장음표시 사용
161쪽
cum rario pulius externa quiete pulsus rari
t, siquidem ob distentionis celerita T
em refrigeratum calorem demonstrabit si ob moram contractionis, fumosa imminuta esse excrementa an quiete interna cotra, si ex productione contractionis sit creber, suppillulare ab ndantiam cxcrementi fumosi: ob distentionis anticipationem,auctu calore esse. At cum rarior in hac quicte pulsus est,si ob imminutam contra- qione, pauciora an nunciabit excre- rei ad imminutum autem calore esse, si ob distentionis mora. Si coniuncta ambo sint in externa, interna quie- tu compositus indicatur ast ectus Verum sicuti raritas in sanis vel f igidum
rem p ramentum, Vel res non n9turales refrigerantes arguitiata in aegrotis aut frigidos morbos, vel instrumenti mollitiem ab hac enim maior fit, subinde rarior pulsus comitatur. Fit etiam a robusta facultate rarus pulsus; sed tunc etia in magnus est, , che-men . Pulsus aute in rari praetern tu-
162쪽
ratem consuetudinem, quales reperuntur in aegrotataribus saepe pernicis sunt: qui perseuerent diutius,fiunta di&parui Significant autem insignem fri ditatem vel cordis, ve
Contentorum in eo, vel partis vicnae. inio iiii cordis corpus ingenti occupetur frigiditate, non sunt suprmodum pulsus rari, sed languidissimi&minimi quia ob intemperiem larguet facultas: Si non cordis corpus; 1ed vel contenta, vel spiritus, vel lai guis, vel vicina, ut pericardiota, vel pulmones, nimia assiciantur frigidiatare, raritas quidem excellit; noni: men pulsus fiunt languidistinas, tardissimi, S minimi Sed uterque casus periculosus est,i mortem inopuratam, ac repentinam afferens. Do
naiendo vero solent perire, valde refrigerato cordis corpore. Saepe vig lando. interloquendum aliis contentis, aut vicinis refrigeratis. Vnde
imperiti putant eos bene se habere,&ipsi interim animo linquunt,&exspi-mpl. Inter sanos hoc mortis genere solent
163쪽
blent perire praesertim senes, & ebria
si Inter aegrotantes, cum citra ratio-em leuius habero videntur, aut feres absque coctionis signis desinunt. Dinxti pulsuum generis, Contentio, filis scilicet facultatis praesagia a Gale-Qu enim velle mentior est pulsu , ii his
eo robustior facultas,in clior ipς orare debemus duplanguidior, con
tra Medius, qui nec tactrina uer quo lan tar, nec ab eo euertatur, ahquc mi an ii Do-guiorem virtutis arguit non tamen tam in nem, ut sit in languidis pulsibus Vcrum si pulsus penes contentionem tantum immutetur, si multum labefactetur, non solum languidos sed etiam paruos, iubinde etiam crebros creat si vero multum vigeat, nsan solum vehementissimos; sed etiam magnos profert,&nisi usus augeatur, raros. Ex languida vero e vadit robusta facultas, dum humCres , qui prius crant crudi, concri cti evadunt; aut aliqua accedit caussa procatarctica , ut vinum cibus mQ-
164쪽
dcratus optimi alimenti, moderat: CACrcitatio, d alia, quae cor, arteria re optimi perducunt temperamen tu, siue sint alimenta, siue medicamC-xa, siue boni animi affectus, siue ex
crementorum moderata euae uatio,
Imbecillam autem reddunt virulenii, Maligni mo bi, praesertim pesti lentes, vigiliae, dolores sortes, aut diu turni, inediae, praua animi accidentia ut nimia sellicitudines, tristitiae, immodicae, vacuationis, di alia omnia, lquae cor, instrumenta reddunt in um P rata Lasane vero primi hi dein, a mollis g dc quilint 'gci cre, quod pectat arteita ad arsaria qualitatem alunus pertractat. Vnde mollis pulsus, ir, quia sempera molli oritur arteria, semper ciusdem humiditate indicat. Quae vero sint cauis humiditatis, in sermone de intemperie ventriculi decuimus, i dueae non naturales sunt. Si vero sint praeter natura, sunt affectus comatosi, 'urn ivl lethargici, peripneumonici, & cede .
arteriae si in apoli, re alii, quorum vi arteriae mul-
gnificant. O a praesestim pituitos irrigantur
165쪽
L 1 Ni V I ia umore Durus pulsus arteriae duriti :m significat, cuius caussa superius tradita sunt, siue ad siccitatem, siue hongelationem, siue tensionem indu- zendam, spectent Scirrhi tamen vis. rerum, praecipue lienis, tum siccitate, tum conges attonem, tum tensionem inducunt. Hinc lienosi pulsum duris, subinde paruum,&subinde quoq; fie-quentiorem habent. Duritiem enim comitatur paruitas hinc crebritas celeritas sicliti mollitiem comitatur magnitudo cum tarditate, &iaritate. Verum circa haec quinque genera illud in morbis animaduertere debemus, quod licet omnes extremae declinati fines a naturali statu prauae sint minus . tamen malia sunt, quae a mediocritato
recedunt per excessum,quam qu per defectum, o proinde minus timendi
pulsus maximi, celerrimi, creberi im ἔ, vehementissimi, vel mollissimi, quam oppositi, nimirum minimi,tardissim', rarissimi, imbecillimi, vel durissilivi, qui nunquam sine graui lapsu facultatis, vel usus, vel instrumcnti reperiuntur
166쪽
tur. Sed inter excedentes mollissimum' emeti omniu de te trimus:Vchement flami isty omnititutissamus censendus, quia ni eius bona cius bonarum crisium est. Post hutiirum crisi maximus praestat, nisi si caetrem emolli μμ lis. Inter oppositos omniti deterrimu
cst languidissimus i post hunc tardissilinus, serarissimus deinde minimust Durissimus,ut movissimus, periculo i sus est. De rythmoria autem praesagii nil aliud in cy.secundi b. meminit G tenus, nisi, quod Herophii de iis qui
dem prolixius,sed ofuse ac minusve lxe,imo absurde disputauit. Quid vero an nuncient Galenici rythmi penes contractionis, ac distetionis tempora: 'invicem collata considerati, supe ius docuimus. Pr cipua enim causia vari lationis rythmorum est usus immuta ltio Vnde sicuti rythmus aequali moderatus indicat corpus optimis succis resertum, temperatum Ita qui ab hoc deflectunt,tato impuriora, minus temperata indicant, quanto ab eo distant. Celeris enim contractio,
seu velocitas si stolas, in febribus tam
167쪽
rtum est indiciu putredinis ex Ga-noprimo dedisser Anseptimori cruorum humorum4 feruidorum,qua fini ex eodem loco, urinae crudae, aut bscure admodum coctae. Dum enim umores concocti sunt, essiciuntur aites, nec sunt adeo feruidi,nec moraces, nec tam vaporosi unde riae spumam emittunt ideo tum systole moderata penes modum eua it. Qui fit, ut facile sit ex pului con- coctionem cognoscere quia in systo te motus moderatus sit,i pulsus ve- .lhementior euadit,ac maior, mollior, l&Magri aequalis Insequenti autem l capite Galenus pulsuum inaequalita tis praesagia aggreditur de iis D que ad caput penultimum inclusiue disserit. Quae quoniam omni ac L. dictis de earundem inaequalium. mnium caussis clici ab uno obloque p. stlanti silentio hoc in loco,ne frust a repetantiis, inuoluemus Indosus autem ut de quibusdaIn particularit ri breuiter dicam: is,in febribus cri fiam sudorem praenunciat, praesermum
168쪽
tim si altitudinem in vehementiati habeat, aut saltem plures habeat intus altos &vehementes, iraecedrint coctionis signa. Si vero in verni Culantem abeat, malum denuncia Formicans vero in febribus quae dii turnitate temporis vires exhauserui certus est mortis nuncius Sed vermiculans, formicans, si fiant a caussis
quae facultatem subito resbluunt vi est balneum immodicum, vel si viiliri caussa sed quae emendari possunt
Medicum cxpertem non perterrefa ciunt, quia, ut aphorisinus ait, qua ii l. Corpor, to resoluuntur corpora, cito reficiun-
iuuit tur In spirituum siquidem inanitio illeito refici ne,& sanguinis fluoribus,siqui animcle ux, linquunt, ex aquae, vel aceti in sperso ine, statim ad se redeunt, pulsu 'o nos recuperant. Sed in febribus seim:.tis,ac paruis terque hic pulsus est formidabilis Serrinus quanto manifestior,tanto deterior Indicat enim apo
stema, quod longa coctione indiget, ideo disi virtus sit robusta, vel succubit,vel suppuratio subsequitiar. Coi uulsivus,
169쪽
essivus, qui caussam inanientem, &:xsiccantem insequitur,malum signicat pene insanabile. Qui repente z, ': Ebita, alim in morbi principio, vel paulo sub princia ost, non est ita periculosiis. Si fiat a vim 'oxeneno, quod altiores iecerit radices, lota non desperata salus est si cito venenum est. ossit tolli, aut non sit ita lethale, nonia malus est. Tremens pulsias tam qui bere tremulus est, quam qui ex trementibus ad carpum musculis talisi licitur, si sat in rebribus, antefe- inres non apparuerit ab . aliis caussis, futuram syncopim postea mor em praenunciat Circa systematicas inaequalitates illud annotasse sat fit: Quod grauationes facultates ex ple-dnitudine quo ad vires, cum quascun- que&omnium generum inaequalita-lixes producere possint, si praeualet, dominatur facultas, securae sunt; sin languescat,periculose Huius autem signa sunt, quod plures fiunt pulsus Parui, quam magni, plures tardi, quam celeres, plures, crebri, quam ri,plures languidi, quam vehemen tes;
170쪽
duorum pulsuum tempora transigunt sunt perni
ta. Intermittens Vero pulsus, cum stiat a debili facultate, aut valida instrumentorum obstructione, vel compressione, si fiat a secunda caussa, pulsiis non amittunt magnitudinem nee vehementiam, nisi vitia illa vel in corode, vel oscillis eius sint, quod cognoscitur, quia ad haec statim sequitur syncope Si vero sat a prima caussa pulsus omnes sunt parui, clanguidi.
ericulosi autem solum sim inte mittentes, si intermissio non excedit tempus unius pulsus si diutius quiescat,tanto periculosiores,quanto diu tius otiantur. Qui vero duorum puti suum tempora transigunt, simi perniciosissimi, vix quisquam liberatur. Talis enim dispositio est veluti fortis apoplexia Sicuti unius temporis in termissio est ut debilis apoplexia aqua tamen non facile liberantur. In senibus tamen parui periculi est, sicuti pueri quoque non adeo periclitantur, sed iuuenum neminem seru