Chorographia Verbani lacus; Viglivini oratio; Quaestiunculae quaedam; Quid sint pagani

발행: 1490년

분량: 37페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

11쪽

, quae ire in maius extollantes poetae haud imerito canere posset. Circiter plurimi portus tutissima nauium ccceptacula conspiciuntur: aria hinc atc illinc rerum facies nam modo occurrentibus montibus arctatur modo latissimis littoribus herbis di cpore uerno nitescentibus diffunditur ut siquis illius potissimam frugalitatem di amoenissimum secessum collegerit nimirum cunctis Italiae lacubus praeserat:licet alii ex praeclarissimus antiquarum gestis gloriam sibi apud tersissimos auctores comparauere ut Albanus ex quotiaticinium illud fuit:Priusin ex lacti Albano aqua emitum foret nun*potiturum ulteis M.ut Regilliis in agro nusculano ubi Castor ec Pollux pro Ro.dimicantes uisi.post pugnam e Cculis evanuere Apud eundem.P.Vatinius Reatinae praefecturae uir noctu RO.petens nunclare iussus Persem macedonii regem ab Emilio Palilo captum:Nec se Ciminius Ethruriae lacus contra Verbanum nostrum iactet sus herculeis uiribus ego iis:Nec se rasiimenus ei Auernus diuersis malis famosi erigant:alter inter Periissia dc Cortonam.T.Flaminii consulis temeritate di clade insignis alter in Baiano sinu speliachiscnipeici foetido exhalatu sulphureae uora gln:s celebris ubi etiamnum aditum domus Plutonis finxere friensa caligo inerat quod obstoenum illud sacrum humano sanguine consectum inseris agebatur quo salsa antiquorum opinio uocari manes putabat: Nec se Larnis o Lucrinus Baenacusci radiuersissimis in locis siti.copia latii piscium germani extollant: ac enisualtissimis piscibus uberior est:tum innatisti ime Adriatico fiuctu in Padum mox Ticinum postremo in lacum hucissilibus: ec si quibusdam mirii uideatur attam altius scrutantibus ueritas apparebit:Scatet autem his praesertim troclis luciis qui reliquos magnitudine excellunt amnibus saxatilibus uariis minoribus ad Iuxum ganeae conquisitis infinitis deni quorsinoia recensere prolixi magis esset Φ rugalis scriptoris: midam aut Plinio auctore olbus annis squamas clauorum caligatiorum effigie pandentes tantum vergiliarum ortu apparent murusticanum uulgus mirearos nuncupate si apud nos sint hoc nomine quadam alii qui latine mugiles dicuntur uernacula aurem lingua quibuidam in oris euali:Quae dicooeti uulgaris a graeco tamen OriSinem habet.Eant

nunc Catullus Plinius nun* sne praefatio doctrinae nominandi lacus patrios iactent dummodo nunc sit natura apricis collibus ui

12쪽

ridantibus ripis gemmeis curipis omnium deni ierum copia cunctis praestare constet in statim in procinctu sequentia legentib erit Cap.ii.nnde incipiat Xorduam Masarno uico sumit:mare,nostrumosi parua

magnis conserre licet I imitatur. Primo amin introitu coartatur mox diffunditii ut propontis itcrum Praemitur

scdo paditur more ponti elixana. Veni' Sextium,sic non mediocrem pagum clauditur: DcXtra In insilibrias oras tendenti consprcluti ir Gardola tucus Locarnum oppidum Vicecomitum nostiorum

Opimis uicto iis nobile.cum arce munitissima caput perii Illustris satrapae Ihoannis ruschae militis in pagis: castellis imperitantis quem quidem principatum a maioribus suis haereditario relictum obtinet auget indies,ualidiorem retinet:nuper ad illa etiamnum si imma munificentia Inclγti reguli nostri qui Loctiarni arcem illi ut fidelissimo credidit di largitus est inserius Ascona est oppidum prope quam quattuor milia passuum binae insulae cuniculares i. cuniculis animalibus abundantes iacent quae non minorem admirationem e uoluptatem transeuntibus praebent Paulopost uis intur Brisagum Canobium populo frequenssimum nuberrimum coriaceae mercis emporium Ex eodemi loco acutissima ci acerrima in Senia in Omni prope scientiarum genere emergunt PlureStogati. Canobienses hac inclyta in urbe conspicui occurrerent sed illos obiter nominasse sat erit:Tutillic uere Maius ab exequiis nomcninora uenit Dehinc post mille passiis transeunti conspicuum templudiuo Eusebio dicattim in colle superemanet cui praecit sacerdos praepositi' a reueredissimo d.Iacobo Sclasenato cardinali Parmesi integerrimo.qui merito sacerdotium illi id ut caetera obtinet Ein silicea sundamenta castelli Malpagae et iam nomen retinentis in prosundo lacu sita supereminent quod olim a Mazardatis quibusdam pyratis conditum.fausto.Mediolanensium omine deletum fuit:Paulum infra existunt Canerae uicus celeberrimus di amaenissimus Canobiensium secessus:supra quas montes uersus Osabiana mapalia frequentantuEubi superioribus annisi certo copertii est rusticos:llos ad auersicada tepestatequae quotanis saeua homnium bovum

o labores depopulans bliscerii serrimum sacerdotem senio con

13쪽

sectum eundem paroquianum suum ingentis mole saγ lia alcollum grauatum ridentem ut canes solent in medio Iacu de:ecissem cum magicis artibus grandines elicete omnibus accolis perluaerat exinde obseruatum se nullis caeli similibris Altatos calamitatibus:hoc ideo mihi praetereundum non fialis in aluel tridus clesertis magis S uspia incantationes exerceri a multis e plorat una eli: Praetereuntur insuper in littoribus conspicua oppida Intria allantia qua circussuit sinus mergotius longitudi mille pastius qui ramen procedens ex lacu isto quem pulcherrimum inter alaos l. Ut Gedelegimus:sic' op dictus a loco uicio eiusde noas:bola aut allatia ex Verbanicis oppidis meram ditionc intrarimam ducis no II retinet nobilis aut ditissmorii uirorum caeni frequens .Iuγta quam Iucllae duae pennisulae uulgatissimi piscatCru comerciuiliae lunr. Accid:t dehinc ordie corographiae nostre Lexia unde proirent to tia LIheri munera Iim Falernas Setinis p certamen hiatiau de nostris locuamur meris Montifrigantinis palma austrenua Navinati postmodu qui imalia passuum Arona cum turribus eminen is imis fulget:qbusi locis singulis ebdoadibtis emporia chlebranc Quae pi mercat' nominat Sinistrauero Mediolanuicnitti legunt Magninum Locharno oppositi no tri ex recto paralello: Apinu laxosa cu turre Machaei dulce natale solutim Luinii Germagnacina arx Trauallici dicta uallis nona retincs Lataenia Accer 'ngleria cupitlcherrio castillo Aronae opposita.ipa ulcecomitianrorum

laudad origo nam ipsi a comitib Angleriae stirpe trahut quos area b Logobardoria stemata deduxisse uetustissimi annales chronicam natis aspnanda tradidere: De qua historia non mali longius disere dui I Georgi Nerula uir latinis bitteris graecis hun. nri coimatisvius eam ita enarrat illustrat excolit ut nil addidimnustae posse uideat:Hisce duobus ualidissimis enarrans oppidis ec

nes ec Vitelliatas sumescit iusticia nec mi re comitate oenanfahi ac claudi nicipit cocatenariq; ad quoscsim gallics tumuli arcedo a re modo augustos tramites et saxosos.no in hominibus sed et seris iaccestos conatibus summas transgrederentur classe in Insibrios agros sorte ut sunt leues transcendere sibi considerent Nimirum natura illis bene consuluit alpes opponendo quod eorum dementes furores praeuidebat: aliquidem altissim montes totam

14쪽

uallistes Ital ia initis in locis uaria nota sumpsere. nam aliquado grati appellantur a transitu Herculis,alaquado coctiana a rege Cotilo Interdum Iulii necno littorales:nonnun* poenim novi trasitu Poenorum ut plurim auctores alioquin probatissimi diseruere sed ab elus sacr uerticis incola ut Liuius sciabit agnominati sunt hac aute e regione:rhetu uocantur:a rheus ut uindelicua uindelicis: .m.mi fluuii in eum decidant. Abuntur in eum flumina multa ex quibus Ticinus alpib rhetiis decurrens e eodemc iugo montis scatens ex quo Rhodanus Rhenus Danubi Athsso diuersas tamen in res Ones labentes hic prope Bellinetonam fluit oppidum ita ualidissmii ut Sedunicos furores impetuis ne in agros nostros cras lentur arceat.lacum ingreditur uariis completus fluminibus inter quae notissima Moesam ab ualle Mesulcina alterum ex Bregni recipit:In mdem Madia re eruascha derivantur Insuperaresa e iugano lacu eo turbinertiens ut ea decennio elapso prope termignaclia lapideo ponte iugere op suerit:quonta ponte lisiacos ac limo impexos uorticolla sinu diruebat Memorandus quoin Athlso uulgo Tonsa uocitatus iuxta Domodusulam antea Oscellam dictam scipitatus ubi exer itus noster trieteride elapsa innumeris Seduis Veragris sad pontem Crinellam interemptis ingentem reportauere Dictoriam Hoc esse sume Athisonem quem Plutarchus i Mariana uita refert firmissimis ausim approbare argumentis ludita quem Marius sepiles consul cum .Qu.Catulo Cibros ad internectionc deduXlt nec quis Φ mini obsectet i epythomatis Liuianis .L.Floro editis Athesim reperiri nam id rationibus falsum esse demostrabimus Scribit ipsemet Cimbros Thelitonos at*Jigurinos quum terras eorum Inundasset occeanus 5 gallia at hyspania excluderentur nouas sedes

ql aerentes in Italiam per tridentinas alpes uenisse id ueros inspidum est qui breuiore uia transire poterat longiorem multo quaesisse.cum proximior essit Domodusulae uia.qua proscisciitur qui ex his uentiat regioibus praeterea ita plutarch irad:t. His dictis iussit Teutonoria reges adduci nam illos fugientes Sicciani in alpibus ex

coeperat Sicciani uero qui sint nemine adhuc apud Tridentiqui se

15쪽

scire diceret repperi. In nouaties agro hos esse Sici 'iuius testatuastissima intersecans uallem eodem nonale quem quide alia Siccia alii Sessitem dixere qui mox padum freditur iuxta Brenide haud ignobile oppidum.Certius argumentia ueritatis nostrae existit campus in quo conflictus fuit quem tu Rhaudium nunc imulatis litteris Rhobiit sue Rhodobii appellant:Certissima quo supcrsimia umeta arx Mariana a Nouaria.iiii.milibus passuum necnon Sillauegum Syllauensa uici ac Rhomanianum oppidum di Blandrate a Radria mutatione.sln.b ut coiectari licet dictum. ae Omnia eo deueniunt quo liquido eruditis uiris recte sentientibus appareat

Ro.Barbarosq in his dimicasse locis non in agro Veronensi ubi nulla penitus huiuscae memoria pugnae restat nec illis absonum Uideatur Flo.propinquitate nes Athisonis Verbanici Athesis' ero.longe deceptu abiecta uia exorbitasse. minii.n.similitudqmaXimos auctores in pudentissima errata deduxit ab huius fluminis sinistra Vergonta uallis linquini ubi crassioris ualli uel testiunt quas non imprudeurer bardocucullos appellauerimus Ilabitur pterea fluui quida sancti Iulii dictus orex lacu eiusdem nominis oritur apud que est templum .d.Iulio dedicatum hodie quoa tractilis scatens quc hortae lacum iuniores nominat hic impetuosus filii Dulgo Strona uocitatus primo solus exin Athisoni comaYt iuxta Feriolia oppidia Verbania influit augent pterea illum plurimi toristes multiq; limpidissimi fontes Mainae uirgini Ro.pterlabentibhaud inferiores quos ut nullius famae praetereo Hoc loco no silentio inuoluendus est error Blondi Foroliuies uiri alioquin doctissimi ec solertissimis parti diliges i tractu Veibaicos legetesino cosulant quaeso falso autumataicinia in Sebuinu lacu ingredi nicin erbanum attingat cum etiam quibuscunc de media plaebe costet nullum ibi existere lacum praeter* a nobis delectum ad scribendia cla propinquis Sebuinti uero lacum Brixianae regionis nunc Illeld:ctum unde ollius esiquit nemo fere est qui non itelligat licet quidam apud plinium scripserint Seuinum Eodem i sinu multa puerilia ab eo tradita praetermitto ut ubi qui citruatum supra bifariam Verhanum Lugant ea in parte appellatum Haec enim commemoro tantummodo ne studiis dediti iuuenesperuersa fallatur lecti . limihi sunt testes me adastu illud in phaedio sumopere uitare.Dulcis

16쪽

anchon est Ad lacum igitus reiiertemur cundem.

Cap.ilia. ad circa Verbanum Vstrabis montes asperos saxosos dumo bs cuatvniam siluis neotibus plenos quae non minus contignatio aeco utiles arbores serunt.Subinde plurimos colles cum Uaccno Cerere certamen habentes reuises nec minora littera leges quae uisii lucvda pratis uernalia sunt ita ut e fundis campeliribus collinis montanis nec quidem scrupulus irreae sterilis deperdatur: Terra ipsa ec si at quanto specie differt in uniuersum tame aut fiugibus aut siluis uel saltibus uestita.humidior qua gallias uentosior qua Insubres aspicit ubi pecorum copia spectare libet piguia bouum pascira ingentes tuum greges nec minores caprarum e porcos Malalles HedosAmbraciensibus petulciores quorum summ greX auellaturam facientibus per ternos mcses in urbe nostram allatus ad urbis nostrae obsonia augeda plurimum confert Ex feris autem lupos maximos ursos praepingues conspicimus summam copiam uiuacium ceruorum capreoloru caprearum vulpium leporum frondosa Ioca continent:Deniq; tres liquores humanis corporibus gratissimi circa uerbanum praecipui enascuntur uina Campanas simillima oleum haud Venafrano inserius mella hymetiis hγbleis callidneis nequa* caedentia:quae singula regionem illustrare ualeret: Hinc masi, casei bubuli uilis 1 afferuntur qitibus ipsi plurimum nutriunt hinc butirum candelaem saeui purissimi caeteras ex aliis regionibus asportatas facile candore superantes.Hinc pisces ad si adragesimae reiunium pparati quos agones dicimus Hinc afferretur oliuae condititie siue manis pausias a paviendo dictas.1.tondendo siue testiculares suauissimi saporis Hinc tergora expolita ad caligas calceos crepidas solles domesticam caetera Hinc uasa esculenta re poculant lignea suppelle . Hinc tunicae librorum in instrumenta iriminea hinc denim ea quae iustam uoluminis magnitudinem adimplere possent Sed nos imensum spaciis offecim' aequor. Et iam tempus equum receptui canere recreato paulisper animo secundum librum assredi maior enim ut papi .inquit PQR

17쪽

Libri secundi prohemm. Eouuntur dehinc memoradae opes n. Muta intra almae parentis nostrae uastera reconditae qua auariti ix stra irritameta malorum rimatur.Non satis nobIS u.t Illa hen aena indulaentemq; ancillam creditum foenus bona id ampliota 6 ad in tum reddere:Quinetiam miserrim I par moeam petimus iplius archana caelanda ne Vlum nostrum prostinum':Inde illud adagium graecanicu CX naa a

denoetica tuba Otudio mortalia pectora cogis Auri sacra tames.

sulcnt ex abitum si tota aegyptus in pecuniam uerteretii nunci' α

ἴla terrestri deo paruisset.Indemq; gemma armillae. e murenial: taliae laenae inde caliccs Mentore cryssendeta smaragdi te Laba namenta phialae*ei laminae thoris uermiculatimur peXM earma belloru stas inde obrietum pustulatum p persciuissimum itide praecipua

Caristia saconica Numidica Hymetia Lunesta in quibuS. .dicari

assis': ζ1 Lucullus qui Luculliano marmori nomen de

dit ira: eoenationes gestationes num

estis assumpsimus uniuersum ge

conquera con enture posteriata sarraginem nostram

ad chalcem ducere maturemus.

De effossionibus circiter Verbanu. vaecum hoc i capite narrabutur tu ipsi uidius si ex Bramans sint scribim geoetra di architecti pI NU Ili saeculinii cosultissim gressone hac ut inae cupidissim

18쪽

lustrauit rerum: naturas subtilius indagatus re primo inchoandum uidetur a carbunculis:India tantum hos antea mittebat Dirit autem Galeaetu quinti temporibus nescio utrum Delici auspicio an luxus crescentis infausto inuenti fuere ut matronariim morosissima desideria non satiarentur sed augescerent hos argentarii rubinos rochae nouae appellant clariores sunt orientalibus excuduntiir summa cum difficulate caelis e saxo fragili unde maior interdum est impensad lucrum excutas deinde magno praestinant mons autem ubi depraehenduntur est supra Bellinetonam prope Abiascum pagum ubi Lipontina uallis Bregnana iungitur. Post gemmas ordine procedunt marmora preciosa in quibus omnis Lombardia domos construit et ornat Haec binis i locis prope Gniam Gandiae ecornouasti effodiuntur nigra autem prope lacum hortae:ex his aedem Sacrosantae Mariae dedi catam hac in urbe faberrime construunt quae facile septem orbis miraculis addetur tanta est operis molesα architectura lata marmorum luxuria iconia statuarum caelatura totu deni* examussim simetriae corpus compactum.ut templum Dianae ephesiae a tota Asia per ducentos uiginti annos constructum magnificentia sublimi exuperet nec illa iactet columnas ex epystilia summae molis.nectitissimos nimirum extollat artifices Scopam dictesiphontem reliquau miranda ut impendium maximum in fundandis di extrucdis muris nam praeter caeterarum rerum preciosiorem magnificentiam nam hoc pythio magis tripode uerum est plebeculam Mediolanensem omne fere diana cibaria uestimentam pro labore in hoc templum maximum impartito ilicrari:Incredibilis denic erigitur magnificentia altitudinis latitudinis longiti idinis prima sutura huiusce urbi gloria ita ut de illo melius sit conticere .laudes breui oratioe lancinare. Igitur ad scilices ueniendum est domuum nostratum firmamenta ex quibus Iouis arcem omnium Italiae munitissimam a diuo francisco exedificatam conspicimus o lithostratas uras pertransimus quae antea coenosissimas regiones mundissimas reddidere.Hi ultra Buziratem uicum Ocultra Ansteriam oppidum frequentissimi reperiuntur ex quibusda saxis quod mini mirn uisum e liuenti:eraditur puluis i modii harenae scapellis serreis ex copositoad id costrvcns qua

19쪽

panni inscitatis:Sed iam uallis cis ivontibus e qui us)ngentia se

Xa decidentia ui aquae paulatimi lapillos littorales aedistitur:Utridati coueΣitate at* amoenitate ad se charactare nostru poscunt.

Cap.ii de uallibus As enumerare infiniti esse opis More itam prudentis ducis

delectum faciemus. Vallem Lipolinam per quam Ticinus fluit principem ponedo. Dehinc Bregnana Mesoletnae iunctam ubi Mesochus castellum. Hae ternae ad Bellinetonam tridentis more desinunt equitur eruassena ubi siluestres nomines sparsam ferarum ritu degentes uagantur: Ad latices Locnain quattuor respicisit ex quibus vegetiana sopioribus annis furore gallico igni ferro populata domos funditus euersas amisit nunc ut pauperum incolaru ope.qui territi natales reliquerat sedes recuperare conatur huic coligua est Canobiensis frugibus sera ec armetosa. Nullae dehinc uisgnes existunt Mergotiana usq; quam T lanquiumus decurrit huic plures annexae ignobilitatis caula PraeterluturDOmodusiliana excaepta multis coniictibus ste lata Altera uero eX parte lacus prima est Marobiana ec iuYta neris montem Luxani Quae pluribus catlienata ualliculis c Interiores ripa ingredi entibus occurrunt Binae uallesconsilii maloris ita uocat:Pol quas ualliscuuii retrauallia Denique campus Gaulratis qui Angleriam usta patet .EX montibus Charaxes Bellinetonam contingit super

ouem diuus Ludovicus saeculi nostri frugalissiimus Ailgusitus qui

Urbem hanc Glatericia marmoream inter italicas splendelcere dc surgere secit silicetim murum longitudine stadiorum XV .dentitate vii.cubitorum arci Bellinetonianae cumineγpugnabilibus turribus iunXit,quibussangulis praeest praesectus cum Opeditissimis militibus uigilias agens.Hoc summa prudentia architecturae opist ad Rallorum impetus arcendos contundendobba abre constructum est:Moenibus subterlabie Ticinus ideo fornicatus pons superiactus Moenia illa quidem non minus natura loci,quam arte pia munititsima sunt cuilibet Italicae arci facillime conserenda. Car.ili,

20쪽

Res laces insuentes huc nobiIitant quorum Lugano adiacet clita oppida I regiois siti meorada:Brosnuiori Carionum ostentam Porteetia Ses a Morchum Lugannundenomesumpsit. uastae circumcirca solitudines seraru lustra. hic emittit flume de quo scripsimus Alter est hortae siue mauis siti Iulii a quo no longe absiliat magnu acabriu Boguinum Grtius Gaulrates dictus,a loco eiusdem nois paludis coeno ae instar di tamen piscosae Hinc in interiora ingredienti occurrit Mallesita celeberrimuoppidum supra quod mos incultus post iiii mille passus sacro sictae

Mariae sacellu in cacumie attollens stimis religiosum miraculis Hic totius Italiae psoluendorum uotorum gratia frequentissim' coetus confugit. Egreglues spectare dona aurea argentea caerea tholo tabulatisq; pendentia tabellas aegrotorum ad falute nucupatis uotis iis coluentorum.qui nexibus carcereis statim soluti luxatorum cito concretorum abs Catoianis cantionibus in ipsius re rustica edoctis. carcinoata uomicas gangrenas alios deni,d coclamatos morbos precibus pelicitia. quae omnia iirginis potentissimae pietate in quam salutis meae spem collocavi. accidere in dies. crescunt Haec

autem a me obiter dicta sunt illius diuae memoria cui tota mente

addicti is sum .cumq; ad deIFramenta quorundam deludenda qui ut ingeniosi uideantur christianam fidem irrident ipsi bovinatores nebitiones anathematici magis irridendi quic plus in ostentationectis conscientia fritilis eloquentiae immo loquentiae suae reponant Tum uero aduersus idiotas ecclancularios susurrones.qui insani uitlligatores utpote circumforani rabuli audent rumigerari ecpotius fringuillare.deditos historiis fabulis p pristis.uto diti icidius loquar studiis humanitatis inhaerentes.nuqua suspicere cae Ium aeternaem diuinitatisinqua reminisci:nec deos rite adorare cum ipsi magis Epicuri de grege porcisi rationalia animalia uanis quibiisdam luperstitionibus imbuti et ut hyeronimus meus inquit:per trabem oculi sui festucam alterius eruere nitentes mec qiiid nec quo probo more deos colere debeant satis nouerint belluas imitantes quae una per deuia re confragosa errantes uisa incautae sequuntur nec hi

iidem theologos ec christi tubicinibus prudentibus sacrificulis

SEARCH

MENU NAVIGATION