장음표시 사용
461쪽
stentandam radicem; arbores ex nudis ri Dibus , & annua cornua ex cerVorum, ca-
olorumque osseis capitibus. Hinc facile percipere possiimus, quomodo semma suo rempore, postea diei tes&sto des arborum, possint esse commoda cribra ad enerationem peculiarium succorum & liquorum; & sorte ad sermemationem Mcoctionem liquorum in sua diversa falla. Similitudinis, si1 non exempli graua, mus succum quorundam dulcium pyrorum poste exsiiccari in dulcissilinum saccharum;
haccus autem esiorum quorundam pyrorum tam acris est, ut simul ac dentibus corticeat
diruperis, te suffocari ει protinus interimi credas; & nihilominus idem succus successa temporis & justa maturatione dulcescit. 1 pore ite instar vini jucundum re gratum
induit. Neque desunt nobis exempla, si imdes narrationibus tabilienda , quorundam fiuctuum exoticorum, qui sine mora mortem inserant, idque tam cito, ut in ea re cum acerrimo me ruo periti Chymici comparari queat. Jam vero, sit cui cornua ce i totum suum incrementum, VIrtutemque s tiuntur ex protrusiivo sanguine & sipuitibus animalis; & muscus prout ope maerosi--pii observare licet, quamo marcuir) ex In- eriore concha ostreae & aqua marina; ita in plantis, succus per caloreS
462쪽
brumales, Der ventos, dc compressiones aeris, potest durescere in lignum, semina, eortimque grana & nucleos. Cuncta initio nonnisi succus esse videntur, vel vix quidquam praeter merum aerem dc aquam, d nec haec fuerint concreta in peculiaria salia Per exquisitiores cribrationes, subtilioresque coctiones, quam quae arte hactenus inventae sunt. Neque minus probabile est, aquas munerales posse acquirere sua propria salia in suis subterraneis meatibus per cribra dc Venas eorundem, ex variis temperamentis, quae ossendunt, & succussibus, insequentibusque alterationibus texturae. Sed haec ad penitiorem inquisitionem remitto. Et hic filii scopus meus in tuis Actis,NQ. 43. pag. 9. ubi per simplicem dc peta functoriam allusionem comparabam motum succi in Vegetabilibus ciun descensu liquorum in Alembico. Non erat mihi anianus quadrandi comparationem illam cum omnibus circumstantiistaeque nunc multum praeter allusiones me proposuisse praetendo. Ad stabiliendam generalem theoriam in diti ficultatibus Vegetationis, omniumque salia
narum Operationum, . requiritur accuratior
labor, amplior extensio & penitior attentio. Aer ipse quantum novi exhibeat copia nec varietatem salis ad evertenda sui amenta mearum allusionum, minimum quantum attinet ad vegetabilia.. Et salia mineralia ha
463쪽
bent recessiis suos prosundiores , quam ut ego eos perscrutari valeam ; eorumque activitates sunt velociores, quam Vel ars vel otium mihi suppetat eas assequendi. Neque unquam mihi imaginatus sum, succum hieme descendere ad radicem, quam doquidem vidi arborem malum, quae quo
annis reddidit quatuor, quinqueve dolia oxhoos den) gravis sicerae ; S pyrum, quae
etiam majorem quantitatem potus pyrini reddidit ; cum tamen utraque cresceret in sicca hinno, ubi nullum alium liquorem, praeterquam ex nubibus & aere, adipisci poterat. Arbitror tamen, arbores has ga emintercursu peculiarium spirituum, quodammodo concatenatorum, & rigo se cooperantium , ab ipsis fibris imarum radicum inque ad frontes verticales. Et circa hanc rem addebam cautelam , quando exprimebam commercium inter lignum & 1emina his verbis: - magis immediatam in parti
Velum non delendo illas notas, quae sub nomine meo prostant in , tuis Num. 43. & 46. Ex tempore eas dictavi, neque relegi, neque composui eas ita ut publice edimererentur ; nam alias minus promisissem,& forsitan plura probata praestitissem. Si ignosci potest iis , quae praeter rem con suse dc sine connexione congesta sunt, non alium utique favorem, pi ter V
464쪽
, illis gerris vel petere , Vel sperare V. Exempla, Suggestiones in . - .plicationes , concernentes primarium aliquem articulum, inculcatum in Praefatione hujus IV. Voluminis'; nempe de utilitati bus fornicum, puteorum profundorum , frigidorum confer Io-riorum, ad inveniendam causam, vel promovendam generationem Salis, Mineralium, Metallorum, Ualli, Gemmarum, Lapidum cu1uscunque generis; scendam eorundem diuturnam conservationem ; vel maturandam putrefactionem , excolendam fertilitatem cujusicunque soli, &. c. per eundem D. Beale, in stola Jcripta ad Editorem.
Domine, O Ic colligam ex tuis Achis cuna cum bre-- vi additione observationum & lectionum mearum ' quinti anni horum Actorum
465쪽
mearum) paucas suggestiones, pertinentes ad tuas Quaestiones seu sollicitationes exhibi tas in praefatione tua ad hoc IV. Volumen 'Num. s. pag. 13. I. Honorandus noster amicus, Dominus Evebras, ininia Sylva, prout nunc optime emendata est in secunda editione, C. 3. p. 26. narrat, quercum quandam subterra
alicubi in Transit Dania repertam fuisse, prope puteos salinos, penitus conversam indurum salem. Addit, hoc sone experimentum , si verum fuerit, promoturum consilia dc conamina multiplicandi salem. Haec ille. Et hinc spero, me Veniam meriturum pro curiossitate mea inquirendi in sontes salinos , qui quantumcumque exigui aliquando indi cent majorem copiam fatis, quam ad media . Ies illos sontes pertingat, in Vicinia esse. Et Dominus Higo Plato in optimo repositorio scit gemmarii, cap. IO . arguit igna nae n strates Anglos, dum negligunt divitem dc fertilitatis promotricem qualitatem nostrae salsuginis, quae ambit Insulam nostram, &alluit radices quorundam montium nostra tium. Reipsa quidam in partibus Occidentalioribus adhibent in usum arenam falsedinensiectam, dc fatis amplum operae pretium experiuntur, licet sumptus impendant in eicis longinquam Vecturam, ad locupletanda praedia sua; dum alii rustici nolunt invitari
' seu quintum annum horum Actorum
466쪽
ad acceptandam salsiilaginem, quam in me- iadio suorum sundorum praesentem habent. qn Certe vapores salini aere & vento multo lon- joiginquius avehuntur ex sale ipso coacervato,. si vel in vasis congesto, quam ex aqua mari- yina: unde ros, qui exsurgit in Vapores, d Fuscendit non minus dulcis dc purus, quam qui st: ascendit ex terra ; neque pluvia demonsti at hi differentiam. Aliquando tibi exhibui do evmonstrationem experimentalem, quλ pro- cababam vel vapores latinos , ascendentes ex ti acervo salis, penetrare per crassissimos pa- lurietes lapideos V ves quod probabilius ar- rabitror) plus salis generare, ad magnam gprofunditatem crastitiei, in calce & limo n
Doctor Pomer in Microsc. obf. pag. 62. nasserit ex probato telΙimonio, communi e perientia, calorem mineralem in subter- eraneis partibus producere mineralia: dc spe- eciatim in Aluminis & Vitrioli sodinis, dictis imineralibus confractis, expositis, dc hume- Ictatis, actualem calorem inservi, dc majo- ii rem copiam horum mineralium produci, rquam alias sodina ferret. Ibi vero ulterius fprobat ex infausto accidenti, aeris massas i quas ait speciem esse marca sitarum,) con- lgestas in acervum & expositas humido aeri,
vel aspersas aqua, sumaturas, & aestuaturas ;imo nonnunquam flammam concepturas, de combusturas omnia circumjacentia.
467쪽
Me. Imo omnis generis fimus calorem edit, quidam minorem, quidam aliquanto majorem ; alius subitaneum, alius longius re sistentem. Et copia Nitri obtineri potest expurgamentis aedium, quibuscunque cineribus , sordibus cujuscunque loci sordidi, ejectamentis scalarum seu graduum, dc mat larum excrementis , si nempe eaedem sempereVacuentur ut strathinsuper stratum in sicco canali vel muro, dummodo is locus securus sit pluviae , alteriusve aquae. Doctor Powe hic ostendit, Quomodo Metalla seu Mineralia possint generari ; sed quousque haec vis generativa procedat, & ex quanta mole materiae ; & quae materiae sint aptae ad traiinmutationem in haec, vel illa mineralia, seu metalla, ad ulteriora tentamina reserendum est. Celeti interea sumus, vehementi igne
excitato dicta ratione per aeris massas, lapides de metalla posse vitrifieri, & inde induere insolitam naturam, & splendorem dc per
leniores calores, cpraeter nitri congestionem in fine in possitnt dari mechanicae applicati nes , gradualibus , tardisque productioni. bus Chymiae peculiares, tam pro naturalibus effectibus per solitas assinitates, quam pro artificialibus inventionibus.
3. In tuo Num. 6. pag. I7I. ostendis ii
bis , locum esse in Anglia, ubi sine aqua petrifica lignum vertitur in lapidem, in terra arenosa. Sed an asserere possumus, valles socsas
468쪽
sas in talibus fundis don habere spiritum pG trificum, prour est debilis dc lentus spiritus petrificus in rupe Oo prope meus, dc, sicut audio in aliis quibusdam rupium vallibus in Anglia, de alibi Vel an certo scimus, quia facilius & citius, quid difficilius converiatur in lapidem : vel quam diversi
oriantur effectus ex diversis materiis 3 A non Ossa, Cornua, vel Album Graecum, dcc. hic convertantur in Osteo-colla, vel in meliorem naturam 8 Illi vero, qui possident aquas petrificas, huiusmodi vel plura alia tentamina instituere possunt, at in cri' ianas notabiles in Philosophia. Novi rupem in talia , cui tam prosundum est barathrum, ut vicini narrent, dc ut plurimum credant, fundo carere; certe lapis injectus diu auditur ad latera impingi. Tales abyssi vel profundissimae cavernae non carent usu suo in rebus
philosophicis. Et solum istorum locorum , quod seri pulchros lapides, Astroitas dictos, circa castellum Belaidere in comitatu Lincolniensi, dc quod fere fragiles Adamantes prope Tripoliam, dc ubi lapides peculiarium figurarum, e . g. similes galeis, squammis, cochleis, dcc. frequentes inveniuntur intelluris stiperficie, congesti in acervos, istorum, inauam, locorum solum tentamini subjicienclum est, tam elevatum in colles , quam effossum in valles. q. Per experientiam inveni, quasdam
469쪽
esse valles non magnae profunditatis, maximum non excedentis quatuor, quinqueVepedes, in quibus cito dissolvuntur lapides, ct sua ligatura liberantur. De hac re ulteri rem narrationem tibi reservo. Nam nunc jam taedio sum, & illa materia involveret multas circumstantias vix credibiles ; quarum una haec est, quod illae valles, expolitae insultibus asperrimorum Ventorum septentrionalium, nunquam admiserint ' congelationem ullius rei ibi collocatae, tempestatibus gelidissimis hujus anni , annorumVer66 oc acc . quasi petris o spiri ut esset quoddam a sinitas cum diu duralite in rigida, tione, quando illud, quod dissolvit petrificam ligaturam, resistit etiam frigori eadem proprietate. Ita quispiam sibi imaginaretur. Verum docti sumus ex. communi experientia , frigora mixta cum nive & pluvia dissolvere lapides cujuscunque generis, &ditissimam margam, quae unam, duas & nomnunquam plures hiemes persistit contra omnes tempestates, & undique similis a Paret pumici urret*stone. Creta quosdam . fundes impraegnat, senilesque reddit; gelu renix eam dissetvunt,dc culturae agrorum aptis.
' Autot sub finem Num. 3 8. monet hic circiter in Anglico legendum ordita 'd: sed ego nequeo peispicere , ubi haec veiba vel inserenda, ve lmutanda sint.
470쪽
simam reddunt, quando calor aestivus cum omni pluvi stiva eam distatuere nequit. S. Exponis quaedam in tuorum Actorum m. 49. pag. I77. quae ad hanc rem pertinere possint, circa generationem crystalli Et ego opinor, me posse ostendere longa serie argumentorum, admodum probabile esse, quod, sicut calor vitrificat, ita gelu continuum, cum quibusdam similibus con-
comitantibus circumstantiis , altemativis quibusdam oppositionibus caloris, Vel forte coincidentia extremorum, crystallizare vel
crystallificare, seu firmius petrificare humo-
rem aut sudorem rupium &. latomiarum.
Petrificus spiritus crispatur per acutiorem angulum in firmiorem soliditatem, quam vel ullo frigore nobis cognito perfici queat. Et Marcauta sermatur per constipationem fi Morem petritica , quandoque ubi ma
casitae generantur, inveniuntur etiam quaedam particulae puri, firmi & ponderosi cmphi, ubi requiritur firmior compressio, ceu
per acutiorem angulum, ad generationem pri , quam ad generationem marcassitae necessaria est.. 6. Et quod frigora etiam alterent naturam liquorum, nunc aliquoties experti sumus hac nivosa tempestate e vidimus enim aquam dissolutae nivis promptam inferre medelam, vestincta inflammatione carnis adustae adignitabulum aereum , cum tamen adustio ex