Lucanus

261쪽

I UC. E xcepere epulae tantarum gaudia rerum, E qum suos magno Cleopatra tumultu N on dum trastatos ramma infecula luxus, Isse locus templi quod vix corruptior aetasE xtruat, in Idr erat laqueataque tecta ferebant D iuitias, Crassum, trabes absconderat durum,

N ecfummis crusSara domus, Elis nimbati I armoribus, stabatque ibi non segnis Adrates, Purpureus, lapis, totoq; effus in dula

C alcabatur Onyx,hebbnus Mareotica uallas

N on operit possessed stat pro robore Nili A uκilium non forma domus,ebur atria uestit, E inustiad manu foribus testa livis indae T erga sedent crebro maculas distincta smaragdo, F ulget gemma toris, V insipidesdud supelle

S trata micant Tyrio, quorum pars maximaμαο, C octa divi,uirus non uno duxit abeno, P ars auro plumata nitri,pars ignea cocco,

V t mos est Phariis miscendi litia relis, T unc 'mulae numerus turbae,populus, ministes D foetor bossanguis,alios distinxerat aetas, H aee Libycos pars,tam flavos gerit altera crines, venullas Crisar Rhenile dicat in druis Τ rutilas uidisse comas,pars sanguinis umT orta caput, refugosq; gerens fronte capillos. N ecnon infelix ferro mollita iuuentus, A tis execta uirumfa contra fortior aetas, V ia ulla'seunte tamen lanugine malas. Discubuere toris reges,maioris potest C afacio immodice formam fucata nocenteni

262쪽

LIB. X. Necsceptris evntentabuis,nec fratre marito

Plenamrris rubristoliis,oolloq3, comisq; D iuitias Cleopatra gerit, cultuque laborat, C andida fidonio perlκcent pectora flo, Q d Nilotis deus compressiim pectineserum S oluit,o extenso laxauit flamina uelo. Dentibus hic niueis,siclos'; Atlantide istud

Ι mposuere orbes, quales ad Caesaris ora N ee capto uenere Iuba,psi oecus, o amens A mbitionefuror, cu ilia bella gerenti D iustias aperire siuas, incendere mentem

H ospitis armati,non sit licet ille nefando M arte,paratus opes mundi quaesiis ruina, P one duces pristus,o nomina pauperis aeui F abricios, Curiosque graues, hic ille recumbat S ordidus betrusicis abductus eonfil aratris, Optabit patris talem duxisse triumphum. Infudere epulas duro, quod irrra, quod der, iod pelagus, Nilusque dedit,quod limus inani Α mbitione furens toto quaesiuit in orbe Non mandante fame ultra uolucresque, serassΑ egypti posuere Deos anibusque ministrae

N iliacas crystallus aquas,gemmaeq; capaces E xcepere merum, sed non Mareotidos uuae,N obili sed paucis senium cui contulit annis Indomitum Meroe cogens spumare Phalemκm. Α ecipiunt ferto nardo florente coronas, E l nunquam fugiendi ros multumque mesenti I nfudere comae, quod non dum euanuit dura C innamon, externa neeperdidit dera terra,r iii

263쪽

D istit opes Caesar spoliati percere mundi, B t gessisse pudet genero eum paupere bellum,

E e causas Martis phariis cum gentibus optati P ostquam epulis, Nesroque modum lassata uoluptas I mposuit,lingis Caesar produeere nostem I ira odi alioquiis Iummas m fede iacentem L inigerum placiars compellat Achorea dictis. o sacris deuote enecquods arguit aetas Pil on negleEle Deis,psdrue primordia gentis, Tmarum , fitus, uulgiquem sere mores, in risus,formas que Delim, quodami uetu's I inculptum est a tis profer, nostis uolentes P rode Deos. cecropiam Rasdera Platonem M aiores domere tui, quis detnior unquem

H ookit auditu,niundic, capacior hospes' F ama quidem generi Pharias me duxit ad urbes. S ed tamen ouestri,media inter pratia si per

id eenaeus Eudoxi vincetur'stibus annus, S ed cum fundi meo iuuat subpectore uirtus T antus amor ueri,nihil esst quod noscere malum,inu fluuii causas persecuti tundi luistis, I gnorum ο utlpessit mihi cerea uidendi

N iliacos 'nici bellum ciuile relinquam. F inierat ontraquesacer ficosus Achoreus. F aes mihi magnorum Caesarsecreta parentum P rodere,ad hoc aeui pvulis ignota profanis, S it pietas diis miracula tantolere, A si ego coelirotis gratam reor ire per omnes.

264쪽

Η oc opus sacras populis notescere Ieges S yderibus quae sola fugam moderantur Olimpi, O mirruntque polo,diuersa potentia prima M undi lege dura esstsi tempora diuidit aeui, M ut de nocte diem, radiis potentibus astra

Ire uetat urses uagos flatione moratur, L unssuis uicibus Tethyn errenaque miscet, Frigida Satumo glacies, rona nivalis C essit,babet uentos,incertas fulmina Mavors. S ub Ioue semperies, nunquam turbidus aer. A t foecunda Venus cunctarum femina rerum P .sidet.immense Cyllenias arbiter undae est. H unc ubi pars coeli tenuit, qua mixta Leonis S yderasunt Cancro,rabidos qua Sirius ignes E xerit, Ouarii mutator circulus anni A egoceron, eancrum teneticuisubdita Nilio ra lutent, quae cum dominus percussit aquarum

Igne superiecto, tune Nilus fonte soluto

E κit,ut Oceanus lunaribus incrementis

I ussus adest, ductus seos.non ante coarctati Quam nox asstiuus abole receperit horas. V anasides ueterum Nilo quod crescat in area A etlaopum proJesse uiuesinon arctos in illis N ontibusinut boreas, testis tibi stoli perum Ipse color eopuli,calidique uaporibus au tiri. Α dde quod omne caput uuii, quodcunssoluta P raecipitat glacies tigresso uere tumescit Prima labe niuis.Nilus nes sisscitat undas A nteranis radios,nee ripis alligat amnem

A nte perem nosti librasub iustice Phoebum.

265쪽

λLUC. I nde etiam leges aliarum nescit querunt, N ectumet Hybemus cum longe sole remoto officiis curet undasvis, dare iusἶks iniquo Τ emperiem oceli,mediis astatibus exit Sub torrente plaga, ne terras dissipet ignis,N ilus adest mundo, contraq; in sed Leoniso ra tumet,cancro uam torrente Syenen I mpuratus adest nec campos liberat undis,D onec in autumnum declinet Phoebus, 2 umbras Extendat Meroe, quis cuinas reddere possit S te iustit natura parens discurrere Nuum,

S re opus est mundo, lephyros quos uana uetustissH is aseripsit aquis, quorum stata temporasatus, C ontinui, dies in derelinga potestas, vel quod ab occiduo depellunt nubila coelo

T rans nomia, o flauro cogunt ineumbere nimbos, V el quod quas miles rumpenteis Ilitora Nili

A si due feriunt,coguntque resistere fructus.

I lle mora clusu s,acu est obiice ponti Α sunt in campos uni qui spiramina terris E sse putent,magnosse cauae compagis bisus, C ommeat hac penitus facitis disturtibus unda F rigore ab arctoo medium reuocuta sub Aram,C uni Phoebus pressi Meroen,tellusque perusta I liue duxit quasi rabitur Gangesque, Padus p

P er tacitum mundi,tune omnia flumina Nilus V no fonte uomens, non uno gurgite pefert. R umor ab Oceano, qui terras alligat omnes, F xundantetrocul uiolentum erumpere Nilum, A equoreos sales longo miteseere tractu.

266쪽

N ecnon ocerno pasti,Phoebum Apolum C redimus hunc calidi fetigit cum brachia cancri S ol rapit, atque undae plus,quam quod digeret aer, T ollitur boenocles referunt, Niloq; refundunt.

A st ego, sit tantum fas est mihi s diluere litem, Quas 4m Core aquas pol' mundi fera peracti

S aecula, concusis terrarum erumpere uenis

N on id agente Deo, quasdam compage sub ipsa

C um toto cepisse reo uas ille creator, A tque opifex rerum certo sub iure coercet. Quae tibi noscendi Nilum Romane cupido est, H aee Phariis,Pesust; fuit, Meredumstyrannis,N ullaque non aetas uoluit conferre futuris N otiti Ged uincit adhuendtura latendi. S ummus Alexander Regum, quem Mephis adora I nuidit Nilo,misitque per ultima terrae Aethiopum lectos, illos rubicunda perustii ona poli tenuit,Nilum uidere calentem. V enit ad occasum,mund , extrema Sesostris, E e Piarios currus regum ceruicibus egit, Α nte tamen uestros amnes, Rbοdamina Padum,

Quam Nilum de fonte bibit.uefmus in ortus C ambyses longi populis peruenit ad aevi, Defectus, epulis, opallas caedesvori in Ignoto te Nile redit,non fabula mendaκAuse loqui de fonte tuo est,ubicunq; uideris, Quaereris,s nulli contingit gloria genti, V e Nili fit laeta suo,tua flumina proὸdm,

Qua Deus undarum caelator Nile tuarum

267쪽

LVC. A usus in ardentem ripes attollere cancrum, In borean is rectus aquis ediumque booten, C ursus in occasium flocus torqvctur, ποrtus, N une Arabum populis Libycis,nunc aequus arenis, T es uiden tprimi, qiuerunt tamen bi quoq, seres, A ethiopum s feris alieno gurgite campos, E l te terrarum nescit mi debeat orbis. A r num natura caput non prodidit ulli, N ec licu it populis parvum te Nileuidere, A mouitque si ius, a gentes maluit ortus,M irari,quam nosse tuos, consuriere in ipsis I us tibi solistitiis, aliena crescere Druma,

A ts byemes adferre tuas)olus uagariC Oncestum per utrosis polos.bre quaeritur ortus, I ille finis aquae, late tibi gurgite rupto

Ambitur nigris Meroe 'cunia colonis, L aeta comis babent, quae quamuis arbore multa

F rondeat aestatem nulla sibi mitigat umbra, I inea diis rectum mundi ferit illa Leonem, 1 nde plagas Pho si damnum non passus aquarum Pyoueberis,steriles ν diu metiris grenas.

IXI unc omnes unum uires collissus in amnem,

N unc uagus sipargens facilem tibi cedere ripam,R usus multificias reuocat piger alveus undas, Qua dirimunt Arabum populis Aegyptia rura R em clausti a Philae, mox te deserta ecantem, Qua dirimunt nostium rubro commercia pontum M ollis lusus agiti quis te tam lene fluentem M oturum totas violenti gurgitis iras

N ile putet sed cum lassus abrupta metrum

268쪽

LIB. X. Excepere tuos,spraecipites cuturinae, A cnusquam uetitis ullas obsistere cui tesI ndignaris aquis spuma tune astra lacesili,

C uncta tremunt undis, ac multo murmure montis

S pumeus inuictis canescitflassibus domis, H ine Abaton quam nos sed uocat ueneranda uetustasT erra potens,primos sentit perculsa tumultus,

E i simpuli, placuit fluuii quos dicere uenas, Quod munisse noui primum dant signa tumoris,

H immontes natura vagis arcundedit undis Qui Libyae te Nile negent,quos inter in alta Et convalle iacens iam molibus unda receptis.

P rima tibi campos permittit, apertas Menapbis R in modumque uetat crescendi ponere ripas. Sic uelut in tum securi pace trabeiane N octis iter medissed non usana Photini M ens imbutoemeli sacra ciesse uacubus A scelerum motu, Magno nihil ille perempto I am putat esse ne=s.bilitant siub pectore manes V ltrieess Drar dant in novi mon in furorem, D ignatur uiles isto quoq; sanguine deriras, Quosortima uocauictos perfundere patres, P cenaque ciuilis belli uindictu Senatus P ene iam est uti.procul hoeduertifoha C rimen ιt haec Bruto seruia absente feretur. I n seelus it Darium romani poena tyranni, E xemplums perit,'uit duetvi irritu fatis,N eeparat occulte caedent committere fraudi,

I nuitanis ducem detecto Marte laresit. Tantum animi delicta dabant,ut dolia ferire

269쪽

LVC. C aesaris, ocerum iungi tibi Magne iuberet,

A dilue baee dicta mouet 'mulos perferre fideles Α d Pompeian socium stibi caedis Asilbon,

Quem puer imbellis cunctis prafecerat amus, E e dederat ferrum indio sili iure retento I n cunctos,insessimi Itu mollibus inquieN unc incumbe toris,o pingues exige somnos,rnuasit Cleopatra domum,ne romta tantum est, S ed donata Pharos, oessas accurrere solus Ad dominae Thalamos, nupsit foror impia fratri, N am Latio iam nupta duci es', inter ' maritos D scurrens Aegypton babet, Romanas meretur, E xpugnare senem potuit Cleopatra uenenis, C redemiser puero, quem nox si iunxerit una, E t semel ampleras incuso pectore passus H duserit obsoaenum titulo pietatis amorem, M ess, tuum vi capti perfngula forsitan illi Oscula donabit, crucibus,sammis Lemus.

S i fuerit formos oror,nil undis resue

Quem non ex nobis credit Cleopatra nocentem

A quo casta fuit per te quod fecimus una, P erdidimus ne's,pem ictumsanguine Magni

F cedus ades, ubito bellum mollire tumultu, Ι nrue,noctumas rumpamus funere taedas, C rudelemque toris dominam mactemus in ipsis C um quocunque uiro,nee nos deferreat ausisH sperii fortuna ducis,quae sustulit illum, I mposuitque orbi oommunis gloria nobis,

270쪽

M B. X.

Nos quos sublimes Magnus 'cit, aspire littus S pem nolisisceleris pollutos Consule fluctus

πιιid liceat nobis,tumulumque e puluere paruo Ahpice Pompeii non omnia membra tegent , maena metuis par huius erat.nonsanguine dari, ouid refert nec opes populora, ac regna movemus.

A dycelus ingentes misiumus, adtrahit illos

Ι n no Has fortuna manus, en altera uenit Vici a nobilior, placemus citae fecunda H esperias gento,us Plus mihi Caesaris haustus H oc praestare potes, Pompeii aede nocentes V t populus romanus amet, quid nomina tanta H orremus, uires 'duas quibus ille relictis Μ iles erit,nox haec peraget ciuilia bella. I liberius , dabit populis,mmittet ad umbras Quod de,etur tabue mundo input.ite feroces C aesaris in iugulum,praestet Lagea iuuentus H ocregi romana ibr.tu parce morari P lenum epulis ad idums mero, ueneri, pcrditum I nuenies, audefleri tot uota Catonum, B rutorunt op tibi tribuentinoia lentus Aebilus S uadenti parere ne 's,haud clara mouendis V tmos, signa dedit casti is, nee prodidit arma V llius clangore tubae, temere omnia sevi Instrumenta rapit belli,pars maxima turbae P lebis erat Latiae,sed tanta obliuio mentes

C epit in externos corrupto milite mores,

v t duce sub 'mulo, iussuq dtellitis irent,

Quos erat indignum Phario parere tyranno.

N ullasdes,pietas, uiris qWi calba sequuntur,