In Omnes C. Plinii Secvndi Natvralis Historiæ Argvtissimi Scriptoris libros, Stephani Aquæi Bituricensis, viri Equestris, Commentaria

발행: 1530년

분량: 752페이지

출처: archive.org

분류: 화학

271쪽

oemam: siue carnem illam callosiorem,aprugnus enim dicitur perna. LvΜBOs APRUGNOS, &c. Lego autem fide codicis nostrian tres partes diuiso,ponebatur media lumbus Aprugnus appellata. Solidum aprum imtegrum siquidem aprum inter fercula epularum ponebant,quodetiam confirmat. Seneca porcus item diuerssescissarius, animalibusque culinoribus instruehicecens appositus fuit:quare porcus troianus dictus est: luti equus trotinus alma, tis inclusis in urbe troianaillatus:cuius rei meminitΜacrob.tertio satur.Mandatibantur ergo Menim est legendum:non mandebantur:)hoc est parari iubebanὰ

turbini terni que apri:in principio, hoc est, antequa leges sumptuariae prohibuis sent:quibus deinde promulgatis cautu fuit ae integri apponerentur mensis. Cit ro ubi legitur. in Q VIBVS notata erat coma, Sc. Rhenanus non ita, sed - hoc modo legit. Quibus usitata taculi vitio, M. Ego certe: notatassiciussime V ivib. I Iam Plinius pauid superius significauit coenam illam in qua erint er ς ε est appositusque mensis, fuisse memoriae mandatam:quod significat Pli. φ' quando ait. ET hoc annales notarunt, &e. Deinde quando subditi

QUIBUS notata erat, &c. His enim significat notatam Aoc est, oesbro habitam,reprghensam, nominisque affectam.Annales dixit illum sumptu ccing cui apponeretur aper solidus, annotasse: ad emendationem horum morum profusorum:propter quos, comasis afuit habita probro, ac nominia assecta, eest, notata, sic enim appositissime quadrat sensus, nec quidem Rhenano assentior aliter sentienti.

ρυ CAPUT . LII.

IV ARI A EO VM, M. Hoe est,ferorum suum inuaria, caeteram que quadrupedu primo inuenit Quinetius Fulvius: quod Varro scriptum reliquit tertio rei rust.

m. x ii .cuius verbis astipulatur pli. sic verba adiicia quola 21o fiat plausibilior. Quintus Fulatus, leporarium dicis -- turhaberein Tarquinien11 septum iugem. xl. inquo sunt incisa non stilum ea quς dixi sed etiam oues ferae.Et capti te sequenti est. Apros quidem habere posse in leporario, nec magno negotio tibi est captiuos &cicures qui ubi nati sunt, Spingues solere

fieri,scis inquam Axi.Nam quem fundum in Tusculano emit hic Varro a.Μam sene,vidisti ad buccinam inflatam certo tempore apros & capreas couenire adpabulum.Ego vero, quitille. Quintum Hortens1um cum inagro laurenti essem

ibi istuc magis qα,irae fieti vidi,M λω Μ ARIBVS sit Pli.) IN coitu, M. Ea ab sto feruntur,libro de histo. animalium sexto,ca. x vii l .Porro ubi legis

tur. SE Tergorantes. Rhenanus legit Stercorantes: vulgaris laetio arridet. Nam Arist.antelato libro sic deiis agit. Suesse iacerrime taesunt tempore coitus,di; micant inter se mirum imodum armantes sese,& cutem crassissimaque luto obsTergo, dum,ac resiccato,tergus inuictum contra ictus efficiunt: haec ille, quod enim Arisiare. tergus inuictum dicit Pli. TERGORANTES.Tergorare pro indurave tergus posuit. Stercorant enim se,aclum se obducti quo resiccato tergus inuictu reddunt quare luto tergorare dixit. Si stercorantes legas non erit opus, luto, ino Nam stercorare est tumluto, infinio maculare, & stercorare agros fimo laetiores reddere diximus,habet quod eligat lector,potiore utatur lectisne pro arbitrio

272쪽

γω CAPUT . LIII.

statur1tem&Herodotus. uero ubi legitur. NON Viust inviso genere, M. Qin penes nos est code in nullo habet:non invito.TOGATI generis, Romani.

----τamvE FACILIS MISTUR A. M. Hibrides . . sues semiseri, hoc est, ex sue domestica & apro nati, quae j. q.

lle vox, nedum adsues, sed S ad aha animalia,& quandoquest adhorisne, transfertur, quam Vocia acceptionem COsul Contri Antonius sibi diuit:issum ita Cicerone Vocante. cine inena, l nanu, refellit vulgarem lectionem legendum esse asser . num.

γω HIBRIDAS ceu semiferos, M. Quod certe mictror, di bona fidesiita ligas quo repones verbum: suibus; paulo mox subiectium:quod videtur dependere a Verbo,sues,ptius relato. Nam Ph.est. P, TRANSLATA non in suibus tantum, &e. Dixit enim Hibtiis das sues Semiferos appellati eque appellationem transferti ad homines interudum Sc ad alia animalia. reb ubi legitur. QVAN QVE oneratoc pite, Sc. Rhenanus qui annotatiunculasses dii in hunc librum, vulgarem peαnitus respuit laetionem, alitesque legit, hoc est, totam ferme seriem verboruinuuertit. moliumque virum in Pliniana lectione diu versatum, eriorisque elo Contra quentiae cosultissimum incessit.Hic miratur Rhenanus quod animal sit comibus Rhena vastis gladiorumque vaginis, M. Boni erum,ait. Mirabile, inquit, animal, num. quod gladiorum vaginis oneratum caput habetatum in Vaginissuntgladii condiuti an vaginae sunt Vacuae haec ille:diligens quidem alieni: non sui lapsus agnitor. Non erat certe locus tantae admirationis,ut putabat Rhenanus,si attentius examictitatiusque legisset,qus capite decimo quinto huiusce libri habetur, ad finem enim capitis haec sunt. Condito in corporis vaginas Unguium mucrone, &c. Hic cerate Plinio frequens res adaptant mos est: sed quia demiratur Rhenanus, gladioαru que vaginis,legi hic, gladios utpote hic vocat Ui. cornicula modo gladioruadformata maioribus comibus haerentia, qualia couisuntur in comibus Ibicum, . . ceruorum,damarumque ginis: dixit perinde acsi videatur illa cornicula d est, gladis erumpere,aut a capit aut a maioribus comitas, de igitur erumpuntiis in piriginas, Metaphotice cauit, sicut ca.decmownto eiusdem libri aginas, undi singulum mucrone, M. Si Ph. Des,mucrones Vocet, aut gulam mucrones,

aut vaginas corporis. M. Cur non licebit cornicula illa aliis adligrentia,modo: que gladiorum adformata, adios appellarem Unde erumpunt,vaginas quando metaphora sit eiusdem faring Non enim haec disputo quod velim Rhenani lectionem missem asserere,sed vulgarem posse desendi. Vnde non debebat tam biliose debacchati stilo in Longestum virum certe acerrimpconceptionis,id aute quod penes nos est emplar manu exaratum,nec ut legitur passim,nec aut legit Rheα nanus habet, sed hoe modo. Onerato capite vastaque comibus gladiisque mamma, M. Non ausim tamen hanc lectionem vulgati pr erre,quavis arrideat satis. Peticulosum certe ,infalcem retulam messi Plinians de re temerarie, ac in αc6sulto obid candide M Uthabetnostium exemplar moneo legetam. Et tutor vulgare quicquid dixerit Rhenanus lectionem.

273쪽

COMMENTA. IN . VIII. PLINII.

a Rhenano, vel repurgatur, Vel peruertitur, sed utrum se expendendum, sic enim legit. Mira solertia visco inungim laqueis ue calceari imitatione Venantium, Sc . Ille non

legit oculos.Hermolaus laqueos legit, quando certe quam positissime oculos legendusit,non laqueos,hoc modo. Mira sesertia visco inungunt oculos, Sce. Opem fert lgarilectioni,hoc est habetisculos, Solinus, ita deis sagens. Quod mendacio factum vident obtinui oculos suos,itarisu obducto pronum est eas corripi. Strabo etiam geogra.decimo quinto de iis Mah.Dicunt esse in eas Eua maximam cercopithecorum ingetium multitudinem, adeo,ut cum Macedo nes aliquando multos in collibus quis dam apertis vidissentinaciem instructor nam id animal ad humanum accedit ingenium, non minus quam elephante ca, stra putassent,&eos tanquam irruissent.Sed quum a Taxiloqui cum Alexandro in I erat rem agnoissent cessasse. Hoc animal duobus capitur modis. Nam quum Mythinx imitatiuum si si & in arbores lapati venatores cum eos in arboribus insidere aniα IRRI ' maduertunt, catinum aqua plenum in conspectu ponunt, oculos eX ea abluente postea visco,pro aqua posito. Quum animal descenderit S sese visco leuerit, Scconniventi palpebrae implicitae fuerint, accedetes vinum capiunt. AtqueFic Vnus

est modus, alter est postquam culeolos quosdae in subligaculi modum induti laedi rint, abeunt, aliis ibi relictis interius villos & viseo illitis simiae in hos ingrediem res,facile capiuntur, h ille.His itaque accurate perpensis oculos legi posse aptismsime constat. Sed videamus quantumsudoris exanclati hausetit Rhenanus, homo certe exactissima eruditione, Π e &latine sciens in hoc repurgando capite,Vbi enim legitur,mtianus Sc lauticulis lusisse fictis eaera nuces visu distinguere,&c. Ille hoc Iegit modo, fictas cpra acies. paulum certe abfuit, qui germanum sensim huius lectionis assequeretur:si duces:non acies legisset, non quod velim contem derenon posse legi acies:sed cocinius:duces:sciolus enim libratius producesaraces:errore Vesus syllabςposuit Exemplar enim quod mihi est,sic habet. Latrudi LATRUNCULIS lusisse fictos carra duces visi distinguere, εα. Inculoru ludo enim latrunculorum duo sunt reges,dus reginAquatuor equites Sid genu ludus. duces enim Pli. pellauit reges reginas,cetutiones:sensus ergo est.Mutian ait ' Simias lusisse latrunculis, & fictos carra duces distinguere sollitas. Et subdit Pli. LUNA CAVA, &c. Eadem a Solino traduntur ita referete, Emitant Ium noua Tristes sunt muto & cauo sydere. Caetero ubi legitur. NOVA EXULTATIONEM ADORIRI, M. Rhenanus suspica turlegedum esse. uam exultatio adorare,Ego neutrum legerim:sed hoc modo legendum censeo: fide nostes exemplatis velutissimi. Nova exultationem adordiri. Nam simiae luna noua incipiunt laetari, quae caua erant tristes,Est enim Sesinus perelegans Verbum adoresti:pro incipere. Cavam hic lunam Ph. vocat, quado est pilala circa coitum ac decursum:subdit Pli. γω SIIIIARUM GENERI, Ac tot Ri, Plinianus ille expilator:ac ut sic dixerim depeculator So,nus,eadem confirmat,nianus. immoderateunquit, foetus amant,adeo Vtcatulos facilius amittant,quos impe dio diligunt,& ante segestant,quoniam neglecti pone matrem rent: porro Vbi nodi legitur. - TRACTATV gratulationem intelligentes, &e. Odeaequi Deli nobis est,habet, Tractatus:non tractatu: visensus sit. Simiae gaudent catulos tra vel cydi clari,gratulationem tractatus intelligentes. Aristo.de historia animalium secun noceae do,ca Octauo de simiarum natura abunde,Sunt cynocephali in genere simiarumphali. Inquit Solinus: in Aethyopiae partibus frequentissimi ad saltum seri morsu nun quam

274쪽

qum ita mansites,Vinoesmi magistabidi sunt&siisse quas canisatyros .cie admodum grata, gesticulatis motibus inquietς.Callit iches toto pene aspectui Ca iuris hcaeteris differunt,in faciebarba estuata cauda:has capere non est arduum,sed pro caeS ferre rarum. Armtoteles c os caudas habere etiam scriptum relliquit.

PEPOR V MEGEN ER A ,,&c. Hie mirari subit Rhenanum virum sane eruditumnus tum iudicio tu cre his familiaritate smus utitur ballucinatum fuisse, tota ut dicitus diametro.Lethini hic legitur candidi, aetius

legendum asserit diffves rutile. pquusgraciles p Assistitem LMehaudquaquam de leporum lore age

re toto quidem coelo aberrans . Verba eiusadiiciam, quo 'η- θ 'ρα- haec Videantur paulo apertiora. Vetus ais lectio habet co HR

diti,nec disputat de leporu colore Pli.quod candidi scriberent eruditi in causa fuit rutilescunt,putaueruntenim Pliniu Velle diceret ores candidos inalpibus queς stente niuerutilescere&albedinem amitine. ut eunt subdititium videturus se,& pro gracilescuntscribi debere,haec Rhenarius. scio certe quo Verterat ocuαlas vir ille doctus, cum haec suspitaretur expungenda, Verum ne argutulus plus rumio videa redeamus adRhenani viri quidem disertissimi censuram .Pli.igasse sit mn de leporum colore agere,quum istissime agat: ne quis me coiectura ductum putet,audiat Varronem, i Ph.hic astipulati contenderim, libro rei rus. i i i. cap. xl l .In Gallia, inquit transalpina,&Macedonia fiunt permagni,in Hispania et i epose, in Italia mediocres.Alterius genetis inin Gallia,natatur ad alpes, quisere mutat Eandidi quod toti eandidi seni,hiraro perseruntur Romam , haec vano de his leporibus. Ecce bonarum literarum candidati, uti liceatPlinium coniicere de leporum coloure egisse ut satis apparet, Varroni omnino applaudentem Varro enim lepores c1α didos ad alpes dicit.Plinius autem. IN ALPIBUS CANDIDI SUNT. In quam coloris speciem fierent aon expressit Varro,explicuit Vero vis.hoc verisbo rutilescunt,albore mutati significauit Varro quando ait. Qui hocsere mutant quod toti candidi Sc. his ergo liquet non legendu esse gracilescui, nec conisil,Vt putauit Rhenanus. tandidos fuisse hic lepores offlandit Calphurnius hoc versu de, theatro Creatis agens.Hic niueos lepores,& no sine cornibus apros, Manticora

&t,deemleporibus quos Vucat cuniculos ait.Tertii genetis est, quod in Hispani lnascitur simili hostro lepoti ex quada parte, sed humile quem Vocant cuniculum.

Porr&Vbi legitur. in UE PORUM GENERIS, &c. Fademetexesaris lego leporu genus Sc quos Sin. Scitu haudin digis,quodIulius Pollux refert, lepores quosda Elmeos vocati,non minores vulpibus,&nigescantes corpore oblogo, an Elymei. bicante macula prope summam caudam logiore. Leporem den1que amotibus sacrum fabulantur fiemitem formosiores,qui leporina came vescuntur, & hoc diem bus aliquot,Vnde putatim dictum ab epigrammatatio.. Cum leporem mittis semper mihiGellia mandas, Septem formosus Marce diebus eris. Si verum dicis,si verum Gellia mandas.. Edisti nunquam Gellia tu leporem. Nuncredeamus adtextum. , FAMEM QUE BALEARIBUS, M. Strabo geographiae tertio,de Ebuso ac Balearibus insulisagens, haec ait de lepotiubus his id est cuniculis Nam cuniculos nequaquam indigenas eme asserunt.Nam , Cum ex propinqua insula quidem marem,ac foeminam attulisset,eorum tanta faαchaest procreatio,vi ex subterraneis cuniculis domicilia sauerterentur, Sc arbos π λω bores,&

275쪽

COMMENTA. IN . VIII. PLINII.

1eg.& hommes ad implorandam populi Romani opem confugere coacti sunt. Em ille , v I VERRIS GRATI A , ε . Viverra ex genere mustella inuecta rum est,sunt qui putent vocati Vulgo furetum,sic enim nostrates dicunt. Vniax nomen animali 3cc. hoc est cuniculo. ARCHI LAVS AM TRO Esa , Sc. Verba sunt Varronis. iii .rei rusti .sic entis. Itaque de his Aicti laus scribit annorum quot sunt,si quis Velit scire inspicere oportere foramina na, tur quot sine dubio aliushabebit alio plura, Et subdit Plinius. γυ SINE MARE AEQUE GI G. N E R E, M. Aristo.sexto de histotia anima. cap.

xxx Hi .se de Deaera leporum ait,aeque coitu.Lepores aduersi coeunt,utinare tro reddunt,coeunt &pariunt quoque tempore, dumqueVterum ferunt supersee Leporu tand& singulis mensibus generant.Et Varro.Quatuor enim modo si intromis foetus. risi leporatium breui solet repleri:fit enim saepe cum habent catulos recentes, aὰ

hos in ventre habere reperiantur. Porris ubi legitur inchoata gerant,desinati codices inchoat habent,ego neutrum lego,mei exemplatis fide id enim inchoatumhabu non inchoata,virum que tamen satis arridet. Et Vbi legitur. γω DILOLABILI, &e. Pili labilis, exemplar habet nostrum Rhenanus pili albidi legi quodnon est dissonum.

in DAMAE, M. Hoc caput nihil habet fuscedinis, quare illibatum.

VO IN GENERE, M. Plura esse mutium v nera liquet, de ponticis actum.Omnium autem naturςmutium Aristo. sexto natu animalium meminit his. Mutiumstabilisest praeter caetera animalia,tum numero tum αlatitate.Iam enim foemina praegnante in vase milliatio aliquando occupata,paulo post reseram Vas musculi nume ro viginti Sc centum reperti sun haec ille,&multa id gen quiplura volet locum habet quem adeat. Porro quado ait Plinius. Quoiugenere &c. hoc principium dependet a sententia superioris cap. hoc est,quo in genere mansuetorum.Nam lis sitatum est fuerint ne mansueti vuneris damae, es,&id genus.Iurisconsultus libro institutorum,titulo de rerum diu visione de his memenit. CARBONI IMPERATORI , Sc. Carbo. Hicerat Carbo frater Carbonis filii Carbonis oratoris,dequo meminit tacero his Verbis. Vtinam C. Carboni& Ti. Graccho talis mens ad rem publicam bene gerendam,quakingenium ad bene dicendum fisi proseistb his virisnemo praestitisset. Hic autem Carbo,cuius meminit plinius, summa fuit authotitate in re publica, iussu Pompeii,dum ventrem exoneraret,occisus est.Et subdit Plinius. γω A L II HER IN AC EORUM , M. Verba haec expromptariis Aristotelicis, Aegyptiis mutibus ait sexto naturae animalium) praedurus fere Utheriinaceis, pilus en sunt quivehementer confirmenimures si salam lambant λα pleri sine coitu, hye ille. Porris ilegitur. CONSTAT id quod iactura quida, M. Quod penes me est ex larno ita,sed hoc mo habet. Costat id quoque iacturam quandam ad calybasfecisse in ferratiis officinis,auratiis quide S in me; tallis Sc. Haec ita legenda candidemonemus, sin artideant,vulgari utatur lectoreSaut lectione Rhenam quae est. Rura eorum genera in Cyrenaica regione, lis stote Iam,alis acum,alis Hetinaceorum genere pungentibus pilis.Theopo. author in in Pro insula,cum incolas fugauerint,ferrum quoque rosime constat,idque natu N quadam Sad calybas subaudi constat in senariis officinis auravis quide m

276쪽

Elige potiorem lectioneth. habe quod eligas. tero ubi legitur. Q MOS CENSORIAE LEGIS PRINCIPES; εχ. Verus exemplat aliter habet Uc est.Quos censoris leges pxime que M. Scaurusine sulatu Cthres certe fuere antiquis gratim cibatu.Nam Varro libro res e rusticae. ranimesae aedificandum suadet.Gltrarium autem dissimili ratione ita viura*betur,quod non aquased macetia lacus sep r tota leuilapide aut arbusculis, qΗ xium ferant glandem,quae cum fructum nonferant,uura maceriem lacere oportet gladidemn castaneam unde salutisiunt, Facere his caueas laxiores oportet, ubi pullos

possint parere. sagmanturm desiis,quae etiamin villis tabem multi,quae figuli faciunt,mulio aliterasque alia,quod in lateribus eorum semitas faciunt in hoc dotilium habent glandem,aut nures iuglandes auerastaneam,quibusm tenebris cum cumulatim positum est in doliis sunt pingues,hscisse. Glires certe somniculosos scite Martialis cauit.Somniculosos ille porrigit stes,Tpta mihi dormitur hyems S pingularillo Tempore sum, quo menti nisi somnus sit. Aristoteles etiam Ibro de historia animalium octauo.capite xvii.Glires inar tib latere, hicὰquepinguescere scriptum reliquit. V I APRIS INSTITUIT. Fului scilicet pinus cuius meminim cap. LII .citres graeci Simoiit, id est glos nominant.Porro quia hic de murium natura egimus dignum sciri, quod Aelia: saltawparminum cum lima augeti cicero tamentissim de diui. per brumam Mium' id fieri se ipsum reliquit. In Aegypto segetes,ait Aelianus, stare tanto prouem, de e te ut votis Se litationibus resistatur. Aeolides item & Troiani ob prouentum eorum muria. smythio Apollini ex responso lactificauerunt exhis liberati murem in honorem ApollinisSmythii habuerunt Foeminam mutis refertidem aut titate Epicratis salacissimam,ita inquientis.Tandem ad meleno impurissimus venit commim scens puellam Dyanae,ut intulus;Vt virgo,ut pullus indomita. AT IOLA MURINA ERAT, Sce. Mutinam dixit pro libidinosa. Et se Mursa:

quitur. , NAM SORICUM OCCENTV, &c. Auguria portendere sorices occentuhoe est praepostero cantu monumentis grauissimoruproditumest. Nam Valerius Maximus libro ptimo es uisse videtur his ver bis.Occentusque soricisaudit Fabio Maximo dustaturam C. Flaminio mantaerium equitum deponendi causam praebuit.Porro Ubi Plinius est. , VENISsE M v R E Μ G C . N V Μ Μ Ι S , &c. ValetiusMaxim libro nono huius rei meminit his verbis.Inilla obsidione,&fide cum trecenti Praenestini permanerent euenit,Vt ex his quidam murem captum ducentis denatiis vendere, gipse leniendae famis graua consumere masset,sed credo prouidentia deorum proα indemi,ut venditori&e toti, quem uterque merebatur,exitum attribuerit, auuaro enim fame &c: IC MIRUM RERUM NATVRA. 8α. Diuersitate equidem locorum deserentia oritur, ut scriptum religi Atistoteles octauo naturae animalium. Vt enim locis nonnululisgigni omnino aliqua nequeunt, sic ahis generantur quidem

InIthaca, inquitansula lepores, si aliunde dati sunt dimittan

turque, Vivere nequeunt,sed eodem reuersi dematis introuierunt insulam moriuntur: in Sicilia formicae, in Astica, non aper non ceruus, in Pordoselena via interiacet, cuius ultra alterum latus

gignitur catus , citra' alterum gigni non potest , haec Aristotelea , cuius

x si is verbis

277쪽

Serpentum Indimotius exitia 1 . Stellio unu morsus pericculosila Italia.

verbis ini hic astipulatur.Porro ubi legitur. IN EB V so Noris v N T , εχ. Lego, fide mei exemplaris hoc modo.In Ithaca leporesillati moriumn extremis quidem in littoribus, usque cuniculi:hoc est,cuniculi Ebusissessi extremis littoribus illati sunt motiuntur,vileporesItha . Codex noster non habet. N O N SUNT, Ut pass1m legitur. Censet Rhenanus addendum verbum littoribus,hoc modo.ni Ebus littoribus cuniculiscite legi ut diximus puto. Non dissona item in Rhenam lectio otior eligatur.Etsubdit Plinius. CYRENIS HV Τ AE FUERE, M. Eadem Aristotelea li bro quo paulo superiua diximus.

N a V AEDAM ANIMALIA. m. Refert Aristoteles libro octauo naturae animalium,serpentem paruum esse in India, ius minus remedio careanti, colae. Mors siquidem mmt,beluarum ex locorum diuersitateptismum differusivi in Pharo Iocisque aliis: scorpiones non ledunt. Scythia vero multi &magni&nociuussiunt sivel hominem,uel quamuis bestiam percusseErint,intereunt, nec sues possunt euadere taliae locis quibusdam,morsus etiam stellionum exitiales sunt, sed omnium venenatorum minus graviores sunt,si alterum aedetit alterum,haec Aristoteles. Caeditero ubilegitur sentiunt mala a. dex vetus habetsentiuntur.

Commentariorum in Octauum Plimi Secundi, turalis hystoriae,scriptoris argutissimi. F I N I S. m

278쪽

, . PLINI I SECUNDI NATURALIS HIM .

STORIAE ARGUTI SsIMI SCRIPTORIS L IEBRUM, STEPH A NI AQVAEI B I Τ V RIuCENSIS, VIRI EQUESTRIS,

NI ALIVM a V AB TERRESTRIA APPELLAVIMUS, M. Terrest animal in cum natura,tum doteinsigni abunde promulgata,superest Halleuadhalieutica iocinclusadpisciumnaturam spectat,&pi tica.

scitianuncstilum vertere,animaliacerte non minoris dostis quam terrestria iureexistimandaui attentius pensic latisque eorum naturam perpenderimus. Singuloru tarmen nomina naturatfique tam solicitὶ perscrutati, seu,

tit initi inprope laboris, re doctrinae immenta, ita promtis non erit instituisti.Perpendendum primogener considerand uepiscium disserentiae: quas arti Piscium tussimus illa peripateticaese censor Aristo.qumque ponit. diducit enim in gela differennera ea quggraecisSelache,hocest,cartilagineavocantatemaselache,quae sinerar uae. tilagine sunt.Tertium genus mollium piscium est,piscium inquam,cum sanguis ne tum visceribus carentium veluti Polypus, pia,& id genus.Quartum est,quod erusta obducitur,quod graecorum peritissimi idestmesacostracon. Quintumissis fertur est,inrocodermon, luti divitis testatechum,de quibus singuIatim agetur.

CAPUT SECUNDUM.

VNT AUTEM,EM, Inlitigenetibus scium, quaedam lanigenera multo maiora animalibus terrestriabus argumento senibalenae orceae:quas constris erequare magnitudinem elephantorum grandissimorum animalium terrestrium,magnitudinis piscium causa humo is ex Caustuperantia est, quς&accrementi maioris tum in his tum in magni tertintibus animalibusproditur philosophis. Contra, sic: tudiniscitas alorque corpora multo minora essiciunt,qui em situ piseium tora ineolunt te qui crebrius piscibus vestut ais corpora excelsiora sunt,argu Cur mamento,qubd maritimassi Iut: c6tra qui misit' siccos elegerunt, &quorum aer tia accbs feruidus est, his corporasunt depressioraminorique . Porrohaudquanquam Is maio ratisubit diuersa piscium simulachra,torque figuras vel terretabus similes, festiiset partim natura ,partim coelesti influxu id euenire docuimus libro secundo . loge ab- Magnitudinis autem causae , fit ad regi Ohis situm , locoru que diuersam sunt.

x iii in dispositionem

279쪽

COMMENTA: IN AX. PLINII

dispositionem,ob id rerum naturae callentissimus Aristos. V .de anima. histo. est. Denique latere non debet ut stirpium &quadrupedum animantium generi plutimum interesse exugione,non solum ad caeteram corporis Delicitatem, sed etiam ad coitum parturiique ampliorem. Sic in piscium quoque ratione Ioeisipsis distamen plurimum oritur,non ad magnitudinem tantum habitumque vegetiorem. sed etiam ad costumae partum. Porro de gladio pisce Scucumere, quorum hiememini agemus suo loco.

LVRIM A AUTEM EX MAXIMA Haud omnibus marinis locis grandiores piscessunt peeutiliaresasi enim Indici matis potissimum sunt incolae, hie, que crebrius con suntur,&s aliubi videantur, interdum ob id Strabo de Turditania ageris,libro geogra iii .munititudinem quorundam piscium ita enumerat. Eudem chibet in modum circa celaria genera, oryges, phalamas sev - emm balenas graeci vocant)Sphysteras,quibus reflanu,

V - φ buj.nebulosaeeuiusdam columnae visio longe cernentibus offertur, & congri, de δε pqςς- murenae,multo nostris maiores capiuntur aliaque quamplurima huius genetis er 'μ desia.In Carteria vero cerycas id est murices,&purpuras librarum. κ.In extetio rib autem totis murenam Sc congrum minarum supra o ginta , polypum laesed lenti pondo duorum autem cubitorum sepias,haec Straboadem lib. x U. de Atiae na&Gedroseaagens,subdit.Ic phagi domic1lia ex ossibus Sc ostrearum cochia ς' magnam parte conficiunt. Nam trabium fulcrorum usum costae prinent : por, i ri tariani maxillς, e vertebris fiunt mortariain quibus pisces subiguntur .ad soleas μ 1antur,postea ex hispanem conficiunt,frumenti paululum admiscentes, haec ille. quae faciunt ad ea quae Plinius prodit, 1 ait. IN DOMIB VS FORES MAXILLIS BELUARVM FACERE. CONTIGNARE, &c. Con nar te tignis iugere.

, C APUT . IIII. εω

N GALLICO OCEANO, Sc. Physi territas estextra Herculeas columnas, ζει sator latine dicitur,qui reflatu frequenti prsaltas undas euomere solet, ita ut proces nauigiorum Vela ob stupentis avs candorem appareat. Hic est,cui'meminit Strabolibro tertio ut a nobissupinus monstratum est. mitem piscis est, geminas dorso rotas gestans quodammodo, ad earum solitudianem quae frumentatias molas impellente vento editiis bus in locis circunducunt.

enim figurae similes erant Neptuno, siue deo maris. res Dacis,Neptuni&Salaciae marinae deae filius, quod primu

l R militone Aphricae palude visus sit vesait Herodotus Vir

iasti ghi ς nnisi tetulisse purgare. Et subdit Plinius.

- B E L V AE C V I , &c. Huius meminit solinus,capite quadragesimotertio.

CAPUT . VI.

280쪽

--ΔI pNAE IN NOSTRA &c. Terrestre an aquaestile Balena animal sino facile di quo fit ut Aristo.hre Balana stet aquatieumne sit magis quam terrestre, libro de anies an terre I S , mahum historia octavo, Hoc nquit. Genus, nec terrestre stre an D fistumine que aquatile facile dixerim. Siquidem terrestre aquati aerem recipit, aquatile, quod aquam secundum naturam: cu aiat. particeps na que Utriusque est cum &mare recipiat,red atqueper fistulam, &aerem per pulmonem. Mammas etiam Balenam idem scriptum reliquit habere, ac fistulam in fronte: partus binos Notandi edit: animal patit lacte quod nuttit: ignauam autem esse constat, ob id duee pisce da de baaliquo indiget qui est,ut aiunt pusiongus,albus,capite procero:cauda prscedit redi lena. tbalenam tmemoriae mandauit Aelianus. cas beluas marinas maxime balentiinfestasterum naturae petitissimi testantur.Orcam putarim piscem eum quealis C idolium dicunt. LIB URNIC ARUM, M. Nauium velociae, de quibus aliubi agetur. Mira etiam refert de Balanis, Solmus.

-ESPIRANT AUTEM, M. Fest apud erudit res diu agitatum sprirarentne pisces ac dormirent. Spirare certemgfistulam habent Aristo.scriptum reliquit sexto de Historia animalium.Spirant,ait,quae fistulam habe omnia,&recipiunt aerem: haud enim carent pulmone:&quidem visusest Delphinus dormire rostro emerso acstertere ligo Sosiant ille.&libro quarto dormire pisces his argumentis probat. b.α-- sed enim pisces dormire argumentis potius huiuscemodi sarbitrati licet, S ius enim piscator adorsus pisces usque adeo latet,vi possit etiamanu tollere: aut certe fuscina nullo indice sensu ferire. Quinetiam in petri stabulantur,capiuntur, Uidelicet propter somnumstetaec Arist. Quod autem his insit olfactus auditusque sensorium,idem testis est libro quarto demimali historia. saporibus gaudent:&escam imprimis eX pisceamia expetunt:& stium pingue,

Auditus vero & olfactus nullum continet membrum manifestum .Quod enim tale videri potest per loca Vari id no ad cerebrum Usque transmeat:sedpartim obseptum Sesecum mox desinit,partim ad branchias fertu audire tamen ac olfacere pisces palam est. Sonos enim immodicos triremium remigia fugere visumtur:haec ille.

ELOCISSIMUM, M. Meminit naturae Delphini praeter Aristotelem Aelianus eo libro quem de vatia histotia posteris legendum reliquit inhanc ferme sententiam. Desphini philote cid est, amatores filiorum, foemina. mnyxV Lacte copioso mares pascit: vi quae ubera mulieri modo xR ς οφ tabeat illi pro aetate Astincti una natant, inferiores enim μ-φ' p cedunt: adesti iam Sperfecti subsequunturiparentes a latere comitantur,agminique inuigilant si e duobus quos mater peperit alter capiat sta usque consequitur,asque e piscatorum manibus ore appetendo conatur auellere, eo tandem erepto adesterum accum EF die, &x iiii multa

SEARCH

MENU NAVIGATION