장음표시 사용
11쪽
8 M. FΛB. QVINTII I Mprimum, quod ius civis non habuerim eo tempore, quo exsul eram, nec ad me iura pertinuisse, quod exsulo. Si in perpetuum exsilium missus essem, forsitan posset de hoc quaeri, an ad leges pertinuerim, quum illud ex lege fieret, quod exsularem. Quinquennale vero exsilium dubium est, quin processerit absente me, neque erat causa, propter quam vis inferretur ei, qui imprudens occidisset. . . non damnabatur animo, aut sceleris ea poena erat: sed ut pertinuerit, inquit, ad te lex tamen tibi non licuit, quum ad occidendum venire non licuerit. Lex enim quinquennio te iubet exsulare . . . Puta me contra ius rediisse ... in praesentia ... tauquam contra ius rediissem. . . Non tamen mihi obiicere debes η . quod occiderim, sed quod ... tingente secisse contra Ie ges ... contra illam tamen legi feci . . . ad iudicium pertinet . . . sic etiam redire mihi licuisse .... hoc rerum occidere licere.... Ergo lex qu .... significat omnia se quae adversus adulteros Scripta est, ut comtra alias Ieges ab exsilio, nec homines occidere licuit: sed quemadmodum homine erant ita re-
Loeus patens, quomodo, quantum liceat advErsus adulteros: sed in hac controversia sacere oportet in communibus ser , ut quoties communem dixerimus locum, ad proprium reveratamur. Communis est locus adversus adulteros omnes: PrO- prius , adversum hos adulteros.
Itane mulier impune peccassit, quae calamitalem
12쪽
DECI, A M. CCXLV 0viri sui pro occasione habuit . . . bus erat, cui quinquen- .nium brevi videbatur: aequale enim illud fuit adult. . . . narrabatur cuius opinio dum frequens, Sed paene continuum ac perpetuum suit. Ne quis autem existimet cum adult unius tantum vindicandum . . . ad exemplum totius civitalis.
filiam luxuriosum reliriquebat, Pecuniam vita unicum de-Posuit, et mandavit αt redderet emendato. Petit adolescens Pecuniam: ilis quadruplum Petit.
... videtur hic adolescens tamen asper exactor . . . quoniam Persona nobis proponitur amici, et amici, hoc ipso de quo agitur, probati. Nam ita facilius ostendemus omnia eum fecisse adolescentis istius Causa, si ne reus quidem usquam ad odium compellitur.
Inficiari, est depositum nolle solvere. Itaque ne actio quidem haec dari potest, nisi adversus eum, qui dain-
13쪽
IUM. FAB. QVINTILIAM natus suerit. Eo enim tempore quaeratur necesse est, an
habeat pecuniam, et an inficietur: neque omnino quadruplum solvere debet, nisi simul convictus: quare si hanc tantum negasset aliquando , et postea obtulisset, non tamen poterat videri quadruplo obligatus, quum hoc ipsum quadruplum cum ea summa habuerit, quae negatur. Quid si et absolutus est hoc iudicio, quum in quadruplum damnari poteratῖ neque enim ideo debet quadruplum solvere, quia potuit ne simplum quidem Solvere, si ipsam pecuniam, quae a patre tuo apud ami-Cum velles, non liceret tamen tibi rem iudieatam retractare. Ιloc ergo fieri potest, ut rem non potueris repetere, Poenam rei petas p
Haec circa ius, illa circa aequitatem. Qui quadruplum al3 inficiatore petit, illa dicero solet: Oportet poenam esse avari tiae, et astici supplicio cupiditates: neque enim aliter fides
Constare potuerit apud omnes, ut si metu contineatur. Depositum lioe eo magis vindicandum, quod sere secreta sunt citra Probationem: non potest omnino in hoc arguere avaritiam.
Depositum, quo tempore petisti luxuriosus adhuc, si noluisses consteri, haberes pecuniam : nondum tamen debebatur. Non est in depositis simplex conditio: depo-
Si noluisses Lege, si ν traisseme insteri habere me taeeuniam. SCHULT
14쪽
DECLAM. CCXLV I Initur aliquid, quod quandocumque repetitur, reddendum est: deponitur aliquid in tempus. IIoc quomodo depositum erati ut acciperes, quum luxuriari desisses. Quo tempore repetebas, adhuc luxuriabaris: non debebatur ergo , nec potest videri insiciatum, quod eo tempore negavit, quo illi extorqueri non posset vel consilenti. Quare tamen negare maluit, quam hoc iure uti e quoniam te Iuxuriosum spes adhuc pecuniae lacie
bat. Annon hoc est, quod te socerit frugi y Didicisti tibi
Pecuniam .... et labore servandam. At mehercule vereor, ne cito obtulerit. Sine dubio te discussam luxu riam vis probare avaritia, et haec ipsa accipiendae Pecuniae sames alias videretur prodere cupiditates. Satis erat homini frugi, quod accepisti. Itaque et alias quoque conditiones frugalitati tuae ponit amicus paternus, si vixeris, quomodo videris fecisse, si tenendi potius Patrimonii, quam auferendi habueris curam, est adhuc quod tibi possit tribuere patrimonium paternum: Sed adhuc habet suum.
Nisi metiriam γ Forte, tibi meti- ineptum. GRoxov. Lege, tibi diseus-niam quaerendam labore et se arulam. sam, pro a re. MuvLT. Λ in dis s-- mari. sam, Ohrecht. v Sina diatio ta diuussam) Lege: Si- Et haec ipsa Nesim, cham , etna diu is te deeussisse Lauriam Mis paullo post , tristiere ιροι. paternum δμrobare a ritia. Imitatur M. Coe- aed. Pi TR. Iium ad Cieeronem ep. 33: Cetera Habet suram Suspeeta haec sunt mrro. quibias antia uti sibi parum Sehultingio. Forte habes tuum, ni- titilιs fiat, et aetate iam sunt decussa mirum, quod labore quaesivisti . nam et consuetudine. Ita legerem, vel ari- ethoe patri molitum diei docuit Munk. que scripto esset Palatino. Decursa ad Hygiu. sab. is .
15쪽
SOPORATvs FORTIS PRIVIGNUS. ιιi fortiter fecerat, bello imminente so orem ab nomercasubiectum bibit. Causam dixit tanquam desertor: absolutus accusat novercam menescii.
sutiamsi, iudices, eventus proximae causae satis videri potest etiam in hanc quoque pronuntiasse, primum t mon doloris mei professionem dissimulare non Possum, quod novercam ante accusare non potui. Debeo quidem sententiis iudicum omnia: homo tamen gravissimam iii iuriam passus, adhuc tantum absolutus sum. Verum
me quamvis praecipue in hoc iudicium agat ultio talis, illud quidem periculum sallit: hodie constituetis, an
merito absolutus sim. Inter summa discrimina reip. non suit venenum
ego deserui: si quis autem ad hanc praeteritorum indignationem adiicere etiam sermam ipsam iudicii potest, illud certe est, quod nulla possit tolerare patientia, quod se mihi contendit noverca he-ii elicium dedisser vos aestimabitis, quid de persona hac sentiatis: non secisset hoc mater: certe quod mihi satis est, pater non fecit.
Quoties sititondum erit, primum intueri debebitis, quid uir que pars volit: delude, id quod vult, quam brevissimo com-l,lecti. Quare nogat venenum esse qui pro reo dicit' quia non Occiderit, neque sit mortiferum. Quare dicit venenum esse qui
Sotiorem Ila Nepotem in Dione de ad deel. x fi , ubi dare- cap. 2, so orem dare dixisse notavit eιPere, pro potiovem odii dare etc. Cl. Sehultingius, et plura adduxit nitur. Bustri. BeouLlitisius ad Tibull. IV, 4, 3 I vi- Qui 1 ores Lege, rea. GaD .
16쪽
nccusat ' quoniam medicamentum sit, et osticiat aliquid coli ira naturam. Ergo non ost satis id modo videri venenum liuod occidat: sed haec Omnia venena sunt: ad tuam quidem siti itionem etiam mori'serum istud erit. Nam quum id ageres, ut desererem, desertorem Poena sequatur, etiam id quod deesse huic medicamento videbatur, adiiceres.
Veneficii accuso. Venesicam dico, quae soporem dedit. Vnde tibi in hos usus venena 8 notiora sunt quaedam pernicie, et experimento deprehenduntur, adeo ut aliqua publice dentur. Hoc quid est, quod tu vis vocari
in tempus venenum, quo mens aufertur, quo Corpus gravatur, quo membra solvunturῖ Saepe in scelere virtutis est nosse veneni modum, eo magis quod videmus copia constare, quod temperamento quodam, ut stetur citra mortem. Si quis accusare te veneficii voluisset illo tempore, quo Sane non vacabat, si Protulisset corpus meum, quod non solum motu corporis, samiliae con
clamatione excitari non potuit, sed belli tumultu, et
Videri Menenum Lege, ridere ran
sit Menenum, q. o. sed et hoc an Omnino Meneniam sit. Sc vLT.
Adiicetes Lege, adiecisti, veI adii- ei Mides, intelligit autem mortem.
Vnde tibi in Ari , Empta tibi , unde
Hoc quid est . quod tu seis Moeriri intem us in Distingue et scribe: Irae quid est y qiatu tu Mis Moeriri ' Respondet
dein ipse sibi: in tempus Menenum. GRONov. Lege, hoc quid est, quod tu non Mis N ari Menenum ' Mi ι Pus venenum est. ScuvLT. O membra solseuntiari Et postea, Potionem ist. mia dedisti. PITH. Virtutisest Virtutes est nosse Meneni et modum. Ohr.m stetur citra mortem in Forte, stetur. LATINI vs. Vt detur citra , Ο-hreelit. Ludov. d' Orienus ad Tacit. lib. XII Αnn. , P. Sab legit, ut stet Mara citra mortem , sed omues credo isti- sua: sensus est: Vt eius vis subsistat citra mortem, soporet quidem, sed nou occidat, vide ad decl. 3. 33. Ita contra dixit Flor. II, 7: Vialnera u tra mortem miebant i uid. ad Albinov. meg. in Drusum V, So. BunM. Ouo sane non Maevibal Utici somnos a bal , Ohr. et in eniendalionibus luit,et Macabam.
17쪽
sragore signorum, et trepidatione totius civitatis, vieturum promitterest Veneficium scientia docui, veneficium periculo docui: voli, dicere et d animo. Potionem istam cui dedisti, quo tempore dedisti Z privigno dedisti: si alio tempore dedisses, deceptam te putarem, nunc excogitasti potionem, quae me lege occiderit. Equidem si me interroges, vixisse me illo tempore non arbitror: quid enim, pro dii immortalest aut in qua parte naturae locavit me novercat Bellum mihi nuntiatum est, et hominem, quem non peregrinatio detinuit, non absentia ulla a periculo civitatis relegavit, quid acti sit, manente me intra muros, commilitones mei narraverunt: dicitur ingens fuisse proelium, commissa latrinque acieS, dubia saepe victoria, et huc atque illuc spes inclinata, cum interim miles, in quo plurimum siduciae, in quo maximum momentum videbatur, in nulla parte visus
auditur. Quid plus contingere potuit hosti, si perissem'
non alio modo audivi bella, quam avorum Proavorumque temporibus. At si mihi detur emendatio praeteritorum, utinam noverca illud statim venenum dedisset, quo vita auserreturi illa potione Consumptum tota civi-las ad rogum tulisset, celebrasset laudes; etiam tem
18쪽
poris discrimen multum attulisset admirationis: illa dicerent homines, non tulissemus haec, si vixisset. Ego, inquit, tantum animo bono seci. Erubescite matres, quae amplexae armatos iam liberos, impiae tamen iam estis mei exemplo: inventa est tota civitate magis amaret una quae parceret noverca. Non dico de his adhue, quae sequuta sunt: non illam iudicii contumeliam. Iii
terim tamen, quid mihi potuit gravius accidere t quam ego, dii deaequel perdidi occasionem 3 obtulerat deus
tempus merita geminandi: venerat dies approbandi, quod sortiter seceram, id non sortunam suisse. Felices commilitones mei, hostium terga vidistis, calcastis cadavera, victoriam publicam clamore laeti rptulistis: at ego, quando Pugnandum est, interrogavi; Iongamque illam
novercae noctem tandem emensus non mente, non gra
du constiti, ac mihi vicisse cives meos accusator indicavit. Videor ex magna parte, etiam approba e Causam proximo iudicio: quo enim modo absolutus sum,
nisi illa accusatori dicerem, Vis tenuit, et devicta mensi
Non tulissemus Settieet da .hia linua, tui urias hostium, si vixisset ille egregius miles. Ego , inquit, tant Malim, ta
I irit. Tameri et una quae . ex MM. Latinius etiam Prosert. Iam ratis Au . iam Distis mei e , quae scilicet liberus vestros dimilitiis tu proelium. Seriv .rila eiMilole amareιὶ Seribe: In
Denta est lolia ciriliate , magia matre, uno , quae Parceret, o Merca; hoc est. tiua uoVerca , quae magis matre Pnr
19쪽
is Ples rvuit, Priusquam Vtaret Puella , misit ad eam Vr inquos rogatum, ut ni Plias Hrferet. Auditis illa precibus, tacuit ciscoit. Porcussit sc adolescens: Priusquram semiraret, optarit illa nuPtias, Petunt bona Pro inqui et uxor.
Demonstranda vobis ost via. Videte quid utraque pars velit, quid utraque pars dicat, et illud quam fieri potest brevissime et significantissimo comprohendito. Vt puto, dicit haec puclla,
Uxor sum: nuptias enim optavi r optando statim maritum habere illum coepi : necesse enim erat illi marito esse , si viveret: nec tempore ut matrimonium , sed iuro. Haec certo
romprehendenda sunt finitionibus. Dicit pars diversa , Non suisti uxor e non nupsisti cum illo r optione tradita quidem illi , sed statim quidem discessit post vocem : hoc finitione comprehendendum est. Uxor est, quae semina viro nuptiis
sortasse restituemlus est: nec temPOy'Eud Patrimoritim,sia matrimonium, aedmre: haec certo comprehendenda sunt
Fuitionibus. Dicit Pars di resa , non Iuisti uxor, numisii cum illo; et pati loI,Ost: Tu non es tradιω. Patrimonium sit tempore, quod usu capitur. Atque et usu fit uxor: quod alibi et pluribus tractavimus. Sed haee rhetorice dicuntur, non iuridice. Paetii. Pithoeus PerPeram : nec tempore, tit Patrimonitim, sit matrimonium. Putrimonium tempore seri ait, quod usu tali itur. Ille obieetat sibi: Λtqui et usu si uxor. Respondet haec rhetorice dici, noti iuridice. Immo patrimonium non usucapitur, sed statim est filii, simul atque decessit pater. Sie Curioni post Patris mortem Cicero patrimonium gratulatur. Praeterea iuutilis hic mentio patrimonii , et insolens inculcare
vocabula praeter necessitatem. Setita: nee temnore sit mala imonium, sed iure. His verbis non obstat matrimonitimuxii. Loquitur enim de illo genere matrimoniorum , in quibus usus et tem piis non habet locum. GRONOv. Tem - Orest. etiam Latinius et Schultiniaxius,qua etiam nautir eonileiehat,tem- mare coit, Obr. mee eerto) Francius volebat haec
Non Iliisti uxori non sMsisti cum illo Lego non eoiisti eum illo. Gno'. Ita sisti m illo ex MSS. Latinius, et Ubr. et Sebullingius, vel fuisti: non nupsisti enim illi. Barth. ad 4 la id. Epilli. Honor. pag. 763; Lips. ad Taeit. XI Ann., 27: Non subisti G- illo.
20쪽
DECl. Au. CCXL Vlleollocata in societate ux vitae venit: tum non est tr.idita. Illa quid dicit ' lixor est, cuius cum viro alia trinioni ui I snc tuni
ost. Pars divorsa hoc dicit; si uitio interim dicitur 1 ilsa, interim
parum plena. Nos ne Iuu salsam possumus' dicere partis adversae sinitionum , ne Ine Parum plenam : nec tam in stili vericula ca morari debemus , Ilium iri confirmanda nostra. Sit ergo , ut non infirmandum si uitionis genus , ita ad convincundum nimis pionum. Rou possumus unim dicero. Ea , tIuae viro per nuptias tradita in socio talem vitae venit, sed noutantum haec uxor, Sicut non negarum us uXorem , si ita fini- mus. VXor est, quae IH nuptias a parentibus in matrimonium tradita in societate multis annis suit. Illud , a Parentibus tradita, non necessarium in sultione uxoris sit. Ista salsa quidem uota sunt, sed Plocisque detractis , erit adhuc uxor. Fingamus enim factas osse nuptias, consequutam statim Alioritas mortem: erit Prosecto uxor, otiam tu Consi tento i tradita , si in societate vitae non sucrit. Quomodo ergo ista societas milao ad iocta non quidem mentitur, sed assicit necessarium t ita illud quoquc , nuPtiis collocata , ossicit uxorem e sed non hoc solummodo urit. Fingamus cnim nuptias quidem sucisse nullas , coisso autem liberorum Creandorum gratia rnon tamen uxor Non erit, quam is nuptiis non sit collocata. ideamus igitur , si ista supervacua et circumfusa sunt; sinitio
huic nomini susscit: nequc cui in hoc intueri clebetis, quid desit , sed quid satis os t.
Dixi uxor om esse , Cuius cuin viro matrimo iii tam sa-
Tiam non est tradisu Tu non est dita , ex MS. Latit Ii S. moris cuius olim matrimonium
tionem et syllogisiuran non traditu . etsi in societato cic. ScuvLT. Si in s letale Francius corrigebat . etsi.