장음표시 사용
21쪽
Nori solum copia major eXperimentorum quaerenda est et procuranda, atque etiam alterius generis, quam adhuc factum est ; sed etiam methodus plane alia, et ordo, et processus, continuandae et provehendae experient irae, introducenda . Vaga enim eXperientia, et se tantum sequens, mera palpatio est; at cum experientia lege certa procedet, seriatim et continenter, de scientiis aliquid melius sperari poterit. BAcor Is Novum Orgctralam.
23쪽
ir. studens studentem s. HALLERo lege Ab HALLE ROIo. lege illico solvitur I . fluidarum globularum, lege fluidorum globulorum I . lege EARER et HEWso N uti, Sec. IO. gallorum lege gallarum IO. arteriarum lege arteriam . dissipatione lege dissipationem p. eXterna lege extrema.
25쪽
TENTAMEN CHEMICO PHYSIOLOGICUM INAUGURALE
HEM IA, recentiorum philosophorum inventis, tam aucta locupletataque fuit ut multa quae ad organicorum, Ut Riunt, Corporum Compositionem pertinent, multaque miranda phaenomena eorundem physsiologiam spectantia, quorum antea nulla erat reddenda ratio, Illius ope tanquam praelata luce illustrentur ; multa tamen sunt etiam peragenda
26쪽
Ut horum analysis eundem evidentiae gradum attingat, ad quem evectae sunt rerum aliarum analyses quibus nulla infuit vis vitalis. Si ita unquam futurum sit ut haec analysis eo usque perfectionis deveniat, quis dubitaverit, quin chemia scientiam consanguineam, donis, mu eneribusque praestantissimis sit ditura.
Accuratissima tandem, evasit analysis Chemica dum modo recens usurpato, Compositissima etiam Corpora sine caloris fere auxilio in elementa resolvuntur ; licet modo per Calorem operandi minime suae desint laudes: saepius tamen partes ex quibUS COTPOra Conflantur, inde miscentur ConfundunturqUe PO-tius quam caedem separantur. Recens Vero et accuratior ille modus, quo rerum naturam
introspicimus, maximis ipse etiam premitur difficultatibus : quae enim sub analysi profluunt principia, non forte talia extiterunt integra substantia, quippe saepe fit, ut chemice sc-- - juncta
27쪽
juncta novas ineant connectiones, qualeS DOS facile in errorem ducere possctunt, de vera rei indole, quae eX perinientis nostris subjecta fuerat. Hae praesertina dissicultates occurrunt Cum materiae, quae sive ab animalibus sivea vegetabilibus depromuntur, examinationi subjiciuntur: hae substantior plerumque ex Plurimi, rebus constantur, et assinitates quibus sese mutuo appetunt, ita inter se librantur, ut
Una tantum avulsa, Caetera multifariam Consocientur, enascanturque res noVae, ita ut e X-
perimentis conclusio fit dissicilis et obscura. Nec forto ullibi majores sese offerunt di ficultates quam in il uidi istius compositi, dotibus et natura explorandis, quod per vasa animalium jugiter circumagitur. Alipe dii
ficultates, eaeque non minoris momenti, sese o
ferunt, Cum nos accingimus ad physiologiam hujus fluidi, sive ad eas mutationes investigandas, quie nondum soluta compage saepissime
28쪽
occurrunt: illae quidem plerumque ab externis excitantur causis tam levibus, ut vix mente capi possint; aut interdum etiam, nulla vi externa admota, oriuntur. Solers admodum peritaque manus ad investigationem recte faciendam omnino requiritur : inde patet, saltem ut mihi videtur, quare tam varia, imo inter se discrepantia, diversi auctores, vel etiam aliquando iidem saepe auctores, de hac re statuere. Mihi haec perlegenti plane necessarium Videbatur, ut plura experimenta majore Vero adhibita cura peragerentur, et ut alia, ab iis quae jam promulgata fuerunt prorsus diversa, instituerentur ; his operam navare decreVeram jam vero rem aggresso milita Occurrerunt quae obstitere quin ultra progrederer; eo tamen jam deveneram ut Certo mihi Constaret, perquam longam et molestim Ose etiam experimentalem, tandemque invitus a Proposito, hac occasione, recedere sum coactus.
29쪽
Haec itaque spero, Saeveriorum judicium temperabunt, huic que nostro Conatui sapientium conciliabunt lenitatem, si uberior hic reperiatur hypotheseon luxuries; saepissime
enim compellebar ad res dubias incertasque, Ut generales elicerem conclusiones, imo etiam, aliquando ad conjecturas ab analogiis nimis forsan remotis deductas, Confugere; nee mirum forsan videbetur me, experimentis haud satis munitum, in errorem incedisse, quamvis maxime probabilia tantum proponere studens: utinam res aliter se habuisset, sacerrima enim est mihi TULLii sententia, Praestat naturae voce doceri, quam ingenio suo saper2. Naturam, dotesque Chemicas diversurum substantiarum eg quibus sanguis Conficitur, qUantum equidem Valeo, proutque sponte vel Chemice, a se invicem divisa prodeunt, in hoc tentamine evolvere decrevi; aggrediar etiam
30쪽
Varias mutationes exponere quas totius qui dicolor, densatio, vel ipsa Compositio patiuntur, sive vim suam exerant eXterna qUaedam, quae plerumque in fluidum agunt, sive de
mum, eadem omnino amoVeantur. In decur
su hujus dissertationis plurimae referentur res factae, quae non immediate quidem ad rationem Phaenomenorum reddendum pertinere Videantur, ideoque forsan supervacaneae, nihilque ad rem facientes judicabuntur; ad hoc crimen eluendum nihil dicturus ipse, totam meam defensionem BE ROMANO Confisus, illus
trissimo illi chemico et philosopho, dum sic
loquitur : In philosophia naturali nullae dantur subtilitates spernendae, nullae Verita- tes otiosae. Quod nobis sterile videtur, ideo tantum est sine fructu quoniam satis illud non cognoscamus. Quot mFriades, pyrum D cadere frustra viderunt, sed NEWTONO, Vulgatissimum hocce phaenomenon theoriam gravitatis aperuit 'Postquam