisne caede subactum, C aptiuum, ducem uiolatae tradiere paci. iniis furor o me celerum ciuilia bella

Gestari, metuunt ne non cum singuine umcant. A bstulimus terras, exclusmus aequore toto,

Ad praematuras siegetum ieiuna rapinas A gmina comput imus, uotums effecimus hosti, V t mallet flemi gladiis,mortesq; suorum P ermisere mers,belli pars mania peracta est I is,quibus effectum est,ne pugnam Tym paueret. S i modo uirtutis stimulis,iraeib calore Signa petunt,multos in siummapericula misit Venturi timor ipse mali forti simus ille est, ut promptus metuenda pati,s comminus ingenti

165쪽

E t differre potest. pIdcet haec tam prospera rerum

T radere fortunae gladio permittere mundi D iscrimen pugnare ducem, qudna uincere malunt. R es miln romanas dederas fortuna regendas, A ccipe maiores,o caeco in marte tuere. P ompeii nee crimen erit, nee gloria bellum. V incis apudsuperos uotis me Caesar iniquis.

P ugnatur, quantum scelerum, quantum, metirum In populis luκ ista feret,quod regna iacebunt, S anguine Romano tuam turbidus ibit Enipheus. P rima uelim caput hoc funessti lancea belli,

S isine momento rerum,partisq; ruina C afurum est, Diat, neq; enim uictoria Magno L oetio aut populis inuisum hac clade peracta, Aut hodie Pompeius erit mi jerabile nomen, o mire malum uicti, quo ore feret ultima rerum, O mne ne's mctoris erit k'tur,er arma . . . P ermittit populis,frenosq; furentibus ira L Gat, o ut uictus uiolento navita. coro Dat regimen uentis, ignauumque arte relissa Puppis onus trabitur, trepido confusi tumultu

C a sed fremunt,dnimus; truces siue pectora pulsant Ι ctibus incertis,multorum pallor in ore Mortis uenturae est, Mess)imillima trio. Α duenisse diem,qui 'tum rebus rumum C onderet humanis, πquaeri Roma quid esses. I llo martepalanee sto a quis pericula neficit

A ttonitus maline metu.quis littora ponto O bruta, quissummis cernens in montibus aequor,

A mreraque in terras deiecto Iole cadentem,

166쪽

LIB. VILT ot rerum finem timeat stibi non uacus ullos P rose ferre metus, urbi, Magnas timetur. N eegladiis babueresdem,nisi cautibus asser .E κ sit mucroaune omnis lancea smo E rigitur, tendunt neruis melioribus' arcus,

C ura ' te lectis phare ras implere sagittis,

Auget eques istimulos renorumque aptat habenas. S i liceat superis hominum conferre labores,N on aliter Phlegra rapidos tollente gigantes M artius ineuiuit siculis incudibus ensis, E e rubuitflammis iterum neptunia cuspis, S picutiq; eriri se Paean Pythone recoxit, P allas gorgoneos disdit in aegida crines. P allenaea Ioi i mutauit ulmina Cyclops.N on tamen abstinuit uenturos prodere caseus P er uarias fortuna notasinam Theseia rura C una peterent,totus uenientibus obstitit aether, I nq; oculis hominumfregerunt fulmina nubes, A Leos Des,immensos igne solamnes, E e trabibus mictis auidos Pythonas aquarum

D etuli sep oeulos ingesto fulgure dat fit, E ustis cristas galeis, capulos o olutis P erfudit gladiis, ereptas pila Iiquauit, A erbereos nocens fumauitsulfure ferrum.

Nec non innumero cooperta examinesva

v i ν reuulsasolo, maiori pondere presems igniferi mersere cupus, rorantiasseru

m ad Thessaliam Romana, publice signa. A dmotussuperis disessa sunt ab ara

T durus emalios,praeseps se iecit in agros,

167쪽

LVαN ullas' testis inuenta est uictima deris. At tu quos scelerumsuperos quas rite uocari Eumenidus Caesar hygii quae numima regni, Ι nfernum sis, ne es o merses nocte furores I mpia tam ferae gesturus bella lidius ΗφI am dubium,monstitas ne Deum,nimis Me pavori C rediderint,multis aeneurrere uisitis Olympo P indus, o abruptis mergi conuallibus Aemux, Edere nomimas belli Pharsalia uoces,

Ι re per Ulmni rapidus Beboeidasanguis,

I ns uicem uultus tenebris mirantur opertos, Et pallere diem,gdleisque incumbere noctem, D efunctoss patres,o cunctasse agnitus umbras Ante oculos volituresvos,sed mentitis unum iaH oc solamen erat, quod uoti turba nes di C onsae,cliue pareηm uigulos, quaepe lora fratrum S perdat,gaudet monstris,mentis. tumultu, Α eque omen preterum,subitos putet esse furores.

Quid mirum populis, quos ιιικ extrema manebaL ymphato trepidas e metu praefiga mesorum Siddid mens bomini est,hriis qui gadibus hospes A ducetiarmeniumqj bibit Romaniss Araxem, S ub quocuns die, si unq; est fidere mundi,

M aeret, I ignora causas imums dolentem C orripi Emathiis quid perdat nescit in arvis. E Ganeo,si uerasides memorantibus, gur Colle sidens Aponus terris ubi fumifer Ni , Α iq; Antenorei distergitur unda Timavi, v enissiumma dies, geritur res maxima diris, 1 mpia concurrunt Pompeii, o caesaris inita,

168쪽

LIB. VI 1. S eu tonitrus,ac tela Iouis praesaga notauit, Α era seu totum discordi obsit 'ere asso, P rospexit, polosseu lumen in aethere maestum S OIis in obsecuropugnam pallore notauit. D 4himilem certe cunis quos explicat egit T hessalicum natura diem,si cunctaperito A ugure mens hominum axit noua signa notasset, Spectari e toto potuit Pharsalia mundo. O summos hominum,quorum fortuna per orbem S una dedit,quorum tis coelum omne uacauit.

H aeco apud seras Sentes,populos nepotum, S iue sua lautum uenient in secula fama, S uia aliquid magnis nostri quoque cura laboris N ominibus prodesse potest um bella legentur S pes ,metuss simul eriturias vota movebunt,

Attoniti omnes ueluti uenientia'MN o transmissa legento adhuc tibi Magne Dueb .

M ilis ut aduerse Phoebi radiantis ab ictu D escendens latos perfudit lumine miles,N on temere immisius eampis,stetit ordine eerto

Insilia acies mus tibi cura sini' ic entule,cum prima,quae tum fuit optima bello, Et quarta legione datur,tibi numine pugnax A duerso Domiti deκtristons tradita Martis, A i medii robur bellifortissima dens e A gmina,quae cilia ni tems deducta tenebaS cipio, miles in hoc libyeo dim primus in orbe. A e iuxta flauios,o stagna undantis Eniphei, C appadocum montana oebors, Vlargus habenis Ponticus ibat eques, Mised plurima campi

t iiii

169쪽

LVC. Terearisae, regess tenent, magiavi; tyranni, A up omnis latio quaeseruit purpura ferro. I nco Libyae numidas, o Creta cydonas

M ifit,ilyreis cursus fuit indes tuis, Ι nde truces galli solitum prodistis in hostini,

I lliepugnaces remmouit Iberia cetras.

E ripe uictori gentes, sanguine mundi F ηο, Magneyemel totos consume triumphos. I lti forte die Caesar statione retula, Α Vegetum raptus moturus signa,repente

C OnDicit in planos hostem defendere campos, o blatum videt uotis ibi mille petitum

T empus, in extremos quo mitteret omnia casus,

Aeger quippe morae,flagranss cupidine regni, C efferat exiguo fractu eiu illa bella V t lentum damnare nefas, discrimina postquam A duentare ducum,supremias praelia uidit, C Uuram fatis sensit nutare ruinam.

I Ita quοφ in ferrum rabies promptissima, paulam L an sit,s caseus audaxspondere secundos

M ens stetit in dubio, quam neesua fata timere, Nec Magnissperaresnunt,formidine mersa Prosilit hortando melior fiducia uulgo. o domitor mundi rerum fortuna mearum N ilis,adest toties optatae copia pugnoe, N il opus es' uotis, iam fatum acoemte servo Ι n manibus uehi quantus fit Caesar, buletis. H are est illa dies, mihi quam Rubiconis ad undas P romissam memini uilissipe movimus arma, I ii quam distulimus uetitos remeare πιηmphos.

170쪽

IIB. VII. 33aee eadem est hodie, quae pignoret,quσίν pendus R eud πemeritos faciat uos marte colonos. Η nec fato qua teste probet, quis iustius arma S umpserita cacies uictumfactura nocentem est.

S i pro me patrum ferro, s4mmis petistis,

N une pugnate truces, gladios is exolvite culpa,N ulla manus belli mutato iudice pura est. N on nati res agitur,sed uos ut libera filiis T urba precor, gentes ut ius habeatis in omnes, Ipse ego prinam cupidus me reddere uitae, , P lebei toga modicum componere ciuem, o mnia dum uobis liceant,nihil este recuso. I midia regnate mea,neesanguine multo S pem mundi petitis,graiis delecta iuuentus G ymnasius aderit, Iunioque ignava pa bis, E e uia arma ferens,omixis dispona turbae B arbaries,non illa tubas,non agmine mola Clamorem titurasuum,ciuilia pauste B ella manuffacientipugiue pars magna LuabuΗ is orbem populis, manumque obteret hostem. Ι te per ignavas gentes, semos p regna, E f primo ferri motu proslimite mundum, S itque palam ,quas tot duxit Pompeius se urbem C urribus ius gentes non esse triumphi.

A menios ne mouet,Romanapotentia cuius

S it ducis ut emptum nimio uult songuine quisiva B arbarus hesiperiis Magnum praeponere rebus

R omanos odere omnes,dominosci; grauantur, Quos nouere magis sed me fortuna meorum

C ommisit manibus,quorum me gallia testem