Caroli ScribanI e Societate Iesu Antuerpia

141쪽

128 CARO LI sCRIBANI tro Prouinciae vastitatem . Tamen sit vetera spectem, nihil est quod merito quis miretur. a primordio namque Religio vim patitur.qui Deo placuera Occiditur, & quidem a fratre; quo procliuitis impietas alienum sanguinem iniectaretur, a suo auspicata : Helias fugatur, Ieremias lapidatur l. falas secatur, ipse Legis clausula, in puellae saltatricis lucar trucidatur. Eadem reperieSomni aetate.quanti Caesariano gladio ceciderunt Z quanti aggeres campique Christiano fatiscentes sanguine,flUnsina retro egerunt Z quam multi dispersi, palabundi, caelique solique sui extorres, in alias alio calentes sole terras eiectiῖ ut nihil hic nouurn, si aetate nostra, post tot iaculorum altam in una Religione pacem, insurrexisse senserimus diabo lum,qui Belgas a cultu Verae religioniS auerteret, inanibus pollicitationibus, libertate praemiis. At vero persecutio illius gloria est nostra. Veniet

tempuS, Cum omnis hi C Conatus nullo impellentC CorrueC , Cum eradicabuntur omnes supersemi

natae agro Dominico Ziganta : si quo minus, die suo colligentur omnes adulterae seu S , &Cum ceteris scandalis igni inextinguibili cre

Non addam plura, si Deum precatus fuero, ut irretitos his aduersarij fallaciis, insidiisque circumuentOS, requirat per montes& saltus, & humeris reportet ad ovile verum, ovile suum. Et

142쪽

quidquid error vetus inquinauerat, quidquid ig

norantia contaminauerat,ni omne poenitantia i m de Poeni

re dens, sim foras abiiciens, mundam pectoris '''

Aomum superuenturo Spiritis sancto paret, quq si tali

cum cales ibin donis libens insterat. Haec est enim virtus illa, quae sola fluctibus mersos vitae reddet, &in portum diuinae clementiae protelabit: ut qui- Cumq; ante n5 nisi sine vita truncus arbor exinde

fiat, qua penes aquas steritur, , in foliis perennat, tempore siuo sectum agit; qua non ignem, non securim

uisit. Haec vota mea: S illis fusa qui etiamnufluctibus colluctantur . Scio non multos inter haec moenia reperiri: dc, si uniuersiam Rempublicam spectem , Vnguem esse, ac ne unguem qui' dem; crinem e sse,ac vix bene comati, & de capillitio luxuriantis capitis crinem. quidquid est, &quantulacumque haec res est, deteri omni Venerario afflatu, licia adulterante semita, spurioque ubere,in viam redeant, ad germana matris Ubera; nihil aliud sitientia quam leuari in salutem, quam lactare in medelam. Haec vota mea,& Vt hoc naufragio semel erepti, exinde repudium flustibus dicant : & Dei beneficium, salutem scilicet suam, periculi memoria honorent. Hic namque animiSOpus, cum nusquam, numquam saeuiat hostis magis, quam cum praedam sentit faucibus suis ereptam:accenditur namque plurimum,dum eXtinguitur; dum tot in homine mortis opera diruta, R tot

143쪽

IJo CAROLI SCRIBANI tot videt damnationis titulos erases,in quot illum ante fidei naufragia, errorum flabris impulerat: itaque Obseruat, Obsidet, oppugnat, si qua possit mentem semel suam noua dubitatione concutere, aut ludentibus irretire illecebris . neque usquam deficit, qui iuxta Euangelium, tamquam leo rugiens circuit, quaerens quem deuorat. εν assumisse tem Hiosiritu secum nequiores se, Vbi inuenit domum sivis mundatam ornatam. Verum non statim linquenduS animus. insurgant licet aduersaria agmina, fortior es: Deus, dc plures no

bisium sunt quam cum Agis. Pigeat proinde rursus

peccam,rursiis huic se profundo credere. sin quid adhaeserit ab hoc inimico afflatu, non pigeat poenitere : & cum pigeat iterum periclitari, non pigeat iterum liberari. neminem enim pudered bet iteratae valetudinis, si quae inualetudo semiscuit. iteranda scilicet medicina est,in recrudest tia morbi.Nec disseramus de die in diem,pudoris magis quam salutis memores. ita quidam parum

prudentes cum conscientiam medentium rubore vitant,cum erubescentia sua pereunt:& cum non

erubuerint peccare, reformidant pro lac laesaluti reformari:ad delinquendum fiontem expandem res, ad deprecandum subducentes. Infelix vere-Cundial quae, cum non erubuerit vindicem Dei oculum,erubescit humanum. In seculi dignitatibus,quantis non raro cum contumeliis, enituntur

144쪽

tur varii in caussa votorum suorum Z quae non atria nocturnis & crudis salutationibus occupant, ad omnem occursum maioris alicuius personς,imo & inserioris,decrescentesZidque totum pro volatica quapiam, & fors breui dominum suum lusi ira dignitate: nos in aeternitatis periculo dubitabimus aliquid tolerare ; & periturum

ruborem Veremur, quo a terno remediamur

quamquam plerique hic omne damnata nocitura erubescentia, secunda a Domino posita solatia magnis amplexi sint animis, eo nunc securiores, quo Clarius vident in quantis fluctibus improuidi dormiuerint,tamquam in alta malacia. Pietas, in Deum cultus. Ea sane,qui veterem anni sexagesimi sexti tum binem , quique nouam hanc Reipublicae faciem intuetur, perfacile videt, quantiS mutuo dissideat interuallis. Aberat,sateor, a veteri, subiti& aetate nostra exorti naufragij metus: sed inerat torpor animis, & diuinorum quidam neglectus, perpetuaque caelestium somnolentia ; Vt tamquam vi quadam soporati Stygia, madidique Leth Θ ror laxatiS quaqua iacerent artu bus , in altis

sima quiete, & de quibus merito posset intentari illud Euangeth: Vtinam stim in esses, aut caliduT: Am. sed quia tepidus es m nec figidus nec calidus, incipiam

145쪽

Ι32 CARO LI sCRIBANI pore Vigent, Vigilique cura perennaturis intendunt animOS. tantoque passim accursu,& templa petunt orationum ad Deum sacraria, & altaria cingunt Summi Numinis repositoria, & sacramentis muniuntur, caelesti in his rore sitientes animas restinguentes in vitam , ut nemo hic iam Hesperiam,Iberiamque desideret: audeo: nemo non tota iam Hesperia, Iberia tota, Antuerpiam desideret. Intuere,siue ad populum verba facientes de sublimiore Ecclesiastas loco, millia reperies auditorum, nobilique ingentique semper corona doctorem situm Cinctum siue altaria secumdo Dominico corpore grauida, caelestique, ut ita dicam, igne fumantia; omni omnino die, Domino aut Diuorum Cuicumque sacro millia videbis

caelesti potentique pastos epulo . De quo audet Inmil. Chry sostomus : T amquam leones ignem stirantes Aiat . is in mensa racedamus , facti diabolo terribiles, '

caput nostrum mentς reuoluentes in caritatem quam

nobis exhibuit. Nam parentes quidem aliis sape silio

tradunt alendos; ego autem, inquit, non ita sed carinibus meis alo, me sium mobis appono; mos omnes generoseos esse molens, ε' bonas' obu praetendens drfuturis ex sectationes: uine qui evobis his me sum

trado,multo magis in futuro. Voluis ater esse mense; , carnem propter mos ε' sanguinem assumisi:: obis icissim i am carnem ε sanguinem,p r quae cognatus mester sanius Hum, trado . Magna dignatiot realibi:

146쪽

alibi: Cotta Malisis insignisvi honore , quali mcn- A. sa stuaris. quod Angeli midentes horrescunt, neque libere audent intueri,propter emicantem indeflendo-ram , hoc nos pascimur , huic nos punimur, ε' facti μmus Christi corpuι, tua caro. Q s loquetur potentim Domini, auditas faciet omnes laudes eiwΘUE 3 pastor ouesproprio pascit cruore Θ Et quid dico pastor Isatres multa seunt , qua pose partus dolores, filios aliis tradunt nutricibus. hoc autem ipse non est

passim,sed ipse nos proprio sanguine pascit, S per om

nia nos sibi coagmentat. Felix coadunatiot digna Deo potatio, cibatiolQuod si ad Pietatis reliqua oculos circumttile ris hirantia singula ac redolentia Deum repCTES. ipsaque adeo Templa,ad inuidiam &eXemptui gentium omnium, nobilissimis orbe toto pimi-rJS Variegata , omnique ornatus genere diu i toopulentata voto,quid aliud quam inhabitantem

Deum testantur, animosque salutis, Summique

Numinis sitientissimos; tamquam in praeteritae obliuionis & torporis anathema tamquam in futuri temporis testatissimam fiduciam, spem-ci te nusquam frustrandam 8 Macti animis. vivite felices tanta Qlidς Pietatis praerogatum orbi noscibiles. Nulla hanc lingua, nullus tenebrabit Cala-mUS.Crumpant licet nociturae viperae, insidientur calcaneo noXiis venenis, Pietas una est, quae detenebrabit discussa quacumque nebula diem; qtiae

147쪽

I3 CARO LI sc RIBANI euenenabit omnem venenantis linguae sibilum. Secura iam, quia innixa dilecto sito, sponsa sponso: a cuius labris medicamina, tamquam a lacteo puer ubere, stigat in medelam; a Cuius pectore, tamquam a perennaturo fonte, sitim restinguat in labantium laterum roboramentum; a Cuius disciplinatu , prudentiam hauriat in secretionem boni a malo falsi a vero dolosi a sincero,ac in omnis improbitatis fugam, omnis sanctimoniae sequelalm .ita voveo. eueniant haec: tantum secundo Numine. addatque ad reliqua beneficentiae suae Deus, Ut quicumque Antuerpiam vidit ante infida nauigantem naui, excusso clauo, dissicissis rudentibus disiecta puppi,collisa prora, scisso Velo,

retorto malo, derasis lateribuS, totaque Neptunum aluo admittentem,laXisque quaqua Compugibus inimicum imbrem accipientem,Ventorum& fluctuum l udibrium; nunc Videat a rata prora puppique sulcantem maria; soris,transtris, plutei Lque & tabulato valide firmato : durisque costis tamquam e chalybe procusis, ridentibus saeuientis elementi minas : inde gubernacula tamquam aetngis cusa fornacibus: hinc suppara Velorum,Cambastosque sinus,superbo ludenteS vertice:pronam denique felicia petentem maria,apertoque secundoque decurrentem pelago, dominumque diuitebeantem portu. Ita faciat facilis ad vota Deus, Divaque Dei mater : quae in hoc ingenti latindum

148쪽

ANT VER PIA. dum Oceano , ignarum loci, Ignarumi ritata, nostros miserus labores, piis iam olimstiorum precibus assueta Vocari, adoptatum deduxit portum.cui ego,Cui UOS OmneS,MAΤRI OPTIMAE, PATRONAE POTENTISSIMAE DOMINAE BENIGNISSIMAE, REGINAE M U N IFICENT ISSI M AE, quid referetisῖaut quem in Urbe hac vestia locum statuetis' PRIMUM, SUMMvM, AUGUSTISSIMUM adeoquCis medio mihi DIvA locum templum tenebit. Illi ego detonse foliis ornatin olt Dona feram. iam nunc foumneis ducere Nasad delubrum illius iuuat: cuiUS

In foribus pugnam ex auro solidos elephanto

Liranam facis m. Uictonums armu Quiritum: Et ut indantem besio, magnum Muentem Scaldim, ac navalisur gentres aere columnas. Maenibus his addam Galla ut se Batauum. Atque hinc rapta manu diuer' ex hoste tropam, Bisis triumphatas maris de limore gentes. dies de no mine ponam Vic tricis nostrae: Cuius post Deum fortunatissimis auspiciis, quidquid in urbe hac magnum, stetit , stabitque aeternum. Ita voveo,& finio

149쪽

16' CAROLI SCRIBANI perennaturo Belgico dc Aduatico monumento,

Quod non imber edax, non Aquilo imiotens Possit diruere, aut innumerabilis Aremorum serics, E fuga tr orum, BELGIVM orbi S ANNULUS, ANNULIQUE huius GEMMAANT VER PIA. BELGIVM Orbis OCVLVs,

150쪽

ANT PER PIA. 73ZO salue amica Tellus; urbium URBS, DOMINA, REGINA. Te Medus, Te uterque Indus, Afer 'Nabathaeus, Arabs,Teprimi sideribus, tertis viti-rni; Te Moschus, Persia, Tartarus; Te poten Sologor; Te late Ottomannus imperans , Te quidquid ubique est, Britannus, Iber, Gallus, italusque, Compositu meuerantur armis. O sit in sterna veneratio P AC Elut pulsis inanibus dissidentiae flabris,fida veterique Belgica fruamur malacia. Nimis, ah, nimium consanguineoinnatauimus sanguini,ςmulorum ludus Imperiorum. o quoties illa nos refugo labilique vestigio, Tantalicoque fugitiuo lusit attactu Z Olim ille Ter conatus erat colli dare brachia circum; Terfrutam comprenses manus esum imago, Par leuibus mentis, molucri simillim omno at nOS tot anniS quoties frustrati sumus ' Venisti tandem o sperata SALVS. atque o toto si venisscs corporei quid dimidias beatitatemZ cur solam porrigis dexteram, amplexus negaSῖ necdumne cruoris fusum satis, agris atque Neptuno stiperZsuis non Batauo sanguine pinguior Campus pepulcris impia proelio Testaturi auditum 6 Retris Beliacassonitum ruinae'Q6D es, aus quae flumina lugubris Ignara belli' quod mare Battara SNon