장음표시 사용
11쪽
M t. 1 's. do etiam initio nio ibi vires non lassi ineat. Prolt de hoc in loco Galenus dixit. Verum iEi nullo non tepore, (videlicet in quo, est materia cruda) sanguis est mittendus, modo vires sustineant. Hi e Galeni loquendi conditionalis modus, cuvenam secada praecipit, etia in principio morbi, si alte te legatur, mille in eius locis reperitur. Iraq; inquit ille. Si quado elsecudo a principio die Mires exolui ideatur,a dena secanda abstinebimus. Tantu abest ve Gai. virium roboris conditione postierit ad hoc quod principium M incrementum tantum incladeret, ut etiam principium excludet et, si virium robur no adsuetit.Nullibi autem apertius id Gal. docuit quam libro undecimo methodi,ubi de harum febrium curatione per venae sectione agens dicit. Si ires eius qui exputredine humorum febricitat , alentessint, satim mittendum esse sanguinem, si
eruditas entris non sit,statim incipiente morbo. Nec
sibi repugnare (ut male Lemosius. ait mihi vi detur hic Galenus, dum dicit se paulo supra osten,
disse synochum in viriu imbecillitatem non incii lde res hic vero etiam in principio morbi virium roboris conditionem ponat No enim absolute, sed vi plurimu eam in robustis fieri dixit lib. p. metiae. , undet semper iv ubiq; cum Hippocrate virium ro, boriri conditionem, ut pote necessariam Galenus
Sed unde discessi,eo iam reuertor. Uidq; ego eirca huius loci explicationem sentiam,ita me ex lpedio. Si tempus, graece vixies , de quo dubitatur, i aequivocumve ex suppositione expositoris, ex Aristo
12쪽
Atist feni. prius distingit ei: dum i ore censeo. Ita
enim non laborabimus ili te qui uoco, ut relio ut S
huius loci expositoribus conti est. Tem pus in me rem iis dedicina, sicut caliis in logico, aequi uoce de multis mi rii aevdicitur, ac proinde multa diuersa tempora significat. Piimo modo dicitur tempus de spatio illo te, dicitur poris extrinseco, in quo tanquam in stadio omnes morbi percurrunt, donec metanae contingant, id Temus tri est, terminentur. Sic enim Diaria uniam percurri L 3 siciter ac- diem. Morbi exacte peracuti quarto, peracuti sep cipitur. timo, acuti quatuordecim diebus terminantur. tartana menses vel annum perdurat. Hoc rem i. pus primo modo sumptum, a Plailosopho nume-.. Urus motus secundum prius reposterius definitur. Quod annorum, mensum, dierum,nochium, horarunt S c. numero circumscribitur. Te pus hoc apLiba. depositissime(meo videri)M T. Cicero in hunc mo encio.tav. dum definiuit. Tempus autem eis id quo nunc Mimur
(nam ipsum quidemgeneraliter definire diffiseesa pars
quaedam aeternitatis cum alicuius annui, meuserui, diurni
nocturni desipatij certasignificatione De hoc Gal. in eodem huius loci capite loquitur, quando paulo in- ferius dixit. Nam si praeeedat ciborum cruditas, tanto tepore differre enae pectione ubebis, quantasti ore, tum
ad eorum concoectionem, tum rexerementa defend , Iideatur. Secundo modo sumitur tempus pro occasione,quae nihil aliud est, quam tepuvopportunuad auxiliorum exhibitione. De hoc dicebat Hip- I. .asph r. pocrates,nuita oli et C ccassio praeceps Hocque vo- divis.catur auxiliorum tempus. Tertio dicitur tempus ad crate. de morbi temporibus, quae in morbis in ateriali-
13쪽
bus sunt quatuor iuxta materiae alteratione, principium scilieet, incrementu tD, status Ac dicti natiolouae quidem se bab ciri vcluti quaedam morbi aetates unde merito tempora cruditatis 5 coctionis appellantur. Distingue tempora, di concordalis iura
Quod si rigidas aliquis logicus adhue dicat,
te pus non esse aequivocum, sedarumnalogum(quae melior opinio est tunc aptius, cu tempus sit per se sumptum, stabit pro primario, re famosiori significato,quod tempus si inpliciter, & absolute uicitur; dc satis cauto ponitur hoc in loco a Galenologicae etiam periti si in o. In quo tantum agit de occasione mitte di sanguinis in synochis febribus: quam docet non esse desumenda ex numero die,
rum(quod alij medici factitabant quem elegantissime per verba illa, nullo non tempore, ab occasione secludit.
Procuius doctrinae, de loci maiori explanatione antequam ad eum expone dum me accingam,
no nulla scitu digna maxime Tyronibus circa literam capitis , iuxta Galeni methodum in curandis his febribus praecipue putridis, sunt a nobis praemittenda .Primo docet Galenus duobus maximis remedijs synoelium esse curandam, sanguinis detracti one, de frigido potu. Curatur primo venae sectione, quia cum in synocho praesertim putri, reperiantur septem illi affectus, de quibus lib. t r. methodita pluries alibi. Primus est febris a. putredo. 3 .prohibita ventilatio. . obstructio, s. hamoris
14쪽
motis multitudo g. crassities, .viscositas Multitii dinis copia obstructionem efficiens, quae resol riua methodo, ultimo loco fuerat inuenta,in exequ utione prima omnium sui ablationem, quae fit per contrarium nempe euacuationem, indicat. Cum autem obstructionis causa sit sanguinis mul a r. titudo, per sanguinis de tractionem euacua da est. Eac maximum remedium est, dc praestantissimum pro hae febre curanda . Itaq; cum synochus morbus sit magnus, imo (vt Galeni verbis utar Id s. me ,
maximus acutissimus, S giam psimus cum magna c. . desin- plenitudine, magnum expostulat remedium eua-I .llis miscuans. Q re de sanguine mittendo ita delibera- cap. I a. mus. Si nochus est magnus affectus cum pleni tu .dine omnium humorum exposcente magna omni u m etiacuatione sed magna omnium humorsi evacuatio solum fit venae sectio di (nam inedia frictio balneum,& uniuersum exercitium,quibus fit omnium humorum euacuatio, Galeno Auctore, non sunt magna remedia, non enim affectus magnitudini dc ces ei itati satisfaciunt) quare illis utendum non est. Neq;expu'gatione, quia illa omnes humores non evacuat. Est enim ex pugatio humoris sua qualitate peccantis euacuatio. Eritigiatur sanguis mittendus ut plenitudinem sanguinis, causam obstructionis in omnibus vasis maximis (qualia sunt quae inter inguina dc alas) existerem euacuemus. Quia huius obstructionis causa ut ex lib. '. methodi c. s. os ex prima historia cap. . colligitur est plenitudo, non ca quae est ad vi . . rei, sed quae ad vasas eodem enim loco Galenus
15쪽
ipleni odinem quo ad vires synoclium' non effice
Quatuor dir sed cum venae sectio sit auxilium, necessario enae sec hibere debet omnes quatruot illos auxilioru sco-tientiscopi, pos. Hi vero sunt qualitas, quantitas, occasio, d . utendi modus. dissilitas est ipsa sanguinis missio, quantitas illius ex affectu, viribus,aetate, regione&c. desumitur. In synochis itaq; febribus docet Mantua Galenus, maximam copiam sanguinis esse euacua Inde sumi dam etiam usq; ad animi deliquium. De quibus lotur quutus est, cum in ardentissimis febribus sanguit. Apho. Nem detraxit usq; ad animi defectionem. Deliberat autem ille ex maxima plenitudine, M viribus admodum robustis(quibus qui synocho corripiu-tur,constare solent semel sanguinis detractioneum ad animi defectum(quod annotandum, re noimitandum in his nostris temporibus existi ino) sit
vero propter vires id non licear,reiterata venae sectione supplet. Postiemo docet. sanguinis detractionem esse adeo necessariam in cura da synocho, ut hoc remedio omisso, in summu discrime deueniant aegrotantes , nisi eos vel virium robur, vel largam sanguinis profluuium, vel sudor copiosus a manifesta pernitie liberet. Sed de quantitate satis; iam ad occasionem redeo. Cuius hic mentione fecit Galenus, cum ait. occasio Verum ista nullo non tempore, modo Tiressu linea cli. Oc- me =can, casso mittendi sanguinis sumit ut ex affectu posidae Inde tutante.&absentia impedientium. Quod postulat desumitur, uenae fectionem; est sanguis peccans quantita
16쪽
taxat in principio, seruato se licet vete, praecep
to euacuandi circa initia. Id quod passim ex Galeni verbis colligere est, cum sanguinem detrahit, no solum in febribus dilochis, sed etiam alijs mor lib. bis. Lib. p. methodi cap. , M s. ubi de synochisa tho.tas, .i .git, statim, inquit, a principiono euacuam iit, alibi.Tantuinis. principio detrahere, de li. i I. meth. c. I . ubi de sanguinis mittendi ratione in synochis agit, sic in ipsisus capitis exordio ala. Que es ires eius qui ex putredis e lib.'. meth.
humo, si febricitat, Taletes sint, mitedus lati inguis est, cap. . si cruditas dentris nos it, statim incipiete morbo. Quinimo in duabus historiis quas refert, in primo aegroto, iuuene palestrae perito, qui febre synocho sine putredine laborabat, tertia nocte sanguinem detraxit vla ad lipothymia, ex qua alui deiectione bilis vomitu, Sc sudore superueniete, protinus febris fuit extincta. Adeo ut ab astantibus per iocu febre iugulasse dictus fuerit Galen. In altero seruo,qui
synochum putrem patiebatur, protinus secundo die , in quo putrescentium humorum euidentes erant norae , sanguinem missit usquo ad animi deliquium. Ouid plurae ausim asserere nunquam dc nusquam apud Galenum reperiti quod in curandis febribus continentibus in incremento venas secuerit. Nam vel semel subito dc affatim sanguinem detraxit usque ad animi defectionem; vel eadem die iterauit. Iteratae , autem, inquit ille, detractionis tempus, in quibus sim, pliceter et acuare Oudemus, eodem die illo. In casu vero quod in principio venae secandae
remedium fuit praeter missum, (de quo postea in
17쪽
licet sanguinem mittere in incremeneto Adde etiam licete, si non fuerit facta sufficiet et euacuatio in principio. Sanguis igitur mittendus est duntaxat circa initium, quando eo Eent pore est quod postulet, nempe sanguinis plenitudo,&non est quod illam impediat. Abest enim ut plurimum virium imbecillitas , quae sola praeosidium hoc prohibere potest. Rarius autem acci, . At, ait idem Galenus, Itprotinus in primo secundo
de die diires imbecillae cernantur, accidit tamen intcr- dum
Existente igitur affectu postulante,& non prohibente,venae sectio debct exerceri statim in principio, nulla habita ratione numeri dierum, quod aptissime Galenus dicit verbis his, nullo non temporeaeraecetium csl, omni vel quocunque tempote prima acceptione sumpto, ac si diceret, quocunque die, siue quacunque hora diei aut noctis (alibi namque de his febribus agens dicebat.
Erumper noctem fami inem mittere non erearis. Et hoc modo adequaleae complete (vt logicis terminis utar) verificatur propositio uniuersalis affirmativa. Nullo non tempore Anguis est mittendus, modido iressustineant; Si intelligatur, (ut intelligi de-het) de tempore quo nunc utimur (quod recte definiuit Cecervino de morbi teporibus. Hoc enim Galenus scripsit contra antiquiores medicos, qui ex numero dierum mittendi sanguinis occasione desumebant. Quorum absurdam opinionem reis
fellit ipse libro de curandi ratione per sanguinis missio-
18쪽
nisi post tertium diem venam lecabant, is que Diat litaris dieebantur, quod ante tertium dies, ne. que cibum, neque medicamentum exhiberent.
Cuius seehae fuit Thesalus inuento t. De his me- 'minit libro r i. methodi, & alibi. V -i. Alij contra istis repugnantes (cuius opinionis videtur etiam esse Celsus ultra quartum diem venae se istionem prohibebant:Quorum etiam alicu ' 3- '. hi mentionem fecit Galenus. Contra quos omnes sic ait. Ietur insumma hoesiciendum primum,quod lib. des et in sanguinis missi ne dierum numero non siit attenden- misi. c. 2 .dum, quocunque enim die (attende ingeniose lector, cit. idem enim est libro de sanguinis militone, quo squam in methodo, nuta non tempore, modo vires 'stineant ad Discopi, etiam istesimosan bis ese detri hendus. Quali diceret,primo Acudo, tertio,o quarto, M alias deinceps, modo vites constent; no enim dieru numerus languinis detractione describit,
sed se opi .Nacum apud Gal.duo primi principem.
sangui . mittendi scopi sint, morbi magnitudo, Muirium robur (quippe qui in unu consentientes,id perpetuo remedium in morbis exposcentibus requirunt his ambobus praesentibus, quocunq;tepore, e diurno siue nocturno, quocuq: die, siue Primo,secundo, tertio (aduersus Dia tritarios siue quarto,quit Ito sexto,& alijs deinceps(aduersus illos medicos qui ultra quartu die sanguine nodetrahebat in his febriboco tineti by vena secada est Descendamus igitur ab uniuersalix, nullo non tempore , ad eius particularia. hiae facile quilibet C , ex
19쪽
ex multis Galant locis in eius Oeeino potem ex
piscari. Nam fere omnia quae in definitione temporis a Cicerone tradita continentur, Galenus expressit, ubi de tempore hoc facit ipse mentionem.Tanta est termini uniuersalis latitudo vis. De senibus enim tib de cur. ratio. persan g. lnisse. loquens,sic scriptum reliquit. Itaque non numero annorum solum modo animum aduertes, quod quidamsaesul, sed et corporis habitui, nam sunt qui sexagesimo aetatis antio denae sectione non ferant, cu quidam qui septuaginta natis,ut annos, perferant. Adeo magna est horu scoporum, praecipue virium roboris dignitas M vis. Libro nono methodi. Optimum igitursactu in , inquit, (Id quod nos semper in re quaque facere Midissi Gatim non numero dierum, sed ni virium robori in febribus eius generis attextum ese , quippe quod si servarumsit, non solum sexto, septimo de, sed etiam sequentibus diebus sanguis est mittendus. Alibi vero de febribus synochis agens in haec prorrumpit ver- lib. desn- ba. Nam in qui bus tibi sanguinis feriantis copia apparet,
guinis mis quam oedissime eam euacuare conator, priusquam in prin-sio. e p. 15-cipem aliquam partem ingruat; quam ob rem etiam pernoetemsanguinem mittere non derearis. Si quidem ridicumlum es quod quid factitant,a secti a diei hora ad quintam aut sextam solumodo sanguinem mittentes, haud alio quo
is tempore. Idem scribit eodem libro de sanguinis eat.1 L. missione, ubi haec leguntur verba, Verum squis memoria tenet, quae toto hoc libro sunt dicta, nihil tale committet, sanguinem mιttens qua his diei noctis que hora. Miror virum in hoc libro tam versatum ide co- tum illum memoria retinentem haec GaIenites timonia
20쪽
timonia tam manifesta latuisse Hanc denique Claudi j Pergament mentem Sc
doctrina Avicennas ille Arabu facile princeps(tanquam interpres eius fidissimus, qualem se se inge. a. e. - .nue fatetur j apienter explicuit, dum de febre sanguinis curatione agens, hec verba scripta reliquit Euacuario autem non est aliqua, Fie ut phlebotomia ex ma- nis,in quacunque hora accidat,id est,in quocunquc tempore, vel, nullo non tempore. Hora enim apud Arabes
tempus significat, alibi namque ipse ait. I. cap. cauda, aut multum fririda prohibet a sanguinis missione. 3. O' I. Quid apertius pio Galeni me te hoc tu loco explicanda, ab intcrpretes dissimo dici potuit Emaxime cum addit, & non expectatur cli sis, nec digestio, id est concoctio. Vocetur etiam ex Neotericis, tanquam veru testis in huius nostrae expositionis veritatem pro Galeni me te confirmandam, Paschalijscholiator, qui de synochis agens, in hunc modum scribit.
Tum iu sisnocho, continuis, dum modo adsint ires, quo eunq;tepore licet: anguinem mittere; In intermittentibus oelum hora intermissionis. O verum Galeni discipulum, o denique strenuum methodi obseruato te. Quid enim aliud est. In senocho,dism modo adsint Myes, quocuque tempore licet se uinem mittere,quam in methodo, Verum illa nullo non tempore, modo iressustitieant. Ex quibus tam aptissimis M sibi maxime consentientibus locis, quis vel coecus etiam non videt, Gai. sub uniuersali, nullo novi ore,particularia teporis tempora intellexisse, non uniuersalia morbi.