De interregibus Romanis

11쪽

etiam novem reliquos imperitasse dieat. Quamquam Plutarchum non eundem eum Livio sontem secutum esse, apparet e diverso, quem uterque tradunt, a natorum numero, qua in re utri fides habenda sit, dubium non est. Sed hoe jam apparet, quamquam salsa sit Pluta hi sententia, eonfirmari ab eo a Livio tradita, si numerum senatorum exceperis, omnia; nam quamquam Plutarchus Meurias silentio praetermittit, tamen verbis ejus fuisse probantur, quod mirum illud regnum, quo dies dimidiantur, ex sola deeuriarum deseriptione explieari potest. Et Plutarehi auctoritas eo pluris saetenda, quod e diversis sontibus utrumque havisse ex ipsa diserepantia patet. Illum autem, quae scripsit, de suo ubdem non hausisse, sed quae apud auetorem alium inVenerit, parum cogitate et lisae, ob hane aussam verisimile est, quod idem in vita Romuli ' non eum,

quem'. l. sed dueentorum senatorum numerum tradidit. Consentaneum est fitur, neque a Vulgari neque sua ipsius opinione eeessurum, nisi certum que tam auetorem secutum; neque hujus discrepantiae suturum plane immemorem fuisse, nisi obiter et parum eonsiderate scripsisset.

Ex iis quae disputavimus eorum quae Livius de interregno tradit auctoritatem summam esse intelliotur. Qui quum ereandis interregibus deeem decurias et decem prine es qui deineeps regnaverint suisse disertis verbis testetur, seu

tum autem eo tempore non centum patrum sed ducentorum fuisse satis constet,

quaeritur, quomodo haee, quae pugnare rideantur, conciliari queant. De quare priusquam nostram sententiam proponamus, satius erit rationem a mehuhrioinitam cognovisse. Qui rem expedivisse dubitationemque exemisse sibi visus est, Sabinis exelusis interregnum ad solos Ramnes pertinuisse pro certo statuens '. Consentaneum enim esse hos dignitate anteeessisse oriundis a Sabinis uti autem

vel postero tempore in oninibus oloniis et municipiis Latinis decem primi s natu praefuerint, ita etiam Romano senatui praefuisse, priusquam Sahini acee aerint quibus adjunctis illos deeem tamen prineipatum quendam tenuisse id arparere ex loeis seriptorum pluribus, quibus senatui Romano regum et primo liberae reipublieae tempore praefuisse vel innuerentur vel disertis verbis trad rentur. Quid igitur versimilius esse quam ad hos solos interregnum pertinuisse Zme est Nebuhri sententia, de qua Goetuingius in libro de Ani nom. p. 152 et p. 6 id iudieium seri, ut deeem primos in senatu fuisse probet, e solis

2 V. I. p. 378, et p. 338 et 676.

12쪽

Latinis interreges fisisse idem improbet Verisimile enim esse, Mem non solum apud hos sed etiam apud Sabinos et Luceres fuisse, et interregni orbem ivisse per omnes, et Latinorum eam praerogativam suisse, ut prodendis interregibus ab iis initium fieret. Nobis quae de decem primis existimant satia esse persuasum est. Videamus de singulis et primum quidem de locis, quibus decem illi ommemorari putantur. Quorum longe gravissimus apud Dionysium legitur L. L . 69 sqq. ubi deeem senatorum principes, o ἐπιφανέστατοι τῶν πρεσβ-έρων, ad plebem, quae in montem aerum Seeesserat, missi dicuntur or sones et ab his et a plebis dueibus habitae satis verbose reseruntur; qui poste mus eorum verba saei Agrippa Menenius c. 84 post multa alia his utitur:

Τοὐ δὲ μένειν βεβαια τά συγχωρού κεν νυν καὶ μηδὲν στερον ἐναντίου αὐτοῖς πο τῆς βουλῆς αενεχθήσεσθαι, πρῶτον - εμεῖς οἰ πρέσβεις ἀνάδοχο- διδόντες Hia σώματα κώ--χὰς καὶ γενεα τα ἐαυτῶν ἐνέχυρα ἔπειτα ο αλλοι βουλευταὶ σοι τῶ 'ρ φίσματι -πιτραφήσονται Ου γὰρ δηπο ἀκοντων a μῶν γραφήσεταί τι κατὰ του δήμου. O τἀ ήγο μενοι του συνεδρίου καὶ πρῶτοι τάς αυτῶν γνώμας ἀποφαινομενοι τῶν ἄλλωνήμεῖς ἐσμεν. sis verbis deeem primos significari magnam veritatis speeiem habet. Quippe praeesse senatui et primi sententiam rogari praedicantur, ut omnis d.

bitatio exemta videri possit, qui Niebuhrium p. 339 not. 784 et p. 76 not. 345 reet statuisse dicamus. At hoc ipso loe de deeem primis non ogitari posse eertis argumentis demonstrari potest. Quippe Dionysius nomina legat rum refert, quae illum non de suo sed ex antiquo sonte hausisse plures obeaussas probabile est. Idem judieat Niebubrius, maxime verisimile dicens genuina eorum qui ad plebem missi sint nomina legi. Nomina hae sunt Agrippam nenius Crit s. Lanatus, P. Servilius Publi f., P. Postumius Quinti . Tubertus, T. Aebutius Titi L Flavus, Servius Sulpieius Publii L. Camerinus, A. Postumius Publii . Albus, A. Virginius Auli Lmontanus, M'. Valerius Mare r. et T. Lameius Flavus Laeuna tria nomina absorpsit, quorum duo M'. Valerius et T. Lameius ex ipso Dionysio, qui in sequentibus orationes eorum ad plebem habitas mseri, supplenturi de decimo non constat '. morum novem nemo est, qui ullol Vulgo Sp. Nautimi suppleat, quod salsum esse Niehuhr. p. 676 demonstrati Si hariolandum sit in re, de qua erit nihil eonstitui potest, P. Virginium fuisse eoaileiam, quem unum e patrihua praeter nominato a Dionrsio apud plebem gratia floruisse eimus, v. Dionys. l. 37. Legatis unum a m non eoas larem interfuisse Dionys seribit novem quorum nomina leguntur, omne eonsulare erant, P. Vironia sto erat, ae ldem in aenatu ea vecta pro plebe tieerat, euius eo illum medium maxime et moderatum idor tur. V. Dionys. l. l. iis lL s. at nomen ejus propter A. Virginii nomen saeuius excidae poterat.

13쪽

Dionysii vel Livii loe asperae sententiae adversus plebem auetor fuisse dieatur, plerosque aeriter apud patres pro plebe dimieantes videmus, quam omni modo et mitissimis onsiliis oneiliandam probant. Agrippa Menenius, interpres ille et ambiter eoneordiae eivium omni vita pariter patribus a plebi eam fixit '. . . lerius omnium maxime popularis praedicatur ' Servilius, vir lenibus remediis aptior' eo apud plebem favore florebat, ut bello selieiter eonsisto patres triumphi

honorem ei denegarent, παιτιασήν αποκοιλοληρος καὶ πολιτείας πορορῶς ἐρα- ρὐ Dionys.

VI. 30, quam ea sam suisse M. Valerius senatui exprobravit, quod plebs animum despondere et de ineolumitate sua nude sperare eoepisset idem . LVII . . T. Lareius homo prudens et strenuus, O virtutes et belli gloriam omnium primus dietator reatus Dionys. V. 1 ita liberalis erat, ut seditione orta quum alii eos, qui Servilii eonsulis fidem seeuti militassent, aere alieno liberandoseenserent, non id tempus esse diceret, ut merita tantummodo exsolverentur: totam plebem aere alieno demersam esse, nee stati posse, ni omnibus onaia

tur quin si alia sit aliorum eondieto, Meendi magis diseordiam quam sedari '. uos malam apud plebem gratia floruisse eonstat etiam resiquos plebem non in eo erte, quo eteros senatores odio habuisse probabile est. Nomen A. Post mi , qui dietator eleberrimam de Latinis victoriam reportavit, ita vulgi sermonibus vel postero tempore elebrabatur, ut miraeulosae de pugna illa narrationes inde ortum traxerint. Unde eoneludi potest, eum ninime aeriter pro patribus eontra plebem pugnasse. Et Dionysius i. I. e. 22 quod oriens inter patres et plebem certamen rideret, antequam opus esset, distatura eum se abdie se aeribit A. Vimonius eo ipso anno, quo seditio orta est, eum T. Vetusio eonsul erat, quos i dignatione et onvietis eorreptos a patribus legimus ' quod tumultuanti plebi vi obviam ire nollent deinde orto inter iuniores patrum et plebem ertamine intem eum suo rixam sedasse P. Postumina Tubertus his consul quum utroque anno apisse summis perieulis urgeretur, viris qui maximo apud populum favore erant,

einem additur M. Valerio ' et Menenio Amppae . T. Aebutius is magi ter equitum assumitur a dictatore A. Postumio '.

14쪽

eamm miraberis, quo laetum sit, ut eodem tempore Meem primi omnes filios haberent ad diseendam haruspicinam propter aetatem et animi indolem aptos in illud, praerogativam eris Meem primorum miraberis, qua filii eorum onmes haruspieinam diseerent. Neque enim eo honore apud R-ianos haruspiee suo. runt, quem appetivisse magnopere principes Romanos redibile sit. Loeis, quibus deeem primos Ouinxemorari Niebar existimat, nihil tribuem dum vidimus; superest ut quaeramus, num sententia illa per se ita ait probasebilis, ut lieet nullis seHptorum loel eonfirmata tamen defendi et de m primos in senatu fuisse ad interregum deeuriam explieandam credi possit. Iamvero nullus erat magistratus, nullum saeerdotium, quin aequaliter inter Latinos et oriundos a Sabinia divideretur reges ex utraque gente altem ant, pontiaeea mures V tales fetiales et quae alia sunt ollegia pari numero ex Latinis erant et Sabinis 3. Unumne interregnum solis Latinis permissum fuisse An sorteis magistratus ita nullius momenti erat neque in ullo diserimine ponebatur, ut Sabinos honore qui sere nullius pretii esset, Mile essisse verisimile sit At post regnum nihil interregno grandius et maioris momenti, non solum quod pro rege esset, qui ungeretur eo honore, sed quod novi regia reatio ei evmniret. Quae quidem tanti ex veterum opinione, ut eriantea Romulo momino Latini et Sabini eo aeto in Meltiam reditas narrentur, ut alter ordo ex altero regem rearet Latini quibus optio daretur a Sabinia, sive regem LM, num a Sabinia reari sive ipsi Sabinum reare Vellent, regno reationem regia

praetulisse '.

me ea sae unt, ob quas Niebuis sententiam neque vetarum laeis eo firmari neque per se probabilem me existimemus. Nostram sententiam proinposituri idem quod Ni vhri quasi fundamentum, quo insistat quaestio, habemus, quod deeem ruisse patrum deeurias et Meem Mineeps interreges, propter Dis et Plutareti auetoritatem pro eris ponimus. Dissieulta autem, quam n merus senatorum habet, omnia saei modo expeditur, at interregnum et ipsum inter Latino et Sabinos auem se sumis, ut, quamquam enatu dueentorum erat, ad singula interregna tamen entum tantum patre pertinuerint. Quam Misis enim est error Livii, qui quum entum patres, penes quos interre num fuisset, ommemorari videret, hune universum enatum esse opinaretur 7

15쪽

Quidni autem probabile sit, uti remum ita etiam intervemum inter utramque ordinem vitem se, quum aequo jure Sabini fuerint inramque gentem oeiataeivitate non ea eoneordia eoaluisse eonstat, quin magna intereederet aemulatio; quid igitur magis Onsentaneum, quam si Sabinus rex crearetur, per Latinos, si Latinua, per Sabinos reari Id enim maxime avendum erat, ut non solum ei genti, a qua rex oriundus erat, aeeeptus esset id sponte sua suturum id batur, sed ne alteri eum in odio haberent, unde ordinum eoneordia turbaretur. Quam ob aussam quis sapientissime saetum negabit, si omitia non penes eo dem esse deeemeretur, e quibus rex esset reandus Quae res per se ita est verisimilis, ut etiamsi ad onfirmandam eam nihil traderetur praeterquam quod singuli interregna ad entum tantum patres pertinuisse narrantur, tamen proin bari possit. Iamvero id ipsum quod volumus in iis quae de antiquissima iaritate a rerum aeriptoribus narrantur, modo meis interpretemur, disertis verbis inesse reperimus. Quippe si narratorum de Romulo et Numa originem speetas, non tam Liam eorum hominum eontineri, quam mythie ratione imaginem antiquissimae reipublieae sub sabulis latere et institutorum quae fuerint rationes inde expediri posse apud homines doetos hodie omnes onstat. Unde ea quae de interregno quod post Romuli mortem fuerit, narrantur, ad universam ejus instituti rationem

transferre in promtu est. Iam ero rege mortuo magnum ertamen suisse nam Pant, ex utra gente rex novus rearetur tandem post longam eontentionem inter utrosque eonvenisse, ut aut Latini regem rearent non de sua gente sed ex

alteris quem maxime idoneum iudiearent, aut oriundi a Sabinis idem Merent '. optione data veteres senatore ereationem regia regno praetulisse. Et hoe qae, dem ab iis additum, qui veram aussam, ob quam regno ederent Latini, non perspexissent quam non aliam suisse apparet, quam quod regnum, quod interutramque gentem Hismaret, Romulo rege Latino mortuo paeti lege ad Sabinos

16쪽

pertinere rimam demtis sabulae involueris noline perspisum eat ostendi eandem rationem quam de interregno proposuimus ut alternia vieibus mea ait

ros regnum penes alteros interremum novo regi creando fuisse atatuamus. Reges reabantur non a populo sed a senatu, vel potius, si nos audis, ea senatorum arte, penes quos interregnum erat ). Quo saeto interrex omitiis euriatis rogationem seres,at, Vellen juberentne eum regem esse ut populi ea tantum potestas esset, qua regem eo rinarent aut rejieerent. Ita reges creati

s na et Anous ex Sabinis, Tullus ex Latinis usque ad Servium, qui primus

nullo senatuseonsulto et injussu populi regnavit ' quamquam firmato imperio et ivium voluntate eoneniat ausus est serre ad populum, quod ab interrege sere mos haerat, vellent iuberentne se regnare. Post exaeto reges saepe imiser es omitiis habendis fuerunt, sed nulla jam deeuriarum, in quas aenatores divisi fuerint, mentio. Quippe ipsa res postulabat, hos interreges nullo ordinum diserimine a senatu reari quid enim attinebat, regno sublato Latino et Sis no eo quo antea modo disjungi Certamen jam non inter Latinos et Sabinos, sed inter patre et plebem futurum erati Etiam Tarquinio Priae rege Lueeres, post exaeto reges homines de plebe in senatum adseiti eranti Creabantur a tem interreges habendis omitiis baa sere ob eaussas a uterque eonsul mortu

esset , si morbo impedirentur , si propter seditiones nulli magistratus essent, a quibus omitia haberi possent, uti post Meemvirale imperium ' et quo tempore propter legum Liriniarum turba solitudo magistratuum eurulium per qui quennium urbem tenuit ', vel denique si tribuni pl-ia omitiis onsulum vel

17쪽

timorum militiam eonsulari potestate intercessissent '. Saepius enim saetumeat, ut eomitia, quae a onsulibus haberi tribuni non sinerent, ab interrem herentur, sive ea interregni maior quaedam sanestas et auetoritas fuit, sive mirum obstinatis studiis victi tribuni a istamine desistebanti in anno n. e. 27 quum eo inti a tribunis dissolverentur, senatus diu deliberavit, utrum die toromerearent an interregem Viei tandem mitior sententia, ut interreges proderenior; a quibus omitia nullo negotio habita sunt '. Neque tamen semper tribuni ab interrege vineebantur quale est quod annom. e. 402 saetum legimus. Nam quum primum dietator et postquam hi certamine protraeto magistratu abiit, intere ma omitia habituri essent non Mundum legem Lisiniam, sed quibus uterque eonsul e patribus rearetur, seditionibus certatum est ad undeeimum interregem, donee patres obstinata tribunorum eontentione victi observari legem ieiniam eomitiis onsularibus juberent ' Plerumque a seeundo interrege omitia hab

hantur' ubi interregnum ad plures pervenit, aussa sere est, quod tribuni eomitia haberi non patiuntur ' Sed ab eo, qui primus interrex proditus erat eomitia habe moris non erat '. Singulamini imperium omni liberae reipublieae tempore quinque dierum fuisse eo in ' quo modo in senatu reati sint, non onstati Videtur qui habebat senatum nominibus eorum quos maxime id neos judicaret propositis aenaisrum sententias interrogasse, reais prodidisse. Unde saetum est, ut etiat, qui senarum haeret, reare interreges Meeretur , simili modo quo etiam interreges ipsi reasse reges dieuntur '. Simile etiam est, quod interve aueeessorem nominasse dieitur ' quod eodem modo fit, quodietatores a senatu reati disuntur a Gna Ile solenne enim fuisse videtur miseregem magistratu abeuntem nomen ejus prodere qui sibi necedereti Elig

κτους - ας οἷς ἐπινη Σὸς Iemra τὰ περ τὰς - ς, - α -- νειέ -υ, προνοημ'ῆναι, τὸν --π--πε - - βασιώ- των ἐκλιπον- θυνετο, sqq. . quae postrema verba utrum ad modum quo proderentur interreges, an ad munera quae obire. et auetoritatem quam exereerent, reterantur, dubitari

potesti a V. Liv. VII. l. 4 cis Dionys. VIII. s. IX. 4 et alus Ioeis.

5 Interdum ea sa, o quam interregnum ad plures pervenerit, latet, ut iam III 8 Meum aliquot interregna arissent, P. Valerius Glieola tertio die quae latereemum laterat eoasulas ereat, sqq. '

6 cis Amon in n. V. D V. Aseon. l. I. 8 cis Dionys. IV. 1. IV. 4.s V. Bionys. l. s. uv. m. s. et anis Iovis cis. visum. V. s. quo iseo primus dietator eodem modo a oonsula letus traditur, quo interroges uterentur h. e. regem e postea oonsules nominare n. 10 V. Dionys. VIII. 6. '

18쪽

hantur autem interreges viri honoribus genere aetate poetatissimi i . Auspi-eato quamqu- sine inragio populi prodebantur i. Ad unum hune magiste tum plebi miliquam admissi, sed interregem et ipsum patricium esse et a patrita prodi neeesse erat in. laterae ni Dequens usus, dum ertamina inter patres et plebem eranti Post id tempus paullatim omitti coepta sunt ' Quamquam verum non est, quod Niebuhr. p. 377 seribit, tribus ante Dionysium et Livium feeulis intem regnum nullum hisse, uno exeepto quod propter tumultum et turbas in ensum venire non possit quod fuit anno . e. 7013. Nam sub finem liberae re, pubMae saepius interreges prodebantur. Plus semel his majus imperium pedimissum senatuseonsulto facto, videret interrex, ne quid respubliea detrimenti eaperet. A Valerio Flaeeo interrege ex lata, ut qua unque Sulla seeisset, rata essent i Post Sullae mortem anno u. c. 77 interrex erat Appius --dius, quo tempore quum M. Aemilius Lepidus maximas turbas excitaret, L. Milippus, erius oratio in fragmentis Sallustii exstat, ensuit, ut Appius Clamdiu interrex eum Q. Catulo meo uis et aeteris, quibus imperium erat, urbi praesidio essent, peramque darent, ne quid respubliea detrimenti vere Post biduum quam Clodius Oeelsus est anno . e. 701 res ad interregnum venit seditionis et turbarum plenum, sed ex ipsa turbarum narratione apparet sere eadem

etiam tune de interrege servata esse atque antiquo tempore. Nam qui reeens

Milonis invidia erat, Seipionis et Hypsaei saetione eontra jus postullabant, ut M. Aemiliis Lepidus interrex statim ad omitia eonsulam reandorem deseenderet; quod quum ieere nollet, quoniam omnia a primo interrege haberi moria non esset, domum eius per quinque interregni dies omnes obsederunt, postremo ianua expugnata imagines majorum deieeerunt, vi ultra grassaturi, nisi Miloniis manussu ruenisset et ipsa comitia postulans; sed in se ipsae dum eonvertuntur factiones inimicae, oppugnatio domus omissa est ' Senatus deererit, ut eum interrege et tribunis levis Pompeius daret operam, ne quid respubliea detrimenti aperet '. Decem annis post quum proeli mutitiens uterque eonsul oceidisset, omDtiis habendis non interreges sed meonsules reati sunt '.