Iatrologismorum, seu medicinalium obseruationum Pentecostae quinque vtilibus praeceptis, ... quibus diuersa, eaque curiosa prout aduersa pagina indicabit in calce adduntur opuscula. Opus certe, non tantum physicis dogmatibus redundans, sed multiplici

발행: 1652년

분량: 534페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

281쪽

23oresque secum defert ad partem assecham: Si vero h u. mores fuerint calidi, & ignei, ignem igni addimus; ctenim natura CX usta non suffert eam que a medicamentis purgantibus prouenit,acrimoniam iuxta illud Galeni in commento aphorismi , sub cane de ante canem &c. Experimento Obseruaui catapotia ex scammonio , dc similibus suspecta esse .

Plumba go , qua ratione dentium doloribus aliquando conserat.

OB SE UATIO MOVOduis vita iter insuas . Si rura volaptas, Tecta quies habitet, fama, decusque frum.

Rem mare suppeditas, comitatur gloria ditem , Si peregrὸ it: nemo conscitis en inopi. Felix vita toris genialibus allat: es expers. Coniugis, O cura pondere liber eris . Delitia patrum soboles: minur angeris orbu . Robus a es Aetas prima, secunda pia. Commoda eum vita toι sint, vota inraque damna Non naser, aut hauria luce, repente mori: Metrodorus E directo contra Posidippum, vel, ut alijsentiunt, contra Cratetem Cynicum, in latinum versus a Georg. Buchanano monumentum hoc reliquit,in quo luee meridiana clarius apparet, in hac vita si angustiae homines praemant, tamen quamplurima reperiri commoda, atque ita non rectum

282쪽

ctum putat , aut voluisse non nasci, aut post ortum voluisse mori. Verum hoc intelligendu de aliquibus fortunae bonis , non autem de salute, aut morbo, in quo modi tales aliquando miserrime excruciantur, ob saeuiti accidentium, quae sicut umbra corpus, ita sequuntur morbum . Vidimus enim aliquando doloribus oppressos summopere mortem appetere, i ucundius cogitantes cetruicem fato tandem iubi jcere , quam 1 miserrime torqueri, & per crebras vicissitudines sine morte mori.

Si quis dolor immanis, saeuus, pertinax, & rebel lis mortales obruit, unus a S est dentium, qui tam crudcliter homines torquet, ut quasi canes prae dolore in rabiem agi vide latur . Ad quem fugandum quamplurima auxilia reperiuntur, sed presertimia

noliris temporibu S radi X quaedam usurpatur, quae mcarpo, aut in vota manus, contusa posita pern

rum integram matutino rempore maculam plumbeam relinquens , dum aufertur , dolorer euaucscere cogit: atque ideo ab effectu Plumbago appellatur , quae annis elapsis tanquam secretum mirabile per Magnates habebatur, cred tre sortasse radicem peregrinam ex Arabia, aut India, aut ex rubro , cum tamen hic Romet ingens extet ipsius copi nam quotidie pedibus ipsam co-camus . Et in hoc duo aut maduertenda , an haec radix facultatem qψamdam mculiarem, .cultamia , aut sympathisaa1 h beat, aut vero mauis sta sit ip-Lus. νia, dein e in quo denti μm dolsere apt4 sit , i Luca iprim9m manifesta est ipsius operatio, dum

anateriam fluentem ad dentium radices ire vellit vi

283쪽

232 .

tentia Sennerta Med. Pract. lib.2.Part. I. cap I. flamia mula , vel ranunculus dammeus impositus manui, quae est e regione , & latere doloris , atque ob hanc causam , etiam vesicatoria brachijS,ceruici, vel post

aurem imponuntur.

In quo vero dolore conferre possit, animaduerintendum est, in eo tantum auxiliari , in quo materia aliqua fluit ad dentes , sed quando dens .est 'corrosus, dolorque a vermiculis excitatur,in hoc casu nihil valet, sed confugiendum ad alia remedia , quae vermes interficiant, & corrosionem ulterius procedere prohibeant. Inter quae primum obtinet ignis locum, quod si nec igne superari possit, dens tandem euelli debet, non tamen in intentione doloria, sed quando. iam dolor remiserit , alioquin .in dete. tius laberetur aegrotanS.

Lien in medio tam arcte strictus, ut imtuenti duos Lienes repraesentaret.

I xta Senece sentontiam epist. σ3.midio me dabo, omnia alia negligenda sunt, ut huic assideamus, cui nullum tempus satis magnum est, etiamsi a pueritia, usque ad longi itimos aetatis terminos vita producatur, resistendum est occupationibus,&toto conatu totis viribus incumbendum , ut studendo quotidie , & obseruando semper aliquid noui, derari elucescat. Duos Lienes obseruauit antiquitus Aristoteles tib cap. .de gen. animalium , Ut nos supra

284쪽

- . . t 3

pra retulimus in obseruatione secunda prime Pente cost, attamen hoc est intru,quod retulit mihi Io.Pressus , inter Romanos Medicine proceres diligentia,& prudentia insignis, nempe se in anatomica s ctione lienem quasi vinculo quodam ita cinctu navidi sie , ut geminum Lienen repraesentaret. Vinc lum vidimus nos in i leo leui intestino , de quo tria voluulorum obseruatione trastauimus. In stomacho audiui repertum fui sse in fratre Advocati Citta-dini j praecipiti fato h vivis sublato. Vnde vero hi circuli oriantur, an a mala compositione in ipso ortu , an vero a morbo Medicis conte-plandum relinquo. Tamen in Liene, ex primo ortu euenisse exillimarem,non sic in stomacho , intestinis, ubi villi circulares ob ingentem caliditatem,&siccitatem contracti cingulum effingunt. Exemplum habemus in Lyrq neruis , qui prope ignem positi statim contrahuntur.

Vermes loco menstruorum apparentes

PHryges, ac Pontici, ut refert Caelius antiquarum lectionum, vermes albidos , obesosq; Capite nigricante, qui e cariosis, praeinuntur materiis inter delicias habent, ac Xilopnagia comi di sse luxuria est . Certe si nostris temporibus isti populi hoc modo vescerentur, ut antea , foemina de qua obseruati nem statuimus, maximis honoribus apud eos orna vi existeret. Quolibet enim mense absque ullo I

285쪽

bore cibum tam suavem reperire liceret: quoniam,' cum menses instant, non sanguis, sed quampluriani vermes Peri vulvam expelluntur . Putredinis equidem insignia vis, quae in muliere vivente ver-

anguis fontis modo per mammas staturiens menstruorum loco.

MIramur cum Hugone de Operatione trium dierum , quare Crocodilus manducans, inferiorem molam non mouet ecquomodo Salamandra in 4gne sillaesa permanet. Quis dedit Ericio spinas, &doduit eum, ut is pomis turbine discussis inuoluat, quibus onustus incedens s ridet, quasi plaustrur ΦEt sormica,hyemis superuenturae praescia,granis horrea sua replet. Aranea quoque de visceribus suis laqueos nec ei τό i r Vt da nihlipia . Isti sunt testes Sapientiae Dei. Addere huic possumus incompraehen sibilem Naturae prouidentiam in seruando indiui duo, que infinitam sumini opificis sapientiam indicat, quapropter cum aposteriori aliqua ipsius opera cognoscere liceat, non tamen a priori ipsius Naturam, vel essentiam intueri possumus; quoniat ivt refert Lactantius Firmianus lib. de ita Dei. Deus tantus est, ut ab homine non possit,aut verbis enarrari , aut sensibus aestimari: unus enim est Princepsic origo rerum Deus, sicut Plato in Timgo, dc seia- sit ,& docuit, cuius minestatem tantam esse declarat, ut nec mente comprehendi , nec lingua eπpri- . . mi

286쪽

mi possit. Tantum, ut diximus ipsius opera; tanquam per gradus,mente , ad Creatorem ascendere datum est, qui sicut omnia fecit, ita omnia miristisce gRbernat, i' 4 i 3 u. ri Mir s ibat uod Mundus Habiti fide san i r e to I ba

uod pugnantia semina Πτ

. Vita quaI duxeνit Hesperus crvi m γ lal, Phoebe noctibus imperex, Vt fluctus auidum mar ': : Ceno sue coerceat, Ne terrui liceat magis , Latos tendere teηminos I DC. Hanc rerum seriem ligat Terras, ac Pelagus recens, Et Caelo imperitans Amoν Oie mi

Ille , ille est ex Boetio lib. et .met. s. qui sistus gubernat , cui omnia ancillantur : quare optimus quoad Pietatem, & bonitatem , Maximus Propter Poten tiam , & Maiestatem appellatur . sonitas autem ip-sIuS tanta est, ut nec minima ipsius pars enarrari pos sit. Quid dicendum in nostri corporis conseruatio. ne, relinquendo caetera Theologis quas vires in haci natura eXercet ρ quos conatus cficit Certe nihil aliud quam obstupescere, Deumque adorare cum silentio licet... Vidimus Natura in angusti jsposita vias incognitas investire;audiuimus monstrora, dc fere incredibilia;

287쪽

legimus obseruationeS quq miraculo proximae existunt. Omnia haec tamen ab immensa ipsius bonitate proueniunt. Menses ex pluribus auctoribus , quorum plerosq; indicat Sennertus lib.q. practicae. secti Οn.2.partis secundae cap II. nempe apparuisse per nares, hamaorrhoydea, os, aluum, Vrinam, oculOS , aures, denteS, umbilicum, per manuum digit OS, atque per mam marum papillas , ut sanguis quolibet mense crescens s ne quantitate Obruere calorem naturalem ipὀssit exitum habeat. Ex papillis mammarum retulit mihi D.Franciscus Mastinus,ita sortiter menses erupisse in quadam muliere , ut aliquando sanguinis fontem repraesentaret, cui postmodum erumpentibus menstruis per inferiora , loca ipsis conuenientia , sanguis in mammarum pupilsis nullo modo apparuit.

Pleuritidi remedium optimum,inter secreta. Magnatum Celebratum. ὶ ο B s E R V a T I O XIV.

amet Fquis sit boatus, ut videtur , expecta,rdum ' I ER Jemper quippiam, O fortuna minime sede

dum os . Vita, res, es tesserarum alea similis . Non eadem semper eadunt: neque vita. Eadem permanet A ra, se/ mutationes habent.

Sic eum Alexide in Comoedijs dicere possent, qui

288쪽

23 genio indulgente cum suauitate maxima in repentinos , importunos, atroce', morbos incidunt; fieenim in hoc casu misera hominis conditio, lachrrmosa rerum humanarum catastrophe, infelicissima mortalium vita. Sed quid importunitas , aut quid Plauriti de periculosius 8 in qua aegrotantes , nec respirare , nec somnum capere possunt, imo semper quasi ense acutissimo transverberati, ac si in pectore gladium haberent, Vociferantur, torquentur in medio mortis discrimine, iam iam letho proximi. Ex hac tame miseria ereptos audiuimus,administra. to cum iure , aut aliquo conuenienti liquore, co- .lumbino stercore , in puluerem redacto drachmgdimidie pondere: Hoc tamen apud aliquos Magnates inter secreta principalia celebratur.

Vrinae fallaces, quando prauitas circa spiritus vitales Vagatur. OBsERVATIO XV.

IGnorantia ex Platon. in Alcib. est malorii causa& quando est circa maxima, tunc est deterrima . At quod maius in corpore humano potest esso excepta sanitate 3 Pyrrhus Epirotarum Rex, ut alias dixi. immolaturus, Templa inuisens, non regni ampliorem potentiam , non de hostibus triumphos , non diuitias, non glorias, non denique quidquid aliud Fortuna elargitur; sed medica ope acqui sitam sanitatem tantum supplex poscebat. Hinc sanitas communi omnium consensu inter felicitatis. species

289쪽

con numeratur .u Attamen audias Lector,quod diuinus senex in lib. de lage, hare quasi ex Apollinis Tri- pqde promin clauit. Quisquis Medicinae scientiam

sibi verE comparare volet, eum his ducibus voti sui compotem fieri oportet Natura, Doctrina , Moribus generosis , Loco stud ijs apto, Institutione a puero, Industria , & tempore', nemp- , ut his ducibus ignorantiae tenebras omnino Medicus in fugam vertere contum Quapropter ad indagandam Veritatem, ut inquit Septa ius animaduers io .lib. primi Ne se Medici alicuius sectae tanquam mancipium . addicant , nec iurent in alicuius Auctoris sententiam , ses nudam tantum sectentur veritatem, illique soli subscribant. Dixi hoc, etenim Medicorum aliqui ita sunt obstinati in urinis' examinandis in unoquoque morbo, ut prognosticum, nisi inspectaurina, conficiant. Hos tamen errare, dc grauiter,

saepe animaduerti,cum urina non semper Morbi statum indicet. Hac de causa huiusnodi Medici sepius irrisi expelluntur. Hos Vropotas, ac si dicereS Vrinae potatores , per vituperium. Gul. Adolphus Scribonius in opustulo de Vrinae inspectione appellat, haec proferens . Ouousque tandem Medici Vropolae,qui ex urinis omnium morborum , O-gnitionem petitis, abutemini silentio nostro 3 Qta diu omnem populum ignorantia illa vestra eludet Quem ad finem se iactabit, de quid quaeret animus vestrr audacissimus i Nihil ne vos commune Periculum Imperi j Nihil rerum publicarum ordinationes , quae omnem fallaciam prohibent Nihil ne calamitates, nihil damnum Populi 3 Nihil peritiorum, qui sucum vestrum vident Autoritast Nahil

eorum , quos decePistis, grauioribusq; morbis

xistis

290쪽

xistis, ora, vultusque movebunt Patere vestram inertiam non putatis 3 Maaiiestam iam omnium bonorum animis vestram temeritatem non videtis 3

Quo fructu huc usque urinas inspicitis , quer ignorare arbitramini t O,tempora o morest Magistratus intelligit: Principes vident: hi tamen in sua malignitate Pergunt i pergunt: unino vero etiam suam inscitiam defendunt; ab alijs nihilominus vocantur , & consuluntur , & interim tamen fallunt unumquemque aegrotum. Haec , di plurima contra Vrinae inspectores proponit ille . Uerum etiam si continuas in unoquoque morbo.vrinae inspectiones vituperamus. Tamen & in Plurimis morbis su-mopere est necessaria,& praesertim illis, qui in partibus naturalibus sedem fixerunt. Sed quando morbus est in spiritibus , praecipue vitalibus , tunc utina fallax est, dc vana illius inspectio, quandoqui dem in istis morbis , ut plurimum, dum spiritus in

Arce cordis, a putredine, seu aliqua vi venenata, α deleteria superantur , partea naturales suo fui guntur 'munere ι Hinc aliquando urinae optime videntur a ger autem breui moritur. Multas urinas

amno I 649. in febribus laeuissimis optima s vidimus, quae, Medicos decipiermes, sanitatem pollicebantur, di interim, dum Medicus procrastinabat spe imminentes salutis, Morbus postea , absque ullo reme

SEARCH

MENU NAVIGATION