Quaestiones physicae

1101쪽

tioi DL gooc Apsi A. autor suidas . Vnde prouerb. Echinus par. cum differt. EQV V S:de huius animalis dignitate uigo re dc naturae eius spectatissima quadam excet lentia, tum quot ex eo humano generi com- linoditates obueniant, uide Pierium Valeri num in uario& doctissimo Hieroglyphico

tum uolumine. Hinnire proprium est equoarum:ut&fremere. Ouid.3. Metam.

s Castrati,ut Cantherii. Non castrati.

Bellatores.

Cantherius est equuς exectis testibus: ait

Festus Popeius, ut hoc differat cantherius ab lequo, quo maialis a verre, capus agano,uer uex ab ariete. Em Malach oder Μ eb. Pro uerta Cantherius in fossa:&,Cantherius in porta

1102쪽

L I B t R xxx IIII. rio; Astureones Deliis PIlin. lib.8. cap. 2 In Hispania gens Gallica dc Astura equini generis, quas Meldones vocamus, minori forma,aP- Pellatos asturcones gignunt: quibus non uulgaris in cursu gradus,s d mollis aiterno cruria explicatu glomeratio , unde equis tollutim carpere in cursus arte traditur.Talem gressum Graeci εν ομινι uocant. Tieldo ergo est,qui scgradarius 8c asturco,& tollutarius i tollendis

pedibus Sc tollutim glomerandis: Germanis est zelter, Gallis hisquenee. Martialis: Hic breuis ad n eram rapidos qui colligit ungue Venit ab armiferis gentibus Astur equus. veredi,postrost. Veteres dicebant ire dispois

equi publico cursui deputati. Uectarq sunt,qui currus 8c plaustra trali uti scut apud Britannos olim esseda. Nagenrossib gen erd

Circenses seu cursores sunt, quos in circo aurigne agitabant. Aurigantium autem sectae erant albatorum 8c prasinorum. Fueruntly in usu ueteribus duo genera equestriu certaminum In Synoride agitabantur bigae: κελερ erat agitario tumetretr .Renn erd. Equi sylvestres sunt in aspera, nemorosa regione,qua Seruana uocat. Ea est Medoru cic

Albanoru in finibus,no longe a Caspii maris

cona

1103쪽

tio . DE ZOOGRAPHIA, leonspectu ad Caucasi montis radices posita.

Hi aspectu sunt truces, praelongis atque horarentibus comis , rigida ceruice dc arietino ea pite deformes: nam strigosiores habent clua ines,sed crura cum toto femorum &suffragi num nexu ade0 ualida, ut bidui cursu mini me lathiscant: nec ungulae latae admodum at

que praedurs ferreis soleis indigeant, quado quidem nec in asperis rupibus,lapidiosis locis atteratur. Sed domitis graui lupato opu est de ualido capistro, quod subter crura ven. tre tenus deductum, uim eleuantium frontesdcsessorum capita pulsantium coerceat. Colore cinereo nigris ad poplites internitentihus uirgis Onagros referunt. Iouius in elogio Ismaelis Sophi Persarum regis. ELEPHAS: animal, qua neque uastius ne portentosius rerii natura tulit: sed deformit atem bestiae multis praeclaris dotibus insigniauit. De cuius natura, sensu, memoria,Pugna, captura,mansuefactione, partu, caeteris Qui de Plinium lib. 8. capitibus primis undecim, lmansuetissimum est & magnae fortitudinis. lDe elephantorum partu Plautus in Sticho: Audiui saepe hoc uulgd dicier, elephantum lgrauida solere perpetuos decem esse annos Q Huic astipulatur Plinius: etiamsi Aristoteles biennio parere putat, nec saepius quam semei sirigulos gignere.Vnde prouerb. Celerius elephanti

1104쪽

LIB1R XXXIIII. 3ιο sphanti pariunt. Trecentos posse annos Uiuere scribunt. Lapsi se erigere nequeunt. Dora inientes firmissisimo robori innituntur. Barrire dicunturi sono proprio: hinc barritus elephanti uom Promuscide seu proboscide uice manus utitur,quam ab ore demittit longitudine decem cubitorum cartilagineam,mobilem, in cuius extremo duo sunt patula foras mina,narium instari&.pra ea acuta lingula, qua arripit res minutiores. maiores enim roata proboscide exerta,reflexa. apprehedit lx attrahit. Cutis ei cinerei coloris, scabra, aspeara, depilis, qualis est equorum funibus attri. torum. Dicitur extimescere mures,ijs que ter reri ac fugari: dc cohorrescere ad grunnitum porcorum. Ex ebore seu dente elephanti uaria genera fiunt operum: Sc apud ueteres

deorum simulachra inde sculpi solebant. Sic Phidias Iouem Olympium ex ebore finxit: Et in templo Carthusiensium inter Papiam dc mediolanum,in tabula summi altaris, Pr cipuae ueteris S noui Testamenti historiae eκ

ebore sculptae uidentur. Vnde Prouerb. Ebur atramento candefacere. Elephantos Geramania uidisse non creditur, prius quam a maximiliano R Bohemiae Eerdinandi filio ex Hispanijs Viennam unus adductus est. FIBE R, Castor, Biberi Plinius canis Ponticus: Animal -- specie turrae, pedibus

1105쪽

lios Da et o ocRA pN a prioribus caninis, posteriorib. anserinis, qui

hus, cum natat, in aquis remigat: pelle cin rea , declinate ad nigredinem, cauda piscium. oblonga lata&cartilaginea, qua fluitans uia ce gubernaculi utitur. Horrendi morsus, adaed ut& arbores iuxta flumina dentibus ceu ferro cedat, & hominis parte comprehensa, non re Iuat morsus,antequa ossa fracta conacrepuerint. Testes castoris m edici uocant Ca, storium, Bibe eit: quod multis medicinis se. ciendis accommodatissimum est. Vnde cum auenatoribus premuntur ait Cicero γ liberat se ea parte corporis, propter quam eXPetuna

tur. Hinc Iuvenal. Sat.12.

-imitatus castora, qui se Eunuinim ipse facit,cupiens euadere damno Testiculorum:adeb medicatum intelligit inguen.

Quod apud Plinium lib. 32.cap. 3.negat S stius. Vide Strab. libro Plurimi castores in Ponto. Ouid.

Sis ubi detracta est a te mibi edusi pericli, mod superest tutum Pontice castorbabes.

Castorea Virgilius uocat uirosa lib. x. G org id FELI S, Catus, Specie leoni non absimile animal, praesertim facie , dentibus & unguibus est. Est & ferarum ac sylvestrium felium genus, domestico ma

ius.

1106쪽

L I B E' L ito lus,pilo futuescente, sed uariato nigritie Un-dulatim iri termixta BoiUt en. Catus delecta. turpiscibus,sed refugit aquam. Vnde illud:

citus amipificem sed non uult tangere flumen.

Apud Tarress1os in Iberia maximae feIes nasci dicuntur. unde Prouerb. les TartessIa de magniso ridiculis. GLIS, L istoe, eis Vecb. Animal est de ge, nere m u rium, V t Uul t Albertus, & breuibus pilis ac tenera pelle uestitur. Colore uarium est,in dorso caelium , inferne album, breui pialo,molli 8c tenero:semiferum. Genitorem se necta fessum,insigni pietate alit. Ineunte hymme abdit sese in caua arborum 8c tota bruma delitescit ac pinguescit: aestate rursus prodit, ac uelut iuuenescit. Versatur ac degit in sylauis. Martialis

Tota mibi dormitur Mems, pinguior isto Tempore fim quo me nil nisi somnus aliti

ΗΥSTRIX, uulo porcus spinosus, stacia,

sebmeis: ex genere erinaceorum seu ericiorum

est,nisi quod huic longiores aculei : cui iritatomos est pinnas aculeatas, quibus illi tergum inhorret, teli ritu eiaculari etiam procul, id facie interita cute. His igitur ora canum figit, Latet aestate. hyetae de cauernis prodit. Vide Claudianum in epigrammatis.

1107쪽

ΗY AEN A, ignota. Petro Bellonio creditus animal esse ab odoratis excrementis notu, Cluetia dicta. In mortuoru sese abdit sepulchra. 8c noctu ovium adit stabula, redditis is quas audit uocib. perfecta imitatione pastores euocar,eos. egressos laniat ac deuorat. L E Ο,λεων. Princeps brutoruomniunt, condatum magnanimu ac nobile animal itubata ceruicem habet, gaudet , excelsis montibus. Insidias uenatorum animaduertens, uestigia pedum ne a uenatoribus observetur,caulam Foetus eius triduum post partum somnod tinetur postea leonis rugitu excitatur. Animalibus cunctis robore, animo dc crudelitate antecellit. Solus ex feris clementia utitur in

supplices, prostratis 3 parcit.Ouid.

corpora magnanimo satis est prostrasse μέPugna fu- finem,cism iacet hostis,habet.

At lupus er turpes instant morientibus ursi, Et quaecunsmnor nobilitate stra est. Est animal febri maxime obnoxium: sed unius simis pastione liberatur. Illi enim simia& culices, infesti sunt. Leaena iuba carer, qua leo decoratur. Pelle tegitur fulua, anterius*ii Iosa,posterius breuibus&co fertis pilis inrexta. Oculi ei χαροποL. Species oris feli similis,

Refugit 8c abhorret scorpiones, & ad conspe ctum alibi coloris praefulgidi atque galli cam

1108쪽

tum expauescit S contremiscit. Vnde Lucre. eius de gallo: Quem nequeunt rabidi contra eonstare leones In, tueri,ita continuo mmi refugati Nota est ex Aesopi apologo societas quam leo, asinus , & uulpes ini erunt:quam Cassius in pandectis leonina appellat, in qua scilices

alter lucrum tantum, alter damnum sentiret. Rugitus proprio leonis est, cum uoce emittit, caeteris animantibus formida-hilis est: itam Pindarus cum ευρνυομον in Olympiis:id est later rugientem uocat. L V P V S, Ferox bestia, rapacissima, fraudulentissima, crudelissimae, voracissima, sed amans sobolis suae. Eius robur maximum in armis est. Plautus. quasi lupus in armis ualeo, clunes infractos gero. Infesta esto uibus naturaliter. Vnde prouerb. Prius lupus ouem ducat uxorem, de his inter quos πίλεμω αοπροδ . Canescit sicut &equus, unde uulo dicitur: Iupus pilum mutat, non mentem. Figura canibus non est absimilis. Oculorum acie aded ualet , ut noctis tenebras euincate acutissimo quippe poller uisu,ita ut intepesta nocte, etiamsi luna silea siclarissime tamen intueatur, & in praedis inuadedis post nocturnam famem antelucanu tempus obseruet.Ei enim natura mos est insitus,ut

1109쪽

Summa porro ei calliditas in periculis de. clinandis , primum que illi studium fuga si hi consulere , seque sospitem sylvis reddere:

unde Prouerb. Lupus ante clamoremfestinat.

Lupus quoque in fabula dicitur prouerbio, cum superuenit is, de quo loquimur & nobis

sui praesentia, loquendi facultatem amputati Causa physica est: creditur enim luporum uisus esse noxius ,uocem' in homini, quem priores contemplentur, adimere ad praesens: ait Plinius libro octavo, capite xi. At si lupus ab homine prior uisus fuerit, debilitatur: ait Constantinus libro is. capite primo, ut 8κα haec fit mutua. Luporum propriu est ululare: lupus enim ululat horredum sublimi

impetu fertur.Virg.1. Georg.

Per nouem resonoe lupis ululantibus urbes LUPUS CERVA Riv Aeeta

rimi morsus animal,oblongum, breuibus cruribus, pelle indutum infri albicante; supra ex fulvo suppurpurascente, sed maculis: notis in uaria,quae speculorum instar radiant: pi lis mollibus, confertis , longi siue obsita, qui in uentre logiores sunt Sc pulchriores , sed ra/riores. Est autem tam ferum &ssuum animal, Ut lupum etiam inuadat atin interficiat. Pem spicacissimum est animal adeo ut expressas in

1110쪽

Mr imagines discernere dicatur. L E P V animal uelocissimu, timidis simum,& foecundissimum & auritum a poestis dictum : posteriores pedes anterioribus longiores habens unde facilius collem asce dit quam descendit. Apertis oculis dormit, unde ει τῆ λαε u,quod aspicere est,dicitur. Eum Xenophon scribit palpebris claufis uigilare. Antiquitus superstitiose creditum est,esul Porinae pulpae conciliari formam.Vnde Maratiauib. s.in Gelliam:

Siquando leporem mittis infimGelli dicis Formo septem Marce diebus eris. si ,on derides si uerum in mea narras, Edisti nunquam Gellia tu laporem.

Plinius libro a . cap.f. scribre leporem in ciabis sumptum gratia corpori in septem dies

conseruare.Vnde Prouerb. Leporem Q edit.

Leporis uita prouerbio dicitur, de his asenn- per anXri, trepidilip uiuunt. Vulgo creditu est occursum leporis omeneta partim scelix iter ingressis. In uenatu csi lepus intelligit sese actnece peti, pernicissimo cursu fugit,adeo ut noraro deficiat,medidi pincursu exanimetur.De hoc Plutarch.in libro de terrestrium & mari norum animantium prudentia sic scribit A is