Iatrologismorum, seu medicinalium obseruationum Pentecostae quinque vtilibus praeceptis, ... quibus diuersa, eaque curiosa prout aduersa pagina indicabit in calce adduntur opuscula. Opus certe, non tantum physicis dogmatibus redundans, sed multiplici

291쪽

Foetidissimum Corpus in Voluul

ι i . x Sta decens facies langis vitiabitur annis, A Rugaque in antiqua fonte senilis erit, Inibusque manus forma damnosa senectus, i aua strepisum passu non faciente venis.

Ita tristia canens lib.3.de tristib. Ouidius proposuit. Sed hoc commune omnibus: infirmae senectuti colla subi jcere omnibus datum est. Hac lege natur iuuenes creat , ut senestant. Sed in ipsis iuuentutis flore misertim perite, hoc miseriarum est compendium . Iuvenem satis sermosum ex voluulo mortuum obseruaui secando , qui tam foetidus erat, & tantam graveolentiam,non solum in vomitu , in ructu, respiratione, sed toto corpore habe-hat, ut teterribus odor sere suffocaret adstantes. Similem graveolentiam nunquam obseruauit Huiusmodi voluulus aliquando a Galeno fuit obseruatus,vi refert Sennertus Medic. Pract.lib.3. P.2Rct.2aib. i.α etiam Massaria lib. 3. cap. I9. Practic. Medic. his verbis. Voluulus graveolens pernici suscensendus est : fieri autem potest, ut graueOlens intelligatur ut dicit Galen. 3. comm I. Progn. textu 66. primum quidem, in quo stercus euomatur

signum plane Iethale: deinde si graveolens fuerit respiratio , tertio si ructus graveolens: quarto si flatus fuerit talis: & quinto si graveolens fuerit corpus, nempe inquit Galenus huiusmodi volvu-' lus

292쪽

24sius aliquando a nobis vitus est, mee omnia in dicto aegrotante tantum foetorem emittebant, ut evdaueris putrefacti graveolentiam 2Perarent. O . n

Mutus duodecim annorum a Natiuitat , ' nona utem Surdus.

/ rempus , ct assueta ponere in arte iuuat, ἀεδ Maurius euitat pugnam gladiaris , ct idem Immemor astiqui vulneris arma capis. Ni ι si dum Pelag. dieit fore naufragus uuas, Et ducis ad remos , qua Anodo nauis aqua . . Ita ex ouidio lib. 4 de Ponto habemus. Etenim unumquemq; studia sua delectant,& ipsoru captus Amore studens laborum omnium obliuiscitur, Quae tamen longo sunt tempore obseruata, ea fideliter Memoria conseruat . In Medicina quotidie nouae obseruationes Medicum periti orem esticiun . Nonmmn leges sternae , & constantes semper sunt, mandoquidem variante fiaturi, loco. tempore, eotbstitutibne ς ma antae leg. s . in iant theorematas. Axioma omnium fere Medicorum est, Mutos etiam Surdos est , quoniam N . ruus auditorius in Palatum, & Gryngem delabitur, consensum auriunia cum dentibus Larynge, M pulmonibus communicans. Tamen Mutum a natiuitate duodecimum agentem annum vidi,qui surdus non erat, sed inte

293쪽

ομα rogatus a tergo,nctim voluebit. Id triplici causa euenire posse ctedimus; Primo, ex laesione solum

neruorum uocalium, ut puta recurrentium. Securiodo ex consorinatione neruorum diuersa. Potest' etenim a Natura fieri, ut Nervus auditorius in au -

ἔς na solam , & n9o alibi ingrediatur, α sic potest esse Mutus tantum,& non Surdus, nempe laesis neruis , qui in fauces labuntur, auditorio illaeso neruo . Secundo a fatuitate quadam, qua mediante nihil didicit, & sie non loquitur , cum audiat iratam Matrem ex voce cognoscat. Hoc autem postremum crediderim , etenim aliquando fatuus in actionibus apparet, & ut plurimum, faeces tanquam. aut inalfine ullo pudore excernit. Nomen non ponimus, ut fit a nobis sere in omnibus obseruationibus , quandoquidem pauci gaudent miserias suas, aut consanguineoru In tΤpis committi.

294쪽

Miscueris elixa ,simul eonebilia Turdis . Dulcia se in bilem verrent, inmacboque tum 49ρροZen; eret pituita . . I riv Ilo IAbstinentia autem a supernuo ei bo , de praesertim potu, aliam secum utilitatem affert, nempe hi, qui hoc modo vest tur, pingues & obesiition fiunt, &qui fuerint tales subtracto victu agiles redduntur. Hoc pluriesexpςrtus sum in huiusmodi hominibus, qui caute in bibendo pristinae agilitati restituti fuerunt. Nulla enim res minuit maiori celeritate, α securitate pinguedinem , quantum subtractio humidi . Carnes etenim, si id non habςant, humiditatem trahunt a pinguedine, & sic macer homo redditur. Pinguedo namque inter plurima offici id habe ut in priuatione victus venas alat per conueniens tempus, atque hinc oritur et quod intimo . ingenti corpora macrescant, &exsiccentur. Comprobat De Excellenti ssimus D. Thomas Bartholinus in sua Analom. resormata lib. I. cap.3.his verbis.

In inedia loquendo de pinguedine P vertitur in alimentum , nam dulci , seu nobis, Naturaeque familiari , & pingui nutrimur, si Galeno, di aliorum

authoritatibus credimus . i π

295쪽

Dens incisis superior in Nob limina M liere post vigesimum annum

Sola pulchritudo ex Platone in Phoedro hane habuit seriem, ut maximὲ omnium, dc Persei

cua sit, de amabilis , . . ' . ' Quapropter Deminae hoc scientes nulli labori parcunt, nil intentatum relinquunt , dummodo specioiae, & pulchrae appareant, quamuis sepe cum dedecore, dc irrisione, praesertim vetulae,laruarae incedant, si Lucilli j epigramma a Paulo Stephano Latine translatum audiamus.

o dilecta comas, sed nulla senectam

Tinxerit ars, rugas expuleritque tu ι Cerussa vultum noti perfundere multa, Ne Laruam intuea tune ego non faciem. . Quid rediι bine lucris fucus , rerUDque nunquam Formosam ex Hecuba reddiderint Helenam.

Si post modum dentes decidant hoc opus hic labor.

Si niger, aut ingens, aut non erit ordine natus Deus tibi, ridendo maxima damna fereι.

Ait Ouidius tib s. de arte amandi; quando dentes deficiunt eodem erit ordine agendum. Attamen facile captura processu temporis cognoscitum, hinc quod mulieres cum dentibus animum quoque di pulchritudinem amittant, dummodo obrepat ta-ZI υ - - d PT cite,

296쪽

t vel th , ut ait ille, non intellecta senectus , sed in iuu 1nibus dentis alicuius priuario minus est malum. Nos tamen in nobilissima muliere, quae summope re torquebatur in hac iactura , quoniam per scat gradus in anteriorem partem inopinato cadens, in collisione, dente uno incisore ex superiori maxilla fracto, in terram cecidit ipsa tamen,quamuis vigesim uiri superasset annum, tamen non longum post tempus exultauit,obseruans a Natura reproductum

fuisse dentem, sine quo tristis, & melancholica dia

vixerat.

Η ydropicorum sectio, in quibus pituita

cras a albumen oui coctum repraesen. Itans Limem, Iecur circum ci ca obuelabat.

Ex Homero libro septimo Iliad. . U

Potest tamen diuersas propter Iethi speciest, aut placida morte quiescere , aut misero subire funus acerbum . Hydropici inter miseros connumerantur, quomqm perPetua , & intolerabili siti torquentut , R. quasi suffocati vocem iundum extre-

In sectione aliquorum ex hydrope mortuorum , veris abdomine, di maxima aquae quantitare egros

297쪽

sa,vid inaus primo intuitu hepar lienem 'eandi dissimum, in superflete , quo mani pituita alba incrassata, albumea: ui coctum representans, unde quaque haec duo viscera ci ngebat, i ntacto pancre a te , reuibus,' inristinis, & alijs omnibus patribua

Ex sonticulo in Tibi a corrupto Mors

i ubiequitur.

. . OBSERVarido XXI.

Icunt hominea cum Alexida in sentenxijs, quod Masnum certamen nuptiae homini ad-

Sed cum eodem, se e possent xespondera ibidem

mulieres, nuptias ipsis infortunium magnum user re, oc praeter ςoetera, si nascuntur liberi , cu ιι ινρν omnia nexa, O ei itis larvenilis : Vigor en ammo,ct uos iam idem,qui Diovultus es.

-c vultus idemis nec vigor,si foeeundi eas adsit, in muneribuν diu presistit; quoniam dum foetus in Matris utero meliore , & puriore substentatur sanguine, hinc Uritur , quod foeminae cito senescant,

298쪽

2η7 ut sunt Cachexia, Enterocele, Hydrops, Aphonia, Atrophia ,&simile . iici, u Mulier quaedam uxor artificis, qui calculo precarios effingunt , ob insignem foecunditatem gaudebat etenim numerosa filiorum, & filiarum so-hole , quibus undique stipata incedebat miserri mam vitam degens, ex fonticulo in tibia corrupto, in Atrophiam transiens, et vivis sublata est 'cunia enim humores praui in toto corpore redundantes, maximo impetu ad sonticulum quotidie ruerent, ex prauitate , & copia corruptio Orta fuit, ex qua

Ad strumas remedium rarum , & facile.

Ex Μenandro in sententijs hoe legitur.

- Quamuis alias Aonio sit felicissimus I fanstris , si aliquo morbo torquetur , t 'felix potest appellari dirumae tanquam Hydra septemplex, ct f cunda Medica opem saepius contemnit, csi maximo aegrotantis mCerore;asp etiam etenim strumae ihiuetium summopere lingunt. NOS Pluries vidimus prinmissis uniuersalibus, breui tempore , da faciliter curatas , non alio medicamento , quam Aloe, dI nempe ipsus solia prsortim aestate; tunc enim abundant copioso humore in sub cineribus calidis aliqua tisper eosita, per longum , &per medium dis A super strumas quotidie apponantur . Mundant ete-

299쪽

248 abstergunt ulcus, humorii putreddit sum , inopere resistunt, ct vulneraria facultate praedita, ciri isimo ulcus ad sanationem perdueunt.

eurunculus serus,&prauus cὶrca luaraborum : vertebras breui hominem intersi hiens. x

SERVATIO XXII L

SI fures fortunae bona cIam nobis arripiunt, ita alios experimur fures lalutem depraedantes . Ipsi nocturni, peruigiles, taciti, rapaceS, opibus nostris insidiantes, fracta domo , vel arca caintant aliena ; hi malefidi, occulti , non intellecti, vagantes, ex abrupto, non opes, sed ,diuitijs meli

rem, sanitatem turripiunt a ri

Apostemata aliqua parua in corporis inperficie oriuntur , nempe in cute vernaculo sermon hic Romae cGiemini appellati: Medici vero h lce furunculos , quasi paruos fures, nuncupant: Hi vero saepe sunt salubres, &in iuuenibus temperamento sanguineis, ut plurimum, oriuntur: attamen aliquando virulentiam, & prauitatem maxima contrahunt, ut vidimus in Monacho S. Franciscae Romanae . qui ex furunculo immani, de maligno circa lumborum vertebras orto breui putrida, lethalique fibre interi j t. Duo aderant, prauitas s runculi ,& loci nobilitas. Prauitas putredinem fi uebat; & loci dignitas erat considerabilis, non quod ex sui natura sit talis , sed quoniam tria nobilissima ad vitam , ex tali apostemate in parte postica e directo

300쪽

recti spinae lumborum, coinquinabantur ; medullas spinalis scilicet, vena caua descendens , & arter lata, magna. Et sic prauitatem contractam unaquaeq ue Pars superiori communicabat, medulla spinalis si . quidem cerebro, vena caua iecori, & arteria magna cordi; quis autem erit ille, qui tribus infectis principalibus membris vivere posti l l certe nullus . Ideo a furunculo sanitate simul, & vita spoliatus, breui, nempe intra decimam quartam die lucem reliquit:

Hepar Monstrosae magnitudinis.

Oa SERUATIO XXIV. DEmocrates his Stratonis carminibus ad bibe

dum est monitus, ut nempe vi uens quam ma xim Z vinum bibat, mortuum vero corpus a Deucalione tumidis mergatur aquis ; ne tumulo vinum ferentes amici superstites: defuncto corpori irriti Praebeant munera, quandoquidem miscendo vinum cum cineribus fit lutum. Haec sunt carmina. Sis iarus bibe Demo erat est nam eo pora nobis i Pocula non semper , deliciasque dabunt. Cingamusque caput se sis, ungamus , O ante

Corpora, quam tumulo condat amara dies. Nunc mea, dum vivo, plus vini υiscerasumant.

Mortua Deucalion vendicet ossa sibi. Sic aiebat quidam lielluo, qui quotidie inter pota tiones , dc commessationes vitam degebat. Hydropicus perijt. Mirandum dictui hepar in tantam m