장음표시 사용
11쪽
des Herodotus Salustius Liuius Trogus Iustinus addiscimus. Historia inde nos ad pietate iussatiat fortitudino prudeliami liberalitate cotinentia humanitatem caeterast uimates inducita hortatur. istoriam ut fertit primus omniti apud graecos conscripsit Cadmus milestus. Dehinc Dares phrygius troianoru historiam edidit quam i foliis palmarua eo coscripta prodiderunt. Post illu Tucydides de Herodotus historici clarissim habentur. Apud latinos Crispus Salustius&Titus Liuius praestantissimi historis scriptores tata eloquetia, dignitate orationis floruerunt: ut tam recis elatinis non modo comparari possint: sed, p heredi esse uideatur. Trogus Popeius uir prisca eloquetiar graecas totius orbis historias quatuoro quadraginta uoluminibus latino sermone coposuit: cuius lipbris omnium seculorui regulnationuipopuloni res gesta continentur. Horum epithom Iustinus orator clarissimus edidit. Sed maκimu lingue Romanae detrimentum est: . Salustii libros perpetuae historiar: itaq; lapius memorati Trogi uolumina amisimus quae multum ab iis qui aliquid egregie
Vnc uero ad poetas uenio:q tanta rerumpia uerboru* ple re referti sui: ut quoddai eis diuinu appareat ingeniti. Vndeox uates sapietissimi uetem nucuparui . se penumero concitatione quada animi: afflatuq di
12쪽
uinoloquerec. Quod Cicero pro Archia poeta testatur his uerbis. Atqui sic ea a sapietissimis hominibus accepimus : ceterar rem studia de doctrina praeceptis c arte costare poeta natura ipsa ualerelo mentis uiribus excitari: &qsi diuino quodaspiritu afflati. Quare summo iure ille noster Enius sanctos appellat poetas:*quasi deorum aliquo munereti dono comedati nobis esse uideatur. Ab iis sane multa,commode sapieteri dicta percipimuS. Nam uitas moresq3 hominum: naturae causarum principia diligenter scripsere de quasi disciplinarum omnisi semina pillis reperiuntur. Et mestaucronias summa propter opinionem sapientie di uenustatem: okipledor eximius propter elegantiae&4genuitas quaedam liberis hominibus digna. D. poematum originemagna questio est. Nam ante troianum bellu fuisse phibetur. Siquide ante urbe conditam Homerum Nesiodum fuisse constat. Archilocu regnate Romulo Liuium tradunt post Romam coditam annis quadrigentis decem fabulas edidissse. Debinc Enius Plautuslci Neuius uersus xpoemataconscripsere.
Abulas poetae delectandi causa rinκerutrquasdam uero ad naturam rerum nonulas ad mores hominu interpretati sui. Ea primus iuenisse tradit Alcmeon Cmiboniates. Latinae uero fabula primu a Liuio Andronicolai prestit. Cicero Enuis
13쪽
Eroicu carmen ut Isidoro placet primus ommu Moses longeante homerti in ciuim deuteronomu cecinisi e matur. Siquidem, Iob ut Hieronymus referti exametro uersudactilo spondeoq; decurrit Versu exametru apud gramos Cadmus milesius fercirimus posuisse: Pherecydes ut alii putant Pherecydes syrus. Vt aut Plinius tra Plinius dit uersum heroicu pythio oraculo debemus Nahoc genus metri ante Homerum pytbiu dictu est :post homerii heroicu nominatu. Pythiu uocati dicunt: Apollinis cognomen uitia pythone serpere que occidit deductum. Vnde oracula Apollinis
hoc genere metri edebantur Heroicu catine dictu uolunt: eo uirorum fortium res di facta narran T.
Eκametrum uersum apud latinos primu edidisse Enius traditur Versu heroico Homerus apud graecos longe oes excellit quem nemo teste uitiliano in magnis rebus sublimitare in paruis proprietate superauit. Idem laetus ac depressus iocundus
ac grauis tum breuiralel tu pla mirabilis nec poetica modo sed oratoria uirtute eminentissimus Hic igie oes sine dubio&i omni genere eloquentiaepcul a se relisit hemicos. Hesiodo si palma datur in illo mediocri genere dicendi In Antimacho ut Scu grauitasti minime uulgare dicedi genus had Mocritus et laude. Admirabilis in suo genere Theocritus .i
Alceus Alceus aureo plectro tyranos isectatus mullii eo En ius
14쪽
moribus confere. In eloquedo quoq; breuis &magnificus i qs Homero similis. Simonides tenuis: alioquin sermone propnooc iocunditate quadam comendari potest. Apud latinos Virgilius auspicatissimu dederit exordiu omni u eius generis poetam graecoru nostroru . aut ciuitas in nobilitate plebe diuidituri ita inter poetas gradus quidam sunt dignitatis Virgilius ita decus ac d9iciae litteram nostram inter ora uates longe emineti excellit copia&nitore quod1 sermonis mcellentissimo. Vnde. M. Tullius u illius uersus quosda plegis etri eius laude Prupit. Magno spes altera romae Et Sextus Propertius. Ceditemmani scriptores:cedite graii. Nescio quid maius nasciviliade Diuus qxioq; Augustus si Virgilii camina cotra testamentii eius cremari uetuit maius uati testimoniti fuit:
si si ipse opus suum mare statuisse Ouidius lasci
uus quide themicis. Lucanus ardenso cocitatust&sententiis clarissimus. sed magis oratoribus Ipoetis imitactus. Entu sicut sacros uetustate lucos
adoremus. VERSVS LYRICI Ersus lyrici saphici sui cognotati: quos sappho foemina lesbia et nobilis uates copit. Adonicus alii ei stis ita conluctus est aphico ut post tris sapbicos sequatur carme doni Vt apud Horatiu. Iam sitis tenas nivis atq; dirae Crandinis misit pater ec uberri Dextera sacras iaculatus arces
Simonides Laudes uirgilii Ouidius
15쪽
Pyndarus Atqui lyricorum uersuumlonge Pyndarus apud
grecos princeps habetur: spiritu magnificetia sentetiis figuris beatissima rerum uerborumq3 copia: diuelut quodam eloquenlue flumine. pud latinos Horatius fere solus legi dignus in Horatius msurgit aliquado et plenus est iocunditati sis gratie: ccuarus figuris diverbis felicissime audax. u TFlicii carine. i. pastorale pleri si racusis primu copositu pastoribus opinatur. Nonnulli laced -γne cotiditum uoluerur.
Legiacus uersus couenit miseris esu, Omnino costata quo sit inuetus. Vndo
nius ArchilochuS limachus Tibullus Proptius Ouidius Gallus Archilochus
Quis rame exiguos elegos emiserit auctor. Clamatici certant: cvadhuc sub iudice lis est. Quidam tame Colophonium Alii Archilochum auctorem ato inuentorem uolunt. Elegiae priceps apud graecosi ut Quirilianus referti habet Calimachus Apud latinos uero tersus ac legas uidet Tibullus. Sut .Propertiti malint Ouidius utroq; lasciuior sicut durior Gallus.
Ambicu metru Archilochii poeta lacede moniti tuenisse tradunt quo Licabri opprobria ibus decararet: dicet Horatio ipoema. Archilochu4yprio rabies armauit iambo.
16쪽
Atyia quide auctore Quintiliano tota no Quitillaus stra est. Nemo n. fuit qui sat ra graece scripserit. Satyra aut dicta est CP omnia passim uicia pariter isectavri qua primus signe laude adeptus est Lucilius Lucilius Vera quoq; gloria uno libro Persius me Persius
ruit Horatius Lea eruditus purus ac tersus ri quo Horatius mira libertas in ude acerbitas abude desalis multu. Lepidissimus inter caeteros Iuvenalis habetur. Iuvenalis Teretius Varro uir Romanoru eruditissimus plu Varro timos libros coposuit: peritissimus I uelatinae ocomnis antisitatis curerum graecara nostrarum :plus tamen scientiae collaturus si eloquentiata
rugoedia genus est poematis: In quo gra1 3 in aeuissimorti hominu fortunaeti exitu, funesti describunt. Ouidius de tristibus. Omne genus Ouidius scripti grauitate tragoedia uincit Tragoedias primo pluce Eschilus ptulit: sublimis di grauis 4 Eschilus gradiloquus. Sed loge clarius hoc opus illustraue Sophocles runt Sophocles atq; Euripides. Apud latinos Ac Euripidescius at sacuuius claris imi haben grauitate sen. Acciusteriaru uerboru* pondere Iam Varus cuilibet grs Pacuuius corum mparari potest. Ouidius qui in hoc genere Varus Medea scripsit inter caeteros elegantissime floruit. Ouidius Quid Seneca Nonne&ipse tragoedias scripsit 'Huius sapietia morumq; doctrina si multi iaciun Seneca da est.
17쪽
Eupolis CratinuSPlautu SCecilius LucretiuSCicero
Omoedia quae in uicus insectadis gratiam sola retinet facundisi mar libertatis: res at fortunas bumiliti psonaru coprebedit Plures eius tradatur auctores. Aristophanes tamen eYEupolis Cratinusq3 praecipui. Ex latinis Plautus a Varrone laudatur licet Cecilui ueteres laudibus ferat Neirius quoq; Terentius d Lucretius Leo genere clari habentur.
R HETORICA: Elle mihi quonia hoc loco de rhetorica de
oratoribus disierere costitui:, si no qualis 1 M. Tullio fuit: quia praecipua cY admirabilis: aliqua tame uel minima eloquetis cocingere facultate: ut situ illi Optimam arti si doctrina ex facundia ualuerunt statu igenii uiribus exercere posse. Tentabo tame quantii pusillitas intelligetiae meae pervidet:pauca quaedam de ipsis explicare. I ludi inprimis aduertendum est: graecos adudum doctrina di omni litterari genere latinos supasse: quippe qui litteras in latium attulerunt. Faciteriqdem erat uincere non repugnateS. Sed meam iudicium in t Cicero seper fulti omnia nostros aut inuenis e per se sapietius graecos aut accepta ab illis fecisse meliora qua quide digna statuissent in quibus elaborarent. Nam mores ex instituta vitae: res domestica ac familiares nos secto melius tuemur evlautius. Re uero publica nostri maiores
18쪽
certe melioribus temperauerunt cicinstitutis & legibuS. Quae. n. tanta grauitas quae tanta costantia:
magnitudo animi: probitas: fides quae excellens in omni genere uirtus in ullis fuit ut sit cum maioribus nostris comparanda Rhetoricam es e persuadedi artificem Quintilianus auctor est. Apud Platone quo Gorgias in libro qui note eius inscriptus est ide facere asseuerat Cicero pluribus locis scripsit officiu oratoris es eadpersuadedum. In rhetoricis etia finem facit persuadere. In eodem item libro Gorgias Leontinus antiquissimus fere rhetor homnibus de rebus oratore optime posse dicere existimauit. Hic infinita & immesam huic artificio materiam subiicere uidetur. Aristoteles aut magnus ex nobilis rhetor qui huic arti plurima adiumenta atq; ornamenta subministrauit tribus in generibus rerum uersari rhetoris Officium putauit: demostrativo deliberativo iudiciali. Ratio uero ipsi ut Cicero testatur: in hanc potis imu ducit sentetiam: ut existimemus sapientiam sine eloquentia parum prodesse ciuitatibus. Eloquentia uero sine sapientia nimium obesse plerunw: prodesse aut nunquam potest.
Rimus omniti Empedocles mouisse aliqua circa rhetoricam dicitur Artiti aut scripto: aliquissimi Corax cu Tisias Siculi: quos
insecutus est uir eiusdem insule Gorgias Leotinus Quinti aus orgias
Cicero orgias Aristoteles Ciceto
19쪽
Empedoclis ut traditur discipulus Is beneficio logussime artatis nam centum noue uixit annos' cumultis simul floruit ac primus aurea statuari solidam delphis in templo sibi posuit: tantus erat docendae oratoriae artis questus. Huic successit cla Isocrates rissimus eius auditor Isocrates Praecipuum uero lunae, teste Quintiliano sicut eloquerierit preceptis quocpeiusde dedit unicum apud nos specime Tullius orandi docendi oratorias artes M. Tullius: post quem tacere modestissimum foret.
i ra te extollere uicia fulminare adiscimus: laudare benefactat detestari facinoras consolarili Tullius hortari impellere absterrere. Hac. M. Tullius in libro de natura deorum effert his uerbis. Iam uero domina rerum ut uos soletis dicere eloquendi uisci est praeclara Qq diuinae Qua primu efficit tineaque ignoramus discere ocea que scimus alios docere possimus Deinde hac cohortamur: hac psuademus hac consolamur afflictos, hac deducimus perterritos timore: hac gestietes comprimimuS: hac cupiditates iracudias' restringi in us Hec nos
iuris legum urbium societate deuin Xlt. Heca ulta
immani ecfera segregauit. Nil ergo eloquetia laudabilius praestabilius uel admiratione audientitii uel spe indigentrum uel orii qui defensi sunt gratia Huic quot a maioribus nostris estis tota dignitato
20쪽
Vltos apud graecos legimus eloquetia floruisse: sed precipue laudis inter ceteros habiti sunt Pisistratus Hippocratis filius: que Pisistratus tanta doctrina ingenio cveloquentia ualuisse tradunt ut ei Athenieses facud eius oratione capti imperi u ciuitatis ultro deferrent: quansi Solon grauissimus orator pro libertate aduersum illusaret. Sed eloquetia Pisistrati libertas cum Solone succubuit tepore quo Seruius Tullus regnabat Rome. P ericles uir stimus igenio dicedi copia Athenies periclesbus iugu seruitutis posuit. Na urbe Albenarum suo uertauit arbitrio:&anis quadragit mira prudentia rexit. Cum aduersus populi uolutate lo
queret: iocudatame ac melle dulcior eius uox erat
Hlesia cyrenaicus tantii dicedo ualuit ut dii mala Hegesiascv miseros huiusce viis casus populis praedicabat: eorum miserandam imaginem audientium pectoribus serebat: multosq; ad necem uoluntaria quodammodo pellebat. Ideoq; Ptolem eum rege ne de hac re amplius dissereret thibuisse ferunt. Corgias philosophus Leontinus gente Siculus cete Gorgias simum nonia anni eloquetia litterisc praecellens impleuit. Que dixisse accepimus se dolere Qtunc euita decederet: quado sapere coepisset. Hic hominu primus aurea statu acu solida delphici repto sibi posuit:tatus erat docede oratorie artis questus.