Lucanus

231쪽

LVC. E K it nautis,ctu' que rudentibus ausis

V ela negare noto sparum urcere atruue,

A tis; ultra proram timuit si rus,omniasi quis P rouidus anteiinaeses it lintea iunmue

V incitur midis avertitur armamentis.

S ors melior classi, quaesuritus incidit aleis, E t certo iactar mari, qiuecunque leuatae Α rboribus ms 'tum effῆdere frementem. Α bstidit has uentis liber contraria uoluens Α Ulus,'obnixum uictor detrusit in austranti H as i ada destituunt, is interrupta profundo T erra ferit puppes,dubioque obnoxia sero P drodet una ratis,pars altera pendet in undis. T unc magis impactis breuius mare, terras eo buid consurgens, quamuis Elisus ab au'm S aepe tamen cumulos biclus non uicit arenae. E minet in tergo pelagi,procul omnibus aruis I nuiolans aquascci iam pulueris aggeri S tene miseri nauta, terraeq; boerente carina Littora nulla uident, separtem intercipit aequor P ars ratum maior redimena uin eruta esst 'T utas P,naumss ioci sortita peritos, T orpectran restonos addit ilias paludem. H aneus'ma Deus, quem toto littore pontus A udit uentosa perflantem murmura conia, H anco Pallas ama patrios euertice nata Terrarum primam Libyen,nam proxima ecclo est,

V e probat ipse calor, tetigit, sturn quieta V vitus uidit aqua,posivitque in margine plantas E ise dilecta Tritonida dixit ab unda,

232쪽

LIB. IX. Quam iuria Lethes facisus praelabitur amnis.

I nfemis ut fama trabens obliuia uenis,A insiopiti quoniam tutela draconis Η operidum pauper sipoliatis frondibus hortus. I nuidus dunos qui sumam derogat aevo, Qui uates ad uera uocassust aurea flua, D iuitiisep grauis,enuiuo gemine rami, V irgineusque chorus nitidi custodia luci, E i nunquam fomno damnatus lumina serpens.

R obora complexus rutilo curuata metallo.

A Uu lit arboribu s pretium, nemoris laborem A lcides,pasus inopes sine pondere ramos, R ettulit Argolim fulgentia poma tyranno. H is igitur depulsid locis, eiectaque das is

S yrtibus sedud ultra Garamantidas attigit undas, S edduce Pompeio Libyes melioris in oris N an sit, di impatiens uirtus haerere catonis A udet in ignotas agmen committere gentes A morum fidens, terra cingere Syrtim, H Meadem suadebat hyems,quae Luserat aequor E espes imber erat,nimios metuentibus eues, V t neq; sole uiam, nec duro frigoresaeum, I nde polo Libyes sine bruma temperat annus,

A is ingress rus flariles fic fatur arenas. o quibus una salus placuit mea custrasecutis

I ndomita ceruice mori, componite mentes

Α d magnum uirtutis opus,summos, labores, V adimus in campos steriles cura , mundi, Qua nimius Titan,er rara inuentibus undae, S irros letiferis squalientserpentibus arua.

233쪽

LVC.D unum iter ad leges, patrum ruentis amorem. P er mediam Libyen venien ais in in tentent, S quibus in nullo positum est euadere uoto, S i quibus ire fas est,nes enim mihi fallere quenqκὀE ' animus, tectos metu perducere uu us, I i mihisint comites, auos ipsa pericula ἀvoenti

Qui me tesse pati uel quae tristispima pubisum, R omanumque putant, atqui sponsere salutis

M iles eget, capiturque animae dulcedine,udiat Α d dominum meliore uia,Lm primus arenas I ngressis,primu ἐν gradus in pubiere ponam. M e calor aetherius feriat liplina uenenoo ocurra serpensolvis pericula uestis P mentate meo, fiat quicunque bibentem V derit aut umbras nemorum quicunt petentem Α estuet, aut equitem peditum praecedere turma D eficiat, ii quo fuerit disierimine notum

D ulcia uirtuti,gaudet patientia duris. L aetius est quoties magno sili evnstat bone his, S oti potest Libye turbam praestare malorum, V e deuerifugiste uiros te ille pauentes

I ncendit uirtute animos, amore laborum, Irreducem sutam deserto limite carpit, E lsarum pariso nomen Lusura sepulchro, Ι nuagit Libye securifata Catonis. Τ ertia pars rerum Libyesi credere famae C uncta uelis,atfruentos, clum inequaris, Pars erit Europae, nec enim plus littora Nili, Quam Scytbicus Tanais primis a Gadibus absunt,

234쪽

iide Europa 'git Libyen,er biforassem

ceanofecere locum ed maior in unam O rbis abit Asiam, nam cum communiter ista

Effundant lephyrum, rea latus illa sini'um

C ontingens aextrumat noti defendit vi ortus E urum sola tenens, Libye quod fertile terrae est, V ergit m oorussissed π bo non fontibus ullis S oluitur, arctoos raris Aquilonibus imbres A ccipito nosseis reficiisua rura strenis.

In nullas uitiatur opes,non me,nec auro

E κωquitur,nullo glebarum crimine pura, Sed penitus terra est,tantum Maurusia genti R obora diuitiae,quarum non nouerat usim, S ed Citri intrata minis uiuebat, c umbra. I n nemus ignotum nostim umere secures, E xtremoq; epulas,menses premimus orbe. At quaecun uagam Syrtim complectitur ora, S us nimio porrectd die uicina verusti R etberis,exurit messes, I putuere Nasum E necat, e nulla putris radiice emetur, T emperies uitalis abest,s lusub illaC ura Ι ouis terra est,namra deside torpet orbis,s immotis annum non sentit arenis. H oc tam segnesolum rarus remm exerit herbas, Quas Na mon gens Dra legit, qui proxima Ponto N udus rura tene quem mundi barbaraiamnis S yrtis alitinam littoreis popularor armis Imminet nulla portus tangmte carina N ouit opessic cum lato commercia mundo N aufragiis Nasamones habent.bde ire Catonem

235쪽

. LVC. D ura iubet utrius, iusserara iuventas V entoriis,nullasque timens tellure procellas, Α equoreos est passa metus,nem littororem Quam pelago Syrtis uiolentius accipit austrum,

E t terrae magis ille nocens, non montibus orerim

A duersis frangit Libresopulis' repulsismD Usipato liquitasse turbine fluit in Gras,

N ee ruit influas AEnnosi, robora 'torquens L assatur,patet omne solumalem meatu

A eoliam rabiem totis Gercet arenis, E t non imbriferam conforto puluere nubem

Itineram uiolentus agit,pars plurima fermae olli fur,o nunquam resoluto uertice pendet. R exua uidet pauper Nasamon errantia uerito, D i custob domos,uobrandis a culmine rapis D eiecto Garamante casee.non altius ignis E aptauebit, quantumci; licet consurgere fumo, E t uiolare diem,tantum tenet Grapuluis. Tum quos romanum solito uiolentius agmen

A ggreditur ivllass potest consistere miles, I nflabilis raptis etiam quas calcat arenis

C oncuteret terras,orbemq; asede movereti

S i solida Libye compage,s pondere clam C lauderet erasis instrum scopulosa caueritis. S ed quid mobil biis facilis turbatur arenis,N usquam luctando flabiIis manet,undae, tellus S tat,quissumma figit.galeas, oscula uirorum, P ilas mutorsu uiolento sipiritus actu, I ntentus fulit magni per inania ooeli. I llud in reremaforsan longes remota

236쪽

LIn IX. P roditium tellure sint, delapsibendo Arma timent gentes mininurici; erepta Laertis A superis demissa putant,sic illa profecto

S acrifico cecidere Numae, quae lecta iuuentus P afritia ceruice mouet poliauerat auster, Α ut borias populos Ancylia nos Iraferentes. S ic orbem torquente noto Romana iuuentus P rocubui timuit , rapi, constasiit amictus, I nstruits manus terrae nee pondere soli S ed ntiu iacuit , ut is immobilis Austro, Quisuper ingentes cumulos inuoluit a re lae, A tq; operit tellure uiros, uix tollere miles M embra ualet, multo congesta pulueris bιerens,

A llitat Ostantes affisae manus arenae A ggerier immoti terra surgente tenentur. S ara tulit penitus disicuspis proruta muris, sedi proadmirandaserte nudorum, Qui nullas uidere domos, uidere ruinas I amque iter omne laret, nec fiunt discrimina terrae V Ila,nisi aetheriae medio uelut aequore flammae

S 3deribus nouere uias,nechdera tota o stendit Libycaefinitor circulus orae, M ultam deuera terrarum margine caldi, V tib dolissoluit, quem torserat aera, uentus, .

I ncensus dies, iam mundi picior ignis, I am plaga quam nullem superi mortalibus ultra A medio fecere die, cultatur obumor

Innoton omnis abit anant udoribus artus, R rent ora siti, conspecta esstparua maligna ynda procul uena,quem uix e puluere miles

237쪽

LVC. S u bdit, galeae convexum infudit in orbem, P orrexitq; duci, quatiebant puluere 'uoes Cunctorum,minimumst; mens dux ipse liquoris I nuidiosus erat,mene inquit degener unum M iles in hac turba uacuum uirtute putasti Vsqueadeo mollis,primisq; caloribus impar S um uisitis quanto poena tu dignior illa,

Qui populo sitiente bibas,fc concitus ira E κοictis galeam, si fecit omnitus unda.

V entam erat ad templum Libycis quod gentibus unil Ι nmitigaramantes babent, tit corniger illis I uppiter,ut memorant,sed non aut*bnina vibrans, Α ut similis nostro,sed tortis comibus Hammon. N on illic Libycae posuerunt ditia gentes T empla,nec reis siplendent donaria gemmis, Quamvis Aethiopum populis, Arabum , beatis G entibus,de Indis unus sit Iuppiter Hammon, P nuper adhue Deus est, nullis uiolata per aeuum D iustiis delubra tenens,morumst; priorum N umen romano remplum defendit ab auro. Esse locis superos testaturflua per omnem S oti uirens Libyen,nam quiquidpuluere sicis S eparat ardentem tepida Berenicida Lepti I gnoratfrondes otius nemus abstulit Hammon, Sylvarumfons caifaloco, qui paria terrae A lliga,er domitas unda oonnectit arenas. H ic quoque nil obstat Phoebo cum cardine fumnio S ta librata die trunaιm ιια protegit arbor, Tam breuis in medium radiis compellitur umbra. D eprensi m est hunc esse locum, qua circulus alti

238쪽

LIB. IX. S olstitii medium signorum percutit orbem. N oit obliqua meant, reetauro scorpius exit R ectior,aut aries donassius tempora librae, Aut Astraea iubet lentos deseengere pisces, P ar geminis Cinrono' idem quod caremus ardens H umidus aegoceros,necplus Leo tollitur urna. A t tibi quaecuns es Libyco gens igne dirempta, I n noton umbra cadit, quae nobis exit in Arcton,

Tesegnis Cynosura bubit,tu ficta profundo

M ergipidii 'rapulas,nullumque in uertice fimmo S 3dus habes immune maris,procul axis utem est, E Uuga signorum medio rapit omnia ordo. S tabant ante fores populi quos miserat Eos, C omigeriis Iouis monitu noua 'tu petebant, S ed lutio cessiere si ri,oomites, Catonemo ran exploret Libycum memorata per orbem N umis de 'ma tam longi iudicet aeui. M drimus hortulor scrutandi uoce Deorum E uentus Labienus erat,sors obtulit mquit, E t fortuna uiae tam magni numinis ora,

C onsiliunim Dei lauto duce possitimus uti P er Syrtes lis datos cognostere susus. N am ait crediderim superos arcana daturos, D tauros, magis, quam sansso uera Catoni C eris uita tibi; per directoupem asA d leges,sequeris, Deum satur ecce loquendi C um Ioue libertas, inquire in 'tandruidi

C aesaris,er patria uenturos excute mores,

1 ure sim populis uti egum, licebit,

239쪽

LVC. V ore reple, duraesemper uirtutis amaror Qvim quid est uirtus,sposae exempla bone'. I L Deo plenus tacita clitem mente gerebat, E fidit dignas adytis e pessore uoces Quid clium Labiene iubes dii liber in armiso obuisse neIim potius quam regna uidere

Α nst vim nihil,sed longa dii dilferat aetusἶΑn noceat uis ulla bono uertunaque perdato nostra uirtute minas laudandaque uelle S usuris, Onunpim Iiscoestis eresca bone'md

S cimus o hoc uobis non altius inferet Hrmmon. H aeremus amat superis, templost; lucente N il agimus nisi sponte mcnon uocibus ullis N umen egetcliniissemel nascentibus author in sequi cire licet, Periles neclegit arenas, V t cmeret paucis,mersitq; bocpuluere uerum, E sis Dei edes nisi terra, pontus, aer, E t calumbo virtus,superos quid quaerimus ultra I uppiter est,quodcumn uides quodcunq3 moueris, S ortilegis egerim dubito pers futuris C asibus ancipites,me non ordaita certum, S ed mors certa 'cit,pauidosortiel; cadendum est,

H oestis est dixisse lauem sicille pro ntur, S erudius fide templi disicedit ab aris,N on exploratum populis Hammona retianens.

Ine manu sua ei ta gerens praeceῆit anheli M ilitis Ora pedes,monfisa toleraere labores,N on iubet, o nulla nebitur ceruice siupinus, C arpento sedensfomniparcissimus ipsi est, V limus bdullar aquae.am tandem fonte reperto

240쪽

I iidita oogatur latices potare iuuentus, S die dum loca bibat i ueris magna paratur F ama bonis,o sit successu nuda remoto 1 nspicitur uirtus, quicquid laudamus m illo M aiorumfortuna t.quis marte secundo,

Quis tantum meruit populorumsanguine nomen H unc ego per Syrtes, Libyes, extrema triumphum Ducere maluerim, quam ter capitolia curru S candere Pompeii, quamstangere eolla Iugurium E cce parens uerus patrue,digni, simus aris R oma tuis, per quem nunquam iurare pudebit, E t quem isteteris unquam ceruicesoluta

N une olim factura Deum,um spistior ignis, E iplaga quam nu Ilum superi mortalibus ultra A medio fecere die, calcaturo unda

R arior,inuentus mediis fons unus arenis

L argus aquae,sed quem serpentum turba tenebat V vi capiente loco labant in marἶme sita e Aspides,in mediis sitiebant dipsades undis. D ultor ut aspexit perituros fonte relicto Alliquituriuanaspecie conterrite leti N e dubita miles tutos haurire liquores,N oκiuerpentnm est admixto sanguine pestis, Morsu uirus babentosatum in dente minantur P ocula morte curent Mirat,dibiumst; uenenuni H ausit, Vin tota Libyesfons unus arena Ille fuit, de quo primuinibi posseret micum. C ur Libyau tantis exudetpestibus aer F ertilis m mortes,aut quid fecreta nocenti M ibas erit natur Ose,non cura labor,