Lucanus

221쪽

IV C. E κripit, opopuli trepidantia membra refouit. Ignatus manibus proiectos reddidit ensi N ecregnum cupiens gessit civilia bella, 'N ecferuire timens,nil causa fecit ruamus 10 Da, totaepost Magni funera partes L ibertatis erant,quas ne per littora fusis C olligeret rapido uictoria C aris actu, C orcyrae secreta petit, ac milli carinis A bstulit Emathissecumfragmenta minae- ratibus tuntis fugientia crederet ire A minet uis pelagus uictas arctasse carinasqDo da tunc Malevir, I apertam Taenaron umbris, Inde Cythera petit loreas urgente carinas, C reta fugit,inctaea legit cedentibus undis L iteor tuncausum dasi praecludere portus

Impulit, assaeuas meritum Phyconta rapinas

C uni procul ex alio tendentes uela carinae

A napites innuere antinos ocios ne madorum

A nueherent hostes,praeceps facit omne timendum V ictor, ovi nulla non creditur esse carina.

Ast illae puppes luctus, planctus, ferebant,

Et mala uel duri talonias motura Catonis, Nam postiluam frustra precibus Comelia naudis, P rimignis fugam tenui ne forte repulsus Ostoribus Dariis remearet in aequora truncus,

O stendus rogum non iustis masepulchri,

222쪽

E rgo indigna' i dixit fortuna marito A erendisse rogism, gelidos iue effusa per artus

I nctibuisse uiro laceros exurere crines

Μ embras disipersipelago componere Magin V ulneribus cunctis largos infundereserus ossibus o tepida uesses implere 'uilla uicquid ab extincto licuis et tollere busto In templis sparsura Deum )ine funeris ullo A rdet honore rogus,manus hoc Aegyptiaforsan O btulit officium graue manibus o bene nudi

C rastorum cineres, Pompeio contigit ignis I nuidia maiore Deum imilis ne malorum

S ora miHIemper erit nunquam dure bulla licebit C oniugibus nunquam plenas plangemus ad urnas. QAidporro tumulis opus est aut ulla requiris I miramenta dolor non toto pectore portus Ι mpia Pompeium non imis haeret imago V isceribvssii Merat cineres uictura superstes. N unc tamen hic longe qui fulget luce maligna I gnis,ndbucaliquid phario de littore furgens O flandit mihi Magne fui, iam flamma resedit, P ompeiumsferens uanescitsolis ad ortusF umus, I inuisi tendunt mihi carbasa venti. N on mihi nunc tritus Pompeio siqua triumphos V icta dedis,non alta irrens capitolia currus G ratior,elapsus selia de pediore Magnus,

H une uolumus, quem Nilus habet, terraes nocenti N on haerere queror, crimen commendat arenas.

L in ueresiqua fides Pelusia littora nolo. T u pete bellorum caseus, I signaper orbem

223쪽

LVC. S eae paterna moue, nanque haec mandata reliquit P ompeuis uobis in no bra oondita cura. M e eum 'talis lito damnauerit ora, E inpite H nati bellum ciuile, nec unquam Dum terris aliquis nosti a de stirpe manebie C a saribus regnare uacet,uel sceptra, uel urbes

L ibertatesua ualidas impellite 'marsi ominis las uobis partes, bdee arma relinquo, I nueniet dasses quisquis Pompeius, m undas V enerit, I noster nullis non gentibus haeres Bella dati tantum indomitos,memoresq3 paterni Ι uris habete animos, uni parere decebit, S i 'ciet partes pro libertate, Catoni. Exoluit tibi Magne fidem, mandata peregi, I n idue ualuere tuae,deceptique uixi, te emibi commigas auferrem perfida uoces

I am nunc te per inane chaos,per turtura coniux,

S isiunt ulla,sequar, quam longo tradita lito

I ncertum 4hpoenas animae uiuatis ab ipsa A nte feram,potui cernens tua vulnera Magne

N onfugere in mortem.planctu eonas si aperibit, Effluet in IacbἹmas, nunquam ueniemus ad enses, A ut laqueos, aut praecipites per inania iacitas, T urpe mori post te soli non posse dolore. S te ubi 'ta capti l ferali obduxit amissis, D ecreuit, pati tenebras, puppisascariemis D ebluit,fraunas dine compressa dolorem P erfruitur lachrymiso amat pro coniuge luctum. I llam non fluctus, 'ridensque rudentibus eurus

224쪽

Votassollicitisciens contraria nautis, C ompos in mortem ira it 'uits procellis P rima ratem Cypros spumantibus accipit undis I nde tenens Pelagus,sed iam moderatior eurus, Iii libycus egit sedes, o castra Catonis, Tristis ut m multo mens est praesaga timore, Asyeκit patrios comites a littore Magnus, E lfratrem,medias praeceps tune fertur in undas, D rc ubi sit germane parens,stauumma, caput O rbis,an occidimus romanaque Magnus ad umbras A bstulit haec fatur, quem contra taliis frater.

O felicquem fors alias dispersi in oras; Q ut is nos audis, oculos germane nocenteς S pectato genitore ferodion C eris armis

O cmbui ignos perit autbore rumae, R ege Db impuro nilotia rura tenente H pitusfretussuperis munere tanto In proauos, cecidit donati uictima regni. V idi ego magnanimi lacerantes pectora patris,N ee credens Pharium tantum potuiste tyrannum, L ittore Niliaco soceriim iam 1 fare putaui, S ed me nec sanguis, nec tantum uulnera nostri

Affcere senis, quantum gestataper urbem O Pa ducis, quae transfixo sublimia pilo

V idimus, baetfama est oculis victoris iniqui S eradrifelerisq;fidem qiuebis e tyrannum. N am corpus Pharue ae canes,midae uolucres D is' termi,an furtivus, quem vidimus Piss oluerit,ignoro,quaecunq; iniuria 'ti

A bstulit bos artus Operis haec crimina dono

225쪽

LVC. S eruata de parte queror. cum talia Magnus

Α udis he non ingemitus achrymasp dolorem

E ffudit, iustaque furens pietate profatur.

P raecipitate rates e sicco littore nautae, C lassis in aduersos erumpat remige uentos, I te duces mecum, nunquam ciuilibus armis T anta fuit merces,inhumatos condere manes,

S anguine semiuiari Magnum satiare tyranni, N on ego Pelians arces,adytiss refectum C orpus Alexandri pigra Mareotide mergdm N on nisi Pyramidum tumulis euulfus Amagis. R alii reges Nilo torrente natabuntqΟ mnia dent poenas,nudo tibi Magne sepulibra Euoluam,busto iam numen gentibus hin, E e tectum lino spargam per uulgus Osirim, E t sacer in magni cineres mactabitur Apis, S unostis Deis uram caput has inibi poenas

Terra dabit, linquam uacuos cristoribus agros,

N eenitus cui crescat, erit,solas fencbis A egyptum populis genitor, luperis , figatis. D iκerat,s dasempeuas rapiebat in undas.s ed Cato laudatam iuuenis compescuit iram. I nterea totis audito funere Magni L ittoribussonuit peraispus pidiactibus Aether, E xemplos ocrens, T nulli cognitus dei L udbis erat, mortem populos deflere potentis. S ed magis, ut uisa esst,lachrymis exhausia ὀlulas I n uultus effusa comas Corneliapuppe E Irediens,rursus geminato uerbere plangunt. V t primum in foci e peruenit littora terne,

226쪽

Α Diraque, γ' imprestas auro, quas gesterat olim, E mulas,prctasci; togas uelaminasιmmo T er conspecta Iolii,funestique intulit igni, I lle fuit miserae Magni cinis Accipit omnis E xemplum pietas, o toto littore bus a S urgunt Thessalicis reddentia manibus ignem. sic idepastis submittere gramna campis, E l renouare parans bybemas appulus herbas, I pie fouet terras simul ci Garganus, aurata

v ulturis, oculias lucent buκeta Marini. N on tamen ad Magni peruenit Patius umbramo mire quod in superos audet conuitia uulgus, P ompeiumque Deis obicit,quam pauca Catonis V erba, sed i pleno uernentia pectore ueri. C tuis obit inquit multo maioribus impar re osse modum iurissed in hoc tamen utilis aevo,

C ui non ulla fuit iusti reuerentia alua L ibertate potenso solus plebe parata P riuatus seruire sibi,rectoris Senatus, S ed regnantis erat,nil belli iure poposcit, Quo dari uoluit,voluit sibi poste negari. Immodicas possedit opes)ed plura retentis Intulit, inuasit ferrum sed ponere norat, P raetulit arma togae M pacem armatus amauit I uuitsumpta ducem, iuuit dimissa potessto.

C asta domus, luxus, carens, corruptat nunquam F ortuna domini, Oram πιι enerabisi nomen G entibus,s multum nostrae quod proderat urbi.

o timuerasides Sylla, Marioque receptis

227쪽

' LV C. L lertatis obit, Pompeio rebus Hempto N Mne i icta perit,non iam regnare pudebit, N ee color imperii, nec stolas erit ulla Senaus. O felix cui summa dies fuit obilia itillo, E i cui puerendos pharion scelus obtulit enses, F orsim in1oceri potuisset uinere regno. S cire morifors prima uiris od proxima cogi. E e mlisi satis aliena in iam uenimus, D a talem fortuna Iubam,non deprecor bosti S eruari, dum me feruet ceruice recisa. V ocibus bis maior,quinasi romma sonarent R o bra ducis laudes .generosem uenit ad umbrani Mortis bonos remit interea discordia uulgi,

C astrorum bellippigetpost funera Megia ι. . C um Tard On motus linquendisgna Catonis S ulla lit, hune rupta fugientem dasse fecistus

L itius in extremum tali Cato Isooe notariit, o nunquam pacite Cilix, iterum ne rapinas Tendis in aequoreas Magnum fortuna removit, I am pelago,pirata reis, tum resticit omnes 1 n aaetu, motus uiros, quorum unus aperta Μ ente fugae tali compellat uoce regentem. N os Cato, da ueniam,Pompeii duxit in arma

N on belli ciuilis amor,partesque fauore F eremus, ille iacet quem pacipraetulit orbis, Caus nos ra peri atrios permitte penates, D Uerems domum,dulces, reuisere natos. N am quis erit finis,ssi nec Pliarsalia pugnae,

Nec Pompeius erit perierunt tempora uitae,

M ors ea ini tutum, iustas sibi nos haben stus

228쪽

. LIB. IX.

P rosiiciat flammas, bellum ciuile sepulchra

V in ducibus praestare potestinon barbara uictos R egna manent, non armenium mihi seud minatur, R ut Scytbicum fortuna iugum, ub iura togati C tuis eo quisquis Magno uiuentefecundus H lamibi primus erit aeris p stabitur umbris S mmus honoridomim, quem deses cogit, habebo.

N ullum Magne ducem reflum in belbfecutus, P οβ te 'tuseauar,nυ enim sperare fecunda

F as mihi nec licea fortuna cuncta tenentur

C aesaris,E matbium sparsit uictoridferrum, C latis fides miseris,o tot olus in orbe est, Qui uelit, depositi uictis praestare salutent P ompeio scelus est bellum civile perempto,inio fuerat uiuente fides,si publica iura S isemperpatri sequens Cato Tua perimus Romanus quae consul habet e ille profraus I nsiluit puppi iuuenum comitante tumultu, A Elum romanis fierat de rebus omnis I ndiga struiti eruebat littore plebes. E rupere ducis fiam depectore uoces. E rgo pari uoto gessisti bella iuuentus T u quoque pro dominis o Pompeiana fitili,

N on romana manus quod non m regna laboro, Quod tibi non ducibus uitiis, morienss quod orbem A cquiris nulli, quod iam tibi uincere tutum est. B eudfugis,quon isque iugum ceruire uacante, E i nescis sine rege pati, nunc causa peridi D ignauiris resti opotuit Pompeius abutis anguine,nunc patrue iugulas, ensesque negatis p ιι

229쪽

LVC. C iιm prope libertas unum fortuna reliquis I am tribus e dominis,pudeat plus regia Nili C ontidit in leges,o Parthi institis arctis. I te Ξdegeneres Ptolemaei munus,o arma S pernite, quis uesbas ulla putat esse nocentes

C aede manus credet ficiles hibi terga dedisse, C redet ab Emathiis primos fugisse philippis

V edite securi,merui's iudice uitam C aesare,non armis non obsidione subacti.

O 'muli turpes domini post'taprioris

Ι his ad haerea ,eurnon maiora mereri,

Quam vitam, ueni ij; libet rapiatur in undas I nfelix Magni coniux,prolis Metelli,

Ducise Pompeios, Ptolemaei uincite munus,

N Wbra quoq; inuiso quisquis feret ora tyranno,N on parua mercede dabit ciet ista iuuentus C eruicis pretio bene se mea Arnoecutam. in in Mite, o magna meritum cuni stiae parate, Ignatium scelus est tantumD qa.dixi π omnes H dud aliter medio reuocauit ab aequore puppes, Q. κ4m simul ensetas linquunt eramina caeras, Α in oblit sui non miseene nexibus alas, S Asbi quae , volat, nee iam deriistat amari naD esidiose trimum Phrynisionus increpat mis, A ttonitae posuere fugam,fladiumque laboris F lorigeri repetunt,o sacri mellis amorem, Gaudet in byblaeo sic rus gramine pallor D iuitias struasse casae,fc uoce Catonis Inculeum uiris iusti patientia Martis. I astu belli non doctas ferre quietem

230쪽

LIB. IX. C onstituit mentes seriest, agitare laborum, P rimum littoreis miles lassatur arenis,

Proximus in muros,o maenia renarum

Est labor,exdufius nullast uindicat ire, P caena de uistisfoti est uicisse Catonem,

Ι nde peti placuit Libyci contermina mauris R egna Iubae,sed iter mediis natura uetabat S yrtibus,bas avd sperasibi cedere uirtus, S yrtes uel primm munio natura figuram

C um daret in dubio pelagi,terrae reliquit, id am nequesubsedit penitus quo stagna profundi A eciperet,nec si defendit ab aequore tellus, A mbigua sed lege loci Meet invia sedes, Α equora fracta vadis, abruptaque terra profundo, E e post multa sonant prolesti littora fluctus, S te male des uti,nuuosque exegit in usus Η anc partem naturasui,uel plenior altoo lim syrtis erat pelago,penitus natabat, S ed rapidus Titan ponto sua lumina pastens A equora subduxit lonae uicina perustae.

E e nunc pontus as ue Phoebo siccante repugnat, M οκ ubi damnosum radios admouerit ceuum, T ellus Syrtis eris,nam iam breuis undasuperare I nnatat,s late periti nim descit .eauor. V t primum remis actum mare protulit omne

C lastis onus,densis fremuit niger imbribus auster. Ι nsi a regna furens tentatum cuilibus gauor T urbine defendit, longe a Syrtibus unias E git, v illato confregit littore pontum, T um quarum recto deprendit carbasa malo