Crisimerologion, seu dierum crisimorum ratio ... / [Antonius Petitaeus]

발행: 1566년

분량: 184페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

171쪽

e morbi initio Marti calido sicco adhaeserit: 'orbus vero alterius propositorum duorum egrorum a caliditate proficiscatur, tunc sanengrauescet illius morbus:si vel a frigiditate, 5 utque infestabit 'd si obieceris statua obiectio.

Us anni partem, ac amborum aegrotantium talem,calidam, necnon triusque morbum a caliditate prouenire, cur eorum crisis, eademmon contingit Diceremus id quidem euenire Oivxὲψ posse,ob temperamenta corporis variarii quideinterdum alter aegrotatium, nativo tempera mento calidus: alter vero frigidus est. Sed tor-

tasse rursus insurgeres Pingamus Vtrolque eo dem teperamento praeditos esse.Respondemus solivio. feri no posse, ut duorum hominum teperamenta ita conueniant, ut inter se non distideant.Et licet demus quorudam temperamenta inini uersa natura conuenire, Meadem existere pos se, tamen natura propria sunt, hominum Quod si propositorii aegrorum temperamenta, morbi ratione inter se non disterre fateri cogamur, in utroq; tamen omnino conuenire, ac veluti in unum conspirare nequeui. Multa enim si se in diei, cuni potius quam alteri accidere possunt.

An selesia malam cristim eo iant,ct quo pacto di qua istella tanta distantia,terrena a petant, A P. XVII.

Erum opponi posset coetu crisim perniciosam n promouere, imo cuiuscuq; morbi crisin die cristino euenientena,

172쪽

obiectio esse salutarem, quoniam ipso die natura, viribus coeli adiuta, aduersus morbii pugnat, cum prius ipsa nullius ope interueniente, in morbuageret. Si igitur natura ipsa nullo externo presidio fulta morbo ante diem criticum reluctabatur,nec aegro periculum imminebat, non ne magis morbo resistere poterit, cum Virtu Responsio tis coelestis pra sidias septa cri r 'Respondemus vim coelestem non semper naturae opem ferre, aut ad bonum aduenire, sed non unquam celerioris prostrati bis causam existere,pauco enim

auxilio aliunde petito,natura intempestiue ex suscitatur, ac insurgit, ipsaque ad pugnam ac cincta,morbique impetu repressa, celerius succumbit. Idcirco plerosque perire sispicimus, an quibus die crisimo crisiis incoepit. Quod autem ante die criticum no succumbat aeger, id sit, quia morbus in natura sensim agebat, eam que longa mora pedetentim infestando, tande μαρ σμά desiisset, sed natura ipsa adminiculu4liunde sibi suppetere sentiens, contra morbum insurgit, ac decertat, ideo repete interit aeger. Pubitatio. Sed dubitares quo pacto fieri possit, ut corporis natura sentiat ac percipiat tepus adminicu-

li,cum ipsa intellectu ac sensu careati Ipsam et

Arb.,.s natura,inquit Hipp. no ex intelligetiai. . : si ue ad suas acti oes,vi ac impetus inuenit. Pre terea, cu coelestia tu haec inferiora, aere intercede te,agat,qui tunc aer immutatur, dii eiusmodi adminiculu,ccelitus demissiti,defertZan qua-

litas

173쪽

itatis aeris immutatione id fieri dices, cum in-erdum frigidus, nonnunquam calidus sit Re. iuri soden tu interiora haec a superioribus bitariam Utari, vel radiora coelestrum influxu abdi- O, Vt Voluerunt nonnulli, quado in haec infe iora per actione. aspectus suos, vires demit Unt. Vel aperto, ubi aeris iret mutatione sensibi is fit influxus, hoc modo Sol aere calefaciens, terra calefacit neq; sequi necesse est, naturam mentes sensu praedita esse, a superiorum inferiorii connexio est, per qua auxiliu coeleste Percipitur ac tum morbus In isto motu ama tura Oppi gnatur. Si qua ras,quo pacto at in terstitio stet hae terrena afficere possint ξ quo modovehatur ac deferatur emissa virtus,ne in de scensu dilabaturξ volui non ulli exerto porre ctosque in terram. reuerberatu coactos hoc prestare radios,quoi uix resultu intellitur,atq; invalescit virtus,idq; nociatu in Solis MLune , Verum etiam Veneris,Iouis, Martis, Syrii radiis conspicuo cerni at ut Delatione aute re sexto nemq; luminis, de carieris non ita percipi ocu lis, , vel distati nimia attenuatur, vel ob exi litate hebesciat radii. Eeo vero ut eo de modo per aere eos ferri conceda ubi in aliquod obs stel

in . . . lis VI in qua

taculum ita pegerunt, re ill resac ge inari, in terrena iiDueor quoniam singula stellae, suis distinctis d que coloribus sese m oculos ingerunt nostros. Si descensu longiore comminuti delicerent ac

dispergerentur radii ipsi, nec seorsum sinet

D iii

174쪽

li ad oculos porrigerentur, ac pertingerent non distincta cotueremur corpora, sed in confusum quoddam lumen aspiceremus.

duersario is Galeni obiectisne refelluntur.

A P. XVIII.

O lestia igitur hunc elementarem orbem afficere, quo pacto costat. Quod

si concedatur,ut negari a nullo sane potest quo animo, qua fronte, quave opinione, non illi ta audacter, Galeni de crisimis diebus

rationes, impugnant,omninoque euertere conanturὸ Negant ad Lunae motum,in quadratis oppositis locis dies crismos referri debere. Nam si ad Lunae motum, influxta, in quadratis oppositis locis, referri dies decretorii

debet, aegritudines omnes in novilunio inci-pta e Oporteret .:ilioqui nec diei . dimidia Luna, quadratusque aspectus nec dici 4 plena LVn i Oppositusque aspectus respondebui nisi oblactio initium morbi a novilunio sumatur. Prarierea, cum quopiam morbus peracutus invadit, Luna initium Arietis tenente, crisis in principio Cacri futura esset atqui tum secundet septima nae initua adest nempe dies octauus Igitur crisis octauo die continget, nonui fine Gemino-rtim, nempe .die, crisin vero in Cancro fieri debere costat, quoniam tum Luna occupat signum inimicum illi, utraque qualitate contrarium, quod morbi initio tenebat Cancernamque signum frigidum humidum est op positum

175쪽

inositum Arieti calido dc sicco Verum no ad Gesurim uertunt hi omnem positum gi in gradum, sue punctum cuiuslibet igni, posse quadrato

lim aut oppositorum initium extitere,pI Ο tione mori, tum inuadentis. Nam dierum criticorum computatio a morbi principio deri Uatur, at Vero morbus, in principio primi sit gni quadrarii circuli ut Arietis Cancri, Librae X Capricorni, non perpetuo sed raro admoduinvadit. Quando igitur in quopiam alio puncto morbus invadit, tum ab eo quadrati ip- possit aspectus principium sumendum est ' On obiectio

I novilunio. Sed iam intimis ipse sensibus perspicere videor, d mihi ab his aduersariis Gal.

obiici possit. Nos non minimum hallucinari contendent, ludd morbi principio attendendii esse velimus,ut cum Luna fuerit,in tradr tis, aut oppositis, principio morbi, locis, tum cristes fieri dicantur: siquidem non semper die T. in quadratis,nec I 4 in oppositis initio morbi luna locis inuenietur . Nam si quispiam in novilunio morbo corripiatur , qui . iudice tur, alium vero prius Luna silente morbus in uaserit, tum si Luna causam rise*n acceptam referre debeamus auius crisis in finem quarte illuminationis ipsius Lunae recidet. Atqui dies ipse 8.erit ab initio morbi. Igitur in . crisis incidet Respodemus bitaria iii Luna quadras spectari, vel ratione illuminationis, vel petr-

grationis fue transitus Lunae per signa propo iiii

176쪽

tatio fit an mollis.

sitorum autem aegrotantium quartae, aeque die deliniit, ita tame ut ejus qui primo aegrOtare coepit quarta, alterius quarta uno die prae uertat. Et quamuis apparitionis luminis quarta morbum non promouerit, ipsa tamen quae peragrationis est, morbum eius,qui prius laborare coepit promouit: hec igitur cum crisim in P. Cfiicere possit, eam in Octauum protrahi ne cesse non est. Itaque in omnibus morbis, qua dra, peragrationa Lunae esse potest at in paucis, ipsa quae apparitionis luminis est. Ideo di

cebat Gal. Luna duplicem mutatione in morbis fucere, nam comunem, quam a lumine habet, alteram propriam, quam a motu pro

Curictae so

prio per ligni fertim sortitur. Neque acutorum iu morborum cris perpetuo speranda est, donec

Luna signo mitu a gritudinis , contrarium, in Vtraque qualitate, signum teneat. Etenim ad morborum acutorum crisim, duo ocurrunt, nimii si humor nat tirastinati las, lunae aspectus, ambo pro efficieti aptitudine, crissim aut inhibere, aut promouere polliunt. Exempli gratia, morbi peracuti risis, ratione aspectus Lu- e septimo dae euenire solet: nonnu qua tamen humor ita naturam irritat, ut crisina septimo ituram quintus praeoccupet Interdum vero quonia humoris cun re continuatu non est, ins crisis protendituri quonia peracuti morbi ut bilios imparibus mouentilr, accidit, Vt crisis salutaris, non . sed . eueniat.

177쪽

Dierum Crismorum causa es ciens interna.

J Iorum crisimorum causa efficiens in

terna, Iacultas est corpus gubernas, Vel morbi ejusq; materia dispositio ut tam ut facultas ipsa,viribus coelitus demissis comitata radicalium diei v. indicum intercidentiu vero potissim v,morbi fice materiae motus causa sit. Quod sic accipi nolim, quas noadmitterem, ad dies vulgo dictos radicales,

naturam morbi non concurrere. Nam morbi dispositionem requiri. humoris impetu inconcurrere, in idem non recidunt &quemadmodia in aliis rebus naturalibus, utpote hominis procreatione Sol velut uniuersale efficies, homo ut particulare, dum coueniunt, certum producunt et fectum, si paties bene dispositum sit,in omnino patiatur, sin minus monstrum nonnunquam fi trita accidit ut quando efficies uniuersale utpote Sol, totius ejus vice rex Luna, quae regedar huic inferiori plagae merito destinata est, cineros' planetas terraru vi cinitate excelles, facile huius inferioris mundi humiditates immutat,si in eas affectui recipie-do idoneas, Luna ipsa dominatum obtineat. Neq; in tali actione necesse est agetem chimateria, si municare, aut Otacitum adesse, neque si influxus occultus fiat, aeris immutatio exigi tur, nisi optima aeris Oltitutionem, vim illam coelestem Vt ius excipere velimus Nim con Hip. Aph. ixantibus teporibus,si Ξbia i fiunt, conta ij. orti

178쪽

l stantes loni iudicii morbi fiunt in immo

deratis velo inc5stantes: difficilis iudicatio nis Et quemadmodu agens uniuersale,vel ma, teria haud bene disposita, vel agente particulari deficiente effectu suo frustratur sic etiam crisis,licet a coelestibus promota,ad bonii vergere possit,accidit tamen, ut ob aegri, Ut me dici erratu, aut naturae defectum, talem finem 'quo haud nanciscatur, quin morbi,qui natura sua,' ' i , a i Oi tamen a periculosis symptomatis sani

tutem pollicentur, ob errat admussa, lethales

fiant. Cum autem facultas corporis,fortis exi stens, bene se habens, materiae dominatur,&a benefica Luna constitutione adiuuatur, coctione i absoluta, circa morbi vigore sine irritamento, humore excludit, tum crisis bona sequitur Chrporis aque partes taculiati retentricis bene se habentis ope, tum benignos, tum noxios humores tandiu retinent, donec iis concoctis tacultas expultrix si valida sit,in

surgat. sese proserat, quod e benigno humore excremeti supcrest, illud alio atque alio

amandas, tandem in locum quempiam csimune reponat, ac deinde foras expellat Humor vero prauus, acuti morbi soboles,tandiu retinetur, donec omnibus rite peractis,si ne irritamento, statis teporibus , eius excretio insignis tande naturae ductu , eiusque ordinato motu, consequatur.At Otra accidit,quando humor

tum benignus, iii in nocuus, copia, aut quali

tale

179쪽

tate peccas,ipsi naturae dominatur,eamque stimulat: nam si benignus. caloi e perfusus sit,&ad superiora via affectet, vomitu si ad inse riora,alui profluuio intepestive, nempe non dii perfecta ostione, excernitur. NOxiUS UO-que copia, litio natura infestus, crudo ad huc morbo existente,ob concitatu morbi impetum, benigno etiam comitatus, foras pro

truditur.

Intercidentium dierum ratio. A P. XXo

I intercidentibus igitur, siue prouocato

riis iudicatio fit, aut ob humoris 'an ut si nisque summum calorem tum praeuer I u

tunt crisimum diem aut quod paucus sit humor, isque, iuxta quorudam opinionem,mul to mitior, tuam qui naturam,in critimo radi cali ad crisini excitare valeat, ideoq; crisis re Cur prouo moratur, in prouocatorio siue intercidetes ' is . dies cadit: aut quia ipsi, crisimis diebus quod rum ricem voluit Gal. proximi sunt. Huc accidit, quod ) μ' coeli costitutio benefica, in his euenire potest, quorum fauore natura vegetior reddita, pu gnam aduersus humoris noxii molestiam instituit,eamque adoritur, tadem dirimit, lis q. causis prouocatorii crisimorum vicem sub eunt.Avicenna intercidentium causam,vel ad et quarti ea, tua extrinsecus accidunt, vel ad puru aut velocem morbi motum, vel corporis in robore. imbecillitate dispositione, refert. Non-ntiquam etia accidit, ut crisimi, prouocatorii

180쪽

esriciantur. Nam septimus a D prouocatorii est. Nec mirum videri debet si inuicem com in utentur, vicesque alternas subeant. Nam, quod cuipiam natura insitum est , accidentibus labefac ari posse Philici contendunt. Ve riumri Laereret quispiam, si intercidentes dies crisii ni esse possint, an dices habebunt resse ponsum sit, eos quidem ab humoris impetu, non a coelestiu in fluxu, siue Lunae obtutu, indices, suos dies, eosque intercidete dictos obtinere tertius enim nonnunquam quartum

indicat, interda s. quintus alias: index est: septimus, ubi crisimus a celesti aspectu non

est,9. aliquando indicat. 9. vero interduci . in de est: . i. non unqua iuxta quorunda Opi nione i , index esse potest. Horti autem dierum, in acutis . peracutis Orbis, duntaxat rationem habendam esse videri possit quandoquidem humor, eos morbo committens, eiusmodi est,ut suo minis naturam ad CXcre tionem, coelestium auxilio non expectato, irritare possit. Et quoniam morbi acutissimi biliosissimi sunt, testeGal. propter humoris idiotropiam , natura tertio quoque die irritatur. Idcirco dies hi ternari numerantur, repetito ubique tertio die sic I. 2.3 a Ursus . . s. ite

dem I. I 2. 3. vltra hunc diem intercidentes non produci, quidam contendunt alii in II. aut , desinere volunt, ob eam, arbitror, cari sam

SEARCH

MENU NAVIGATION