M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 623페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

491쪽

DECLAM. CCCLXV

ferre. Scrutare et alia verba, STATUERIT, inquit, nonne tibi consentientis per omnia partis illius videtur unam vocem includere 2 QvΑM POENAM STATUERIT, id est,

quod genus supplicii placere sibi pronuntiaverit, qua poena nocentem affici voluerit. Sed quatuor , inquit,

iudices me noluerunt mori: tu nunc indicas, quam poenam transierint, non quam statuerint: lex autem certam illorum sententiam exigit. Quid enim aliud diceres, si nondum pronuntiassent ' si negassent liquere sibi do supplicio tuoῖ numquid sententias illorum numerares tminime. Horum enim primum iam verba signavi: illorum quatuor quae signabo' dubitare illosi nescire, quid pronuntient 2 etiamnum ergo suspenso=t cur dimitti postulas , si iudex deli rati Plures, inu memori noluerunt: quid igitur velint, pronunties opori l: illorum

sententiam signare volo: accusator recitare his iudicibus volo, ut habeant, quod sequantur. Duo, inquit, exsilium milii iniungunt: iam igitur aperte una plures facis: iam turbam istam , quae universa noceret, dividendo exstinguis r duo exsilium, duo ignominiam pronuntiant: vis ego illos iungam, qui se ipsi dividunt tRevertere nunc ad verba legis, ut paul Io ante: QVAM POENAM , inquit , MAIOR PARS IVDICVM STATUERIT. Par-

Nonne tibiὶ Non ne ibi rensetis,

Per D. P. a. iudicum unam . Aerod. Diis dere, al. pro una yarte legem illos Ponere, unam ete. Marg.

Noeentem Innoeentem inei, Marg.

Aerod. Numerares Numerasses, Aerod. Artim enim Primum Horum enim trium . Aerod. Quid pronuntimit Quid pronuntiarent, Aerod. Pronunties morteιὶ Enunties volebat Fraucius. Ex una plures Ilos Mures. M VLT. Amrte una plures Deis, ΕὐM. quod minime mutandum erat et trium enim iudicum sententiae si opponantur duorum, sunt una pliares put egregie hane locutionem explieat Gmnov. ad Liv. V. M ; vide et Seb. ad Senec. decI. 27, P. 273. quia vero praecessit duo, mallem hie, uno με- res, nisi sententiae subintelligantur. Bvari. Ex tina pluris , Marg. Aerod. Vt aulo anιeὶ Et paulo antequ-, Marg. Λerod.

492쪽

M. FAB. QVINTILIANI

tem intelligimus eidem numero applicatam, quemadmindum sententia coniunctam, sic turbat alioqui si mi- scere tibi et in genere dissentientes licet, cur hos tres separast Quomodo enim hi ab illis quatuor discrepant, sic illi inter se pugnant: ergo non idem sentientes non potes iungere: idem sentientes compara. Ego, qui mortem pronuntient, tres habeo: produc illos, qui exsilium pronuntiant; vinco; produc qui ignominiam; aeque vinco: dubitari potest valentiorem esse partem, quae composita neutri succumbit, utramque superatῖ Quid si enim quatuor illi in totidem disputarent sententias; numquid illos pro una parte opponeres' Nemo sine dubio cum tribus .neis staret, sed nemo alteri esset adiunctiis: numquid1x quatuor sententiis unum corpus es-

scoros' mio; mes At quid interest, hini an singuli dissentianit neque Dumerari Pars non potest, si in partes scinditur Z Quid Z si duo ignominiam pronuntiarent, duo

exsilium , duo nortem , unus, ut plerumque evenit, taceret 8 sine dubio pares essent sententiae. Si ergo detracto uno, Pares essent, adiecto, non sunt superiorest At enim, ut scias non utique duas partes legem exigere, Verba inspice , QUOD STATUERIT, inquit, non utrum statuerit. Denique , iudices, breviter agendum est: reusEidem numero Eodem numero Vpl. Q. sententia cotiiuncta , Aerod. Si miseere tibi et in Si mia seere libi et iungere dissentientes licet, Ohr. Iniungere, Aerod. Congere svel iniungere. pro eo iungere, ut supra Narg.

Enim hi Enim his, ab illis d.

e ali. Aerod. Et totidem di tilarent sententias Lege, diser arent. AEnon. An, dispartirentur, id est . dividerentur, an dispararent, ita Geli. XI, tr. ScuvLT. Vulgatam retinet obrechlus, et certe Cicero saepe dieit, disputara in iliam

Aeque numerari ae n. P. n. P. a. i. Partem scindere licet y Aerod. non utrummtuerit Αerodius, non

493쪽

DECL M. CCCLXV

damnatus, quam tandem poenam pati debet, si mortis poenam relinquit Z quam Z scilicet exsilii: ergo quum tribus sententiis quatuor non cedant, duabus quinque succumbenty At eadem est iniquitas: quid acturus es t

poenarum controversia utrumque ferre non potes, sive ignominiam sustines, in patria morandum est, Sive eX-

pelleris, patriam relinquis. Quid ergo, inquit, moriar,

quum tres tantum me perire voluerintῖ quid enim autem iniquum est te mori damnatum, consessum, etiam

tuo iudicio supplicio dignissimum y Cui enim te reservabimus t videlicet egregium exemplum civium futurus es, qui sic vivis, ut damnari potueris.

utraque pars statuerit. Immor Quod statueris, inquit. n n trum statu rit. Gnosov. Et ita Schult. et Ohr. Si mortis Poenam relinquis Forte. oena remittitur. GaoNov. Relinquitis , obr. Quid aelurus es p ete. Aerodius rQuid igittir acturus es in hac Poenarum contr- ersis p Valde corruptum agnosco locum, cuius sententiam tamen videor mihi exprimere posse: ε eadem eri iniquitas in altera '-narum; nempe ignominia, ut dii bus quinqtie si ceumbant. Sine eon- tr ersia utramque ferre non Potes: sise ignominiam sustines, in Patria morandum est: sire ea pelleris , ρα- trium relinquis. GstoNov. At eadem

iniquitas. Quid igitur acturus es in

hae Poenarum e. utramque n. P. At s. i. s. Aerod. Ac eadem iniquitas est, quidquid electurus es , etsi scit. non eligas exsilium. Deinde, Poenarum aine contr-ersia utram e fcrre non potes. ScitvLT. At eadem est iniquitas, quidquid aettirus es: est Poenarum eontro ersia: utramqueferre non P

tes, Ohr. Morandum est Barraridum aratem , Marg. Aerod. Relinquis Relinques, Aerod. Quid enim autem iniquum est Lege : Quia enim ' an iam iniquum est.

Exemplum eisium Ciribus mal bat Francius.

494쪽

M. FAB. QVINTILIANI

LEGAT vs FILIUS PRODITORIS OCCISUS.

Cuius Dius legatus erat, proditionis damnatus est. Re--rtentem legatum quidam Occidit: caedis reus est.

Fatetur eaedem reus, sed iure defendit.

DECLAMATIO Exsulem, inquit, occidi. Exsul ille quando factus estpquis illum accusavit' quis damnaviti quis expulit 8 Atqui

sic fieri exsulem, pater illius exemplo est: et inde exsul quoque dictus est, quasi ex solo patrio expulsus. Pater, inquit, illius proditionis damnatus est: lex autem e sulare et proditoris liberos iubet: ut omnes lex puniat, huic tamen ignoranti damnatio patris nocere non debuit: puta in privatum compendium peregrinatum: non ante exsul erit denique, quam scierit se esse exsulem. Aliquis poenam sustinet, quam ignorat, et eius est conditionis , cuius se esse nesciit Quem talem sacrilegum nudistis , quem homicidam , quem veneficum e novi generis nocentem producis, tam securum, ut se ne nocentem quidem sciat. Sed quod paullo ante remiseram, nego: non omnes lex punit, sed conscios, sed participes sceleris: illis irascitur, qui cum patre peccant. NeFatelair eadem maletur caedem, Π on ante exsul erit denique Λn, Aerod. Pith. et alii. iv. a. exsul erit aliquis. ScirvLT. Num Heri exsulem Heri exsulas vole- exsul erit Z Denique quando scierit s. hat Franci . e. e. Mrod. Quam scirit, Mam.

495쪽

que enim innocentes ulla lex punit: et hic non solum innocens, sed etiam honoratus suit; legatus fuit: ut proditoris filium licuerit occidore, legatum non licuit. Quid enim lex ait ' LEGATUS SACROSANcTvs SIT. An hoc dubium est, suisse legatum ' creatus est, missus est: atqui si fuit legatus, non potuit, antequam renuntiat legationem, desinere, tanquam magistratus intra suum annum , tanquam sacerdos. Patris , inquit, damnatione desiit esse Iegatus : ad alium forsitan silium pertineat paterna damnatio: ad legatum non pertinet: ante enim Iegatus hic factus est. Ita in eo iure fuit, in quo illum respublica ante iusserat: id est, ante legatus suit, quam damnati filius. Sed puta licuisse, non oportuit.

SERMO

Ille do iniuria publica querendum, quod ignoretur, quid

renuntiaturus fuerit: ultima descriptio erit, qua nihil tale inareris occisus sit, etiam inter hostes tutus.

CCCLXVII.

LUXURIOSI PATER FORTIS.

Luxuriosi pater fortiter fecit: praemium non Utarit ex D . Dementiae reus se asilio.

DECLAMATIO. Dementiae reo quid obiicis y usitata sertasse crimina; tractas per publicum vestes, non reddita salutantibus

Et his non solum innoeens Et his non solum legatus, Aerod. Antequam renuntiat Iegationem Vid. ad lib. VlI Instit. Orator . 4. Antequam renuruiaria, Λerod. Intra atium annum Intra suum a nimum, Marg. Aerod. Qua nihil tale Q. n. tale metuens,

Marg. Aerod. Quod nihil tale meritus , Schulti

496쪽

N. FAB. QVINTILIANI

nomina, pon discretos ab inimicis amicos, aut dissia pala luxuria bona, et aliena aetati vilia: habet hoc crumen domus nostra , Si reum mutas. An vero desidiam obiicist bellum non sentio ῖ hostem non intelligoῖ patriam non vindicoῖ Praemium , inquit, non optas: puta me rationem non posse reddere: non est unius criminis, dementia. Vt hoc sit argumentum dementiae; infirmum est, quia solum est: deinde numquam in uno dementia

deprehenditur , obiice et alia. Sed quid si ne hoc quidem obiici potestt Quid i tu liberalitatem, dementiam vocas '

non expedit tibi, adolescens, hanc legem introducere: Don optas. Age quisquis non est avarus, demens est pvarii sunt mores: puta me nolle optare, non coneupiscere praemium: non invenio, quid optare possim rdeinde patriam onerare nolo bello amictam: deinde gratuitae debent esse virtutes: deinde hoc est praemium, intueri debitorem populum. Licet disserre: permittes et tua causa, uxorem tibi Opto, honores opto: statim, inquit, opta. Ergo si lacio, Sanus Sum: en crimen, quod

statim tolli potesti Quid vis optem p opto statuast vullum contrahit: dies festost irascitur. Quid igitur' pe-

Si reum mulas in Id si tu 3pse reus sis, et te ob luxuriam abdicem.

Non sentio Ambigua posset esse sententia: bellum enim sentit, qui mala et calamitates, quas secum trahit hellum, experitur, de qua signi sieatione verbi huius egimus ad Petron. P. I 39 . et Ovid. Epist. IX, έ6. Sed quia sequitur, hostem non intelligo, explieari debet, imperitus sunt belli: ita artifices et artium petitos sentire et intelligere proprie dici, vidimus ad Petron. cap. 52. BY Μ. Est unius eriminis in v. est eximima dementia . Aerod. Vid. Servi.

deel. 34s. Numquam in uno Numquam nisi

in numero, Aer . A etam 3 Deinde patriam nolobetio assistam praemiis ultra Onerare, Aerod. al. A lictiam tam graWi ser i. ttite ivr s Obstringere, ut supr. de l. 3os . Marg. Aerod. Permittes et taeeat d. yermities Mel itia causa uxorem tibi optabo, honores vlabo , Aerod.

Opta ergo ta, si faelo sanus sum, id crimen est, quod, Aerod. Iocrimen , Marg. tem p opto tem p statuas. Aerod. Quid ma opta stamiae, Marg.

497쪽

DECLAM. CCCLXVII

cuniam' et si hanc desideras, cur non sortiter pugnabas t Jescende in aciem: an ego pro te pugnavit Si pe severas in foro potius militare, quana in proelio, absolutionem opto: tolle iudicium.

CCCLXVIII.

ALEXA PATREM RAPTA ABDICATA. Ruta inuito Patre ni lias Ῥtauit, ob hoc abdicata, tacuit regentem Patrem quia inuito marito alobat, ost r Pudicitia; ingrati agit aduersus maritum.

DECLAMATIO Beneficium dedit, vitam donavit: magnum beneficium

est, lucem dare: ideo sunt parentes carissimi; et illi vitam dant non sentientibus. Quid Z quod beneficium dedit, quum accepisset iniuriam 8 iam non tantum vitam tuam donavit tibi, sed etiam ultionem suam: nec lantum non exegit supplicium, sed etiam concessit matrimonium. Quid his vis adiiciam' exorata est: solent dolere raptae : et contineri non possunt, nec a Patribus. Dedit ergo beneficium : quidῖ si etiam contra patris voluntatem te servaviti illum offendit, ut tibi parceret: et quam gravitery etiam abdicata est. Quum tibi beneficium dat, ipsa accipit iniuriam. Donavit tibi etiam testamentum patris: accepisti ergo beneficium, non rem si hane desideras Franeius legebat , quod si h . d. Abdieata, tami Abd. aluit egentem Patrem. Quia t. m. a. r. Λerod. Et remdiata, Narg. Et illi sitam dant Al. vi illi, Narg. Aerod. Contineri non P. Continere n. P. Iarg. Aerod. Et quam gra iter Et quam gra-Diter etiam abdieata est' Λerod. Francius legeb;it, eι quam gr. Donastit tibi etiam testamentum Patris Quidam apud Aerodium: etiam

498쪽

M. FAB. QVINTILIAM

tulisti gratiam: quid i si secisti etiam iniuriam 8 Exspe

ctatis , ut dicam : Cultus negavit, viduam secit: qua tum est vestis et ornamentum Z Matrimonia sunt ab ipsa rerum natura inventa: sic mares seminis iunguntur, ut imbecillior sexus praesidium ex mutua societate sumat. Puta illam habere patrem, ad quem se recipiat: infamata est, nunc his vidua est, mendico patre. Ergo maritum eripis, quem tandem maritum ῖ quem tantopere dilexit, ut patri praeserret. Potuit tibi controve fiam sacere de nuptiis iuris sui, si ad ingratum reverti vellet: quid his obiicis 8 Patrem, inquit, alit: accusas, quod miseretur: patrem ali non Solum oportet, verum etiam necesse est. Sed me, inquit, perire voluit: ecquid igno3citis, iudices, si talem oderat, qui ante cognoverat ῖ nam haec ignoravit. Perire voluit merito, rapueras: lex te occidebat, non huius pater. Sed non defendo illum, qui non ad te venit. Peccavit: idem te non rogat , filiam rogat, te uxor: nempe haec ei petit cibum seni, cui alieni porrigunt: nec mullum est, quod detur, et haec misericors est: sed expellis, et cum patre men-

contra mentem atris. Sed hi non ia-tellexeruut vim του donare , de qua diximus alibi. Hoe dicit, in triam gratiam earet hereditate patris. Sie deel. 36o: Addat donasse illam filio mulionem : hoc est, in gratiam filii non Pelisse, petitionem remisisse. Glios. Quem vid. IlI Obs.. 24. Infamata est Al. infirma est , Narg. Aerod. Si ad ingratum Si ad ingrati eri

rat) Sie et Thaddaeus. Aerodius:

quem ante non cognoperat. Sed sententia est. An non videtur vobis Pater raPtae iure exosus suisse liunc ra

plorem , et merito voluisse, ut rapta mortem optaret, qui sciebat, hune tam pravo esse ingenio, quam nunc ostendit' Sequitur: nam haec igno- our id est, huic tamen etiam igno

scendum raptae: nesciebat enim tam mali moris maritum se optare. Aer diust nam hoc ignor a: et ad mar

giuem: Supple, a suis raptorem di

negasset, t. a. P. Aer .

Soli edipellis Sed ideo expulisti,

499쪽

dicare cogis , non es ingratus t ergo matrii nonium eripis: quidῖ quod matrimonium Z iuris sui: poterat iniusti repudii agere : vellet. Inimicum , inquit, meum alebat: miraris' misericors est: et hoc accusast forsan non personam aeStimavit, sed fortunam: est hoc vitium illius: nuper et raptoris miserita est. Sed quid tam valde isto peccavit ut mori debeat ῖ me , inquit, perire voluit. imitaris , quod arguis : ergo peccavit, idem lacis; crudelitatem et accusas et imitaris. Sed ille merito; quippeia plore in : Puta peccasse : Satisfecit, rogat, miser est: hostes quoque parcunt: denique haec meruit: hanc respice. Te quoque , inquit, abdicavit: relinque aestimationem ipsi doloris sui : sine ipsa vindicet. Sed cur vin- ilicet y merito abdicata est: te Servaverat, meruit exsulare. Sed puta iniuste abdicasse, pater est: non respi

cimus in eiusmodi fortuna, quid meruerit. Denique quid faciet mulier , quum ad taliuam veneriit et quantulum

tinctiones Omnem aboli iit sensum.

Roscirma r Malvimonium eripis. Quid quod matrimonium iuris snι' Vt paulo titile: Potuit tibi controὐersiam Iiseerae de nuptiis iuris sui. Tales erant, raptae optav Erant. Di inde eterat huiusti re uimi agerer vellet. Hic aut addundum , aut intelligendum ταsi. Solet enim non ineleganter sie disesiimiliari. Tantum ahest, ut totumi, te ineuleari debeat e superiori hus etsi ad ingratum re erit. CRONOV. Matrimonium t iure stio mistrat et . SsH. Distingue, Ouid' quo Imatrimonium' sui iuris: Potei'at; sui iuris , tit ante, Muylios sui itiris . cluia invito i aliel ptaverat, et ita sui arbitrii et eonsilii erat thoe luatri inciuiuii , ion Pallis,

qui non elegerni generum : male distinxit etiam Ohreelitus. Si Dellet mallem; nam hie durior illa ellipsi v idetur, quam alias agnoscimus; vid. ad Ovid. l Λm ., 4 , λου. Bus I. me ae tas Et hoc accusas Iorsan. Fou Personam , Aerod. Imitaris Imitaris . quid arguis ergo' Peccaseit, Marg. Aerod.

VI I i

500쪽

est, quod praestat ' quo nunc se misera conseret 8 cum patre nimirum mendicandum habet: sacile tamen maritum inveniet: tantum ne impune laesa sit, solati uin Petit.

CCCLXIX.

ARMIS SEPULCRI VICTOR. SEPULcar UIOLATI SIT AcTIO. Quidam arma da se ulcro Diri fortist, suis consumPtis, sustulit, mictor rePosuit: reus est Miolati se ulcri.

DECLAMATIO Potui inficiari, quod Ohiicitur. Detracta arma dicis p

nego: mentior' eamus in rem praesentem, annumerare

volo: si quidquam desuerit, damnari volo. Sed non corrumpam gloriam meam, ut dissimulem , propter quod vir sortis honoratus sum: sed quid faciam ' non licet mihi ista narrare: instat livor; et id, quo salvus est,

odit. Sepulcrum, inquit, violasti: non, utcumque attingitur sepulcrum, violatur : alioqui nec inferre mortuos liceret, nec collapsa reficere, nec ornare: aut Si ulcumque attingitur , violatur , bis ergo peccavi, et quum sustuli, et quum reposui: sed non ita est: et mens absol-

nis ergo Franci iis eorrigebat, bis Sed non ita non ita est; sed mens amicitiar. Acr. Al. Obser ων , Vel . absolμitur, Marg. siti

SEARCH

MENU NAVIGATION